tag:blogger.com,1999:blog-55361179577449164902024-02-18T17:37:13.690-08:00i-know.grUnknownnoreply@blogger.comBlogger457125tag:blogger.com,1999:blog-5536117957744916490.post-171366494936371642016-08-09T11:17:00.001-07:002016-08-09T11:20:09.285-07:00Προγραμματιστής Συστημάτων Αεράμυνας (Air Defence Programmer - AirC2, AEW&TDLs System Programmer) <div dir="ltr" style="text-align: left;" trbidi="on">
<div dir="ltr" style="text-align: left;">
<div dir="ltr" style="text-align: left;">
<span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;">Προγραμματιστής Συστημάτων Αεράμυνας </span></span><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"> </span></span><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;">IAMD</span></span></span></span> </span></span><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;">(</span></span></span></span></span></span></span></span></span><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;">Air Defence Programmer - </span></span>Integrated<span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"> </span></span></span></span></span></span><a href="https://npc.ncia.nato.int/Pages/organization.aspx" target="_blank">Air&Missile Defence</a> - <a href="https://www.ac.nato.int/page5931922/air-command-and-control-systems" target="_blank">AirC2</a>, AEW&TDLs System Programmer)</span></span></span></span><br />
<span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><br /></span>
<span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;">Η εξει<span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;">δίκευση του <span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;">π</span></span></span><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;">ρογραμματιστή <span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;">σ</span>υστημάτων <span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;">α</span>εράμυνας </span></span><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"> </span></span><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"> </span></span><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;">IAMD</span></span></span></span> </span></span><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;">(</span></span></span></span></span></span></span></span></span><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;">Air Defence Programmer - </span></span>Integrated<span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"> </span></span></span></span></span></span><a href="https://npc.ncia.nato.int/Pages/organization.aspx" target="_blank">Air&Missile Defence</a> - <a href="https://www.ac.nato.int/page5931922/air-command-and-control-systems" target="_blank">AirC2</a>, AEW&TDLs System Programmer)</span></span></span></span> <span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;">είναι </span>εξειδίκευση που <span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;">μπορεί </span>να <span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;">πάρει</span><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"> μικ<span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;">ρός αριθμός <span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;">αξιωμα<span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;">τικών, </span></span> </span></span></span></span></span></span><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;">από<span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;">φοιτ<span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;">ων</span> της Σχολής Ικάρων με ειδικότητα</span></span></span></span></span> <a href="https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%A3%CF%87%CE%BF%CE%BB%CE%AE_%CE%99%CE%BA%CE%AC%CF%81%CF%89%CE%BD" target="_blank">Αξιωματικο<span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;">ύ</span> Αεράμυνας </a></span></span></span><a href="https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%A3%CF%87%CE%BF%CE%BB%CE%AE_%CE%99%CE%BA%CE%AC%CF%81%CF%89%CE%BD" target="_blank">- Ελεγκτ<span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;">ής</span> </a><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><a href="https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%A3%CF%87%CE%BF%CE%BB%CE%AE_%CE%99%CE%BA%CE%AC%CF%81%CF%89%CE%BD" target="_blank">Σ</a><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><a href="https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%A3%CF%87%CE%BF%CE%BB%CE%AE_%CE%99%CE%BA%CE%AC%CF%81%CF%89%CE%BD" target="_blank">υστήματος Α</a><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><a href="https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%A3%CF%87%CE%BF%CE%BB%CE%AE_%CE%99%CE%BA%CE%AC%CF%81%CF%89%CE%BD" target="_blank">εροπ</a><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><a href="https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%A3%CF%87%CE%BF%CE%BB%CE%AE_%CE%99%CE%BA%CE%AC%CF%81%CF%89%CE%BD" target="_blank">ορικού ελέγχου</a><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;">.</span></span></span></span></span></span></span></span><br />
<span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"></span><br />
<a name='more'></a><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><br /></span>
<span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><u><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;">Καθήκοντα<span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;">:</span></span></u></span><br />
<a href="https://www.blogger.com/null" name="more"></a><br />
<span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;">O <span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;">π</span></span></span><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;">ρογραμματιστή<span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;">ς</span> <span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;">σ</span>υστημάτων <span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;">α</span>εράμυνας </span></span><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;">IAMD</span></span></span></span> </span></span><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;">(</span></span></span></span></span></span></span></span></span><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;">Air Defence Programmer - </span></span>Integrated<span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"> </span></span></span></span></span></span><a href="https://npc.ncia.nato.int/Pages/organization.aspx" target="_blank">Air&Missile Defence</a> - <a href="https://www.ac.nato.int/page5931922/air-command-and-control-systems" target="_blank">AirC2</a>, AEW&TDLs System Programmer)</span></span></span></span><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"> πέραν τ<span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;">ων καθηκόντ<span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;">ων <span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;">ως ελεγκ<span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;">τής ό<span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;">π</span>λω<span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;">ν Αεράμυνας (<span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Air_battle_manager" target="_blank">Air Battle Mana</a><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Air_battle_manager" target="_blank">ge</a><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Air_battle_manager" target="_blank">r</a>-ABM)</span></span></span></span></span></span></span></span> του Συστήματος Αεροπορικού Ελέγχου, είναι υπεύθυνος για την ομαλή λειτουργία<span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;">, </span></span></span><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;">διαχείριση, </span></span></span></span>συντήρηση, </span></span><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;">αναβάθμιση </span></span></span><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;">του επιχειρησιακού Λογισμικού των Συστημάτων Αεράμυνας IAMD (<span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;">Integrated<span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"> </span></span><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><a href="https://www.ncia.nato.int/Our-Work/Pages/Airc2/home.aspx" target="_blank">AirC2-Air Command&Control</a><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"> </span>and <span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;">Missile Systems) </span> - </span></span>επίγειων και αεροφερόμενων <span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;">-</span> καθώς και των <a href="http://iknowgr.blogspot.gr/2015/11/tactical-data-links-tdls.html" target="_blank">Τακτικών Δικτύων</a> της <a href="https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%95%CE%BB%CE%BB%CE%B7%CE%BD%CE%B9%CE%BA%CE%AE_%CE%A0%CE%BF%CE%BB%CE%B5%CE%BC%CE%B9%CE%BA%CE%AE_%CE%91%CE%B5%CF%81%CE%BF%CF%80%CE%BF%CF%81%CE%AF%CE%B1" target="_blank">Πολεμικής Αεροπορίας</a>.</span></span></span></span><br />
<br />
<span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><u>Επιχειρησιακό Λογισμικό Συστημάτων Αεράμυνας </u></span></span></span></span></span></span><br />
<span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><br /></span>
<span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;">Επιχειρησιακό λογισμικό αυτοματοποιημένων συστημάτων Διοίκησης και Ελέγχου Αεράμυνας (<a href="https://www.ncia.nato.int/Our-Work/Pages/Airc2/home.aspx" target="_blank">AirC2<span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;">-<span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;">Air Command<span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;">&Control</span></span></span></a>)
είναι το λογισμικό το οποίο χρησιμοποιείται για την οργάνωση και
εκτέλεση των αναγκαίων διεργασιών που απαιτούνται για την εκμετάλλευση
των πληροφοριών αισθητήρων <a href="http://radar/" target="_blank">RADAR</a> [(επίγειων ενεργητικών/παθητικών και <span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><a href="http://www.e3a.nato.int/" target="_blank">Αεροφερόμενων Συστημάτων Έγκαιρης Προειδοποίησης και Ελέγχου</a> (<a href="https://www.haf.gr/structure/ata/380masepe/" target="_blank">ΑΣΕΠΕ</a>) - AWACS]</span> και των Τακτικών Δικτύων (<a href="https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%A4%CE%B1%CE%BA%CF%84%CE%B9%CE%BA%CE%AC_%CE%B4%CE%AF%CE%BA%CF%84%CF%85%CE%B1" target="_blank">Tactical Data Links</a>-<a href="http://iknowgr.blogspot.gr/2015/11/tactical-data-links-tdls.html" target="_blank">TDLs</a>) με σκοπό την παραγωγή κοινής επιχειρησιακής εικόνας (<a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Common_operational_picture" target="_blank">Common Operational Picture</a>) του θεάτρου επιχειρήσεων, τη διαχείριση και διαβίβαση αυτής, καθώς και τη διασύνδεση, κατεύθυνση <a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Command_and_control" target="_blank">διοίκηση και τον έλεγχο</a> των οπλικών Συστημάτων Αεράμυνας για την εκτέλεση όλων των λειτουργιών Αεράμυνας.</span><br />
<br />
<u><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;">Φο<span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;">ρέας Διαχείρισης - <span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;">Σ</span>υντή<span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;">ρησης Επιχειρησιακού Λογισμικού <span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;">Συστημάτων Αεράμυνας.</span></span></span></span></span></u><br />
<br />
<span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;">Κεντρικός φορέας διαχείρισης - συντήρησης του </span></span></span></span></span><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;">Επιχειρησιακού Λογισμικού <span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;">Συστημάτων Αεράμυνας της ΠΑ καθ<span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;">ώς και των συστημάτων τα <span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;">οποία χρησιμοποιούνται ή θα χρησιμοποιηθούν μελλοντικά για <span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;">σκοπού<span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;">ς Διοί<span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;">κησης και <span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;">Ε<span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;">λ</span>έγχου</span></span></span></span> Αεράμυνας και Τα<span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;">κτικών Δικτύων</span> είναι το ΑΤΑ/ΚΜ<span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;">Η/<span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;">Τμ<span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;">ήμα </span>Προγραμμάτων Αεράμυνας.</span></span></span></span></span></span></span></span></span></span></span></span></span></span><br />
<span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"> <span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"> </span></span></span></span></span></span></span></span></span></span></span></span></span></span></span></span><br />
<span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;">Οι απαιτήσεις <span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;">όλων των συστημάτων αερ<span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;">ά</span>μ<span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;">υνας (επίγειων και αεροφερόμενων) σε <span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;">τακτικό επίπεδο καθ<span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;">ορίζονται από το Α<span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;">ΤΑ/</span></span></span></span></span></span></span></span></span></span></span></span></span></span></span></span></span></span></span></span></span></span><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;">Δνση Αεράμυνας</span></span></span></span></span></span></span></span></span></span></span></span></span></span></span></span></span></span></span></span></span></span></span></span>.</span></span></span></span></span></span></span></span></span></span></span></span></span></span></span></span></span></span></span></span></span></span><br />
<br />
<span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;">Οι απαιτήσεις<span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"> </span><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;">στ<span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;">ρατηγικής- επιχειρησιακής χρήσης, έγκρισης τακτικής χρήσης, όλων των συστημάτων <span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;">διοίκησης και ελέγχου συστημάτων C2 αεράμυνας </span></span></span></span></span></span></span></span></span></span></span></span></span></span></span></span></span></span></span></span><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;">(επίγειων και αεροφερόμενων)</span></span></span></span></span></span></span></span></span></span></span></span></span></span></span></span></span></span></span> καθώς και<span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"> <span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;">του</span> <span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;">Configuration Control<span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;">,Plan & Manage<span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;">ment του επιχειρησιακού soft<span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;">ware τους καθορίζον<span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;">ται από το</span></span> ΓΕΑ<span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;">/</span>Δνση Αεράμυνας. </span></span></span></span></span></span></span></span><br /><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"></span></span></span></span></span></span></span></span></span></span></span></span></span></span></span></span></span></span></span><u><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><br /></span></u>
<u><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;">Απαραίτητες </span></span></span></span></span></span></span></u><u><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;">προυποθέσεις</span></span></span></span></span></span></span></u><u><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"> <span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;">γνώσ<span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;">ε<span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;">ις-εμπερ<span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;">ία</span></span></span></span> για επιλο<span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;">γή.</span></span></span></span></span></span></span></span></u><br />
<br />
<span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;">Προγραμματιστ<span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;">ές</span> Συστημάτων Αεράμυνας (Air Defence Programmer - AirC2, AEW&TDLs System Programmer)</span></span> μπορού<span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;">ν <span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;">να γίνουν οι</span></span> <a href="https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%A3%CF%87%CE%BF%CE%BB%CE%AE_%CE%99%CE%BA%CE%AC%CF%81%CF%89%CE%BD" target="_blank"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;">Α</span>ξιωματικ<span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;">οί</span> Αεράμυν</a><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><a href="https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%A3%CF%87%CE%BF%CE%BB%CE%AE_%CE%99%CE%BA%CE%AC%CF%81%CF%89%CE%BD" target="_blank">ας απόφοιτο<span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;">ι</span> της Σχολής Ικάρων</a> <span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;">με εξειδίκε<span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;">υση <span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;">στο Σύστημα Αεροπορικού Ελέγχου και </span></span></span><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;">διετή</span></span> κατ<span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"> <span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;">ελάχιστον</span></span></span><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"> </span></span></span></span><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;">εμπειρία <span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;">σ<span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;">το<span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;">ν έλεγχο όπλ<span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;">ων Αεράμυνας (<span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;">Weapons <span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;">Controller)</span> </span> <span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;">σε</span></span></span><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"> <span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;">ΚΕΠ (<a href="https://www.haf.gr/structure/ata/1kep/" target="_blank">1</a><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><a href="https://www.haf.gr/structure/ata/1kep/" target="_blank">ΚΕ<span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;">Π</span></a>, <a href="https://www.haf.gr/structure/ata/2kep/" target="_blank">2ΚΕΠ</a>, <span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><a href="https://www.haf.gr/structure/ata/3kep/" target="_blank">3ΚΕΠ</a>) </span></span> ή ΑΚΕ,</span> </span>με <span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;">επαρκείς </span>γνώσεις <span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;">σ</span>τα AirC<span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;">2 <span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;">συστή<span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;">ματα <span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;">(R<span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;">eal Time <span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;">/ <span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;">Nea<span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;">r Real Time)<span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"> </span></span></span></span></span></span></span></span></span></span></span></span></span></span></span></span></span></span></span></span></span></span></span></span></span></span></span></span></span></span></span></span><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;">(<a href="https://en.wikipedia.org/wiki/ACCS" target="_blank">ACCS</a>-<span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><a href="https://npc.ncia.nato.int/Pages/Multi-AEGIS-Site-Emulator-%28MASE%29.aspx" target="_blank">MASE</a><a href="https://npc.ncia.nato.int/Pages/Multi-AEGIS-Site-Emulator-%28MASE%29.aspx" target="_blank">/<span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;">MICE</span></a>-<a href="https://npc.ncia.nato.int/Pages/CRC-System-Interface-%28CSI%29.aspx" target="_blank">CSI</a>-<a href="https://npc.ncia.nato.int/Pages/Ship-Shore-Ship-Buffer-%28SSSB%29.aspx" target="_blank">SSSB</a>- <span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><a href="http://www.isihellas.com/products/tactical-data-links/universal-link-system-uls" target="_blank">ULS/EULS</a>-</span><a href="https://npc.ncia.nato.int/Pages/NATO-wide-Integrated-Command-and-Control-Software-for-Air-Operations-%28ICC%29.aspx" target="_blank">ICC/</a><a href="https://npc.ncia.nato.int/Pages/Networked-Interoperable-Real-time-Information-Services-%28NIRIS%29.aspx" target="_blank"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;">NIRIS</span></a>-<span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;">C2 ΑΣΕΠΕ</span>-<a href="https://npc.ncia.nato.int/Pages/Interactive-Simulation-Package-%28ISP%29.aspx" target="_blank">ISP</a>- <a href="https://npc.ncia.nato.int/Pages/ACCS-Sensor-Integration-Module-%28ASIM%29.aspx" target="_blank">ASI<span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;">M</span></a>-<a href="https://npc.ncia.nato.int/Pages/Air-Situation-Data-Exchange-%28ASDE%29.aspx" target="_blank">ASDE,</a><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"> </span><a href="https://www.ncia.nato.int/NPC/Pages/products/Integrated-Command-and-Control-Software-for-Air-Operations-ICC.aspx" target="_blank">ICC</a>, <a href="https://www.ncia.nato.int/NPC/Pages/products/Networked-Interoperable-Real-time-Information-Services-NIRIS.aspx" target="_blank">NIRIS</a>)</span></span></span></span></span></span></span></span></span></span></span></span></span></span></span></span></span></span></span></span></span></span></span></span></span><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"> και <span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;">σε</span> <span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><a href="https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%A4%CE%B1%CE%BA%CF%84%CE%B9%CE%BA%CE%AC_%CE%B4%CE%AF%CE%BA%CF%84%CF%85%CE%B1" target="_blank">Τακτικά Δίκτυα - TDLs</a> (<a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Link_1" target="_blank">Link</a><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Link_1" target="_blank">-1</a>, <a href="https://en.wikipedia.org/wiki/TADIL-J" target="_blank">Link 11</a>, <a href="https://www.google.gr/url?sa=t&rct=j&q=&esrc=s&source=web&cd=13&cad=rja&uact=8&ved=0ahUKEwiijIPjuLHNAhWDK8AKHUH_AksQFghnMAw&url=http%3A%2F%2Fwww.northropgrumman.com%2FCapabilities%2FDataLinkProcessingAndManagement%2FDocuments%2FUnderstanding_Voice%2BData_Link_Networking.pdf&usg=AFQjCNEkWCtW6bY4RSeNAV5ngIfgFaVZfw" target="_blank">Link-11b</a>, <a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Link_16" target="_blank">Link-16</a><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;">,</span> <a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Variable_Message_Format" target="_blank">VMF</a>, <a href="https://en.wikipedia.org/wiki/JREAP" target="_blank">JREAP/<span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;">SIMPLE</span></a>)</span></span></span></span></span></span></span></span></span></span></span> <span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;">με πιστοποίηση επιπέδου 1 (ATDLP-5.55), </span>της Πολεμικής Αεροπορίας<span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"> μετά από επιθυμία<span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;">,</span></span><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"> γραπτές</span> </span>εξετάσεις<span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"> </span><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;">(βάση 75%)</span> <span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;">και συνέντευξη.</span></span></span></span></span></span></span></span></span></span></span></span></span></span></span></span></span><br />
<span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;">Απαραίτητα προυπόθεση η γν<span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;">ώση της Αγγλικής άνω του 75% και <span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;">η πολύ<span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"> καλή γνώση υπολογιστικών συστημάτων<span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;">, <span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;">βάσεων δεδομένων<span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;">,</span> <span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;">δικτύων<span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"> καθώς και η <span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;">γνώση εφαρμογών γραφείου.</span></span></span></span></span></span></span></span></span> </span></span></span></span></span></span></span></span></span></span></span></span></span></span></span></span></span><br />
<span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><br /></span>
<span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><u>Επιθυμητές γνώσεις <span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;">στα παρακάτω αντικείμενα</span> (προαιρετικά):</u></span></span></span></span></span></span></span></span></span></span></span></span></span></span></span></span></span><br />
<ul style="text-align: left;">
<li><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;">Systems Engineering</span> </span></span></span></span></span></span></span></span></span></span></span></span></span></span></span></span></span></li>
<li><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;">Software Development & Documentation Process</span></span></span></span></span></span></span></span></span></span></span></span></span></span></span></span></span></li>
<li><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;">SystemsTest&Evaluation (T&E)</span></span></span></span></span></span></span></span> </span></span></span></span></span></span></span></span></span></li>
<li><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><a href="https://learningnetwork.cisco.com/community/certifications/security_ccna" target="_blank">CCNA</a> <a href="http://www.cisco.com/c/en/us/training-events/training-certifications/certifications/professional/ccnp-routing-switching.html" target="_blank">CCNP</a> CISCO</span></li>
<li><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;">System Administration σε OS: <a href="https://docs.oracle.com/cd/E23824_01/html/821-1451/toc.html" target="_blank">Oracle Solaris</a> - Linux - Windows</span></li>
<li><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;">Εμπειρία προγραμματισμού σε: ADA, C# , C++, JAVA</span></li>
<li><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;">Computer & Network Security</span>.</span></li>
<li><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;">TDLs πιστοποίηση σε<span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"> επίπεδο (2,3,4) <span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;">της</span> </span></span><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;">ATDLP-5.55</span></span></span></span></span></span></span></span></span></span></span></span></span></span></span></span></span></span></span></span></li>
</ul>
</div>
<a href="http://defenceandtechnology.blogspot.gr/2016/06/air-defence-programmer-airc2-aew-system_84.html" target="_blank">
</a></div>
<a href="http://defenceandtechnology.blogspot.gr/2016/06/air-defence-programmer-airc2-aew-system_84.html" target="_blank">Πηγή: defence and technology</a><br />
και <a href="http://iknowgr.blogspot.gr/">iknowgr.blogspot.gr</a></div>
Unknownnoreply@blogger.comtag:blogger.com,1999:blog-5536117957744916490.post-18484118815927669322016-06-23T07:01:00.000-07:002016-06-23T07:01:48.193-07:00 Σύστημα Αεροπορικού Ελέγχου (ΣΑΕ) <div dir="ltr" style="text-align: left;" trbidi="on">
<div dir="ltr" style="text-align: left;">
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;">Σύστημα Αεροπορικού Ελέγχου (ΣΑΕ):</span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"> Το </span><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;">Σύστημα Αεροπορικού Ελέγχου (ΣΑΕ)</span> είναι το κύριο συστατικό έγκαιρης προειδοποίησης και αεροπορικού ελέγχου (AirC2-</span><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;">Air Command<span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;">&<span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;">Control</span></span></span>)<span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;">,</span> εξασκεί το σύνολο των λειτουργιών Αεράμυνας<span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"> <span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;">και</span></span> </span>Διοίκησης και Ελέγχου (Δ&Ε- <span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;">Air</span>C2) εντός ελληνικού FIR.</span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"> Περιλαμβάνει ένα δίκτυο ενεργητικών </span><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;">και παθητικών αισθητήρων, όπως επίγεια RADARs, Αεροφερόμενα Συστήματα Έγκαιρης Προειδοποίησης και Ελέγχου (ΑΣΕΠΕ), </span><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;">RADARs συστημάτων κατευθυνόμενων βλημάτων, </span>σταθμούς
..........</span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><a href="http://defenceandtechnology.blogspot.gr/2016/02/blog-post.html" target="_blank">Διαβάστε περισσότερα εδώ </a></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"> </span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"> </span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"> </span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"> </span></div>
</div>
</div>
Unknownnoreply@blogger.comtag:blogger.com,1999:blog-5536117957744916490.post-17512876022729523902015-11-09T15:00:00.000-08:002015-11-13T05:23:05.940-08:00Η΄΄Πράξη Υποτέλειας΄΄ της Ελλάδας προς την Αγγλία το 1825<div dir="ltr" style="text-align: left;" trbidi="on">Η έκκληση προστασίας της Ελλάδας προς την Αγγλία, έχει χαρακτηριστεί κι έχει μείνει γνωστή μέχρι σήμερα ως πράξη υποτέλειας ή υποταγής. Ο βαρυσήμαντος αυτός χαρακτηρισμός δόθηκε από αρκετούς <br /><a name='more'></a>μεταγενέστερους συγγραφείς κατά τους οποίους η Ελλάδα το έτος 1825, βρέθηκε πολιτικά και στρατιωτικά σε μια από τις δυσμενέστερες φάσεις της, με αποτέλεσμα να προβεί στην έκκληση προστασίας της Αγγλίας. Το εν λόγω ψήφισμα απασχόλησε όπως θα δούμε παρακάτω αρκετούς συγγραφείς και αποτέλεσε ένα μελανό σημείο της ιστορίας, επειδή από πολλούς θεωρήθηκε παραχώρηση των πολιτικών και ατομικών ελευθεριών των Ελλήνων αποκλειστικά στο έλεος της αγγλικής κυβέρνησης. <br /><br />Συγκεκριμένα, κατά τα μέσα του 1825 η εισβολή των αιγυπτιακών στρατευμάτων στην Πελοπόννησο αποτέλεσε τη ΄΄δαμόκλειο σπάθη΄΄ για την ήδη αγωνιζόμενη αλλά και εξασθενημένη Ελλάδα. Οι πολιτικοί και στρατιωτικοί ηγέτες του Αγώνα, συναισθανόμενοι ότι δεν υπήρχε καμιά ελπίδα να αντιμετωπίσουν τον ισχυρό στρατό του Ιμπραήμ, επιχειρούσαν απελπισμένα να προσελκύσουν μια ξένη δύναμη προς ενίσχυση. Κατά τις δραματικές εκείνες εξελίξεις, η αγγλόφιλη Επιτροπή της Ζακύνθου που απαρτιζόταν από τον . Ρώμα, τον Π. Στεφάνου και τον Κ. Δραγώνα, πήρε την πρωτοβουλία της αιτήσεως της αγγλικής προστασίας εκ μέρους του ελληνικού έθνους. Ωστόσο, σύμφωνα με την άποψη αρκετών συγγραφέων όπως θα δούμε και στα επόμενα κεφάλαια, το ψήφισμα της αγγλικής προστασίας δεν ήταν μια απόφαση που πάρθηκε εν μία νυκτί και ούτε αποκλειστικά από την Επιτροπή της Ζακύνθου. Επιπλέον πολλοί θεωρούν πως οι δυσμενείς συγκυρίες του 1825 ευνόησαν την επίσπευση του ψηφίσματος. Εξ΄ όσων γνωρίζουμε, η Αγγλία είχε αποκτήσει πολλούς οπαδούς στον Ελλαδικό χώρο και με κυριότερο εκπρόσωπό της τον Α. Μαυροκορδάτο. Οι αγγλόφιλοι κύκλοι του ελλαδικού χώρου διατηρούσαν άμεση επικοινωνία μεταξύ τους και δρούσαν ανέκαθεν υπέρ της προσέγγισης της αγγλικής κυβέρνησης. Συνεπώς, ένα τόσο μείζον ζήτημα όπως η προστασία της Αγγλίας αποτελούσε μια προ καιρού ανεπίσημη επιθυμία τους, σύμφωνα αρκετούς συγγραφείς. Εντούτοις, εξαιρετικά σημαντικό ρόλο στην εξέλιξη των γεγονότων διαδραμάτισε ο ΄Υπατος Αρμοστής των Ιονίων Νήσων Φρεντερίκ ΄Ανταμ, ο οποίος κατά την άποψη αρκετών επιτέλεσε το φερέφωνο της αγγλικής κυβέρνησης και άσκησε σημαντική επιρροή στην Επιτροπή της Ζακύνθου αλλά και στους ελληνικούς αγγλόφιλους κύκλους. Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί μια πληροφορία που αναφέρει ο Θ. Κολοκοτρώνης στα απομνημονεύματά του σύμφωνα με την οποία, ο Αρμοστής ΄Ανταμ σε συνεννόηση με τον . Ρώμα θέλησαν να μάθουν ποια είναι τα φρονήματά του και να αποσπάσουν πληροφορίες για τις αντιδράσεις του σε περίπτωση προσφυγής της Ελλάδας στη βοήθεια της Αγγλίας. Παράλληλα στην επιστολή αυτή ο . Ρώμας προσπαθούσε να πείσει τον Θ. Κολοκοτρώνη πως καμιά άλλη ευρωπαϊκή δύναμη δεν δύνατο να ενδιαφερθεί για το ελληνικό ζήτημα εκτός της Αγγλίας. Η απάντηση του Θ. Κολοκοτρώνη ενδιέφερε την αγγλική κυβέρνηση η οποία ενδιαφερόταν τοιουτοτρόπως και για παρόμοιες άλλες πληροφορίες που αφορούσαν τα εσωτερικά της ελληνικής πολιτικής, τις διπλωματικές της κινήσεις και πρωτίστως τις πολιτικές κατευθύνσεις των πολιτικών και στρατιωτικών παραγόντων.<br /><br />Η Αγγλία συγκριτικά με τις υπόλοιπες ευρωπαϊκές δυνάμεις κατείχε μια προνομιούχο θέση απέναντι στην Ελλάδα. Κατά πολλούς ιστορικούς ο συνδετικός κρίκος μεταξύ Ελλάδας και Αγγλίας που καθιστούσε άμεση την επέμβαση της δεύτερης στα εσωτερικά της πρώτης, ήταν τα αγγλοκρατούμενα Επτάνησα. Η άμεση μετάβαση πολιτικών και στρατιωτικών από την Πελοπόννησο στη Ζάκυνθο και στην Κέρκυρα, ευνοούσε τις πολιτικές και στρατιωτικές εξελίξεις σε φρενήρεις ρυθμούς. Η προ καιρού προσδοκία αρκετών αγγλόφιλων που ήταν η προστασία της Αγγλίας στην Ελλάδα, κατάφερε να γίνει πράξη και να υπογραφεί ως επίσημο έγγραφο στις 24 Ιουλίου 1825. Ωστόσο, για πολλούς συγγραφείς η προλείανση του εδάφους προκειμένου η Ελλάδα να στραφεί προς την Αγγλία, ήταν κάτι για το οποίο εργαζόταν προ καιρού η ίδια η αγγλική κυβέρνηση. Αρκετοί συγγραφείς θεωρούν πως η Αγγλία εκμεταλλευόμενη τις δυσχέρειες του Ελληνικού Αγώνα, επιχείρησε με διπλωματικούς τρόπους να οδηγήσει την ελληνική πολιτική και τη στρατιωτική ηγεσία στην απόφαση προσφυγής της αγγλικής προστασίας. Για αρκετούς ιστορικούς μάλιστα, όπως θα δούμε και στα επόμενα κεφάλαια, η Αγγλία διατήρησε μια στάση ουδετερότητας αλλά όχι αποκλειστικής αδιαφορίας για το ελληνικό ζήτημα. Εκείνο που ήθελε να επιτύχει ήταν να είναι πανταχού παρούσα ως παρατηρητής των ελληνικών εξελίξεων, χωρίς όμως να δίνει αφορμές στην Πύλη και στις υπόλοιπες ευρωπαϊκές δυνάμεις. Ο κύριος λόγος ήταν ότι η Αγγλία δεν επιθυμούσε να εμπλακεί σε κανένα πόλεμο που ενδεχομένως θα της κόστιζε. Απεναντίας, επιχειρούσε με την άσκηση εξωτερικής πολιτικής να ικανοποιήσει τα συμφέροντα της. Από αρκετούς συγγραφείς μάλιστα, ο ΄Αγγλος Υπουργός Εξωτερικών Γεώργιος Κάνιγκ χαρακτηρίστηκε ως εξαιρετικός διπλωμάτης ο οποίος ακολούθησε μια στρατηγική η οποία είχε σκοπό να ενισχύσει και να εξυψώσει την Αγγλία στα μάτια της υπόλοιπης Ευρώπης.<br /><br />Πρέπει επιπλέον να επιστήσουμε την προσοχή στο ότι η Ελληνική Επανάσταση είχε αποκηρυχτεί στο Συνέδριο της Βερόνας από τα κράτη της Ιεράς Συμμαχίας το φθινόπωρο του 1822, ενώ από την άλλη πλευρά η Αγγλία είχε αναγνωρίσει το εμπόλεμο καθεστώς στην Ελλάδα κατά της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας. Αυτό για κάποιους συγγραφείς απενοχοποίησε την Αγγλία στην ελληνική κοινή γνώμη και την κατέστησε περισσότερο προσφιλή και προσιτή ως προς το ελληνικό ζήτημα. Αυτές βέβαια είναι οι εκτιμήσεις ορισμένων συγγραφέων, θέλοντας να παρουσιάσουν τους λόγους που η Αγγλία έπαιξε πρωταγωνιστικό ρόλο στην επιλογή των Ελλήνων να αιτηθούν την προστασία της.<br /><br /><br />Αντιλαμβάνεται κανείς πως οι διαβουλεύσεις σχετικά με την προσέγγιση της Αγγλίας για την επίλυση του ελληνικού ζητήματος ήταν πάρα πολλές. Η πρώτη όμως επίσημη δήλωση του Α. Μαυροκορδάτου προς τον Γ. Κάνιγκ έγινε τον Αύγουστο του 1824. Συγκεκριμένα, ύστερα από υπόδειξη του Α. Μαυροκορδάτου, ο Γενικός Γραμματέας της Επικρατείας Γ. Π. Ρόδιος, στις 22/24 Αυγούστου 1824 έγραφε επικαλούμενος το ενδιαφέρον της Αγγλίας υπέρ του Ελληνικού Αγώνα. Στο μεταξύ την ίδια περίοδο ο Α. Μαυροκορδάτος είχε στείλει στο Λονδίνο τον Γ. Σπανιωλάκη προκειμένου να μεταφέρει στον Γ. Κάνιγκ την είδηση ότι η Ελλάδα ήταν πρόθυμη να δεχτεί τη βοήθεια και τις υποδείξεις της αγγλικής κυβέρνησης.<br /><br />Όπως προαναφέραμε, το επίσημο έγγραφο της αγγλικής προστασίας φέρει την ημερομηνία 24 Ιουλίου του 1825. Το εν λόγω έγγραφο όμως, είχε ήδη συνταχθεί από τις 30 Ιουνίου 1825 από τον . Ρώμα στα γαλλικά, το μετέφρασε ο Π. Θ. Στεφάνου στα ελληνικά και τέλος το αντέγραψε ο Π. Δημητρακόπουλος- Καλάμιος. Στο διάστημα αυτό, ο Σπ. Τρικούπης μετέβη στην Κέρκυρα προκειμένου να συζητήσει με τον Αρμοστή ΄Ανταμ αν ενέκρινε το κείμενο με βάση το περιεχόμενο του, ώστε να προχωρήσει η διαδικασία. Όταν το έγγραφο εγκρίθηκε από τον Αρμοστή ΄Ανταμ, δόθηκε εντολή στον Χριστόφορο (ή Χρήστο) Ζαχαριάδη να μεταφέρει το ένα αντίγραφο στην Πελοπόννησο προκειμένου να το υπογράψουν όλοι οι στρατιωτικοί, πολιτικοί και κληρικοί παράγοντες και το δεύτερο αντίγραφο δόθηκε στον Παναγιώτη Λεονταρίτη να το μεταφέρει στην ΄Υδρα. Στις 6/7 Ιουλίου 1825 η οποία ήταν κρίσιμη ημερομηνία για τον Αγώνα στην Πελοπόννησο, υπέγραψαν το έγγραφο ο Θ. Κολοκοτρώνης, ο Α. Ζαΐμης, ο Κ. Δεληγιάννης και αρκετοί άλλοι Πελοποννήσιοι. Αργότερα, στις 22 Ιουλίου το υπέγραψε ο Α. Μιαούλης και οι Υδραίοι και στις 26 Ιουλίου οι Στερεοελλαδίτες οπλαρχηγοί στην Αθήνα. Κάποιοι συγγραφείς όπως θα δούμε παρακάτω, διατείνονται πως ήταν ρητή εντολή να υπογράψουν πρώτοι από όλους ο Θ. Κολοκοτρώνης και ο Α. Μιαούλης, ο μεν ως αρχιστράτηγος ξηράς και ο δε ως αρχιστράτηγος των κατά θάλασσα δυνάμεων. Κάποιοι άλλοι αναφέρουν πως ο Θ. Κολοκοτρώνης θέλησε με δική του πρωτοβουλία να υπογράψει με αυτόν τον τίτλο και πως φιλονίκησε με τον Α. Ζαΐμη τον οποίο κάποιοι άλλοι ήθελαν αυτόν να υπογράψει ως αρχιστράτηγος. Μια άλλη εκδοχή λέει, πως ο Α. Ζαΐμης έπεισε τον Θ. Κολοκοτρώνη να υπογράψει λόγω του κατεπείγοντος και μια άλλη εκδοχή αναφέρει πως όταν πήγε να υπογράψει ο Α. Ζαΐμης, παρατήρησε πως ο Θ. Κολοκοτρώνης είχε ήδη υπογράψει με τον τίτλο του αρχιστρατήγου. Ωστόσο όπως θα δούμε παρακάτω, σε κάποια απομνημονεύματα και σε ορισμένους συγγραφείς αναφέρεται μια φράση που είπε ο Α. Ζαΐμης στον Θ. Κολοκοτρώνη: «Δια την αγάπην της πατρίδος μου σε υπογράφω και πρόεδρον των κατά ξηράν βουλευτηρίων και αρχηγόν των κατά γήν δυνάμεων.»<br /><br />Η υπογραφή του εγγράφου της αγγλικής προστασίας για κάποιους δεν ήταν καθόλου εύκολη απόφαση. Επικράτησαν έντονες διαφωνίες και διενέξεις, διότι επρόκειτο για ένα πολύ σοβαρό εθνικό θέμα το οποίο μπορούσε να θέσει σε κίνδυνο την ανεξαρτησία της χώρας, αλλά και να διαλύσει ολόκληρη την Επανάσταση. Εφόσον λοιπόν το έγγραφο είχε ήδη συνταχθεί από την Επιτροπή της Ζακύνθου και εγκριθεί από τον Αρμοστή ΄Ανταμ ένα μήνα νωρίτερα, ο Α. Μαυροκορδάτος, ο Σπ. Τρικούπης και ο Ι. Κωλέττης στις 21 Ιουλίου 1825 συναντήθηκαν με τον αρχηγό της αγγλικής μοίρας Λόρδο ΄Αμιλτων προκειμένου να του ανακοινώσουν τα καθέκαστα. Ο ΄Αμιλτων κράτησε μια ουδέτερη στάση στο εν λόγω διάβημα καθώς ο ίδιος όπως ισχυρίστηκε, δεν είχε λάβει συγκεκριμένες οδηγίες από την αγγλική κυβέρνηση. Τους προέτρεψε όμως να απευθυνθούν κατευθείαν στην αγγλική κυβέρνηση και να αποστείλουν το έγγραφο στο Λονδίνο12. Ταυτοχρόνως, στο διάστημα μεταξύ 20/24 Ιουλίου 1825 ο Α. Μαυροκορδάτος συγκάλεσε έκτακτη συνεδρίαση του Νομοτελεστικού και του Βουλευτικού στο Ναύπλιο, προκειμένου να θέσει προς συζήτηση το θέμα. Η συγκεκριμένη συνεδρίαση ήταν η ευκαιρία να ανακοινώσει στους υπόλοιπους παράγοντες ότι ο κύβος ερρίφθη και η απόφαση για την αίτηση της αγγλικής προστασίας είχε ήδη παρθεί και δρομολογηθεί. Οι αντιδράσεις και οι έντονες διαφωνίες δεν έλειψαν ούτε κι από αυτή τη συνεδρίαση. Ωστόσο, το εν λόγω υπόμνημα σε κάποια σημεία το τροποποίησαν ώστε να μην θίγονται οι υπόλοιπες ευρωπαϊκές δυνάμεις. Λίγες μέρες αργότερα, την 1η Αυγούστου 1825 το έγγραφο εγκρίθηκε από το Βουλευτικό και το Νομοτελεστικό και ύστερα από αυτές τις διαδικασίες έπρεπε να λάβει γνώση ο Αρμοστής ΄Ανταμ στον οποίο μεταφέρθηκε έγγραφο με τις υπογραφές όλων των παραγόντων. Το έγγραφο εφόσον εγκρίθηκε επισήμως από την πλειοψηφία, είχε αποκτήσει μια τυπική νομιμοποίηση και ήταν έτοιμο να σταλεί στην αγγλική κυβέρνηση. Η μεταφορά του στην Κέρκυρα πραγματοποιήθηκε από τον Σπ. Τρικούπη και τον . Μιαούλη γιο του Ναυάρχου με ειδική αποστολή. Στη συνέχεια, η ίδια αποστολή συνέχισε από την Κέρκυρα για το Λονδίνο προκειμένου να παραδοθεί το έγγραφο στον Γ. Κάνιγκ.<br /><br />Η ρητή εντολή που δόθηκε να υπογράψουν ο Θ. Κολοκοτρώνης και ο Α. Μιαούλης ως αρχιστράτηγοι, ενώ οι υπόλοιποι παράγοντες ως απλοί πολίτες, ερείδεται στην τότε διπλωματική τάξη κατά την οποία οι ΄Αγγλοι δεν αναγνώριζαν εξίσου την κρατική-πολιτική οντότητα με την στρατιωτική. Σύμφωνα με την αναγνώριση της Αγγλίας του ελληνικού εμπόλεμου καθεστώτος όπως προαναφέραμε, η επισημότητα του εγγράφου κρινόταν πρωτίστως από τις υπογραφές των στρατηγών.<br /><br />Σχετικά με τα αντίγραφα του κειμένου της εκκλήσεως προστασίας, σύμφωνα με αναφορές που θα δούμε στα επόμενα κεφάλαια, γνωρίζουμε ότι υπήρξαν δυο τα οποία εστάλησαν μέσω του λόρδου ΄Αμιλτων στον πρεσβευτή της Αγγλίας Στράτφορντ Κάνιγκ στην Κων/Πολη, άλλα δυο από τον Σπ. Τρικούπη τα οποία παρέδωσε αυτοπροσώπως στον Φ. ΄Ανταμ και τέλος, άλλα δυο για τον . Μιαούλη τον γιο του ναυάρχου, ο οποίος έπρεπε να τα παραδώσει αυτοπροσώπως στα χέρια του Τ. Κάνιγκ. Ωστόσο, ο Π. Ρόδιος είχε διαβιβάσει άλλο ένα έγγραφο με τη μορφή αναφοράς, η οποία ζητούσε την αγγλική προστασία και απευθυνόταν αποκλειστικά στον Τ. Κάνιγκ. Το συγκεκριμένο έγγραφο, ήταν κάπως διαφοροποιημένο και μαζί με άλλα έγραφε τα εξής: «Πρός τόν εξοχότατον Κύριον Γ.Κάνιγγ, πρωθυπουργόν της Αγγλίας…. Η κυβέρνησις επάγεται τό έγγραφον, ήθελεν εμμέινει είς αυτό τό σύστημα τής σιωπής, αν μία διακοίνωσις τής ΄Αρκτου δέν τήν εβίαζεν να λύσει τήν σιωπήν της. Η διακοίνωσις αύτη, σκοπόν προέθετο να αποφασίση περί τής τύχης τού Ελληνικού ΄Εθνους εναντίον τής θελήσεως τού. Παράδοξος καί απίστευτος τοιαύτη διακοίνωσις, διακοίνωσις τόσο άδικος, τόσον σκληρά να εξέλθη εκ τού καβινέτου της Ρωσίας αλλά ουχ’ ήττον είναι αληθής καί ή διακοίνωσις καί ή πηγή αυτής. Εις τοιαύτην περίστασιν καί τό Ελληνικό ΄Εθνος καί ή διοίκησίς τού, τής οποίας το όργανον έχω εγώ την τιμήν να είμαι, προσφέροντες το σέβας τών τή Βρετανική Μεγαλειότητι δια μέσου της εξοχότητάς σας κηρύττουσι πανδήμως ότι προκρίνουν τον ένδοξον θάνατον παρά τον αισχρόν ζυγόν, υπό τόν οποίον θέλουσι να μας ζεύξωσι...»<br /><br />Οσον αφορά το πρωτότυπο και επίσημο έγγραφο για το οποίο γίνεται λόγος, αναφέρει το εξής: «…Το Ελληνικόν ΄Εθνος, δυνάμει της παρούσης πράξεως, θέτει εκουσίως την ιεράν παρακαταθήκην της αυτού Ελευθερίας, Εθνικής Ανεξαρτησίας και πολιτικής αυτού υπάρξεως υπό την μοναδικήν υπεράσπισιν της Μεγάλη Βρεττανίας…»<br /><br />Ωστόσο την πράξη της αγγλικής προστασίας λέγεται ότι δεν υπέγραψαν ο Γ. Κουντουριώτης, ο Ι. Κωλέττης, ο . Υψηλάντης, ο Ι. Γκούρας, ο Νικηταράς κ.α. Επιπλέον ορισμένοι συγγραφείς όπως θα δούμε παρακάτω, αναφέρουν ότι δεν υπέγραψε και ο Σπ. Τρικούπης μαζί με τον Α. Μαυροκορδάτο ύστερα από παρότρυνση του . Ρώμα προκειμένου να μην οξύνουν τα πνεύματα της κοινής γνώμης και κατηγορηθούν ως προδότες. Επίσης στα απομνημονεύματα του Ι. Γ. Κολοκοτρώνη αναφέρεται ότι ούτε οι Νοταραίοι υπέγραψαν εφόσον είχαν ήδη αποχωρήσει από την Αλωνίσταινα πριν προλάβει να φτάσει το έγγραφο στα χέρια των στρατηγών. ΄Ομως, στο Αρχείο του Διονυσίου Ρώμα όπου παρατίθεται ολόκληρο το έγγραφο της αγγλικής προστασίας και τα ονόματα των υπογεγραμμένων, αναφέρονται και τα ονόματα του Σπ. Τρικούπη, του Α. Μαυροκορδάτου, του Νικηταρά και των Νοταραίων. Σε αυτή την περίπτωση, θα μπορούσε κάποιος να λάβει υπ’όψιν του την επισήμανση του Κ. Δεληγιάννη και του Φωτάκου περί πλαστογράφησης υπογραφών. ΄Οσον αφορά τον Γ. Κουντουριώτη ο οποίος ήταν μεν αγγλόφιλος αλλά δεν υπέγραψε, λέγεται πως το έκανε όχι επειδή δεν συμφωνούσε με την πράξη της αγγλικής προστασίας, αλλά για λόγους ευθιξίας επειδή ως αρχιστράτηγος των κατά θάλασσαν δυνάμεων υπέγραψε ο Α. Μιαούλης κι όχι εκείνος.<br /><br />Πριν ο . Μιαούλης προλάβει να φτάσει στο Λονδίνο προκειμένου να παραδώσει το έγγραφο στον Γ. Κάνιγκ, στις 29 Σεπτεμβρίου 1825 ο Ι. Ορλάνδος και ο Α. Λουριώτης βρίσκονταν ήδη στο Λονδίνο ως αντιπρόσωποι της Ελλάδας ώστε να συζητήσουν με την αγγλική κυβέρνηση περί του δανείου. Στην εν λόγω συζήτηση, τέθηκε και το ερώτημα στον Γ. Κάνιγκ για το τι επρόκειτο να πράξει σχετικά με την αίτηση της αγγλικής προστασίας. Ο ίδιος απάντησε το εξής: «΄Ισως υπάρξει κάποιο σημείο στον αγώνα, που η Μεγάλη Βρεταννία να μπορέσει να ασκήσει την επιρροή της για να προωθήσει έναν συμβιβασμό μεταξύ των Ελλήνων και της Πύλης, όχι για την απόλυτη ανεξαρτησία της Ελλάδος, γιατί αυτό θα ήταν σαν να τα ζητούσαμε όλα και δεν θα μπορούσε να είναι το αντικείμενο ενός συμβιβασμού…» Η εν λόγω απάντηση δεν ήταν καθόλου ικανοποιητική στο άκουσμα των Ελλήνων αντιπροσώπων και η ανταπάντησή τους ήταν ότι οι ΄Ελληνες δεν θα ήταν ποτέ δυνατό να συμβιβαστούν και να συνυπάρξουν φιλικά με τους Τούρκους. Επιπλέον, η εμμονή του Γ. Κάνιγκ για διατήρηση της αγγλικής ουδετερότητας τον οδήγησε στην έκδοση διατάγματος που απαγόρευε τη στρατολόγηση ΄Αγγλων υπηκόων σε ξένες δυνάμεις και την εξαγωγή πολεμικού υλικού για χρήση των αντιμαχόμενων στην Ελλάδα, για τους προσεχείς έξι μήνες. Όταν μια εβδομάδα αργότερα ο . Μιαούλης έφτασε στο Λονδίνο με την επίσημη ελληνική έκκληση, δεν κατόρθωσε να δει προσωπικά τον Γ. Κάνιγκ λόγω απουσίας του. Η απάντηση όμως που πήρε από το Υπουργείο Εξωτερικών ήταν ίδια με αυτή του Γ. Κάνιγκ στους τρεις ΄Ελληνες αντιπροσώπους.<br /><br />Μια επίσης σημαντική πληροφορία που αναφέρουν οι πηγές, είναι ότι οι δυο απεσταλμένοι αντιπρόσωποι ύστερα από αυτή τη συνάντηση με τον Γ. Κάνιγκ πραγματοποίησαν και δεύτερη συνάντηση στο Παρίσι με τον Δούκα της Ορλεάνης, προκειμένου να του ανακοινώσουν πως οι ΄Ελληνες θα δέχονταν ευχαρίστως το γιό του στον ελληνικό θώκο, με την προϋπόθεση να δαπανήσει χρήματα για τη ναυπήγηση πλοίων και την αποστολή εφοδίων προς την Ελλάδα. Παράλληλα, ο τρίτος απεσταλμένος στο Λονδίνο (μεταξύ των μηνών Μαρτίου-Σεπτεμβρίου 1825) από τον Α. Μαυροκορδάτο, ήταν ο Γ. Σπανιωλάκης ο οποίος κατόπιν εντολών έδρασε υπέρ της ενθρόνισης του Λεοπόλδου του Σαξονικού Κοβούργου, όταν μαθεύτηκε ότι οι γαλλόφιλοι είχαν προβεί στην πρόσκληση του Δούκα του Νεμούρ. Αυτές βέβαια οι κινήσεις εντάσσονται στο πλαίσιο των ανεπίσημων ενεργειών προς άλλες ευρωπαϊκές χώρες, όπως θα δούμε παρακάτω. Αντιλαμβάνεται κανείς πως η ενέργεια του Α. Λουριώτη και του Ι. Ορλάνδου να αιτηθούν την αποστολή Γάλλου Μονάρχη, ήταν άκρως αντιφατική ως προς την αρχική αποστολή τους που ήταν η πρόσκληση του Λεοπόλδου του Σαξονικού Κοβούργου και στη συνέχεια η έκκληση για αγγλική προστασία. Ωστόσο, η αυστηρή ουδετερότητα του Γ. Κάνιγκ και η κατάσταση του κατ’ επείγοντος στην οποία βρισκόταν η Ελλάδα, συνετέλεσαν σε τέτοιου τύπου ανεπίσημες κινήσεις για άμεση έκκληση βοήθειας από την Ευρώπη.<br /><br /><br />Σύμφωνα με τις αποφάνσεις αρκετών συγγραφέων, πράγματι η Αγγλία είχε αναγνωρίσει τους επαναστατημένους ΄Ελληνες ως εμπόλεμους, αλλά η ουδετερότητα που διατηρούσε δεν ήταν ουδόλως αρκετή για να διασφαλίσει την ακεραιότητα της χώρας από τις λεηλασίες του αιγυπτιακού στρατού. Στις 13 Οκτωβρίου 1825, ο Γ. Κάνιγκ απάντησε εγγράφως στην έκκληση προστασίας της Ελλάδας προς την Αγγλία απευθυνόμενος στους δυο αρχιστρατήγους, Θ. Κολοκοτρώνη και Α. Μιαούλη. Στην απάντηση του έγραφε: «΄Ελαβον δια χειρός του κυρίου Μιαούλη την επιστολήν την οποίαν εκάματε την τιμήν να με διευθύνετε…. Η Αγγλική Κυβέρνησις , εξ’ αρχής των υπαρχουσών εχθροπραξιών μεταξύ της Οθωμανικής Πύλης και των Ελλήνων, προεκύρηξε και διετήρησεν αυστηράν και αμερόληπτον ουδετερότητα. Η Μεγάλη Βρεταννία προ πολλού ευρίσκεται<img src="file:////tmp/wps-zisisx/ksohtml/wpszm5DFp.png" /> συδεδεμένη δια συνθηκών τούτων, ως εκ μέρους της Πύλης και υπό την πίστην αυτών τα πρόσωπα, η ιδιοκτησία και τα εμπορικά συμφέροντα μεγάλων εταιρειών, υπηκόων της αυτού μεγαλειότητος , υπερασπίζονται εντός του Οθωμανικού κράτους. Ούτως εχόντων των πραγμάτων, δεν νομίζει η Αγγλική Κυβέρνησις συνάδον με την καλήν πίστην, ως εκ μέρους της, ουδέ με τας αρχάς των νόμων, δι’ ών αί προς άλληλα τα έθνη σχέσεις κανονίζονται και διατηρείται η ειρήνη του κόσμου, να κηρύξει πόλεμον κατά της Πύλης, εν ώ δεν την έδωσεν αυτή ουδεμίαν δικαίαν αφορμήν πάλης. Ουδείς δ’ εχέφρων αμφιβάλλει ότι το να παραδεχθή η πρότασις των Ελλήνων κατά την δηλοποίησίν των, ήθελεν είναι πραγματικώς κήρυξις πολέμου εναντίον της Πύλης….»<br /><br /><br />Κατά την άποψη πολλών, οι λόγοι που εξηγεί ο Γ. Κάνιγκ στην ανωτέρω επιστολή ήταν προφάσεις προκειμένου να δικαιολογήσει την ουδετερότητα της Αγγλίας. Όπως προαναφέραμε, η αγγλική κυβέρνηση δεν ενδιαφερόταν να εμπλακεί η Αγγλία σε πόλεμο, τουναντίον επεδίωκε να επεμβαίνει πλαγίως στα εσωτερικά της Ελλάδας, χωρίς όμως να δίνει αφορμές στην Πύλη και στις υπόλοιπες αντίπαλες ευρωπαϊκές δυνάμεις. Εν ολίγοις, οι βλέψεις των ΄Αγγλων στρέφονταν περισσότερο στην επιβολή τους στην Ανατολική Μεσόγειο και λιγότερο στην Ελληνική Επανάσταση. Ωστόσο οι ενέργειες των Ελλήνων υπέρ της αγγλικής προστασίας ενθάρρυναν τον Γ. Κάνιγκ να αποπειραθεί κατά κάποιον τρόπο να λύσει το ελληνικό ζήτημα, αποκομίζοντας φυσικά τα μεγαλύτερα δυνατά οφέλη για την Αγγλία. Περίπου στα μέσα Οκτωβρίου του 1825 ο Γ. Κάνιγκ έστειλε τον εξάδελφό του Στράτφορντ Κάνιγκ ως πρεσβευτή στην Κων/Πολη προκειμένου να διαπιστώσει τις διαθέσεις υποχωρητικότητας των Ελλήνων απέναντι στις κατακτήσεις του Ιμπραήμ αλλά και ταυτόχρονα να πιέσει τους Τούρκους να προβούν σε συμβιβασμούς με τους ΄Ελληνες. Μάλιστα, άφησε να εννοηθεί πως σε περίπτωση επέμβασης της Ρωσίας στην Ελλάδα οι υπόλοιπες ευρωπαϊκές δυνάμεις θα παρέμεναν άπραγες, κάτι το οποίο θα σήμαινε ήττα για την Πύλη.<br /><br /><script async src="//pagead2.googlesyndication.com/pagead/js/adsbygoogle.js"></script><br /><!-- astynomikodeltio_footer_AdSense5_728x15_0ads_al_s --><br /><ins class="adsbygoogle" style="display:inline-block;width:728px;height:15px" data-ad-client="ca-pub-2629871179238575" data-ad-slot="4600357322"></ins><br /><script>(adsbygoogle = window.adsbygoogle || []).push({}); </script><br /><br /></div>Unknownnoreply@blogger.comtag:blogger.com,1999:blog-5536117957744916490.post-61640920776313564622015-11-09T10:57:00.000-08:002015-11-13T05:23:05.972-08:00ΣΧΕΣΕΙΣ ΡΩΣΙΑΣ-ΙΡΑΚ (από τον Yeltsin εώς τον Ayad Allawi)<div dir="ltr" style="text-align: left;" trbidi="on"><u><b>Η ανάπτυξη των σχέσεων</b></u><br /> Τα πρώτα χρόνια της θητείας του Yeltsin οι σχέσεις των χωρών επικεντρώθηκαν κυρίως σε οικονομικά ζητήματα. Καθώς η Ρωσία δεν λάμβανε καμία οικονομική βοήθεια από τα πλούσια, φιλοδυτικά, πετρελαιοπαραγωγά κράτη, κυρίως την Σαουδική Αραβία και το Κουβέιτ, αποτελούσε οικονομική αναγκαιότητα να στραφεί σε πιο ριζοσπαστικά κράτη, όπως το Ιράκ, την Λιβύη. Παράλληλα η στρατηγική θέση του Ιράκ στον<a name='more'></a> Περσικό Κόλπο και η εγγύτητα με τα πρώην Σοβιετικά σύνορα, έκανε ακόμα πιο σημαντικές τις σχέσεις με το Ιράκ, ιδιαίτερα και λόγω της επιρροής του στα νέα Ισλαμικά κράτη εντός της περιοχής που η Ρωσία αποκαλούσε «εγγύς εξωτερικό», αλλά και του σημαντικού μουσουλμανικού πληθυσμού εντός της Ρωσίας.<br /><br /> Όταν τα Αμερικανικά στρατεύματα επιτέθηκαν στην Βαγδάτη τον Ιούνιο του 1993, τα ρωσικά μέσα ενημέρωσης καταδίκασαν ομόφωνα την επιχείρηση, παρά την επίσημη έγκριση της Ρωσικής κυβέρνησης. Μεταξύ 1993-1994 οι σχέσεις Ρωσίας-ΗΠΑ θα ψυχραθούν με την Ρωσία να ζητά από το Συμβούλιο Ασφαλείας να ανταποκριθεί στα θετικά βήματα που γίνονται από το Ιράκ και να χαλαρώσει αν όχι να καταργήσει τελείως τις κυρώσεις. Κατά την διάρκεια συνεδρίασης του Συμβουλίου Ασφαλείας των Η.Ε το 1994, η Ρωσία θα δηλώσει την ανάγκη ισότιμων νομικών δεσμεύσεων από όλα τα μέρη που εμπλέκονται στην διαμάχη Ιράκ-Κουβέιτ. Η Ρωσία προσπάθησε να πείσει το Ιράκ να αναγνωρίσει την ανεξαρτησία και την εδαφική ακεραιότητα του Κουβέιτ κάτι το οποίο έγινε μετά από επισκέψεις του Kozyrev στα τέλη του 1994 στην Βαγδάτη. Αυτή η επιτυχία της Ρωσίας δεν θα ληφθεί θετικά από τις ΗΠΑ καθώς βλέπουν τα σχέδια τους στην περιοχή, να βλάπτονται και την η Ρωσία να ανακτά την χαμένη διπλωματική της δυναμική. Τον Μάιο του 1995 η Ρωσική Δούμα ψηφίζει την κατάργηση του εμπάργκο πετρελαίου κατά του Ιράκ, μια απόφαση περισσότερο συμβολική παρά δεσμευτική. Η Ρωσική ηγεσία επιθυμούσε την εξισορρόπηση των σχέσεων του τόσο με το Ιράκ και το Κουβέιτ όσο και με την Δύση.<br /><br /> Οι σχέσεις Ιράκ-Ρωσίας θα πάρουν θετική τροπή κατά την διάρκεια της θητείας Primakoν, καθώς ο ίδιος είχε δουλέψει μεταξύ 1968-1970 ως Σοβιετικός ανταποκριτής στην Βαγδάτη και είχε φιλικές σχέσεις με τον Saddam Hussein.<br /><br /> Παράλληλα η εμπλοκή του ως απεσταλμένος του Gorbachev στον Πρώτο Πόλεμο του Κόλπου αντιμετωπίστηκε θετικά. Το Ιράκ θα αποτελέσει την πρώτη προτεραιότητα του Primakov και οι σχέσεις των δύο χωρών θα δοκιμαστούν στο τέλος του 1996, όπου αμερικανικοί πύραυλοι θα πλήξουν Ιρακινές περιοχές, με την αιτιολογία των παραβιάσεων από Ιρακινής πλευράς των ειδικά προστατευόμενων περιοχών στο βόρειο τμήμα της περιοχής του. Η Ρωσική πλευρά καταδίκασε, την αμερικανική ενέργεια καθώς θεωρούσε ότι με δική της παρέμβαση τα στρατεύματα θα αποχωρούσαν από την Κουρδική περιοχή και η κατάσταση θα μπορούσε να οδηγηθεί σε λύση. <br /> <br />Το Ιράκ προσπάθησε να διατηρήσει τις σχέσεις του με την Ρωσία και τους επόμενους 8 μήνες ο Aziz θα επισκεφτεί την Μόσχα επανειλημμένα. Η Ρωσία με την Κίνα και την Γαλλία θα δημιουργήσουν ένα ανεπίσημο φιλο-Ιρακινό λόμπυ στο Συμβούλιο Ασφαλείας των Η.Ε, για να περιοριστούν οι κυρώσεις και περιορίσουν τις Αμερικανικές ενέργειες. Ωστόσο θα οι προσπάθειές τους θα αποτύχουν λόγω της μονομερούς δράσης των ΗΠΑ με αποτέλεσμα την αποχή της Ρωσίας, Κίνας, Κένυας, Γαλλίας και Αιγύπτου από την διαδικασία της απόφασης 1134 του Συμβουλίου Ασφαλείας τον Οκτώβριο του 1997. Η κατάσταση θα επιδεινωθεί όταν αργότερα προς το τέλος του ίδιου μήνα το Ιράκ θα απαιτήσει την εγκατάλειψη εντός μιας εβδομάδας από το Ιράκ όλων των Αμερικανών επιθεωρητών της UNSCOM, ενώ απαιτούν και την εναέρια παύση επιτήρησης των Αμερικανών αεροσκαφών πάνω από το Ιρακινό έδαφος 11 . Η Ρωσία θα παρέμβει και μετά από διπλωματικές διαμεσολαβήσεις του Primakov η κατάσταση θα εξομαλυνθεί αλλά για ακόμη μια φορά θα αναθερμανθεί με την βασική αντιπαράθεση να επικεντρώνεται στην αρμοδιότητα πρόσβασης των μελών της UNSCOM στο παλάτι.<br /> <br />Οι σχέσεις Ιράκ-Ρωσίας θα συνεχιστούν αλλά, οι προθέσεις και οι προσδοκίες τους θα γκρεμιστούν με την επίθεση τον Δεκέμβριο του 1998 από τις ΗΠΑ και τα Ηνωμένο Βασίλειο στο Ιρακινό έδαφος. Η Ρωσία διατύπωνε ότι οι επιθέσεις δεν προκλήθηκαν από το Ιράκ αλλά ουσιαστικά, προερχόταν από την προβοκατόρικη συμπεριφορά του επικεφαλή της UNSCOM, ο οποίος λίγες μέρες πριν την επίθεση είχε ζητήσει από το προσωπικό του να αποχωρήσει από την χώρα. Ο Yeltsin χαρακτήρισε την επίθεση ως παραβίαση του Χάρτη των Η.Ε αλλά και του διεθνούς δικαίου και ζήτησε άμεση κατάπαυση του πυρός, καταδικάζοντας την σκανδαλώδη συμπεριφορά του επικεφαλής της UNSCOM και κάλεσε σε έκτακτη συνάντηση του Συμβουλίου Ασφάλειας των Η.Ε. Οι βομβαρδισμοί θα σταματήσουν την 20 Δεκεμβρίου 1998 με τον Yeltsin χαρακτηρίζοντας τους ως το τέλος μιας παράλογης και παράνομης ενέργειας και καλώντας σε βοήθεια για την υποστήριξη των Ιρακινών ανθρώπων και θυμάτων των βομβαρδισμών.<br /> <br />Η νέα εποχή που ανέτειλε για τη ρωσική εξωτερική πολιτική με τον Putin στην ηγεσία, συνοδευόταν από κάποια χαρακτηριστικά που άφηναν ερωτήματα για το μέλλον των ρωσο-ιρακινών σχέσεων, δεδομένου του παρελθόντος τους. Η αυξημένη σημασία τόσο της Τουρκίας όσο και του Ιράν στις επιδιώξεις του Κρεμλίνου στην περιοχή, αλλά και η απόπειρα συνεργασίας με το Ισραήλ που προωθούσαν ρωσικοί ισχυροί κύκλοι, μπορούσε να ερμηνευθεί ως μείωση της στρατηγικής αξίας του Ιράκ. Ωστόσο, η νέα ρωσική ηγεσία κληρονομούσε ταυτόχρονα και τρεις εκκρεμότητες-στόχους από την περίοδο διακυβέρνησης Yeltsin. Ένα ιρακινό χρέος ύψους $7δις, την προσπάθεια εδραίωσης των ρωσικών πετρελαϊκών εταιριών στο Ιράκ μέσω σύναψης προνομιακών συμφωνιών και την άρση των κυρώσεων που είχαν επιβληθεί στο Ιράκ από τα Ηνωμένα Έθνη, η οποία αποτελούσε το κλειδί για το δεύτερο στόχο. Υπό το καθεστώς αυτό των κυρώσεων προσπάθησε η Μόσχα, στα πλαίσια διμερών επαφών που πραγματοποιήθηκαν το 2000, να τονώσει τους δεσμούς και να καταστήσει σαφή την πρόθεση για συνεργασία με τη Βαγδάτη, τονίζοντας τις πιέσεις που ασκούσε στο Συμβούλια Ασφαλείας του ΟΗΕ για την υιοθέτηση μιας νέας απόφασης με ολική ή μερική άρση των κυρώσεων. Επεσήμανε όμως και την ανάγκη επανέναρξης της συνεργασίας του Ιράκ με το νέο όργανο που θα αναλάμβανε την παρακολούθηση του στρατιωτικού προγράμματος του Ιράκ UNMOVIC 12 , που περιλάμβανε κίνητρα για την εφαρμογή του, τα οποία αφορούσαν έκτος από το Ιράκ και τη Ρωσία, όπως την άρση περιορισμού εξαγωγών ιρακινού πετρελαίου και την εισαγωγή αγαθών. Η άρνηση του ιρακινού καθεστώτος να εφαρμόσει την απόφαση του ΣΑ συνοδεύτηκε από επικρίσεις κατά της Ρωσίας, της Κίνας και της Γαλλίας 13 για τη μη άσκηση βέτο. Στις αμερικανο- βρετανικές αεροπορικές επιθέσεις κατά του Ιράκ το Φεβρουάριο του 2001, η Ρωσία απείλησε με μονομερή άρση των κυρώσεων, πρόταση που καταψήφισε τελικά η ρωσική Δούμα καταδεικνύοντας την απροθυμία της να δυναμιτίσει τις σχέσεις της με τις ΗΠΑ.<br /> <br />Το Κρεμλίνο κλήθηκε να διαχειριστεί την έντονη δυσαρέσκεια της Βαγδάτης που συνοδεύτηκε υπό τις απειλές ακύρωσης των συμφωνιών με τις ρωσικές πετρελαϊκές εταιρίες, αν δεν ξεκινούσαν εργασίες εξόρυξης στο Ιράκ. Με διπλωματικούς ελιγμούς εντός του Συμβουλίου Ασφαλείας προσπάθησε να εκτονώσει τις ιρακινές πιέσεις, προτείνοντας αντί των δυτικών «έξυπνων κυρώσεων», την χαλάρωση των μέτρων που αφορούσαν την εισαγωγή αγαθών για τον ιρακινό λαό, αλλά αυστηρότερα μέτρα για την εισαγωγή στρατιωτικού υλικού τον έλεγχο για την ύπαρξη ή ανάπτυξη όπλων μαζικής καταστροφής και τα πετρελαϊκά έσοδα στο Ιράκ 14 ένα σχέδιο για την αποσόβηση ανθρωπιστικής καταστροφής και επανέναρξη ελέγχου και επιθεώρησης των εγκαταστάσεων του Ιράκ, κατόπιν της συγκατάθεσής του. Το σχέδιο αυτό απορρίφθηκε από την ιρακινή ηγεσία, ενώ και οι ΗΠΑ με τη Μεγάλη Βρετανία απέσυραν τις προτάσεις τους, εξέλιξη που ήταν σαφώς ευνοϊκή τόσο για το Ιράκ, όσο και για τη Ρωσία. <br /> <br />Οι διαβουλεύσεις που διεξάγονταν στους πρώτους δέκα μήνες του 2001 μεταξύ των δυο χωρών, στα πλαίσια της απαρέγκλιτης επιδίωξης της Μόσχας για οικονομική συνεργασία και διείσδυση στις αγορές όλων των χωρών τις περιοχής, απέφεραν εμπορικές συμφωνίες ύψους $1,85δις, αντιστοιχώντας στο 60% της εμπορικής δραστηριότητας της Ρωσίας στον αραβικό κόσμο 15 . Ο οικονομικός προσεταιρισμός του Ιράκ συνοδεύτηκε από τη στήριξη της ρωσικής κυβέρνησης στο θέμα των κυρώσεων και της παράτασης του προγράμματος στήριξης “Food for Oil” των ιρακινών πολιτών σε βασικά αγαθά, που δε θα προορίζονταν όμως για στρατιωτικούς σκοπούς και ανάγκες. Για τη Βαγδάτη η Μόσχα θεωρείτο στρατηγικός εταίρος.<br /><br /><u><b>Η μεταστροφή της Ρωσίας</b></u><br /><br /> Τα γεγονότα της 11ης Σεπτεμβρίου επέφεραν μια μεταστροφή στη ρωσική εξωτερική πολιτική προς το Ιράκ. Η αμερικανική κυβέρνηση κήρυξε τον πόλεμο κατά της διεθνούς τρομοκρατίας στρεφόμενη και κατά του Ιράκ προφασιζόμενη τόσο την κατοχή όπλων μαζικής καταστροφής θέλοντας να εντείνει τις πιέσεις της εντός των ΗΕ για την επιβολή αυστηρότερων κυρώσεων σε βάρος του, όσο και τη χρηματοδότηση του δικτύου της διεθνούς τρομοκρατίας από ιρακινό καθεστώς. Το ανοιχτό μέτωπο της Ρωσίας στην Τσετσενία υποδείκνυε την συνεργασία με τις ΗΠΑ για την περιφερειακή ασφάλεια. Παράλληλα η διαφαινόμενη βαθύτερη εμπλοκή των ΗΠΑ σε στρατιωτικές επιχειρήσεις στην περιοχή θα αναδείκνυε σε πολύτιμη για την Ουάσιγκτον την παροχή πληροφοριών της Μόσχας 16 . <br /><br /> Παρόλα αυτά η ρωσική ηγεσία τασσόταν κατά της ανάληψης μονομερούς στρατιωτικής δράσης από ΗΠΑ και Μεγάλη Βρετανία κατά του Ιράκ, γιατί θα επιδείνωνε ένα ήδη βεβαρημένο κλίμα στην ευρύτερη περιοχή από το Παλαιστινιακό, αλλά θα απέβαινε και σε βάρος των ρωσικών συμφερόντων. Εξακολούθησε δε να προβάλλει αντίσταση στα πλαίσια του ΣΑ των ΗΕ στις αγγλο- αμερικανικές προθέσεις για επιβολή κυρώσεων. Η σχετική απόφαση όμως για επανεξέταση των κυρώσεων το Δεκέμβριο του 2001,προκάλεσε την αντίδραση του Ιράκ και την δυσαρέσκεια του απέναντι στη Ρωσία, η οποία καλείτο να ωρίμαζε η απόφαση για μονομερή εισβολή στο Ιράκ και την αδιαλλαξία του Saddam Houssein να αποδεχτεί διεθνή έλεγχο ως το μόνο τρόπο για την άρση ισορροπήσει ανάμεσα στην εκτόνωση των εντεινόμενων από την Ουάσιγκτον πιέσεων, για διεθνή έλεγχο και αποστολή επιθεωρητών στο Ιράκ, ενώ ταυτόχρονα των κυρώσεων. Τα περιθώρια των ελιγμών της ρωσικής ηγεσίας ήταν περιορισμένα. Στις διασκέψεις του ΣΑ που διεξήχθησαν το 2002 η Μόσχα προσπαθούσε να αποτρέψει την χορήγηση εξουσιοδότησης για μία επέμβαση στο Ιράκ, καθώς στο ζήτημα της επιβολής αυστηρότερων κυρώσεων και την επανεξέταση του προγράμματος «Food for Oil» προς το χειρότερο, δεν μπόρεσε να τα αποτρέψει και συντάχθηκε με τα υπόλοιπα μέλη. <br /><br /> Η ομόφωνη απόφαση του ΣΑ το Νοέμβριο του 2002, με αριθμό 1441, για έναρξη ελέγχων και επιθεώρησης στο ιρακινό έδαφος από τη UNMOVIC, ερμηνεύτηκε από τη Μόσχα ως ελπίδα για εξεύρεση μιας πολιτικής-διπλωματικής λύσης καθιστώντας μη αναγκαία τη στρατιωτική επέμβαση στο Ιράκ., την οποία όπως διευκρίνισε θα καταψήφιζε στο ΣΑ. Παράλληλα ήθελε μέσω της διπλωματίας να ενισχύσει τις πιθανότητες για άρση των κυρώσεων, αλλά και να αποσυνδέσει το ζήτημα αλλαγής του καθεστώτος στο Ιράκ από τις αποφάσεις του ΣΑ. Ωστόσο, τόσο στο εσωτερικό, όσο και διεθνώς φαινόταν αδύνατο να μπορεί η Ρωσία να αποτρέψει την η επερχόμενη επίθεση. Παρά τις δηλώσεις Ρώσων κορυφαίων αξιωματούχων ότι η Ρωσία θα ασκήσει veto στο ΣΑ για να μην επιβληθούν οι κυρώσεις στο Ιράκ, στην πραγματικότητα η Ρωσία δεν ήθελε να χρεωθεί με ένα ηγετικό ρόλο ενός αντι-αμερικανικού συνασπισμού «καταστρέφοντας ότι είχε αποκομίσει από τις διμερείς επαφές τους τα τελευταία χρόνια. <br /><br /> Ωστόσο, η ρωσική ηγεσία επιχείρησε να προσδώσει στο ιρακινό ζήτημα διεθνείς διαστάσεις, ερχόμενη σε επαφές με τα μη μόνιμα μέλη του ΣΑ των ΗΕ, αλλά και με Γαλλία και Γερμανία οι οποίες ήταν αντίθετες στον πόλεμο κατά του Ιράκ και προωθούσαν την αποστολή επιθεωρητών των ΗΕ, πρόταση που υποστήριζε και η Ρωσία. Τήρησε αποστάσεις όμως από αυτές στην απόρριψη εκ μέρους τους της αμερικανικής πρότασης για αποστολή δύναμης Κυανόκρανων στο Ιράκ υπό την ηγεσία των ΗΠΑ. Το Μάιο του 2003, μετά την επίθεση στο Ιράκ και την κατάληψη της Βαγδάτης, Ρωσία και Γαλλία, στα πλαίσια του ΣΑ τέθηκαν τα ζητήματα του ρόλου των ΗΕ έως την ανάδειξη δημοκρατικά εκλεγμένης κυβέρνησης, της άμεσης άρσης των κυρώσεων, της οικονομικής ανασυγκρότησης και του ενεργειακού πλούτου του Ιράκ. <br /><br />Παρά τις τριβές μεταξύ ΗΠΑ και Ρωσίας 18 , η απόφαση 1483 του ΣΑ ψηφίστηκε ομόφωνα στις 22 Μαΐου, σηματοδοτώντας μια αλλαγή στη εξωτερική πολιτική του Putin στο ζήτημα του Ιράκ που δημιουργούσε τις προϋποθέσεις για την περαιτέρω βελτίωση των σχέσεων Μόσχας-Ουάσιγκτον. Οι λόγοι της μεταστροφής αυτής οφείλονταν στις ανησυχίες της Μόσχας, αλλά και άλλων διεθνών δρώντων όπως η Ινδία, η Ευρωπαϊκή Ένωση κ.α. για την όξυνση του ριζοσπαστικού ισλαμισμού στην περιοχή, απειλώντας την περιφερειακή ασφάλεια, και εγκυμονώντας κινδύνους για το εσωτερικό της Ρωσίας από το μουσουλμανικό στοιχείο. Επιπλέον, η ρωσική οικονομία ήταν ευπαθής σε πιθανή αστάθεια των διεθνών τιμών του πετρελαίου, από την ενδεχόμενη πτώση του καθεστώτος του Saddam Houssein. Η αύξηση της παγκόσμιας προσφοράς που θα ακολουθούσε θα συμπίεζε τη διεθνή τιμή του πετρελαίου πλήττοντας την ενεργειακή βιομηχανία της Ρωσίας και τα κρατικά έσοδα 19 Τέλος εκκρεμούσε και το ζήτημα του χρέους του Ιράκ από τη σοβιετική περίοδο ύψους $7δις.<br /><br />Η παροχή στήριξης από τη ρωσική ηγεσία στις αμερικανικές πρωτοβουλίες και προτάσεις συνεχίστηκε εντός του ΣΑ στις αποφάσεις για την εγκαθίδρυση Κυβερνητικού Συμβουλίου του Ιράκ απαρτιζόμενο από αντιπροσώπους ξένων χωρών και εσωτερικών πολιτικών δυνάμεων, και την ανάδειξη της σε μεταβατική κυβέρνηση μέχρι τη διενέργεια εκλογών στις αρχές του 2005. Ο Putin, αν και εμφανίστηκε επικριτικός για το ζήτημα της σύλληψης του Saddam Houssein, τόνισε την σχέση συνεργασίας των δυο χωρών στο αγώνα κατά της τρομοκρατίας, επισφραγίζοντας την αλλαγή στάσης της Ρωσίας στο ζήτημα της αμερικανικής εισβολής. Το 2004 στη συμφωνία για την απόφαση των ΗΕ για τη νέα εποχή στο Ιράκ, κατόπιν διαπραγματεύσεων, η Ρωσία, παρά τον πλήρη έλεγχο των ΗΠΑ στη χώρα, εκτός του στρατιωτικού εξοπλισμού, ήλπιζε στη σύναψη επικερδών συμφωνιών για τα ενεργειακά αποθέματα του Ιράκ Η προσπάθεια της Μόσχας να αποκαταστήσει τις σχέσεις με τη Βαγδάτη, συνεχίστηκαν και μετά την ανάδειξη της μεταβατικής ιρακινής κυβέρνησης. Η ρωσική ηγεσία επιδίωξε έναν διακανονισμό για το ιρακινό χρέος από τη σοβιετική περίοδο, ο οποίος προσέκρουσε στην αντίδραση τόσο της νέας ιρακινής κυβέρνησης, όσο και των ΗΠΑ που απαίτησαν τη διαγραφή του. Η αντίδραση του Κρεμλίνου για τις απώλειες που θα είχαν οι ρωσικές εταιρίες, αλλά και τον αποκλεισμό άλλων, από την ιρακινή αγορά, δεν είχε αποτέλεσμα, καθώς κατόπιν αμερικανικών πιέσεων διαγράφηκε το 80% του ρωσικού χρέους προκειμένου να στηριχτεί το Ιράκ. Αποτέλεσε όμως αφορμή για να ανοίξει ένας νέος δρόμος στις ρωσο-ιρακινές σχέσεις, με τον Putin να εκφράζει τη στήριξη του στον ιρακινό Πρωθυπουργό Allawi για την ανοικοδόμηση του Ιράκ με τη συμμετοχή ρωσικών εταιριών και για τη διεξαγωγή εκλογών, εκφράζοντας ωστόσο αμφιβολίες για την εγκυρότητα των αποτελεσμάτων, λόγω ενδεχόμενης αμερικανικής ανάμιξης</div>Unknownnoreply@blogger.comtag:blogger.com,1999:blog-5536117957744916490.post-61441005440439671062015-11-05T08:44:00.000-08:002015-11-13T05:23:05.991-08:00Ο συντηρητισμός ως ιστορικό φαινόμενο<div dir="ltr" style="text-align: left;" trbidi="on"><div class="separator" style="clear: both; text-align: left;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgiNEulzu8qrSuSYNs7-ON_zhbXR4Krya6qz9XICTce4udxuU_18RLgqtVvNbsSsTDrlyswlPmwvswFl0bJ7G1liM8FHMhaQFHgX35SXdqv9znUZ6Alxh_iiU1VnkUn3DOM_yutoaZX-eSZ/s1600/kondilis.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgiNEulzu8qrSuSYNs7-ON_zhbXR4Krya6qz9XICTce4udxuU_18RLgqtVvNbsSsTDrlyswlPmwvswFl0bJ7G1liM8FHMhaQFHgX35SXdqv9znUZ6Alxh_iiU1VnkUn3DOM_yutoaZX-eSZ/s1600/kondilis.jpg" /></a></div>του Π. Κονδυλη<br /><br />Η ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΚΗ ΚΑΙ ΑΠΟΚΛΕΙΣΤΙΚΗ ένταξη του συντηρητισμού ως κοινωνικοπολιτικού και ιδεολογικού φαινομένου στο συνολικό φάσμα των Νέων Χρόνων σημαίνει δύο πράγματα: πρώτον, ότι αυτός δεν συνιστά ιστορική ή ανθρωπολογική σταθερά, παρά ένα συγκεκριμένο ιστορικό φαινόμενο, που συνδέεται με ορισμένη εποχή και με ορισμένο τόπο και που παρέρχεται μαζί μ’ αυτήν την εποχή ή και πριν ακόμη από το τέλος της· και δεύτερον, ότι δεν μπορεί να κατανοηθεί<br /><a name='more'></a> με αφετηρία την εχθρότητα του προς τη γαλλική Επανάσταση, αλλά ότι το καλύτερο είναι να ξεκινήσουμε από την αντιπαράθεση του με ορισμένα ειδοποιά γνωρίσματα των Νέων Χρόνων εν γένει, τα οποία οι συντηρητικοί θεώρησαν ως επαναστατικά. Ακόμα όμως κι αν επικρατούσε συμφωνία πάνω σε τούτη τη διπλή θέση, έτσι χοντρικά διατυπωμένη, και πάλι δεν θα είχαμε κερδίσει πολλά πράγματα από άποψη περιεχομένου εφ’ όσον δεν θα έχουν προσδιορισθεί με την αναγκαία σαφήνεια τα κρίσιμα για τον προβληματισμό μας χαρακτηριστικά της εποχής, μέσα στην οποία ο συντηρητισμός διαμορφώνεται, δραστηριοποιείται και τελικά αποσυντίθεται —και επί πλέον, εφ’ όσον δεν θα έχει δοθεί ικανοποιητική απάντηση στο ερώτημα ποιες είναι οι έσχατες πηγές της συντηρητικής σκέψης μέσα στην ιστορία της κοινωνίας και των ιδεών.<br /><br />Γιατί η διαπίστωση, ότι μόνον μέσα από την αντιπαράθεση με ορισμένα γνωρίσματα των Νέων Χρόνων συμπυκνώθηκαν ορισμένες ιδεολογικές θέσεις για να συγκροτήσουν ό,τι εκ των υστέρων ονομάσθηκε «συντηρητισμός», δεν εξυπονοεί eo ipso ότι αυτές γεννήθηκαν ex nihilo και αναγκαστικά μέσα σε τούτη την αντιπαράθεση και εξ αιτίας της. Πράγματι, η ένταση του αγώνα στο προσκήνιο έκαμε να λησμονηθεί το παρασκήνιο της κοινωνικής ιστορίας και της ιστορίας των ιδεών, έτσι ώστε εύκολα μπορούσε να δημιουργηθεί η οπτική απάτη ότι ο συντηρητισμός —όχι απλώς ως συνεκτικά εκλογικευμένη και εκσυγχρονισμένη κοινωνικοπολιτική στάση, αλλά ήδη ως στοιχειωδώς δομημένος κύκλος ιδεών— δεν συνιστά τίποτε άλλο παρά την αντιστροφή της (ιδεολογικής και πολιτικής) επανάστασης, άρα κάτι εν τέλει παράγωγο. Ας πούμε ωστόσο προκαταβολικά ότι η καθ’ εαυτήν ευπρόσδεκτη και κατά τα φαινόμενα ήδη επικρατούσα τάση να τοποθετείται χρονικά η απαρχή του συντηρητισμού όχι στην εχθρότητα απέναντι στη γαλλική Επανάσταση, αλλά ήδη στην απόρριψη του ορθολογισμού του Διαφωτισμού, από μόνη της δεν επαρκεί καθόλου, αν θέλουμε να εξαντλήσουμε το ιστορικό και ιδεολογικό του περιεχόμενο· γιατί αφ’ ενός το χρονικό διάστημα, για το οποίο πρόκειται, είναι πολύ μεγαλύτερο απ’ όσο συνήθως νομίζεται και αφ’ ετέρου έτσι στενεύει κατά τρόπο ολέθριο —ιδιαίτερα σε σχέση με τούτο το πρόβλημα— η προοπτική της κοινωνικής ιστορίας.<br /><br />Αντίστροφα, προσπάθειες εξιχνίασης των προεπαναστατικών συναφειών του συντηρητισμού δεν ξεπέρασαν το επίπεδο στοιχειωδών διαπιστώσεων και επί πλέον, όπως και οι προηγούμενες, παρέμειναν κλεισμένες στον ορίζοντα του 18ου αι. Και στις δύο περιπτώσεις ελάχιστα έγινε αντιληπτή η καταγόμενη ήδη από τους πρώιμους Νέους Χρόνους διάσταση των αντιλήψεων εκείνων, που αργότερα ονομάσθηκαν «συντηρητικές», και έτσι δεν μπόρεσε να συλληφθεί το συντηρητικό φαινόμενο σε όλη του την έκταση— ακριβώς επειδή δεν ήταν πλήρης και ευκρινής η εκάστοτε εικόνα των Νέων Χρόνων, τόσο από την άποψη της κοινωνικής ιστορίας όσο και από την άποψη της ιστορίας των ιδεών. Η διακρίβωση της παραπάνω διάστασης στο πλαίσιο των stricto sensu συναφών κοσμοθεωρητικών γνωρισμάτων των Νέων Χρόνων αποτελεί έναν από τους βασικούς στόχους της ερευνάς μας.<br /><br />Ο ιστορικά προσδιορισμένος χαρακτήρας του συντηρητικού φαινομένου στην πράξη ομολογείται ακόμα κι από όσους ισχυρίζονται ότι έχει ανθρωπολογικές ρίζες.<br /><br />Βεβαίως, αυτοί ποτέ τους δεν κατάφεραν (και, απ’ όσο γνωρίζω, ούτε καν επιχείρησαν) να δώσουν μια συνεκτική ερμηνεία της ιστορίας στηριζόμενη στην πεποίθηση ότι η συντήρηση μιας υφιστάμενης κατάστασης πραγμάτων αποτελεί φυσική καταβολή «του» ανθρώπου. Παρά την ελλιπέστατη έκθεση της ψυχολογικής-ανθρωπολογικής θεωρίας για τον συντηρητισμό θα την εξετάσουμε εδώ σύντομα, γιατί ενδιαφερόμαστε να αντιταχθούμε εξ αρχής στην επίδραση της συντηρητικής ιδεολογίας πάνω στην επιστημονική ανάλυση του συντηρητισμού. Αξίζει, πράγματι, να επισημανθεί ότι κεντρικοί κοινοί τόποι του τρόπου, με τον οποίο οι ίδιοι οι συντηρητικοί κατανοούν και παρουσιάζουν τον εαυτό τους, έχουν εμφιλοχωρήσει ακόμα και στην αντίληψη μη συντηρητικών περί του συντηρητισμού.<br /><br />Έτσι, στην σχεδόν αξιωματικά εκφερόμενη θέση όλων των πλευρών, ότι δηλ. ο συντηρητισμός γεννήθηκε ως αντίδραση ενάντια στη γαλλική Επανάσταση ή ήδη εναντίον του Διαφωτισμού, έμμεσα και στρεβλά αντικατοπτρίζεται η συντηρητική αντίληψη για τον χαρακτήρα του συντηρητικού ανθρώπου, σύμφωνα με την οποία τούτος εδώ ούτε επιζητεί ούτε αρχίζει πρώτος τις συγκρούσεις, παρά αντίθετα είναι ο κατ’ εξοχήν ειρηνόφιλος και ειρηνοποιός επειδή ζει όπως παραγγέλλει η φυσική ή θεία επιταγή της ευλαβικής συντήρησης των παραδεδομένων μόνον η ενεργός παραβίαση της επιταγής αυτής από μέρους άλλων ξανάβει εντός του την ορμή προς δράση.<br /><br />Ωστόσο —αν αφήσουμε στην άκρη τις αξιολογικές προτιμήσεις— δεν κατανοεί κανείς γιατί αυτό συνιστά ειδοποιό γνώρισμα της συντηρητικής συμπεριφοράς. Κανένας άνθρωπος δεν αντιδρά εχθρικά στους ερεθισμούς του περιβάλλοντος για όσο διάστημα τίποτε δεν παρακωλύει την αυτοσυντήρηση του ή την επιδίωξη ισχύος από μέρους του’ οι επαναστάτες θα συμπεριφέρονταν κι αυτοί απολύτως ειρηνικά, αν οι άλλοι δεν τους πρόβαλαν αντίσταση παρά εκπλήρωναν ευγενέστατα όλες τους τις επιθυμίες. Εδώ δεν λειτουργεί κάποια δεδομένη εξ υπαρχής ψυχική-ανθρωπολογική καταβολή, παρά καθοριστική παραμένει η σχετική θέση των εκάστοτε υποκειμένων, δηλ. η συγκεκριμένη ισχύς τους σε σχέση με τους εκάστοτε άλλους. Μονάχα σ’ αυτήν την προοπτική καταλαβαίνουμε γιατί ο επαναστάτης, αφού πια νικήσει, μεταβάλλεται αιφνίδια σε θερμό υπερασπιστή της υφιστάμενης τάξης πραγμάτων και γιατί ο νικημένος ή φοβούμενος την ήττα συντηρητικός ερωτοτροπεί με τη βία ή και την ασκεί απροκάλυπτα. Δεν υπάρχει λόγος για να υποθέσουμε ότι τούτος ο αναπροσανατολισμός της πολιτικής συμπεριφοράς ταλαιπωρεί ψυχικά τις συντηρητικές συνομαδώσεις περισσότερο απ’ ό,τι άλλες κοινωνικές δυνάμεις.<br /><br />Το φεουδαλικό δικαίωμα αντιστάσεως και η «τυραννοκτονία», η εξέγερση των αριστοκρατών εναντίον του θρόνου, κατά το παράδειγμα της Fronde, και η δικτατορία αποτελούν, όπως θα δούμε, ιστορικά τεκμηριωμένες και μάλιστα τυπικές μορφές του συντηρητικού ακτιβισμού.<br /><br />Ο συντηρητισμός και ο ακτιβισμός δεν συνιστούν λοιπόν αγεφύρωτη αντίθεση, αν δούμε τα δεδομένα της ιστορικής πραγματικότητας και δεν έχουμε διάθεση να πάρουμε τοις μετρητοίς την εκ των υστέρων και για πολεμικούς σκοπούς κατασκευασμένη αυτοπροσωπογραφία των συντηρητικών. Ο ανθρώπινος τύπος, ο οποίος τάχα αφοσιώνεται ευλαβικά και οιονεί ενατενιστικά στην υπερατομική παράδοση και στις ανώτερες δυνάμεις που διέπουν το Σύμπαν, ρυθμίζοντας αντίστοιχα τη συμπεριφορά του, δεν υπήρξε ποτέ σε ιστορικά αξιόλογη έκταση. Πολύ πριν απειληθούν από την Επανάσταση, τα σημαντικότερα μέλη των ανώτερων στρωμάτων της φεουδαλικής κοινωνίας ή της κοινωνίας του ancien regime ζούσαν αναπτύσσοντας έντονη δραστηριότητα με πρωταρχικό σκοπό τους να βελτιώσουν την κοινωνική τους θέση ισχύος μέσω της απόκτησης αξιωμάτων και πλούτου. Αν τα στρώματα τούτα δεν επιχείρησαν ποτέ κάποιαν επανάσταση με την κατοπινή ριζοσπαστική κοινωνική σημασία του όρου, ο λόγος δεν ήταν ότι τους έλειπαν οι ψυχικές ιδιότητες για κάτι τέτοιο, αλλά απλούστατα ότι ούτε μπορούσαν ούτε και ήθελαν να ανατρέψουν τον εαυτό τους. Τούτη η κοινοτοπία σημαίνει: η ψυχολογική-ανθρωπολογική θεωρία για τον συντηρητισμό δεν μπορεί να ευσταθεί αν δεν αποδείξει ότι όποιος υπερασπίζει την υφιστάμενη τάξη πραγμάτων το κάνει αποκλειστικά ή πρωταρχικά επειδή του είναι ψυχικά αδύνατο να συμπεριφερθεί αλλιώς παρά ειρηνικά και φιλάνθρωπα. Μια τέτοια αντίληψη θα συνεπαγόταν άλλωστε τον παραλογισμό ότι οι εκάστοτε κυρίαρχοι, οι οποίοι ακριβώς αντιτίθενται στις επαναστατικές ανατροπές, είναι λιγότερο σε θέση να αντεπεξέλθουν στις σκληρές απαιτήσεις της κυριαρχίας απ’ ό,τι οι κυριαρχούμενοι ή οι εξεγειρόμενοι.<br /><br />Όμως η κοινωνική ιστορία δείχνει τεκμηριωμένα ότι οι πλείστοι τουλάχιστον από τους ευγενείς εκείνους, οι οποίοι εναντίον του επαναστατικού Λόγου κήρυσσαν την ήρεμη αγάπη και καλλιέργεια της παράδοσης μέσα στους αιώνιους κόλπους του θεού και της Φύσης, έτρεφαν ένα ζωηρότατο και έμπρακτα επιδεικνυόμενο αίσθημα υπεροχής απέναντι στους υποταχτικούς τους, αντλώντας από την υπεροχή αυτή μια νομιμοποίηση της κυριαρχίας τους. Ενάντια στην ψυχολογική-ανθρωπολογική θεωρία για τον συντηρητισμό μπορεί λοιπόν να παρατηρηθεί γενικά πως ούτε το ψυχόρμητο της συντήρησης ούτε το ψυχόρμητο της ανατροπής χαρακτηρίζει την ανθρώπινη συμπεριφορά στο σύνολο της παρά η επιδίωξη της αυτοσυντήρησης ή της -επίτασης της οικείας ισχύος· αυτόν τον υπέρτατο σκοπό τον υπηρετεί άλλοτε η συντήρηση και άλλοτε η ανατροπή. Επί πλέον, η αποδοχή μιας συντηρητικής ροπής του ανθρώπου δεν έχει καμμιάν αξία για τη θεώρηση και την κατανόηση ιστορικών φαινομένων. Στον τομέα αυτό γόνιμες είναι μονάχα έννοιες, οι οποίες μας επιτρέπουν να συμπεράνουμε το συγκεκριμένο περιεχόμενο ορισμένης στάσης και συμπεριφοράς ακόμα κι όταν ο φορέας της δεν κατονομάζεται. Όμως η ψυχολογική-ανθρωπολογική έννοια του συντηρητισμού επιστρατεύεται από την τρέχουσα γλωσσική χρήση για να χαρακτηρίσει τόσο κομμουνιστές ηγέτες, οι οποίοι υποστηρίζουν την προτεραιότητα της βαρείας βιομηχανίας και των εξοπλισμών στο πλαίσιο μιας αυστηρά σχεδιασμένης οικονομίας, όσο και Αμερικανούς πολιτικούς, οι οποίοι προασπίζουν τις αρχές του laissez-faire ενάντια στους επιχώριους «liberals». Έτσι ανοίγουν διάπλατα οι θύρες για να μπει η σύγχυση.<br /><br />Μια σύλληψη του συντηρητικού φαινομένου ανταποκρινόμενη στα πράγματα απαιτεί επί πλέον τον παραμερισμό μιας δεύτερης σοβαρής και διαδεδομένης πλάνης, η οποία επίσης πέρασε στην επιστημονική έρευνα προερχόμενη από την αυτοκατανόηση και αυτοπαρουσίαση των συντηρητικών. Πρόκειται για την αντίληψη ότι οι συντηρητικοί αποστρέφονται τις διανοητικές κατασκευές καθ’ εαυτές και καταφεύγουν στη θεωρία μονάχα αντιστεκόμενοι σε θεωρητικολογούντες αντιπάλους.<br /><br />Η αντίληψη αυτή ταιριάζει στην εξιδανικευμένη εικόνα του συντηρητικού, ο οποίος, ακολουθώντας τις φυσικές του προδιαθέσεις, ζει με σιγουριά και πίστη μέσα στην παράδοση και δεν στοχάζεται ούτε σχεδιάζει έξω από το πλαίσιο της — όμως ελάχιστη σχέση έχει με τα ιστορικά δεδομένα. Γεννά έτσι την εσφαλμένη εντύπωση ότι η προεπαναστατική societas civilis δεν γνώριζε ιδέες και ιδεολογίες, τόσο ως συστηματικές διανοητικές κατασκευές όσο και ως όπλα. Όμως κάτι τέτοιο ήταν αδύνατο ήδη επειδή η κυριαρχία μέσα σε τούτη την κοινωνία, όπως και κάθε άλλη κυριαρχία το αργότερο από την εποχή της διαμόρφωσης ανεπτυγμένων πολιτισμών, είχε ανάγκη νομιμοποίησης, και επί πλέον επειδή κάθε σύγκρουση μεταξύ ομάδων του κυρίαρχου ανώτερου στρώματος ζητούσε και έβρισκε τη δική της ιδεολογική δικαίωση, έστω κι αν αυτή δεν ξεπερνούσε το πλαίσιο των βασικών πεποιθήσεων που επικρατούσαν γενικά μέσα στην societas civilis. Τα θεολογικά, αλλά και πολιτικά συστήματα, τα οποία διατυπώθηκαν στον Μεσαίωνα μέσα σε τέτοιες συγκρούσεις και προσπάθειες νομιμοποίησης, δεν υστερούν απέναντι στις ανάλογες διανοητικές κατασκευές των Νέων Χρόνων ούτε ως προς την επιχειρηματολογική εκλέπτυνση ούτε ως προς την συστηματική πολυμέρεια και ως προς την αξίωση καθολικής ισχύος.<br /><br />Ο κοσμοθεωρητικός πυρήνας, αλλά και πολλές κεντρικές ιδέες της κυριαρχικής και νομιμοποιητικής ιδεολογίας της societas civilis διασώθηκαν περνώντας στη συντηρητική θεωρία, η οποία διατυπώθηκε ως απάντηση προς τον Διαφωτισμό καί την Επανάσταση — και μάλιστα όχι περιθωριακά, αλλά επιτελώντας τη λειτουργία ιδεατού άξονα, γύρω από τον οποίο στρεφόταν στο εξής η συντηρητική σκέψη. Η κατάδειξη αυτής της αδιάλειπτης συνέχειας, όπως θα την επιχειρήσουμε στην εργασία αυτή, περιέχει eo ipso την ανασκευή της θέσης για τον αντανακλαστικό, οιονεί ακούσιο χαρακτήρα της συντηρητικής θεωρίας. Υπάρχει ουσιαστική διαφορά ανάμεσα στην άποψη, ότι η συντηρητική θεωρία δημιουργήθηκε μέσα στην άμυνα εναντίον του Διαφωτισμού ή εναντίον της Επανάστασης, και στην άποψη, ότι μέσα στην άμυνα τους αυτή οι συντηρητικοί του 18ου και του 19ου αι. χρησιμοποίησαν τον κατά πολύ παλαιότερο κύκλο ιδεών της societas civilis και τις αναδιατύπωσαν λαμβάνοντας υπ’ όψη τους τις πολεμικές ανάγκες της τοτινής συγκεκριμένης κατάστασης. Αν όμως αυτός ο εκσυγχρονισμός μοτίβων της παραδοσιακής σκέψης έλαβε χώρα με τη μορφή της αντίδρασης εναντίον ιδεολογικών θέσεων ενός εχθρού, η διατύπωση των φυσικοδικαιϊκών κτλ. ιδεών του επαναστατικού ορθολογισμού αποτελούσε κι αυτή εξ ίσου αντίδραση εναντίον της κυριαρχικής ιδεολογίας της societas civilis, μάλιστα υπήρξε εξ αρχής συνειδητή και σκόπιμη επιχειρηματολογική της αντιστροφή και, υπ’ αυτή την έννοια, είχε χαρακτήρα πολύ εντονότερα αντανακλαστικό απ’ ό,τι η εκσυγχρονισμένη εκδοχή του συντηρητισμού: γιατί κάθε θέση γεννιέται ως αντίθεση, και όχι μόνον ή κυρίως η συντηρητική, όπως θέλουν να ισχυρισθούν οι απολογητές της και μαζί μ’ αυτούς όσοι δεν ξέρουν να κάμουν σαφείς διακρίσεις.<br /><br />Από την άλλη μεριά, το γεγονός ότι οι εχθροί της κοινωνικής κυριαρχίας της κληρονομικής αριστοκρατίας ανέπτυξαν ιδιαιτέρως ζωηρή ιδεολογική δραστηριότητα, προ παντός από τον 17ο αι., δεν οφειλόταν στην ιδιαίτερη ανθρωπολογική τους υφή, αλλά στη συγκεκριμένη τους κατάσταση, όπου η έλλειψη βαρύνουσας κοινωνικής ισχύος έπρεπε να αντισταθμισθεί με την επικράτηση τους στο μέτωπο του πνεύματος. Η πλούσια παραγωγή συντηρητικών έργων, η οποία άρχισε χωρίς καθυστέρηση, απέδειξε ότι τα θεωρητικά χαρίσματα των συντηρητικών διόλου δεν ήσαν μικρότερα από εκείνα των εχθρών τους, αφού υπεισήλθαν διεξοδικά σε όλα τα τότε επίμαχα ζητήματα, κάνοντας μάλιστα ορισμένες γενικές πιστοποιήσεις που αποτέλεσαν μόνιμο κέρδος για τη διαμορφούμενη σύγχρονη κοινωνική επιστήμη.<br /><br />Η κεκηρυγμένη τους απέχθεια εναντίον των αφαιρέσεων της θεωρητικής σκέψης δεν έχει απολύτως καμμία σχέση με το ζήτημα του θεωρητικού τους ταλάντου και με τον συγκεκριμένο από μέρους τους χειρισμό των όπλων της θεωρίας· ήταν απέχθεια καθαρά πολεμική, δηλ. πήγαζε από την ιδιαίτερη περιωπή της θεωρίας μέσα στο οπλοστάσιο του εχθρού. Με άλλα λόγια, ο αγώνας εναντίον της αφηρημένης θεωρητικολογίας ούτε πρέπει να λαμβάνεται στην ονομαστική του αξία ούτε να θεωρείται ως έκφραση μιας εδραίας, ψυχολογικά-ανθρωπολογικά ριζωμένης ανάγκης του «συντηρητικού ανθρώπου», παρά να γίνεται αντιληπτός στη συγκεκριμένη του λειτουργία, δηλ. στη λειτουργία μιας έντονα συμβολικής πράξης, η οποία φανερώνει και σφραγίζει την εχθρότητα· αν οι επαναστάτες εμφανίζονταν στο προσκήνιο απορρίπτοντας κάθε θεωρία, οι συντηρητικοί θα βρίσκονταν αναγκασμένοι να πάρουν υπό την προστασία τους τον Λόγο και τη θεωρία — εν πάση περιπτώσει υπεράσπισαν την έννοια του πολιτισμού και την εκ φύσεως ύπαρξη της κοινωνίας όποτε η επαναστατική ιδεολογία φορούσε το ντύμα του ρουσσωισμού κτλ. Η αναγκαστική εχθρότητα των συντηρητικών απέναντι στη θεωρία έπρεπε — ακριβώς επειδή νοούνταν πολεμικά και, όχι κυριολεκτικά— να αρθρωθεί πειστικά προκειμένου να ασκήσει δημόσια επίδραση, οπότε πήρε κι η ίδια θεωρητική μορφή· άλλωστε μόνο θεωρητικά μπορούσε να επιχειρηθεί η εξιδανικευμένη περιγραφή μιας «υγιούς» και «οργανικής» κοινωνίας, η οποία δεν δημιουργείται από αφηρημένες θεωρίες ούτε και τις χρειάζεται.<br /><br />Τούτη η αμφιρρέπεια (η οποία εκδηλώνεται επίσης με την εμμονή στην έλλογη επιχειρηματολογία, μολονότι ταυτόχρονα αποκρούεται ο ορθολογισμός και απορρίπτεται η κυριαρχία του Λόγου μέσα στην ανθρώπινη ψυχή) μπορεί να θεωρηθεί ή να επικριθεί ως αντιφατική μονάχα αν παραβλέψουμε το πολεμικό νόημα της αντιδικίας, αν πάρουμε τις διακηρύξεις των αντιδίκων στην ονομαστική τους αξία και αν επί πλέον λησμονήσουμε ότι το φαινόμενο έχει τις αντιστοιχίες του μέσα στην ιστορία των ιδεών (π.χ. έλλογη επιχειρηματολογία των θεολόγων προκειμένου ν’ αποδείξουν τα όρια των γνωστικών δυνατοτήτων του ανθρώπου και την αναγκαιότητα της αποκάλυψης ή περίτεχνη συλλογιστική των διαφωτιστών φιλοσόφων του αισθήματος και της μεταγενέστερης «φιλοσοφίας της ζωής» εναντίον της νόησης και υπέρ της στοιχειακής δύναμης του παλλόμενου αισθήματος κτλ.) κι επομένως δεν οφείλεται σε μιαν ιδιαίτερη εχθρότητα προς τη θεωρία ή σε κάποια θεωρητική ένδεια, αλλά στην περίπλοκη διαλεκτική των ασυνείδητων σχέσεων μεταξύ «ορθολογισμού» και «ανορθολογισμού». Εξ ίσου επιπόλαια είναι η αντίληψη ότι η δήθεν έμφυτη εχθρότητα του συντηρητισμού προς τη θεωρία απηχείται αυτόματα στην (διόλου αξιόμεμπτη, από συντηρητική σκοπιά) αδυναμία του να αναπτύξει μια συστηματική και ενιαία θεωρία. Όμως δεν είναι δυνατό ν’ αρνηθούμε τον συστηματικό χαρακτήρα της συντηρητικής θεωρίας αν μ’ αυτόν εννοούμε (όπως και πρέπει να εννοούμε) ότι ξεκινά από ορισμένες, αποδεκτές απ’ όλους τους συντηρητικούς γενικές προτάσεις, από τις οποίες αντλούνται οι τοποθετήσεις απέναντι στα επί μέρους ζητήματα ή στις οποίες μπορούν να αναχθούν τούτες οι τελευταίες.<br /><br />Η έλλειψη απόλυτης θεωρητικής συνοχής και η σχεδόν απεριόριστη ποικιλομορφία στα επί μέρους σημεία, ανάλογα με τον τόπο και τον χρόνο, δεν συνιστούν χαρακτηριστικό γνώρισμα της συντηρητικής θεωρίας, παρά φυσιολογικό συμπαρακολούθημα της ιστορικής ζωής όλων των μεγάλων πολιτικών —και όχι μόνον πολιτικών— ιδεολογιών. Για τον γνώστη της διεθνούς ιστορίας του φιλελευθερισμού και της δημοκρατίας ή του σοσιαλισμού δεν αποτελεί μυστικό η απροσμέτρητη ποικιλία των μορφών τους από χώρα σε χώρα και, μπορούμε να πούμε, από δεκαετία σε δεκαετία. Μέσα σ’ όλα αυτά όμως παραμένουν ευδιάκριτες ορισμένες θεμελιώδεις αντιλήψεις και στάσεις, οι οποίες δικαιολογούν την ενιαία σύλληψη και παρουσίαση του εκάστοτε ιδεολογικού φαινομένου. Έτσι έχουν τα πράγματα και ως προς τον συντηρητισμό, όμως αυτό μπορεί να γίνει φανερό μονάχα όταν προσδιορισθεί σαφώς το ιστορικό του περιεχόμενο και έτσι τεθεί τέρμα στην αυθαίρετη χρήση της έννοιας, τουλάχιστον σε επιστημονικές αναλύσεις.<br /><br />Και άλλοι ακόμα κοινοί τόποι της συντηρητικής αυτοκατανόησης και αυτοπαρουσίασης έχουν παρεισφρύσει, όχι χωρίς επιζήμια επίδραση, στην επιστημονική συζήτηση, και μάλιστα τέτοιοι, με τους οποίους οι ίδιοι οι συντηρητικοί συνδέουν ξεχωριστά προτερήματα της τοποθέτησης τους. Είναι λοιπόν ανάγκη να εξετάσουμε προσεκτικότερα μερικά κεντρικά λήμματα του συντηρητικού λεξιλογίου για να ανιχνεύσουμε την —καθοριστική— πολεμική τους διάσταση και έτσι να συνειδητοποιήσουμε τις ιστορικές τους εξαρτήσεις. Με τη φιλάρεσκη εχθρότητα των συντηρητικών προς τη θεωρία (φιλάρεσκη επειδή αξιώνει για τον εαυτό της μια πνευματική ανωτερότητα) συναρτάται η διακηρυγμένη τους προτίμηση για το «εμπειρικά δεδομένο» και το «συγκεκριμένο». Πέρα από το γεγονός ότι η συνηγορία υπέρ της εμπειρίας δεν αποτελεί η ίδια εμπειρική κρίση, εναντίον της συντηρητικής πρόταξης του «συγκεκριμένου» στην αντιπαράθεση του προς το «αφηρημένο» επιβάλλεται να διατυπωθούν σοβαρές γνωσιοθεωρητικές επιφυλάξεις. Πρέπει πρώτα-πρώτα να τονίσουμε ότι η ίδια η αντιπαράθεση συγκεκριμένου και αφηρημένου συνιστά μιαν αφαίρεση. Κάθε σύλληψη του συγκεκριμένου και κάθε ορισμός εκείνου, το οποίο θεωρείται ως συγκεκριμένο, συντελείται πάντοτε στο πλαίσιο μιας γενικής αντίληψης για την πραγματικότητα ή μιας κοσμοθεωρητικής τοποθέτησης, η οποία και παρέχει τα κριτήρια, με βάση τα οποία κάτι τι οφείλει να εκληφθεί ως αφηρημένο ή ως συγκεκριμένο —και η αντίληψη για την πραγματικότητα δεν προκύπτει ποτέ από την απλή άθροιση συγκεκριμένων λεπτομερειών ή επί μέρους μορφών του συγκεκριμένου, αλλά ακριβώς μέσω μιας αφαίρεσης από τούτο το τελευταίο, μολονότι συχνά είναι υποχρεωμένη να αναζητήσει μέσα στο «συγκεκριμένο» τη θετική ή αρνητική της επιβεβαίωση και παραστατική επεξήγηση.<br /><br />Ακριβώς μέσα σε τούτη την αναζήτηση ορίζει ή και εφευρίσκει το «συγκεκριμένο», και μ’ αυτήν την έννοια η κοσμοθεωρητική αφαίρεση δεν αποτελεί άρση του συγκεκριμένου, αλλά την ίδια του την προϋπόθεση· όπως και να ‘χει, εν τέλει το αφηρημένο και το συγκεκριμένο αναμιγνύονται, ώσπου το ένα δεν ξεχωρίζει από το άλλο. Αν έτσι έχουν τα πράγματα, τότε το κρίσιμο ερώτημα είναι το εξής: ποιος αποφασίζει τι πρέπει να θεωρηθεί συγκεκριμένο και τι αφηρημένο; Η απόφαση πάνω στο ζήτημα τούτο, και μάλιστα in politicis, είναι συνάρτηση αξιώσεων ισχύος και όχι μιας συνολικής αντίληψης για «την» πραγματικότητα κείμενης πέραν κάθε υποκειμενικής προοπτικής. Τούτο άλλωστε επιβεβαιώνεται θαυμάσια αν εξετάσουμε τι παρουσίασαν κατά καιρούς οι ίδιοι οι συντηρητικοί ως «το συγκεκριμένο» και διαπιστώσουμε ότι αυτό δεν αποτελούσε τίποτε άλλο από συστατικό στοιχείο μιας κατασκευής προορισμένης να νομιμοποιήσει και να προασπίσει ορισμένα συμφέροντα. Αν η συνηγορία υπέρ του συγκεκριμένου κατ’ αρχήν δελεάζει και αφοπλίζει, ο συνεπούμενος και αναπόδραστος κατά περιεχόμενο προσδιορισμός του συγκεκριμένου φέρνει λίγο-πολύ· καθαρά στο φως τις βαθύτερες ευχές και προθέσεις των εκάστοτε «εχθρών κάθε αφαίρεσης».<br /><br />Η γενική αρχή του συντηρητισμού, ότι η «υγιής» πολιτική οφείλει να ξεκινάει από τις πραγματικές συνθήκες και κατά το δυνατόν να προσαρμόζεται σ’ αυτές, είναι κατά βάση εξ ίσου κενή (από λογική άποψη) και πολεμική (αν τη δούμε λειτουργικά) όσο και η συναφής συνηγορία υπέρ της εμπειρίας και του συγκεκριμένου. Γιατί κάθε πολιτική — τόσο η επαναστατική όσο και η συντηρητική— πρέπει να γνωρίζει επακριβώς τις δεδομένες συνθήκες και να προσανατολίζεται στη γνώση αυτή, αν θέλει να έχει επιτυχία. Με τη στοιχειώδη αυτή έννοια, ο ρεαλισμός δεν αποτελεί συντηρητικό μονοπώλιο (αλλιώς οι συντηρητικοί δεν θα είχαν χάσει καμμιά μεγάλη πολιτική μάχη), αλλά ανήκει στις αυτονόητες ιδιότητες του πολιτικά προικισμένου ατόμου ή συλλογικού σώματος κάθε τάσης, ακριβώς όπως και σε όλες τις παρατάξεις υπάρχουν οι φαντασιόπληκτοι και όσοι ορμούν στα τυφλά. Όταν λοιπόν οι συντηρητικοί διατυπώνουν την παραπάνω αρχή, δεν την εννοούν στην ονομαστική της αξία, αλλά στην πραγματικότητα τη φορτίζουν σιωπηρά με ορισμένες κανονιστικές προεκτάσεις και απ’ αυτόν τον πλάγιο δρόμο προσπαθούν να αντλήσουν από την (πολιτική) επιταγή της ρεαλιστικής στάθμισης των υφισταμένων συνθηκών και πρακτικών δυνατοτήτων την (ηθική) επιταγή του σεβασμού της δεδομένης πραγματικότητας, αποδίδοντας έτσι το προσόν του νηφάλιου ρεαλισμού αποκλειστικά σε ορισμένη πολιτική, δηλ. στη δική τους. Όμως το αποφασιστικό ζήτημα μέσα στην πολιτική δεν είναι το αν οφείλουν να λαμβάνονται υπ’ όψη οι πραγματικές συνθήκες ή όχι (αφού η πρώτη δουλειά κάθε πολιτικής, αν θέλει να θεωρείται πρακτικά σοβαρή, είναι να κάνει ακριβώς αυτό), αλλά το εξής: με ποιον σκοπό κατά νου λαμβάνονται υπ’ όψη;<br /><br />Οι συντηρητικοί διαπράττουν το λογικό σφάλμα (το οποίο ωστόσο έχει τα ιδεολογικά του πλεονεκτήματα) ότι συγχέουν τους δικούς τους σκοπούς με τον ρεαλισμό εν γένει. Στον βαθμό όπου υπάρχει ένας συντηρητικός ρεαλισμός, δηλ. ένας ρεαλισμός στην υπηρεσία της συντηρητικής υπόθεσης, δεν αποτελεί προϊόν μιας φυσικής συντηρητικής καταβολής, όπως ευχαρίστως τον ερμηνεύουν οι ίδιοι οι συντηρητικοί, παρά μάλλον την αρνητική επήρεια εξωτερικών εξαναγκασμών. Η φρόνιμη προσαρμογή στις (νέες) συνθήκες, για την οποία τόσο πολύ περηφανεύονται κάποτε οι συντηρητικοί, επιτελείται κατά κανόνα υπό την πίεση του εχθρού, ο οποίος, εν μέρει τουλάχιστον, κατάφερε να ωθήσει τους συντηρητικούς στην υιοθέτηση μιας αμυντικής ή καλόβολης στάσης ακριβώς επειδή αρχικά τους έλειπε η.φρόνηση εκείνη της ρεαλιστικής προσαρμογής, για την οποία καυχιούνται εκ των υστέρων — αν έχουν επιβιώσει. Άλλωστε ένα εξ ίσου ακούσιο όσο και συνηθισμένο αποτέλεσμα των επαναστάσεων είναι ότι (μερικοί ή πολλοί) συντηρητικοί ανακαλύπτουν τη συμπάθεια τους για την «αληθινή» πρόοδο και νιώθουν την ανάγκη να λάβουν υπ’ όψη τους τη «νέα κατάσταση», οπότε μιλούν για τη δυναμική οργανική ανάπτυξη (κι όχι απλώς για τη στατική οργανική συγκρότηση) της κοινωνίας και της ιστορίας.<br /><br />Τα παραπάνω παραδείγματα δείχνουν ότι πίσω από τους συντηρητικούς κοινούς τόπους δεν βρίσκονται αυτονόητες και ακράδαντες αλήθειες, αλλά ζητήματα ερμηνείας, τα οποία ως εκ της φύσεως τους είναι ζητήματα ισχύος.<br /><br />Τούτο αληθεύει εξ ίσου και ως προς τις βασικές εκείνες συντηρητικές έννοιες, οι οποίες από πρώτη όψη φαίνονται ν’ αντλούν το περιεχόμενο τους από την ίδια την ιστορία, χωρίς άλλη διαμεσολάβηση. Σ’ αυτές ανήκει πρώτα-πρώτα η «παράδοση». Ως έννοια, η «παράδοση» θα ήταν αυτόματα ευκρινής (με αντίτιμο βέβαια να είναι άχρωμη και ιδεολογικά άχρηστη) αν περιλάμβανε, χωρίς εξαίρεση και επιλογή, όλα τα ιστορικά δεδομένα. Όμως μέσα στην ιστορία δεν εμφανίζεται τίποτε δίχως να συνοδεύεται ή να ακολουθείται από το αντίθετο του — ούτε η υπακοή δίχως την εξέγερση, ούτε η συνέχεια χωρίς τη ριζική ρήξη, ούτε η ορθοδοξία και η ευλογία χωρίς την αίρεση και την κατάρα. Οι ιστορικές μαρτυρίες είναι αψευδείς, και ακριβώς επειδή η ιστορία ως όλο κλείνει εντός της κάθε εκδήλωση, αντινομία και δυνατότητα του ανθρώπου, οι παραδόσεις δεν μπορούν παρά να συγκροτηθούν επιλεκτικά, οπότε η επιλογή ανήκει στις αρμοδιότητες του (τωρινού ή κάποτε και του ανερχόμενου) κυριάρχου. Για τον λόγο τούτο «παράδοση» δεν σημαίνει οπωσδήποτε ό,τι εννοούν με τον όρο οι συντηρητικοί· ευθύγραμμες και αδιάλειπτες «επαναστατικές» ή «δημοκρατικές» παραδόσεις συρράπτονται κι αυτές στο άψε σβήσε, αν αυτό φαίνεται σκόπιμο στην ή σε μιαν βαρύνουσα μερίδα της κοινωνίας. Παρόμοια μπορεί να καταδειχθεί ότι η ειδικά συντηρητική «παράδοση» αποτελεί κατασκεύασμα, ανεξάρτητα από το αν τα δεδομένα που επικαλείται είναι ιστορικώς μαρτυρημένα και γνήσια ή όχι: γιατί, αν πάρουμε την ιδεώδη περίπτωση, η παραποίηση έγκειται στην αναπόφευκτη γενίκευση και απολυτοποίηση τμηματικών επόψεων των ιστορικών δρωμένων.<br /><br />Οι θεσμικές τάξεις γεννιούνται και διαδέχονται η μία την άλλη μέσα στην ιστορία όπως και οι παραδόσεις· γι’ αυτό και η έννοια της τάξης καθ’ εαυτήν είναι το ίδιο ανήμπορη να δικαιώσει τον συντηρητισμό όσο και η έννοια της παράδοσης από μόνη της. Για τους συντηρητικούς, οι οποίοι εμφανίζονται ως οι αληθινοί φύλακες της απαραίτητης για την κοινωνική ζωή θεσμικής τάξης, αποτέλεσε πάντοτε τραγική ειρωνεία το γεγονός ότι οι επιτυχημένοι εχθροί τους μετά από λιγότερο ή περισσότερο χρόνο κατάφεραν να στήσουν μια λίγο-πολύ λειτουργική θεσμική τάξη. Τούτη εδώ βέβαια δεν αναγνωρίζεται ποτέ από τους συντηρητικούς ως «γνήσια» και φυσική, και η πραγματική της ύπαρξη ερμηνεύεται με το επιχείρημα ότι και οι εχθροί του συντηρητισμού, εφ’ όσον θέλουν να καθιδρύσουν ή καθιδρύουν μια πάγια θεσμική τάξη, πρακτικά ενστερνίζονται τη συντηρητική άποψη σ’ ένα νευραλγικό σημείο. Όμως από την ιστορικά μαρτυρημένη ικανότητα μη συντηρητικών ως προς τη συγκρότηση θεσμικών τάξεων μπορεί κανείς να βγάλει και το αντίθετο συμπέρασμα, ότι δηλ. η ζωή συνεχίζεται και χωρίς συντηρητικούς ή συντηρητισμό. Ό,τι συνήθως συνδέουν οι συντηρητικοί με την έννοια της τάξης ευδοκιμεί και όταν, ή προ παντός όταν, φύγουν οι ίδιοι από τη μέση, γιατί και ο εχθρός τους, καθώς αγωνίζεται για τη στερέωση της δικής του κυριαρχίας, μεριμνεί για την τήρηση των νόμων, της ιεραρχίας (της ανισότητας) και της (νομικά ή έμπρακτα διασφαλισμένης) ιδιοκτησίας — βεβαίως με διαφορετικά πρόσημα και με διαφορετικό περιεχόμενο. Αυτό ακριβώς φαίνεται απίστευτο στους συντηρητικούς: ότι κάποιος άλλος, και μάλιστα ο εχθρός τους, αναλαμβάνει το έργο να δημιουργήσει και να διαφυλάξει την αναγκαία, όπως αυτοί οι ίδιοι ισχυρίζονται, για την κοινωνική ζωή τάξη, αφού έχει παραμερίσει ή και εκμηδενίσει τη συντηρητική παράταξη. Δεν πρόκειται λοιπόν για την τάξη καθ’ εαυτήν και εν γένει, όπως υποθέτουν και ισχυρίζονται οι συντηρητικοί, αλλά για ένα συγκεκριμένο ζήτημα ερμηνείας και ισχύος: ποιος ενσαρκώνει την τάξη, ποιος υπαγορεύει τους κανόνες της και ποιος είναι ο φύλακας της;<br /><br />Η λογικά επισφαλής, όσο και ιδεολογικά απαραίτητη, ταύτιση μιας ορισμένης τάξης με την τάξη καθ’ εαυτήν γίνεται έκδηλη και όταν η αντίληψη περί τάξεως εκτείνεται πέραν του κοινωνικοπολιτικού πεδίου προσλαμβάνοντας διαστάσεις ανθρωπολογικές ή και κοσμικές. Η κεκηρυγμένη εχθρότητα των συντηρητικών προς τις θεωρίες ποτέ δεν τους εμπόδισε να εντρυφήσουν σε κατασκευές για τους αιώνιους νόμους του κόσμου, την αιώνια τάξη κτλ. καθώς και για τον συναγόμενο απ’ αυτά τα μεγέθη προορισμό του ανθρώπου. Αλλά ακριβώς επειδή πίσω από τέτοιες κατασκευές βρίσκονται ζητήματα ερμηνείας, οι εχθροί των συντηρητικών έσπευσαν από την πλευρά τους να υιοθετήσουν έννοιες όπως λ.χ. η «αιώνια τάξη» και να τις φορτίσουν με το αρεστό στους ίδιους κανονιστικό περιεχόμενο. Έτσι, οι συντηρητικοί και οι επαναστάτες κηρύσσουν εξ ίσου την πίστη τους στο «φυσικό δίκαιο», αν και συνδέουν μαζί του ριζικά διαφορετικές παραστάσεις, και τούτη η κοινή ομολογία πίστεως θέτει αμφότερους μπροστά σε παρόμοιες, αν και αντίστροφες, θεωρητικές δυσκολίες: όπως οι συντηρητικοί ποτέ δεν μπόρεσαν να εξηγήσουν ικανοποιητικά πώς κατάφεραν οι επαναστάτες να ανατρέψουν μιαν εντελώς «φυσική» ή και «θεία» τάξη κι έτσι να φανούν ισχυρότεροι από τουτην, έτσι και οι επαναστάτες οπαδοί του φυσικού δικαίου δεν έδωσαν ίσαμε τώρα πειστική απάντηση στο ερώτημα πώς στάθηκε δυνατό να παραβιασθούν οι επιταγές της φύσης σε τόση έκταση και διάρκεια μέσω της καταπίεσης, της βίας και της αλλοτρίωσης.<br /><br />Όσα είπαμε δεν σκόπευαν να «ανασκευάσουν» τον συντηρητισμό από τη σκοπιά κάποιας ανταγωνιστικής ιδεολογίας, αφού μάλιστα εμείς πιστεύουμε ότι από καιρό είναι νεκρός. Όμως, χωρίς την πλήρη αναγωγή των συντηρητικών κοινών τόπων στο πολεμικό τους περιεχόμενο και την πολεμική τους λειτουργία δεν μπορεί ν’ ανοίξει ο δρόμος για την ιστορική σύλληψη του συντηρητικού φαινομένου. Με άλλα λόγια, ο συντηρητισμός γίνεται ορατός ως φαινόμενο ιστορικό, δεμένο σε τόπο και χρόνο, μονάχα όταν τα μεγέθη εκείνα, τα οποία στη δική του αυτοκατανόηση εμφανίζονται ως οντολογικές ή ανθρωπολογικές κατηγορίες, νοηθούν και αναλυθούν στη συγκεκριμένη τους λειτουργία κατά την επιδίωξη πολιτικής ισχύος. Ως επιστήμονες πρέπει να μάθουμε να μιλάμε για τον συντηρητισμό ως λίγο-πολύ συνεκτική και χαρακτηριζόμενη από ειδοποιά γνωρίσματα ενότητα μέσα στην ιστορία της πολιτικής και των ιδεών, ακριβώς όπως κάνουμε σήμερα όταν γίνεται λόγος για τη «Μεταρρύθμιση» ή τον «Διαφωτισμό». Με την αυστηρά ιστορική σημασία ο συντηρητισμός ορίζεται ως το ιδεολογικό και κοινωνικοπολιτικό εκείνο ρεύμα, σκοπός του οποίου ήταν η διατήρηση της societas civilis και της κυριαρχικής θέσης των ανώτερων στρωμάτων της.<br /><br />Ιδιαίτερα ως προς την ιδεολογική του έποψη, ο συντηρητισμός αντλεί το βασικό σώμα των θεωριών του από τον θεολογικό και κοινωνικοφιλοσοφικό κύκλο ιδεών της societas civilis, κι επομένως προηγείται χρονικά από τον ορθολογισμό των Νέων Χρόνων και μάλιστα του Διαφωτισμού, μολονότι η αντιπαράθεση με τον τελευταίο αποτελεί σημαντική —και ίσαμε σήμερα την καλύτερα γνωστή, αν όχι τη μόνη γνωστή— φάση της εξέλιξης του. Από την κοινωνικοπολιτική άποψη, πάλι, ο συντηρητισμός σημαίνει την αντίσταση (των ανώτερων στρωμάτων) της societas civilis ενάντια στην αποσύνθεση της, η οποία άρχισε με τη μορφή του νεότερου χωρισμού κράτους και κοινωνίας και αργότερα συμπληρώθηκε με τον παραμερισμό του πρωτείου της γεωργίας από το πρωτείο της βιομηχανίας. Η ολοκλήρωση αυτής της μακράς και πολύπλοκης διαδικασίας σημαίνει και το τέλος του συντηρητισμού· το ιστορικό περιεχόμενο του συντηρητισμού εξαντλείται, με άλλα λόγια, στις κοσμοθεωρητικά, κοινωνικοφιλοσοφικά ή ανθρωπολογικά αιτιολογημένες τοποθετήσεις απέναντι σε τούτη τη διαδικασία και στη συγκεκριμένη κοινωνικοπολιτική δραστηριότητα των κυρίαρχων στρωμάτων της societas civilis προκειμένου να την αντιμετωπίσουν.<br /><br />Έξω από αυτό το πλαίσιο της κοινωνικής ιστορίας και της ιστορίας των ιδεών για συντηρητισμό μπορεί να γίνει λόγος μόνον μεταφορικά ή με πολεμική-απολογητική πρόθεση. Μαζί με τον φιλελευθερισμό και τη (ριζοσπαστική ή κοινωνική) δημοκρατία, ο συντηρητισμός ανήκει στα μεγάλα συνθήματα και κινήματα της μακράς.εποχής, την οποία χαρακτηρίζει η παραπάνω διαδικασία. Ενώ όμως ο συντηρητισμός είχε πρακτικά ξοφλήσει όταν επιβλήθηκε σε όλη τη γραμμή ο χωρισμός κράτους και κοινωνίας (δηλ. του σύγχρονου συγκεντρωτικού και ενιαία διοικούμενου κράτους και της κυριαρχούμενης από την αστική τάξη, γοργά εκβιομηχανιζόμενης κοινωνίας), ο φιλελευθερισμός και η κοινωνική δημοκρατία (ο σοσιαλισμός) ζυγώνουν προς το τέλος τους και χάνουν το νόημα τους ως πολιτικές έννοιες καθώς ο χωρισμός κράτους και κοινωνίας αίρεται εκ νέου — όχι όμως επειδή άρχισε η επιστροφή στην προβιομηχανική societas civilis, αλλά εξ αιτίας της νίκης του κράτους (δηλ. όσων κοινωνικών ομάδων θεωρούν το κράτος ως το σπουδαιότερο εργαλείο τους ή προστάτη δικών τους συμφερόντων) πάνω στην (κυριαρχούμενη από την αστική τάξη) κοινωνία. Η πληθωρική και άκρως συγκεχυμένη χρήση όλων αυτών των εννοιών στις ημέρες μας, έτσι ώστε η κάθε μια τους περνάει στην άλλη και καμμία τους δεν είναι ακριβής, αποτελεί σημείο ευκρινέστατο του γεγονότος ότι εν μέρει ζυγώνει και εν μέρει ήρθε κιόλας το τέλος της ιστορικής εκείνης εποχής, από την κοινωνικοπολιτική και πνευματική ζωή της οποίας άντλησαν μερικά ή ολικά το περιεχόμενο τους.<br /><br />ΠΗΓΗ: Περιοδικό Λεβιάθαν, 1994. Ηλεκτρονική πηγή (με σημειώσεις, που έχουν παραλειφθεί εδώ). Πρόκειται για μετάφραση αποσπάσματος από το βιβλίο του ΠΚ, Konservativismus (1986), του οποίου επίκειται η έκδοση στα ελληνικά<br /></div>Unknownnoreply@blogger.comtag:blogger.com,1999:blog-5536117957744916490.post-13250088814080115122015-11-04T11:18:00.000-08:002015-11-13T05:23:06.011-08:00Η σημασία της ικανότητας του ηγέτη<div dir="ltr" style="text-align: left;" trbidi="on"><div class="separator" style="clear: both; text-align: left;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgK3bxIgSPkXqscx8NH51Vq3tWtxQKvX0T0b34JLjv37RHXidhunHBu0AooLyKtV8CVKfemKUFL9ZDyj9IHSYDDeqQ08XcqPd5DhPczC4U02NCxTrHRFPWS5aYR-0b5Ec-ifNamB18s87WN/s1600/mac.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgK3bxIgSPkXqscx8NH51Vq3tWtxQKvX0T0b34JLjv37RHXidhunHBu0AooLyKtV8CVKfemKUFL9ZDyj9IHSYDDeqQ08XcqPd5DhPczC4U02NCxTrHRFPWS5aYR-0b5Ec-ifNamB18s87WN/s1600/mac.jpg" /></a></div>Οι περισσότεροι άνθρωποι συνηθίζουν να μιμούνται τις πράξεις των επιτυχημένων και να επιδιώκουν να τους μοιάσουν. Εννοείται ότι οι πράξεις τους πολύ λίγο μοιάζουν με εκείνες των προτύπων τους, για τον απλούστατο λόγο ότι η ικανότητά τους δεν έχει καμιά σχέση με την ικανότητα εκείνων.<br /><br />Ο άνθρωπος που δε διαθέτει <br /><a name='more'></a>και τόσο σπουδαίες εκ φύσεως ικανότητες, θα πρέπει να διαλέγει ως πρότυπα τους άνδρες που αναδείχθηκαν σπουδαίοι, γιατί, παρότι δε θα μπορέσει ποτέ να τους φτάσει, τουλάχιστον θα πάρει κάτι από τη μυρωδιά τους.<br /><br />Οι ικανοί τοξότες, σαν δουν πως ο στόχος τους είναι πολύ μακρινός, κι έχοντας επίγνωση μέχρι πού μπορεί να φτάσει το Βέλος τους, στοχεύουν πολύ ψηλότερα από το σημείο όπου βρίσκεται το σημάδι που πραγματικά θέλουν να πετύχουν, γιατί ξέρουν ότι μόνο με τη βοήθεια ενός πιο ψηλού στόχου μπορούν να αυξήσουν τις πιθανότητες να πετύχουν την αρχική τους επιδίωξη.<br /><br />Για να γίνει κανείς Ηγέτης πρέπει: να διαθέτει ικανότητα ή να διαθέτει τύχη.<br /><br />Ο Ηγέτης όμως που θα μείνει στην εξουσία περισσότερο, είναι εκείνος που θα στηριχθεί λιγότερο στην τύχη του.<br /><br /><br />Οι μεγάλοι Ηγέτες δεν περίμεναν τη δεύτερη εύνοια της τύχης τους, εκμεταλλεύτηκαν την αρχική. <br /><br />Δεν αρκεί να αδράξει Ηγέτης την ευκαιρία που του έστειλε η τύχη. Πρέπει και να τη διαμορφώσει. Αν δεν διαθέτει την ικανότητα να χειρισθεί σωστά το υλικό που του προσφέρει η καλή του τύχη, η ευκαιρία πάει χαμένη.<br /><br />Όσοι γίνονται Ηγέτες βασίζονται κυρίως στις ικανότητές τους, κατακτούν την εξουσία με λίγο κόπο, αλλά χρειάζονται πάρα πολύ κόπο για να τη διατηρήσουν.<br /><br />Με έναν τρόπο διατηρείται η εξουσία: με τη σωστή διαχείρισή της.<br /><br /><br />Πιο δύσκολο και πιο επικίνδυνο πράγμα δεν υπάρχει από το να αλλάξεις τους θεσμούς της εξουσίας που μόλις απέκτησες.<br /><br />Με το που θα πας να αλλάξεις τους θεσμούς, θα κάνεις εχθρούς τους πάντες. Όχι μόνο εκείνους που τους συμφέρουν οι παλιοί θεσμοί, αλλά κι εκείνους που θα ωφεληθούν από τους νέους, αφού δεν πρόκειται να σε στηρίξουν, παρά μόνο όταν βεβαιωθούν πως οι νέοι θεσμοί τελικά επικράτησαν. Στην καλύτερη περίπτωση οι πρώτοι θα σε πολεμάνε με λύσσα, ενώ οι δεύτεροι θα σε υποστηρίζουν χλιαρά.<br /><br /><br />Μπορείς να αλλάξεις τους θεσμούς ή με την πειθώ ή με τη βία. Η ιστορία δείχνει πως όσοι εφάρμοσαν τον πρώτο τρόπο και κακό τέλος είχαν και τους θεσμούς δεν άλλαξαν, ενώ όσοι χρησιμοποίησαν το δεύτερο, και δεν κινδύνεψαν και είχαν αποτέλεσμα.<br /><br />Οι λαοί δεν έχουν σταθερά ιδανικά. Πιο εύκολα πείθονται από ένα δημαγωγό, παρά κρατάνε σταθερά τα πιστεύω τους.<br /><br />Μόλις ο λαός αρχίζει να χάνει την πίστη του σε σένα, να του τη διατηρήσεις με τη Βία. Αλλιώς, όταν ο λαός αρχίσει να μη σε πιστεύει πια, κινδυνεύεις να πέσεις και να τσακιστείς στους ίδιους τους θεσμούς που ο ίδιος θεσμοθέτησες.<br /><br />Η κακή χρήση της βίας γίνεται, είτε από δειλία του Ηγέτη είτε από ανικανότητα να διοικήσει.<br /><br /><br />Η καλή χρήση της βίας τις περισσότερες φορές αποδίδει για όλους, ενώ η κακή χρήση της οδηγεί στο να χάσει ο Ηγέτης την εξουσία.<br /><br />Όταν ο Ηγέτης κάνει τις ωμότητες στην αρχή και όλες μαζί, στη συνέχεια οι πράξεις του φαίνονται ως ευεργεσίες και σταδιακά δημιουργείται κλίμα ασφάλειας στους εξουσιαζόμενους. Στην αντίθετη περίπτωση, κρατά συνέχεια στο χέρι το μαχαίρι και δεν μπορεί να στηριχθεί στους εξουσιαζόμενους, επειδή από φόβο δεν μπορούν κι εκείνοι να τον εμπιστευθούν.<br /><br />Οι ωμότητες πρέπει να γίνονται όλες μαζί ώστε η γεύση τους να διαρκεί όσο γίνεται λιγότερο, ενώ οι ευεργεσίες πρέπει να γίνονται σταδιακά ώστε η γεύση τους να διαρκεί περισσότερο.<br /><br />Την ευεργεσία ο Ηγέτης πρέπει να την κάνει σε ανύποπτο χρόνο κι όχι όταν είναι αναγκασμένος από τις περιστάσεις, επειδή στη δεύτερη περίπτωση μόνο τον ίδιο τον Ηγέτη δε θα ωφελήσει, γιατί τότε όλοι θα πιστέψουν πως την έκανε επειδή ήταν αναγκασμένος να την κάνει και έτσι κανείς δε θα του χρωστά ευγνωμοσύνη.<br /><br />Ο ΗΓΕΜΟΝΑΣ ΝΙΚΟΛΟ ΜΑΚΙΑΒΕΛΙ</div>Unknownnoreply@blogger.comtag:blogger.com,1999:blog-5536117957744916490.post-53244728403161048582015-11-04T10:39:00.000-08:002015-11-13T05:23:06.025-08:00Ψευδαίσθηση του χρήματος - Money illusion<div dir="ltr" style="text-align: left;" trbidi="on"><h3 class="post-title entry-title" itemprop="name"> </h3><div class="post-header"> </div><div class="separator" style="clear: both; text-align: left;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgHMa8hqEsm9dqN_shxjuXRcoI_QzEH0m1yZCIR7JzSqxTowlxQriwSxlWQi_VEJXvAZz4QgsDnpWdD_AyT9k030q9lTf4Z3nvrc2qCqdxiwXBsbUyDa0cGXqlrWXjBMWeJon1T428K5hEZ/s1600/Illusion-money.jpeg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" height="237" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgHMa8hqEsm9dqN_shxjuXRcoI_QzEH0m1yZCIR7JzSqxTowlxQriwSxlWQi_VEJXvAZz4QgsDnpWdD_AyT9k030q9lTf4Z3nvrc2qCqdxiwXBsbUyDa0cGXqlrWXjBMWeJon1T428K5hEZ/s320/Illusion-money.jpeg" width="320" /></a></div><div dir="ltr" style="text-align: left;"><span style="color: maroon;">Ψευδαίσθηση του χρήματος </span> <a href="http://en.wikipedia.org/wiki/Money_illusion" title="Money illusion"><b>Money illusion</b></a><b>.</b><br /><b> </b>Είναι η τάση να εστιάζουμε την προσοχή μας στην ονομαστική αξία του νομίσματος παρά στην <br /><a href="https://www.blogger.com/null" name="more"></a>αγοραστική του αξία ως μέσο ανταλλαγής. Για παράδειγμα<a name='more'></a> η αλλαγή από δραχμή σε ευρώ. Πριν την αλλαγή μια τυρόπιτα κόστιζε 100 δρχ, ενώ μετά έφτασε 1 ή 1,5 ευρώ. Το 1,5 φαίνεται πολύ μικρότερο από το 100,στην πραγματικότητα όμως τώρα η τυρόπιτα κοστίζει 5 φορές πάνω!Με την ίδια προδιάθεση σήμερα το χαρτονόμισμα των 5 ευρώ αξιολογείται χαμηλά στη συνείδησή μας,ενώ πριν την αλλαγή το ποσό των 1700 δρχ είχε πολύ σημαντικότερη αγοραστική αξία.<br /> Η σύγχρονη παραγωγική βιομηχανία μέσω της διαφήμισης και των ΜΜΕ βρίσκεται σε μια συνεχή διαδικασία ενίσχυσης και διαιώνισης των παραπάνω (αλλά και άλλων) προδιαθέσεων στο καταναλωτικό κοινό. Ο κυριότερος λόγος που συμβαίνει αυτό είναι ο στόχος της αύξησης του κέρδους και άρα πώλησης περισσότερων προϊόντων που διέπει την ύπαρξη αυτών των επιχειρήσεων.<br /> Ταυτόχρονα γνωσιακές προδιαθέσεις εντοπίζονται και σε μακροοικονομικό επίπεδο σε όλες τις πτυχές των επαγγελμάτων,εταιρειών,οργανισμών με αντικείμενο τα οικονομικά. Ο λόγος γίνεται για τα χρηματιστήρια και όλες τις επιχειρήσεις που είναι εισηγμένες σε αυτά, τις λεγόμενες «αγορές» που προσφάτως μπήκαν και επηρέασαν τη ζωή εκατομμυρίων Ελλήνων, τις τράπεζες, τα ιδιωτικά funds, διεθνείς οργανισμούς όπως το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο και ούτω καθεξής. Μια προδιάθεση που είναι ιδιαίτερα εμφανής είναι η ψυχολογία του όχλου ή της αγέλης (herd instinct , herd behaviour σε ελεύθερη μετάφραση). Σίγουρα αρκετοί αναγνώστες θα έχουν προσέξει ότι κάθε σημαντική πολιτική,κοινωνική,οικονομική εξέλιξη (ακόμα και φυσικά γεγονότα ή ατυχήματα) προκαλεί ένα «ντόμινο» παρόμοιων οικονομικών συνεπειών παγκοσμίως με πιο πρόσφατο παράδειγμα τις εκλογές στην Ιταλιά που δεν ανέδειξαν κυβέρνηση. Πτώση στα χρηματιστήρια, άνοδος των spreads, έντονη ανησυχία των αγορών κ.λ.π. Επαγωγικά λοιπόν συμπεραίνουμε ότι υπάρχει μια αρνητική (καταστροφική συχνά) ερμηνεία ενός γεγονότος,αρχίζει ένα fund να «πουλάει» και ακολουθούν και όλοι οι υπόλοιποι αφού κανείς δε θέλει να βγει χαμένος! Πρέπει να σημειωθεί ότι στη σημερινή εποχή της παγκόσμιας δικτύωσης οι οικονομικές αυτές επιπτώσεις μεταδίδονται πλέον σε ελάχιστο χρονικό διάστημα και σε αυτό συμβάλλουν και τα οικονομικά ενημερωτικά δίκτυα που εδώ και δεκαετίες έχουν δημιουργηθεί από μεγάλης εμβέλειας ΜΜΕ. Παράλληλα ελέγχεται και αν η καταστροφική ερμηνεία κάποιου πολιτικού γεγονότος μπορεί να στοιχειοθετηθεί. Σε αυτό το επίπεδο μπορεί κανείς να διακρίνει τη γνωσιακή διαστρέβλωση της μεγαλοποίησης των αρνητικών. Άλλες γνωσιακές προδιαθέσεις και διαστρεβλώσεις που εντοπίζονται στο ίδιο παράδειγμα είναι η επιλεκτική προσοχή, προδιάθεση προσοχής (<a href="http://en.wikipedia.org/wiki/Attentional_bias" title="Attentional bias"><b>Attentional bias)</b></a> και η προδιάθεση αρνητικότητας (<a href="http://en.wikipedia.org/wiki/Negativity_bias" title="Negativity bias"><b>Negativity bias)</b></a>.<br /> Όλα τα παραπάνω αποτελούν ένα ελάχιστο δείγμα του αντικειμένου ενός σχετικά νέου επιστημονικού κλάδου αυτού της <a href="http://el.wikipedia.org/wiki/%CE%A3%CF%85%CE%BC%CF%80%CE%B5%CF%81%CE%B9%CF%86%CE%BF%CF%81%CE%B9%CE%BA%CE%AE_%CE%A7%CF%81%CE%B7%CE%BC%CE%B1%CF%84%CE%BF%CE%BF%CE%B9%CE%BA%CE%BF%CE%BD%CE%BF%CE%BC%CE%B9%CE%BA%CE%AE" target="_blank">Συμπεριφορικής Χρηματοοικονομικής</a> (<a href="http://en.wikipedia.org/wiki/Behavioral_economics" target="_blank">Behavioral Finance</a>). Πρόκειται με απλά λόγια για μια συνένωση πηγών από κλάδους της ψυχολογίας και της οικονομικής επιστήμης και ασχολείται με τη μελέτη της συμπεριφοράς των ανθρώπων ως άτομα και ως μέλη ευρύτερων ομάδων σε ό,τι έχει να κάνει με τη διαχείριση χρημάτων. Το έναυσμα για την ανάπτυξη του κλάδου αυτού δόθηκε από την ανάγκη εύρεσης εξηγήσεων για περιπτώσεις που η οικονομική συμπεριφορά επενδυτών και καταναλωτών ήταν μη ορθολογική. Την κορύφωση μιας ανορθολογικής οικονομικής συμπεριφοράς αποτέλεσε η παγκόσμια οικονομική κρίση των τελευταίων ετών. Φαίνεται λοιπόν ότι μια από τις γενεσιουργές αιτίες της κρίσης ήταν ο παράγοντας των γνωσιακών προδιαθέσεων!</div></div>Unknownnoreply@blogger.comtag:blogger.com,1999:blog-5536117957744916490.post-53840305157483913452015-11-03T08:23:00.000-08:002015-11-13T05:23:06.048-08:00Προϋποθέσεις, παράμετροι και ψευδαισθήσεις της ελληνικής εθνικής πολιτικής<div dir="ltr" style="text-align: left;" trbidi="on"><div class="separator" style="clear: both; text-align: left;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjWKedsHNahbTZ-n0Y87ZCh8t-trx-f5XveGJFEA1EDv8px9qFZvPLwvdtC0epOrOm6oAnVkesulkY-lZX9GeBZ8gOou7ZYIIvtHjXIJAKnvVV1NEsLQ2y0OoA8rC9WwK_350VVaxM_rtnk/s1600/kondilis1.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" height="320" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjWKedsHNahbTZ-n0Y87ZCh8t-trx-f5XveGJFEA1EDv8px9qFZvPLwvdtC0epOrOm6oAnVkesulkY-lZX9GeBZ8gOou7ZYIIvtHjXIJAKnvVV1NEsLQ2y0OoA8rC9WwK_350VVaxM_rtnk/s320/kondilis1.jpg" width="240" /></a></div><br /><br />του Π. Κονδυλη<br /><br />Η διάγνωση των κινητήριων δυνάμεων της σημερινής πλανητικής πολιτικής, όπως επιχειρείται σ’ αυτό το βιβλίο, κατατείνει στη διαγραφή ορισμένων μελλοντικών προοπτικών, των οποίων την πραγμάτωση απεύχομαι προσωπικά, αλλά τις οποίες ως αναλυτής οφείλω να διατυπώσω με σαφήνεια. Μπροστά μας ανοίγεται μια εποχή πλανητικών και περιφερειακών συγκρούσεων, πού θα καταστήσουν πολύ δύσκολη, αν δεν ματαιώσουν, την παγίωση μιας διεθνούς τάξης, καθώς οι βραχυπρόθεσμες και μεσοπρόθεσμες πολιτικές, οικονομικές και γεωπολιτικές τους αιτίες θα συντήκονται όλο και περισσότερο με τις μακροπρόθεσμες οικολογικές και πληθυσμιακές πιέσεις, γεννώντας χρόνιες κρίσεις και ανεξέλεγκτους παροξυσμούς. Υπό τις συνθήκες αυτές, το τέλος των ιδεολογιών του 19ου αιώνα, οι οποίες κυριάρχησαν και στον 20ό, δεν θα συνεπιφέρει τον κατευνασμό των αντιθέσεων, παρά απλώς τη μετατόπισή τους σ’ ένα πεδίο στοιχειακό, υπαρξιακό και βιολογικό, στο επίκεντρο του οποίου θα βρίσκεται απροκάλυπτα το πρόβλημα της κατανομής των αγαθών σε παγκόσμια κλίμακα. Ό, τι σήμερα προσφέρεται ως νέα πυξίδα προσανατολισμού της πολιτικής δράσης και ως πανάκεια — προ παντός ο οικουμενισμός των ανθρωπίνων δικαιωμάτων — κατά πάσα πιθανότητα θα μεταβληθεί σε ένα νέο πεδίο μάχης, όπου η πάλη των ερμηνειών θα<br /><br /><script async src="//pagead2.googlesyndication.com/pagead/js/adsbygoogle.js"></script><br /><!-- 300x250, δημιουργήθηκε 23/5/2008 --><br /><ins class="adsbygoogle" style="display:inline-block;width:300px;height:250px" data-ad-client="ca-pub-2629871179238575" data-ad-slot="4381073873"></ins><br /><script>(adsbygoogle = window.adsbygoogle || []).push({}); </script><br /><br /><a name='more'></a>συνδέεται με ακόμα πιο χειροπιαστές μορφές πάλης. Στη διελκυστίνδα ανάμεσα σ’ έναν ανέφικτο οικουμενισμό και σε μια υπεράσπιση συλλογικών συμφερόντων αναπόδραστα οργανωμένη πάνω σε στενότερη τοπική και πληθυσμιακή βάση, το κρατικά οργανωμένο έθνος δεν διαλύεται, όπως περίμεναν πολλοί, μέσα σε υπερεθνικά μορφώματα, παρά αναλαμβάνει έναν νέο ιστορικό ρόλο, λίγο ή πολύ διαφορετικό από εκείνον πού έπαιξαν στο απώτερο παρελθόν το αστικό έθνος και στο πιο πρόσφατο οι αποκρυσταλλώσεις του κομμουνιστικού εθνικισμού. Πρωταρχικό του μέλημα είναι η εξασφάλιση μιας θέσης μέσα σε μια πυκνή και έντονα ανταγωνιστική παγκόσμια κοινωνία — όμως το μέλημα αυτό θα συναιρείται όλο και περισσότερο σ’ ένα αίτημα στοιχειώδους επιβίωσης στον βαθμό πού θα στενεύουν τα περιθώρια κινήσεων μέσα στους κόλπους της παγκόσμιας κοινωνίας. Η εξ αντικειμένου νέα αυτή λειτουργία του εθνικισμού παραμένει καθοριστική ανεξάρτητα από τις συνήθως αυτάρεσκες μυθολογίες μέσω των οποίων κατανοεί ο ίδιος τον εαυτό του, αντλώντας από το πραγματικό ή φανταστικό, κοντινό ή μακρινό παρελθόν.<br /><br />Βεβαίως, οι μυθολογίες, ακόμα και οι πιο αυθαίρετες, είναι δυνατό να επιδράσουν θετικά στην εθνική ζωή κινητοποιώντας και συσπειρώνοντας δυνάμεις. Όμως προϋπόθεση για να συμβεί αυτό είναι μια αντικειμενική εθνική ζωτικότητα, μια πλησμονή χειροπιαστής ισχύος, η οποία επιτρέπει σ’ ένα έθνος να κινείται, θα λέγαμε, στο ύψος των ψευδαισθήσεών του. Όπου αντίθετα το έθνος συρρικνώνεται και φθίνει, εκεί η διάσταση ανάμεσα σε εθνική μυθολογία και εθνική πραγματικότητα έχει, μακροπρόθεσμα τουλάχιστον, μοιραίες συνέπειες. Η σημερινή Ελλάδα αποτελεί ακριβώς περίπτωση φθίνοντος έθνους, το οποίο εκλαμβάνει τις έμμονες μυθολογικές του ιδέες για τον εαυτό του ως ρεαλιστική αυτεπίγνωση. Δεν είναι διόλου περίεργο ότι η ψυχολογική αυτή κατάσταση συχνότατα παρουσιάζει συμπτώματα παθολογικού αυτισμού ˙ γιατί το απαραίτητο υπόβαθρο και πλαίσιο της υγιούς αυτεπίγνωσης είναι η γνώση του ευρύτερου περιβάλλοντος κόσμου, μέσα στον οποίο καλείται να δράσει ένα ατομικό ή συλλογικό υποκείμενο, αποτιμώντας κατά το δυνατόν νηφάλια τις δυνατότητες του και υποκαθιστώντας τη νοσηρά εγωκεντρική αρχή της ηδονής με τη φυσιολογικά εγωκεντρική αρχή της πραγματικότητας. Όπως οι κατώτεροι ζωικοί οργανισμοί, έτσι και οι σημερινοί Έλληνες αντιδρούν με έντονες αντανακλαστικές κινήσεις μονάχα σ’ ό,τι τους ερεθίζει άμεσα και ειδικά· οι δηλώσεις κάποιου «φιλέλληνα» στη Χαβάη ή κάποιου «μισέλληνα» στη Γροιλανδία (κι ας μη μιλήσουμε καθόλου για τα όσα παρεμφερή μαθαίνει κανείς από τις Βρυξέλλες ή την Ουάσιγκτον) ευφραίνουν ή εξάπτουν, αναλόγως, τα πνεύματα πολύ περισσότερο απ’ ό,τι τα απασχολούν τα ουσιώδη, αν και συχνά αφανή, μεγέθη της πολιτικής και της οικονομίας. Ακόμα και όταν η συζήτηση μετατοπίζεται στον κυρίως χώρο της εξωτερικής πολιτικής, κυριαρχεί το στιγμιαίο, το κυμαινόμενο και το κοντινό, όχι η προσεκτική και τεκμηριωμένη στάθμιση μακρόπνοων γενικότερων τάσεων, οι οποίες ίσως μια μέρα βαρύνουν πάνω στις τύχες των Ελλήνων τουλάχιστον τόσο, όσο και τα διαδραματιζόμενα αυτή την ώρα στα όμορα κράτη. Έτσι, ενώ ξαφνικά (σε μια χώρα όπου οι εθνικά ζωτικές αλβανολογικές, σλαβολογικές και τουρκολογικές σπουδές εκπροσωπούνται εμβρυωδώς μόνον) ο τόπος γέμισε από εμβριθείς και εμπαθείς βαλκανολόγους, δεν γίνεται καμμία σοβαρή και διαρκής συζήτηση για το φλέγον όσο ποτέ άλλοτε ζήτημα της ευρωπαϊκής ενοποίησης, για το ποιές δυνάμεις για ποιούς λόγους την προωθούν και ποιές γιατί ενδεχομένως θα τη ματαιώσουν, για τις συναφείς ελληνικές απόψεις και προτάσεις (υπάρχουν;) και για τη θέση του ελληνικού έθνους μέσα σ’ αυτές τις εξαιρετικά αντιφατικές διαδικασίες — όχι για τη θέση μιας φανταστικής Ελλάδας μέσα σε μιαν εξ ίσου φανταστική Ευρώπη, αλλά μιας επαρχιακής και παρασιτικής Ελλάδας με τεράστιες, κι ίσως ανυπέρβλητες, δυσχέρειες προσαρμογής σε μιαν έντονα δύστροπη απέναντι της και βαθύτατα διχασμένη ως προς τη δική της την ταυτότητα και τις δικές της τις προοπτικές Ευρώπη. Επίσης ελάχιστοι φαίνεται να ενδιαφέρονται για τα πολιτικά συμπαρομαρτούντα των διαγραφόμενων οικολογικών στενωπών ή για τις προσεχείς συνέπειες της μετανάστευσης των λαών σε μια χώρα τόσο ευπαθή οικολογικά και τόσο έκθετη γεωγραφικά όσο η Ελλάδα. Όμως η έλλειψη, και μάλιστα η άρνηση, της αυτεπίγνωσης δεν φαίνεται μόνον έμμεσα στη στενότητα της πολιτικής κοσμοεικόνας, από την οποία συνήθως αφορμώνται οι συζητήσεις πάνω στην εθνική πολιτική. Φαίνεται και άμεσα, στον τρόπο διεξαγωγής αυτών των συζητήσεων. Στο επίκεντρό τους βρίσκονται δηλ. περισσότερο ή λιγότερο θεμελιωμένες σκέψεις και γνώμες για το ποιά τροπή θα πάρει αυτή ή εκείνη η συγκεκριμένη εξέλιξη και για το αν αυτή ή εκείνη η ενέργεια ενδείκνυται ή όχι, πράγμα πού συχνότατα οδηγεί στη γνωστή και προσφιλή πολιτικολογία και τραπεζορητορεία. Δεν θίγεται όμως ο ακρογωνιαίος λίθος κάθε πολιτικής προβληματικής: ποιά είναι η ταυτότητα και η οντότητα του πολιτικού υποκειμένου, για τις πράξεις, τις παραλείψεις και το μέλλον του οποίου γίνεται λόγος; Πιο συγκεκριμένα: ποιά είναι η σημερινή φυσιογνωμία της Ελλάδας και τι προκύπτει απ’ αυτήν ως προς την ικανότητά της να ασκήσει εθνική πολιτική μέσα στις σημερινές πλανητικές συνθήκες; Η απάντηση σ’ ένα τέτοιο ερώτημα θα απαιτούσε μιαν απογραφή του εθνικού δυναμικού με την ευρύτατη έννοια του όρου, και αυτή θα ήταν σήμερα ιδιαίτερα οδυνηρή, αν γινόταν χωρίς απολογητικές ανάγκες προς οποιαδήποτε κατεύθυνση. Επί πλέον θα γεννούσε δικαιολογημένη διάθεση απαισιοδοξίας, εφ’ όσον ο καθένας βλέπει, θεωρητικά τουλάχιστον, ότι όποιος θέλει να ασκήσει τελεσφόρα εθνική πολιτική, σε αναγκαστικά ευρύτατους πλέον χώρους, πρέπει, πέρα και πριν από την εύστοχη σύλληψη των γενικών καταστάσεων και τη διπλωματική ικανότητα, να διαθέτει ακμαία εθνική οντότητα αποτυπωμένη σ’ ένα πολυδιάστατο πλέγμα κοινωνικών, οικονομικών, στρατιωτικών και ψυχολογικών παραγόντων. Δεν υπάρχει αμφιβολία, ότι αν η Ελλάδα συγκέντρωνε σε υψηλό βαθμό τους παράγοντες αυτούς σε μόνιμη βάση και προτού ακόμα ξεσπάσει η σημερινή βαλκανική κρίση, θα ασκούσε διαφορετική ακτινοβολία και θα είχε μεγαλύτερες δυνατότητες να επηρεάσει τις εξελίξεις. Η εσωτερική αποσύνθεση, την οποία κανείς αφήνει να προχωρήσει όσο δεν φαίνεται ν’ αντιμετωπίζει άμεσο κίνδυνο, του στερεί τα απαιτούμενα μέσα και περιθώρια ελιγμών όταν η ανάγκη σφίγγει.<br /><br />Παρακάτω θα μιλήσουμε για τους μικροπολιτικούς λόγους πού εμποδίζουν να τίθενται αμείλικτα και σ’ όλη τους την έκταση τα μεγάλα πολιτικά ερωτήματα: ποιες είναι οι γενικότερες προϋποθέσεις για την άσκηση μακρόπνοης και επιτυχούς εθνικής πολιτικής; πώς πρέπει να είναι δομημένο ένα έθνος ικανό να αντιμετωπίσει στο πλαίσιο του ανθρωπίνως δυνατού οποιαδήποτε ενδεχόμενα, ακόμα και απότομες μεταλλαγές της συγκυρίας; Ας σημειώσουμε προκαταβολικά ότι η γενική απροθυμία άμεσης και μετωπικής αντιπαράθεσης με το κεφαλαιώδες τούτο ζήτημα αντανακλάται μεταξύ άλλων στον ηχηρό τρόπο, με τον οποίο η εθνική πολιτική ασκείται ως πολιτική διεκδικήσεως «εθνικών δικαίων». Τούτο δεν είναι καθ’ αυτό κακό, και σε διάφορες συγκεκριμένες περιπτώσεις μάλιστα μπορεί να παρουσιάζει πλεονεκτήματα τακτικής, αν δεν γίνεται τόσο αδέξια και αψυχολόγητα (ως προς την ψυχολογία των μη Ελλήνων) όσο συνήθως γίνεται. Όμως εδώ θέλουμε ν’ αναφερθούμε σε κάτι άλλο. Η έμφαση πού αποδίδεται στην έννοια του «δικαίου» κατά κανόνα είναι ευθέως ανάλογη προς την εθνική ισχνότητα και τη διπλωματική επιπολαιότητα· υπάρχει διάχυτη η εντύπωση ότι μόλις εμφανισθεί στο διεθνές προσκήνιο η Ελλάδα (ολόκληρη Ελλάδα!) και υψώσει τη φωνή για τα δίκαιά της, η κοινωνία των εθνών θα αφήσει τις δικές της έγνοιες και θα ενδιαφερθεί για τα ελληνικά αιτήματα, περίπου αποσβολωμένη από την ηθική λάμψη τους. Η προβολή της εξ ορισμού ανώτερης ηθικής διάστασης φαίνεται να απαλλάσσει από τους ταπεινούς μόχθους και τους παραζαλιστικούς λαβυρίνθους της συγκεκριμένης πολιτικής, φαίνεται δηλ. ότι αρκεί να έχει κανείς το δίκαιο με το μέρος του για να έχει κάνει σχεδόν τα πάντα, όσα εξαρτώνται απ’ αυτόν ˙ στον υπόλοιπο κόσμο εναπόκειται να αντιληφθεί το ελληνικό δίκαιο και να πράξει ανάλογα. Η ελληνική πλευρά συχνότατα θεώρησε και θεωρεί ως αδιανόητο ότι οι άλλοι μπορούν να έχουν (ειλικρινά ή όχι) διαφορετική αντίληψη για το τι είναι δίκαιο· επίσης δυσκολευόταν και δυσκολεύεται να συμφιλιωθεί με τη σκέψη ότι οι άλλοι δεν παίρνουν πάντα τοις μετρητοίς τους ισχυρισμούς της κι ότι χρησιμοποιούν και άλλες πηγές πληροφοριών ή ακούνε και άλλες απόψεις. Εκείνο όμως πού προ παντός αρνείται να κατανοήσει σε μόνιμη βάση η ελληνική πλευρά, καθώς έχει αυτοπαγιδευθεί στις υπεραναπληρώσεις των ηθικολογικών άλλοθι, είναι ότι κάθε ισχυρισμός και κάθε διεκδίκηση μετρούν μόνο τόσο, όσο και η εθνική οντότητα πού στέκει πίσω τους. Όποιος λ.χ. μονίμως επαιτεί δάνεια και επιδοτήσεις για να χρηματοδοτήσει την οκνηρία και την οργανωτική του ανικανότητα δεν μπορεί να περιμένει ότι θα εντυπωσιάσει ποτέ κανέναν με τα υπόλοιπα «δίκαιά» του. Ούτε μπορεί κανείς να περιμένει ότι θα ληφθεί ποτέ σοβαρά υπ’ όψιν μέσα στο διεθνές πολιτικό παιγνίδι, αν δεν έχει κατανοήσει, και αν δεν συμπεριφέρεται έχοντας κατανοήσει, ότι, πίσω και πέρα από τις μη δεσμευτικές διακηρύξεις αρχών ή τις αόριστες φιλοφρονήσεις, τις φιλίες ή τις έχθρες τις δημιουργεί και τις παγιώνει η σύμπτωση ή η απόκλιση των συμφερόντων. Όμως στη βάση αυτή μπορεί να κινηθεί μόνον όποιος έχει την υλική δυνατότητα να προσφέρει τόσα, όσα ζητά ως αντάλλαγμα. Με άλλα λόγια: οι κινήσεις στο πολιτικό-διπλωματικό πεδίο αποδίδουν όχι ανάλογα με το «δίκαιο», το οποίο άλλωστε η κάθε πλευρά ορίζει για λογαριασμό της, αλλά ανάλογα με το ιστορικό και κοινωνικό βάρος των αντίστοιχων συλλογικών υποκειμένων, το οποίο όλοι αποτιμούν κατά μέσον όρο παρόμοια, όπως γίνεται και με τα εμπορεύματα στην αγορά. Επί πλέον καμμιά προστασία και καμμιά συμμαχία δεν κατασφαλίζει τελειωτικά οποίον βρίσκεται μαζί της σε σχέση μονομερούς εξάρτησης. Η αξία μιας συμμαχίας για μιαν ορισμένη πλευρά καθορίζεται από το ειδικό βάρος της πλευράς αυτής μέσα στο πλαίσιο της συμμαχίας. Ισχυροί σύμμαχοι είναι άχρηστοι σ’ όποιον δεν διαθέτει ό ίδιος σεβαστό ειδικό βάρος, εφ’ όσον ανάλογα με τούτο εδώ αυξομειώνεται το ενδιαφέρον των ισχυρών. Ίσως να θεωρεί κανείς «απάνθρωπα» και λυπηρά αυτά τα δεδομένα ˙ αν όμως ασκεί εθνική πολιτική αγνοώντας τα, αργά ή γρήγορα θα βρεθεί σε μια κατάσταση όπου τη λύπη για την ηθική κατάπτωση των άλλων θα τη διαδεχθεί ο θρήνος για τις δικές του συμφορές.<br /><br />Μιλώντας για τις προϋποθέσεις και τις παραμέτρους μιας ελληνικής εθνικής πολιτικής μέσα στη σημερινή πλανητική συγκυρία δεν είναι δυνατό να μην ανασκοπήσουμε την πορεία πού οδήγησε στη σημερινή κρίση ή απίσχνανση της ελληνικής εθνικής οντότητας. Για να μείνουμε με κάθε δυνατή συντομία στα ουσιώδη σημεία, θα πούμε ότι η πορεία αυτή περιλαμβάνει δύο μεγάλες φάσεις. Η πρώτη αναφέρεται στη συνεχή και αμετάκλητη γεωπολιτική συρρίκνωση του ελληνισμού μετά την καταστροφή του 1922, την οποία ελάχιστα μόνον ανέστειλε η ένωση της Δωδεκανήσου με την Ελλάδα. Μια κεντρική ιδιομορφία της νεοελληνικής ιστορίας ήταν το ασύμπτωτο έθνους και κράτους, όχι επειδή το κράτος, το οποίο βρισκόταν υπό τον έλεγχο της ελληνικής εθνότητας, περιείχε σε αξιόλογο βαθμό και εθνότητες ξένες, όχι δηλ. επειδή το κράτος ήταν ευρύτερο από το έθνος, όπως έγινε σε άλλες περιπτώσεις (π.χ. την ρωσική), αλλά για τον αντίθετο ακριβώς λόγο: το έθνος ήταν εξ αρχής κατά πολύ ευρύτερο από το κράτος. Τούτο το χάσμα μεταξύ έθνους και κράτους έκλεισε, πάλι, μόνον εν μέρει με την επέκταση του κράτους, έτσι ώστε να συμπεριλάβει το σώμα του έθνους. Αυτό έγινε με την ένωση των Ιονίων Νήσων και προ παντός με τους Βαλκανικούς Πολέμους, έκτοτε όμως η πορεία αντιστράφηκε: το έθνος συνέπιπτε όλο και περισσότερο με το κράτος επειδή εξολοθρευόταν ή εκτοπιζόταν σε όσες περιοχές βρίσκονταν έξω από το κράτος, δηλ. επειδή συρρικνωνόταν γεωπολιτικά. Η γεωγραφική σύμπτωση έθνους και κράτους, όπως σε μεγάλο βαθμό υφίσταται σήμερα, πραγματοποιήθηκε όταν, μετά τον ελληνισμό της Μικρής Ασίας, αφανίσθηκε ο ελληνισμός της Ρωσίας, των Βαλκανίων και της Μέσης Ανατολής. Η προσωρινά τελευταία πράξη αυτής της τραγωδίας διαδραματίσθηκε στην Κύπρο, που, πολύ πριν από το ολέθριο πραξικόπημα του 1974, η ελληνική διπλωματία έδειξε πόσο είναι ανίκανη να κάνει μακρόπνοη και τελεσφόρα εθνική πολιτική εμπνεόμενη όχι από συναισθηματισμούς και ρητορείες περί «εθνικών δικαίων», αλλά από την γνώση και την φρόνιμη στάθμιση των διεθνών παραγόντων.<br /><br />Δεν χρειάζεται να εξηγήσουμε ιδιαίτερα τι πλεονεκτήματα έχει ένα έθνος επεκτεινόμενο πέρα από τα όρια του κράτους του. Όχι μόνον ο κύριος κορμός του έθνους, πού ζει μέσα στο κράτος, δέχεται συνεχώς ζείδωρες μεταγγίσεις αίματος απ’ έξω, αλλά και το ίδιο το εθνικό κράτος, έχοντας το μάτι στυλωμένο στους ομοεθνείς του εξωτερικού, έχει μιαν αίσθηση ευρύτερης ιστορικής ευθύνης και αποστολής. Όποιος θα κατανοήσει χωρίς προκαταλήψεις τι οφείλει ο σημερινός τουρκικός δυναμισμός στην αίσθηση αυτή, θα καταλάβει εύκολα για ποιο πράγμα μιλάμε, δεδομένου ότι οι αντίστοιχες ελληνικές εμπειρίες φαίνονται να έχουν εξανεμισθεί από καιρό. Πράγματι, ένα καθοριστικό γνώρισμα της σημερινής ελληνικής εθνικής ζωής, δηλ. της εθνικής ζωής μετά τη γεωπολιτική συρρίκνωση του ελληνισμού, είναι η απουσία ιστορικών στόχων ικανών να κινητοποιήσουν συνειδητά και μακροπρόθεσμα συλλογικές δυνάμεις. Πάνω σ’ αυτό δεν πρέπει να ξεγελιέται κανείς ούτε από τυποποιημένες πατριωτικές κορώνες ούτε από τις ανόρεχτες μάχες οπισθοφυλακής πού δίνονται για το κυπριακό — ούτε επίσης πρέπει να εκλαμβάνει ως τέτοιο στόχο την «ένταξη στην Ευρώπη»: γιατί προς αυτήν ωθεί μια μαζική επιθυμία καταναλωτικής ευζωίας, η οποία, προκειμένου να πραγματοποιηθεί, δεν θα δίσταζε και πολύ να μετατρέψει την ένταξη σε ταπεινωτική εθνική εκποίηση.<br /><br />Η παρατήρηση αυτή μας φέρνει στη δεύτερη από τις δύο μεγάλες φάσεις της εθνικής συρρίκνωσης του ελληνισμού σ’ αυτόν τον αιώνα. Αν η πρώτη είχε κυρίως γεωπολιτικό χαρακτήρα, η δεύτερη, πού άρχισε μετά τη σχετική ολοκλήρωση της πρώτης, χαρακτηρίζεται από τα συμπτώματα και τα συμπαρομαρτούντα ενός παρασιτικού καταναλωτισμού αδιάφορου για τις μακροπρόθεσμες εθνικές του επιπτώσεις, ιδιαίτερα σ’ ό,τι αφορά την ανεξαρτησία της χώρας και την αυτοτέλεια των εθνικών της αποφάσεων. Τον καταναλωτισμό αυτόν δεν τον ονομάζουμε παρασιτικό για να τον υποβιβάσουμε ηθικά, αντιπαρατάσσοντάς του «ανώτερα» και «πνευματικά» ιδεώδη ζωής, όπως κάνουν διάφοροι διανοούμενοι. Θα ήταν εξωπραγματικό και ανόητο να θέλει να αποκόψει κανείς τον ελληνικό λαό στο σύνολό του από τις νέες δυνατότητες της παραγωγής και της τεχνολογίας — και επί πλέον θα ήταν και επικίνδυνο, γιατί μια τέτοια αποκοπή θα συμβάδιζε με μια γενικότερη οικονομική και στρατιωτική καθυστέρηση. Ό όρος «παρασιτικός καταναλωτισμός» χρησιμοποιείται εδώ στην κυριολεξία του για να δηλώσει ότι η σημερινή Ελλάδα, όντας ανίκανη να παραγάγει η ίδια όσα καταναλώνει και μην έχοντας αρκετή αυτοσυγκράτηση — και αξιοπρέπεια — ώστε να μην καταναλώνει περισσότερα απ’ όσα μπορεί να παραγάγει η ίδια, προκειμένου να καταναλώσει παρασιτεί, και μάλιστα σε διπλή κατεύθυνση: παρασιτεί στο εσωτερικό, που υποθηκεύει τους πόρους του μέλλοντος μετατρέποντάς τους σε τρέχοντα τοκοχρεολύσια, και παρασιτεί προς τα έξω, που έχει επίσης δανεισθεί υπέρογκα ποσά όχι για να κάνει επενδύσεις μελλοντικά καρποφόρες αλλά κυρίως για να πληρώσει με αυτά τεράστιες ποσότητες καταναλωτικών αγαθών, τις οποίες και πάλι εισήγαγε από το εξωτερικό. Η εξέλιξη αυτή συντελέσθηκε στο πλαίσιο της μεταπολεμικής προοδευτικής διαπλοκής των διεθνών οικονομικών διαδικασιών γενικά και των ευρωπαϊκών οικονομιών ειδικότερα, ωστόσο θα ήταν λάθος να τη θεωρήσουμε ως ειμαρμένη πού ενέσκηψε πάνω σε μιαν αδύνατη κι ανυπεράσπιστη Ελλάδα, αιχμαλωτισμένη ανέκκλητα στα δίχτυα του «διεθνούς κεφαλαίου». Τέτοιες φαινομενικά περισπούδαστες εξηγήσεις προσφέρουν όσοι οχυρώνονται πίσω από την αγοραία «αριστερή» και «φιλολαϊκή» ρητορική, αρνούμενοι να αναμετρήσουν το μέγεθος των δικών τους ευθυνών, το βάθος των συντελεστών της σημερινής εθνικής κρίσης και την οδυνηρότητα των πιθανών διεξόδων απ’ αυτήν. Οι πρωταρχικοί λόγοι, πού έθεσαν σε κίνηση τη διαδικασία της εθνικής εκποίησης και της συναφούς πολιτικής αποδυνάμωσης της Ελλάδας σε διεθνές επίπεδο, είναι ενδογενείς και ανάγονται στη λειτουργία του πολιτικού της συστήματος και στη συμπεριφορά όλων των υποκειμενικών του παραγόντων. Με άλλα λόγια: το ελληνικό κοινωνικό και πολιτικό σώμα στο σύνολο του επωφελήθηκε από τη μεταπολεμική πρωτοφανή ανάπτυξη της διεθνούς οικονομίας και άντλησε βραχυπρόθεσμα ωφελήματα απ’ αυτή με αντάλλαγμα τον μακροπρόθεσμο υποβιβασμό της Ελλάδας στην κλίμακα του διεθνούς καταμερισμού της εργασίας και συνάμα τη γενική εθνική της υποβάθμιση. Αυτό έγινε με τη μορφή ενός σιωπηρού, αλλά διαρκούς και κατά μέγα μέρος συνειδητού και επαίσχυντου κοινωνικού συμβολαίου, στο πλαίσιο του οποίου η εκάστοτε πολιτική ηγεσία — «δεξιά», «φιλελεύθερη» ή «σοσιαλιστική», κοινοβουλευτική ή δικτατορική: στο κρίσιμο τούτο σημείο οι αποκλίσεις υπήρξαν ελάχιστες — ανέλαβε τη λειτουργία να ενισχύει γρήγορα και παρασιτικά τις καταναλωτικές δυνατότητες του «λαού» με αντίτιμο την πολιτική του εύνοια ή ανοχή, ήτοι τη διαχείριση της πολιτικής εξουσίας και την κάρπωση των συναφών κοινωνικών και υλικών προνομίων. Βεβαίως, η συναλλαγή αυτή χαρακτήριζε τον ελληνικό κοινοβουλευτισμό από τα γεννοφάσκια του, όμως η πρωτοφανής μεταπολεμική διεθνής οικονομική συγκυρία της προσέδωσε δυνατότητες επίσης πρωτοφανείς: προς άγρα και συγκράτηση της εκλογικής πελατείας μπορούσαν τώρα να προσφερθούν όχι απλώς ανιαρές κρατικές θέσεις, αλλά επί πλέον πολύχρωμες μάζες καταναλωτικών αγαθών και πλήθος δελεαστικών καταναλωτικών δυνατοτήτων. Ενώ όμως η πρώτη προσφορά συνεπαγόταν κυρίως την εκποίηση του κρατικού μηχανισμού και των κρατικών πόρων στην εσωτερική αγορά, η δεύτερη — και πιο πλουσιοπάροχη — απέληγε με εσωτερική αναγκαιότητα στο ξεπούλημα ολόκληρου τού έθνους στη διεθνή αγορά. Αυτό το ξεπούλημα άρχισε με τα μεγάλα, αντίδρομα και ταυτοχρόνως συμπληρωματικά, κύματα της μετανάστευσης και του τουρισμού, για να κορυφωθεί, αλλάζοντας αισθητά όψη και συναισθηματική επένδυση, στην αγορά αυστριακών μπισκότων για σκύλους και στην οργάνωση τριήμερων ταξιδιών στο Λονδίνο για ψώνια, κατασταλάζοντας ενδιαμέσως παχυλές επιδοτήσεις μιας περιττής αγροτικής παραγωγής και την περαιτέρω διόγκωση μιας ημιπαράλυτης δημοσιοϋπαλληλίας. Ποτέ άλλοτε το κράτος και το έθνος δεν βρέθηκαν, χάρη στην απλόχερη μεσολάβηση του «πολιτικού κόσμου», σε τόσο αγαστή σύμπνοια με τον χαρτοπαίχτη της επαρχίας και με το τσόκαρο των Αθηνών.<br /><br />Ο παρασιτικός καταναλωτισμός, όπως τον ορίσαμε παραπάνω, προκάλεσε μια τέτοια διασπάθιση πόρων, ιδιαίτερα στη δεκαετία του 1980, ώστε η στενότητα των πόρων θα ακολουθεί στο εξής, και για πολύ μεγάλο χρονικό διάστημα, την ελληνική εθνική πολιτική σαν βαρειά σκιά ˙ οι σημερινές, και οι αναπόδραστες αυριανές, προσπάθειες του «πολιτικού κόσμου» για τη λύση αυτού του πιεστικού προβλήματος δεν αποτελούν διαρθρωτική του αντιμετώπιση, παρά κατά βάθος αποσκοπούν στη δημιουργία συνθηκών πρόσκαιρης ανακούφισης πού θα επιτρέψουν ξανά την ανακύκλωση του προηγούμενου φαύλου παιγνιδιού μεταξύ κομμάτων και ψηφοφόρων. Είναι περιττό να εξηγήσουμε ποιές μακροπρόθεσμες συνέπειες έχει η υφιστάμενη σήμερα στενότητα των πόρων για το μέλλον τού έθνους, δηλ. για την οικονομική ανταγωνιστικότητα του, για την παιδεία του και για την άμυνα του. Εξ αιτίας της στενότητας τούτης η Ελλάδα ξεκινά τον αγώνα δρόμου στην αρχόμενη πολυτάραχη φάση της πλανητικής πολιτικής με ένα επί πλέον σημαντικότατο μειονέκτημα. Η οικονομική της υποπλασία, η οποία χρηματοδοτήθηκε και εξωραΐσθηκε καταναλωτικά με την εκτεταμένη απώλεια της οικονομικής της ανεξαρτησίας, θα περιορίσει πολύ τα περιθώρια των πολιτικών της επιλογών και δραστηριοτήτων, προ παντός όταν θα συγκρουσθούν οι δικές της θέσεις με εκείνες των Ευρωπαίων και άλλων χρηματοδοτών της. Για τη σύγκρουση αυτή, η οποία, δεν αποκλείεται κάποτε να πάρει εκρηκτικές διαστάσεις, θα πούμε μερικά πράγματα αμέσως παρακάτω. Πάντως την πορεία και την έκβασή της τις προδιαγράφει η σημερινή εικόνα της Ελλάδας στον διεθνή, και προ παντός στον κοινοτικό ευρωπαϊκό χώρο. Θα πρέπει κανείς, όπως συμβαίνει κατά κανόνα στη μακάρια ελληνική επικράτεια, να αγνοεί τον χώρο αυτόν ή να έχει πάθει αθεράπευτη εθνικιστική τύφλωση και κώφωση για να μη γνωρίζει ότι στα μάτια των εταίρων της η Ελλάδα είναι σήμερα ένας ανεπιθύμητος παρείσακτος, ένας αναξιοπρεπής επαίτης, ο οποίος ζητά δισεκατομμύρια δολάρια κάθε χρόνο προκειμένου να καταναλώνει πολύ περισσότερα απ’ όσα του επιτρέπουν οι παραγωγικές του δυνατότητες και η παραγωγικότητα της εργασίας του, και ο οποίος επί πλέον, για να διασφαλίσει την παρασιτική του ευημερία, δεν διστάζει να ελίσσεται και να εξαπατά, ενώ ο επαρχιωτισμός και ο ενίοτε παιδικός εγωκεντρισμός του δεν του επέτρεψαν ποτέ να διατυπώσει κάποια ουσιώδη σκέψη ή πρόταση γενικού ευρωπαϊκού ή διεθνούς ενδιαφέροντος. Δεν έχει σημασία αν την εικόνα τούτη τη συμμερίζονται όλοι ανεξαιρέτως και αν ευσταθούν όλες της οι λεπτομέρειες ˙ βαρύνουσα πολιτική σημασία έχει η γενική της διάδοση και προ παντός η γενική συμφωνία της με τα πραγματικά δεδομένα. Εδώ ήδη φαίνεται καθαρότατα η βαθειά εσωτερική σχέση ανάμεσα στην πολιτική του παρασιτικού καταναλωτισμού και στις τύχες της χώρας μέσα στην κοινωνία των εθνών.<br /><br />Οι απωθητικοί και αντισταθμιστικοί μηχανισμοί, με τη βοήθεια των οποίων η πολυδαίδαλη και πολυμήχανη νεοελληνική ψυχή παρακάμπτει τους εξευτελισμούς χωρίς ποτέ να τους υπερνικήσει κατά μέτωπο, είναι παλαιοί, δοκιμασμένοι και γνωστοί. Επειδή ο επαίτης κατάγεται, γεωγραφικά τουλάχιστον, από τον τόπο του Περικλή, πιστεύει ο ίδιος ότι δικαιούται να εμφανίζεται με χλαμύδα, τη λευκότητα της οποίας τίποτε, ούτε καν κατάφωρες παραχαράξεις και καταχρήσεις, δεν θα μπορούσε να σπιλώσει. Παράλληλα, οι περιοδικές πατριωτικές εξάρσεις ή αψιθυμίες, από διάφορες αφορμές, επιτρέπουν την ψυχολογικά βολική υπερκάλυψη της εθνικά ολέθριας συλλογικής πρακτικής από το υψιπετές εθνικό φρόνημα, της κοντόθωρης ευδαιμονιστής δραστηριότητας από το μετέωρο παραλήρημα. Επίσης καθιστούν δυνατή την ψευδαίσθηση της ομοψυχίας όταν οι ατομικές βλέψεις και οι προσωπικές επιδιώξεις στην πραγματικότητα αποκλίνουν τόσο, ώστε είναι πια δυσχερέστατο να συντονισθούν με καθοριστικό άξονα τις επιταγές μιας μακρόπνοης εθνικής πολιτικής ˙ η κραυγαλέα επίδειξη ομοψυχίας υποκαθιστά έτσι την ύπαρξη πρακτικά δεσμευτικής και αποδοτικής ομογνωμίας πάνω σε συγκεκριμένα ζητήματα και συγκεκριμένες λύσεις. Έτσι, ό,τι θα έπρεπε ν’ αποτελεί ψυχολογικό θεμέλιο για την άσκηση εθνικής πολιτικής μετατρέπεται σε ψυχολογικό άλλοθι για τη ματαίωση των προϋποθέσεών της, καθώς η διαρκής πατριωτική μέθη εμποδίζει μόνιμα τους ευτυχείς φορείς της να αποκρυσταλλώσουν τη ρητορική εθελοθυσία τους σε κοινές πραγματιστικές πολιτικές αποφάσεις, ήτοι σε μία κατανομή ευθυνών, εργασιών, προσφορών και απολαβών μέσα σ’ ένα μακρόχρονο και δεσμευτικό πρόγραμμα εθνικής επιβίωσης. Όσο περισσότερο η συζήτηση μετατοπίζεται προς την κατεύθυνση τέτοιων αποφάσεων, τόσο γρηγορότερα η μέθη ξεθυμαίνει για να επικρατήσει και πάλι η ατομική ή «κλαδική» λογική του παρασιτικού καταναλωτισμού. Ως συνδετικός ιστός και ως κοινός παρονομαστής απομένει έτσι μία γαλανόλευκος πομφόλυξ.<br /><br />Μολονότι ο νεοελληνικός αψίκορος πατριωτισμός αποτελεί, λόγω των μονίμων υπεραναπληρωτικών του λειτουργιών, ενδημικό φαινόμενο, ωστόσο οι πολεμικές του αιχμές αλλάζουν κατά εποχές στόχο, και κάποτε στρέφονται εναντίον των χθεσινών ακόμη, πραγματικών ή φανταστικών φίλων και συμμάχων του. Μέσα στη σημερινή συγκυρία της πλανητικής πολιτικής, όπου ο εθνικισμός αναλαμβάνει νέες λειτουργίες και αντλεί απ’ αυτές νέα ζωτικότητα, δεν θα ήταν λογικό να αναμένεται η έκλειψη του ελληνικού. Επίσης εύλογη θα ήταν η υπόθεση, ότι οι διεθνείς διακυμάνσεις ενδεχομένως θα πρόσθεταν στους παλαιότερους και γειτονικότερους αντιπάλους του νέους, πιο απόμακρους και συνάμα πιο ακαταμάχητους, εναντίον των οποίων θα έτρεφε τα ίδια αισθήματα ανήμπορης λύσσας πως π.χ. εναντίον των «Αμερικανών και του ΝΑΤΟ» στη δεκαετία του 1970. Ιδιαίτερα βαρύνουσες θα ήσαν οι συνέπειες, αν αυτή τη φορά σε τέτοιους αντιπάλους μεταβάλλονταν μερικοί από τους σημαντικότερους εταίρους στο πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Κοινότητας, οι οποίοι θα έκαναν (όπως είναι πιθανότατο ότι θα κάνουν) δύο πράγματα: αφ’ ενός θα αγνοούσαν ό,τι οι Έλληνες θεωρούν ως εθνικά τους δίκαια, υιοθετώντας στα αντίστοιχα ζητήματα είτε τη θέση των αντιπάλων της Ελλάδας είτε εν πάση περιπτώσει θέση σύμφωνη με τα δικά τους περιφερειακά συμφέροντα ˙ και αφ’ έτερου θα αρνούνταν να χρηματοδοτήσουν περαιτέρω τον ελληνικό παρασιτικό καταναλωτισμό, επιβάλλοντας στην ελληνική οικονομία αυστηρή δίαιτα εξυγιάνσεως και επαναφέροντας το ελληνικό βιοτικό επίπεδο στο ύψος πού επιτρέπουν οι δυνατότητές της. Μία έξαρση του ελληνικού εθνικισμού απ’ αφορμή σοβαρές αντιδικίες με τους κοινοτικούς εταίρους θα σήμαινε, τουλάχιστον de facto, ότι θα κατέρρεε το σημερινό ελληνικό όνειρο ενός παρασιτικού καταναλωτισμού μέσα στους κόλπους και με τα έξοδα μιας ενωμένης Ευρώπης. Το φαύλο παιγνίδι της δανεικής ευημερίας με αντιπαροχή τη βαθμιαία εθνική εκποίηση θα μπορούσε ίσως να παραταθεί για πολύ μέσα στο θερμοκήπιο μιας Ευρώπης συνασπισμένης από τους φόβους του Ψυχρού Πολέμου και οικονομικά εύρωστης χάρη στην αμερικανική πολιτικοστρατιωτική στήριξη. Όμως, όσο κι αν φαίνεται παράξενο, το τέλος του Ψυχρού Πολέμου συνεπέφερε και το τέλος τέτοιων θερμοκηπίων, οι ευρωπαϊκές Δυνάμεις καλούνται να πληρώσουν τώρα οι ίδιες τα έξοδα για τις περιφερειακές και παγκόσμιες υποχρεώσεις ή επιθυμίες τους, και αρχίζει μία περίοδος, όπου καθένας μετρά ως την τελευταία πεντάρα τα (πολιτικά και οικονομικά) έσοδα και έξοδα, προετοιμαζόμενος για τους διαγραφόμενους νέους και οξείς ανταγωνισμούς. Υπό τις συνθήκες αυτές, η Ελλάδα θα έπρεπε να διαθέτει μοναδικά και αναντικατάστατα γεωπολιτικά ή στρατηγικά πλεονεκτήματα προκειμένου ν’ ανταλλάξει μ’ αυτά τον παρασιτικό καταναλωτισμό της — όμως δεν τα διαθέτει, κι αυτό σημαίνει ότι ακόμα και η εξακολούθηση της εθνικής εκποίησης στους ισχυρότερους Ευρωπαίους και άλλους εταίρους όχι μόνο την εν μέρει δωρεάν διατροφή δεν μπορεί να εξασφαλίσει, αλλά ούτε καν μπορεί να εγγυηθεί τουλάχιστον την πολιτικοστρατιωτική προστασία της ελληνικής εθνικής υπόστασης. Η αναζήτηση προστάτη είναι μάταιη, όχι γιατί οι υπερήφανοι Έλληνες δεν ζητούν και δεν θέλουν την προστασία, αλλά γιατί κανείς δεν την προσφέρει αναμφίλεκτα και τελεσίδικα. Αυτή είναι η σημερινή κατάσταση του ελληνικού έθνους, μετά από επτά περίπου δεκαετίες γεωπολιτικής και κοινωνικοπολιτικής συρρίκνωσης.<br /><br />Έτσι τίθεται και πάλι, από άλλους δρόμους και με άλλες συντεταγμένες, το κλασσικό πρόβλημα της εθνικής επιβίωσης, το οποίο πολλοί πίστεψαν ότι θα λύσουν άνετα και πρόσχαρα με την «ευρωπαϊκή ενοποίηση». Άλλοι πάλι πρεσβεύουν ότι κάθε διατύπωση τέτοιων προβλημάτων και γενικά οποιαδήποτε επικέντρωση της πολιτικής σκέψης στο έθνος σημαίνει απορριπτέο αταβισμό. Όποιος δεν θέλει να συγχέει τις ευχές του με την πραγματικότητα οφείλει να διαπιστώσει ότι, όσο κι αν αυτό φαίνεται λυπηρό για τις προοπτικές της παγκόσμιας κοινωνίας, το έθνος ως βασική μονάδα πολιτικής συνομάδωσης και συνεπώς η επιβίωσή του ως εγγύηση της φυσικής και πολιτικοκοινωνικής επιβίωσης συγκεκριμένων ανθρώπων διόλου δεν έχουν πρακτικά ξεπερασθεί ούτε σε ευρωπαϊκό ούτε σε παγκόσμιο επίπεδο. Στο βιβλίο αυτό εξηγήσαμε γιατί είναι εσφαλμένη η αντίληψη ότι οι οικονομικές συγχωνεύσεις και οι διεθνείς τυποποιήσεις του δικαίου ή της ηθικής μπορούν από μόνες τους να δημιουργήσουν υπερεθνικές ενότητες. Όπως δείχνει, σε όποιον την παρακολουθεί προσεκτικά, η συμπεριφορά των μεγάλων ευρωπαϊκών και εξωευρωπαϊκών Δυνάμεων μετά τον Ψυχρό Πόλεμο, αυτές διόλου δεν θεωρούν ότι η συγχώνευση των οικονομιών θα καταργήσει τα εθνικά οικονομικά και άλλα συμφέροντα ή ότι η μετατόπιση του κέντρου βάρους προς τα ζητήματα της οικονομίας θα εξαλείψει τους εθνικούς ανταγωνισμούς. Τα μικρότερα έθνη, συμπεριλαμβανομένου του ελληνικού, οφείλουν να συναγάγουν τα συμπεράσματά τους από τις παρατηρήσεις αυτές. Η συγχώνευση της πολιτικής με την οικονομία δεν σημαίνει κατάργηση της πολιτικής, και μάλιστα της εθνικής πολιτικής, παρά προκαλεί μιαν ολοένα και στενότερη σύνδεση ανάμεσα σε οικονομική και σε εθνική επιτυχία ή αποτυχία. Αυτό είναι οφθαλμοφανές στον στενότερο στρατιωτικό τομέα, εξ ίσου πρόδηλο θα γίνει όμως και ως προς ολόκληρο το εθνικό-οικονομικό φάσμα στον βαθμό πού ενεργειακοί, πληθυσμιακοί, οικολογικοί και συναφείς παράγοντες αποκτήσουν στην αρχόμενη φάση της πλανητικής πολιτικής προνομιακή σημασία για την επιβίωση των επί μέρους εθνών σε μία τέτοια περίπτωση, μόνον όποιος κάνει έγκαιρη και επίμονη προεργασία θα διασωθεί μακροπρόθεσμα — και το μικρό έθνος χρειάζεται ίσως μεγαλύτερη προβλεπτικότητα από τα μεγάλα.<br /><br />Όπως αντιλαμβάνεται κανείς, η μαζικοδημοκρατική απάλειψη των προγραμματικών αστικοφιλελεύθερων διαχωρισμών ανάμεσα σε κυβερνητική, οικονομική, πολιτική, πολιτισμική ή ηθική σφαίρα κτλ. έκαμε το πρόβλημα της οικονομίας και συνάμα εκείνο της εθνικής επιβίωσης πολύ συνθετότερο απ’ όσο ήταν στην εποχή του εθνικισμού του 19ου αιώνα. Η σφαιρικότητα του σύγχρονου οικονομικού προβλήματος απαιτεί σφαιρικότητα και συλλογικότητα της προσπάθειας για την επίλυσή του, ήτοι απαιτεί τη σύλληψή του ως προβλήματος εθνικής επιβίωσης. Με δεδομένο τον μαζικοδημοκρατικό πλουραλισμό και την αποδυνάμωση των παραδοσιακών ιδεολογικών συνεκτικών δεσμών, ο αποδοτικός κοινωνικός καταμερισμός της εργασίας και η εναρμόνιση των επί μέρους προσπαθειών, έτσι ώστε ο κοινωνικός παρασιτισμός εκ των άνω ή εκ των κάτω να περιορίζεται κατά το δυνατόν, αποτελούν όρο κοινωνικής συνοχής ουσιωδέστερο απ’ ό,τι σε προγενέστερες κοινωνίες. Το σημερινό ελληνικό έθνος θα όφειλε να δει την οικονομική του εκλογίκευση ακριβώς ως πάλη κατά του παρασιτισμού, ως αντικατάσταση μιας κοινωνικής συμβίωσης, όπου ο ένας «κλάδος» ζει απομυζώντας άμεσα ή έμμεσα (δηλ. μέσω της κυβερνητικής διαχείρισης των δημοσίων πόρων) κάποιον άλλον, ενώ όλοι μαζί ζουν υποθηκεύοντας το εθνικό μέλλον, από μία κοινωνική συνοχή με την παραπάνω λειτουργική έννοια. Αυτό συνεπάγεται τόσο πολλά, τόσες πολλές και ριζικές αλλαγές σε τόσο διαφορετικά επίπεδα, ώστε είναι περισσότερο από αμφίβολο αν μπορεί σήμερα να πραγματοποιηθεί σε καθοριστικό βαθμό. Αλλά εδώ συζητάμε μόνο ποιες είναι οι απαραίτητες προϋποθέσεις μιας εθνικής πολιτικής, δηλ. μιας πολιτικής με σκοπό την εθνική επιβίωση, χωρίς και να ισχυριζόμαστε ότι η τέτοια εθνική πολιτική είναι πλέον εφικτή. Η ορθή θεραπεία δεν αρχίζει πάντοτε εγκαίρως.<br /><br />Το γεγονός, το οποίο περιπλέκει αφάνταστα τη σημερινή ελληνική κατάσταση, κάνοντάς τη να φαίνεται κατ’ αρχήν αδιέξοδη, είναι ότι η υπέρβαση του παρασιτικού καταναλωτισμού ειδικότερα και του κοινωνικού και ιστορικού παρασιτισμού γενικότερα, η εκλογίκευση της οικονομίας και της εθνικής προσπάθειας στο σύνολο της, δεν προσκρούουν απλώς στα οργανωμένα συμφέροντα μιας μειοψηφίας, η οποία στο κάτω-κάτω θα μπορούσε να παραμερισθεί με οποιαδήποτε μέσα και προ παντός με τη συμπαράσταση της μεγάλης πλειοψηφίας. Τα πράγματα είναι ακριβώς αντίστροφα. Η συντριπτική πλειοψηφία του ελληνικού λαού όλων των κοινωνικών στρωμάτων έχει εν τω μεταξύ συνυφάνει, κατά τρόπους κλασσικά απλούς ή απείρως ευρηματικούς, την ύπαρξη και τις απασχολήσεις της με τη νοοτροπία και με την πρακτική του παρασιτικού καταναλωτισμού και του κοινωνικού παρασιτισμού. Για να ακριβολογήσουμε, βέβαια, πρέπει να προσθέσουμε ότι σε σχέση με τη σύγχρονη Ελλάδα η έννοια του παρασιτισμού μόνον οξύμωρα μπορεί να χρησιμοποιηθεί: γιατί εδώ δεν πρόκειται για έναν λίγο-πολύ υγιή εθνικό κορμό, ο οποίος έχει αρκετές περισσές ικμάδες ώστε να τρέφει και μερικά παράσιτα ποσοτικώς αμελητέα, παρά για ένα πλαδαρό σώμα πού παρασιτεί ως σύνολο εις βάρος ολόκληρου του εαυτού του, ήτοι τρώει τις σάρκες του και συχνότατα και τα περιττώματα του. Οι κοινωνικές και ατομικές συμπεριφορές, πού ευδοκιμούν μοιραία σε τέτοιο μικροβιολογικό περιβάλλον, συμφυρόμενες με ζωτικότατα κατάλοιπα αιώνων ραγιαδισμού, βαλκανικού πατριαρχισμού και πελατειακού κοινοβουλευτισμού, αποτελούν την άκρα αντίθεση και τον κύριο φραγμό προς κάθε σύλληψη και λύση των προβλημάτων της εθνικής επιβίωσης πάνω σε βάση μακροπρόθεσμης και οργανωμένης συλλογικής προσπάθειας. Η σημερινή ψυχοπνευματική εξαθλίωση του ελληνικού λαού στο σύνολο του δεν νοείται ωστόσο εδώ με τη στενή σημασία των διαφόρων ηθικολόγων, παρά πρωταρχικά ως μέγεθος πολιτικό: έγκειται στην επίμονη και ιδιοτελή παραγνώριση της αδήριτης σχέσης πού υφίσταται ανάμεσα σε απόδοση και απόλαυση, και κατ’ επέκταση στην αδιαφορία απέναντι στην υπονόμευση του εθνικού μέλλοντος εξ αιτίας απολαύσεων μη καλυπτομένων από αντίστοιχη απόδοση. Ως ελαφρυντικό πρέπει ίσως να θεωρήσει κανείς ότι οι πλείστοι Έλληνες δεν γνωρίζουν καν τι σημαίνει «απόδοση» με τη σύγχρονη έννοια και συχνά πιστεύουν ότι αποδίδουν μόνο και μόνο επειδή ιδροκοπούν, φωνασκούν και τρέχουν από το πρωί ως το βράδυ. Όμως αυτό ελάχιστα μεταβάλλει το πρακτικό αποτέλεσμα. Η δυσαρμονία απόλαυσης και απόδοσης ήταν ανεκτή όσο η απόλαυση ήταν γλίσχρα και όσο η απόδοση δεν μετριόταν πάντα με τα μέτρα των προηγμένων ανταγωνιστικών οικονομιών. Αλλά στις τελευταίες δεκαετίες μεταστράφηκαν και οι δύο αυτοί όροι: τα οικονομικά σύνορα έπεσαν, τουλάχιστον σ’ ό,τι άφορα το μέτρο της απόδοσης, εφ’ όσον δεν είναι δυνατό να αποτιμώνται με άλλο μέτρο απόδοσης τα (συνεχώς αυξανόμενα) εισαγόμενα και με άλλο τα εξαγόμενα, κι επομένως όποιος θέλει να εισαγάγει χωρίς να ξεπουληθεί πρέπει να εξαγάγει ίση απόδοση ˙ οι αντιλήψεις για το τι σημαίνει απόλαυση προσανατολίσθηκαν, πάλι, μαζικά στα πρότυπα των προηγμένων καταναλωτικών κοινωνιών, έτσι ώστε η απόσταση απ’ αυτά να γίνεται από τους πλείστους αισθητή ως στέρηση. Έτσι η διάσταση ανάμεσα σε απόλαυση και απόδοση έγινε εκρηκτική, με αποτέλεσμα τον τελευταίο καιρό να ξαναγίνουν επίκαιρες ορισμένες στοιχειώδεις οικονομικές αλήθειες πού η Ελλάδα νόμιζε ότι τις είχε ξεπεράσει με την απλή μέθοδο του δανεισμού. Με δεδομένες όμως τις νοοτροπίες και τις συμπεριφορές πού επισημάναμε παραπάνω, οι αλήθειες αυτές δεν επενέργησαν ως καταλύτης παραγωγικών ενεργειών, παρά μάλλον ως καταλύτης αντεγκλήσεων, η στειρότητα των οποίων επέτεινε τη συλλογική αμηχανία και αβουλία. Πράγματι, για όποιον δεν είναι εξ επαγγέλματος και ιδιοτελώς υποχρεωμένος (λ.χ. ως πολιτικός) να τρέφει και να διαδίδει ψευδαισθήσεις, είναι προφανές ότι η χώρα βυθίζεται στον κοινωνικό λήθαργο και στη συλλογική απραξία, ήτοι η κοινωνική πράξη έχει υποκατασταθεί από αντανακλαστικές κινήσεις: το νευρόσπαστο κινείται κι αυτό, όμως δεν πράττει. Η αίσθηση της αποσύνθεσης είναι γενική και δεσπόζει σε όλες τις συζητήσεις, ενώ η εξ ίσου διάχυτη δυσφορία εκτονώνεται όλο και ευκολότερα, όλο και συχνότερα σε προκλητική επιθετικότητα και σε επιδεικτική χυδαιότητα.<br /><br />Η σημερινή κατάσταση του «πολιτικού κόσμου» δεν απέχει ουσιαστικά από τη γενική κατάσταση του περιούσιου λαού και αποτελεί επίσης ισχυρότατο εμπόδιο για την εκλογίκευση της εθνικής πολιτικής. Αν ο «πολιτικός κόσμος» κάποτε εμφανίζεται χειρότερος από τον «λαό», ενώ είναι απλώς ίδιος, ο λόγος είναι ότι ο «λαός» ή όσοι μιλούν εκάστοτε στο όνομά του έχουν ένα τακτικό πλεονέκτημα απέναντι στον «πολιτικό κόσμο»: μπορούν να τον αποκαλούν ανίκανο η διεφθαρμένο χωρίς να φοβούνται δυσάρεστες συνέπειες — απεναντίας μάλιστα, αποκτούν πολύτιμους και εξαργυρώσιμους τίτλους δημοσίων κηνσόρων. Αλίμονο όμως σ’ έναν κοινοβουλευτικό πολιτικό αν τολμήσει να αποκαλέσει τον δήμο ηλίθιο ή ιδιοτελή κι αδιάφορο για το εθνικό μέλλον ˙ η σταδιοδρομία του σε μεγάλο βαθμό εξαρτάται από την ικανότητά του να εγκωμιάζει τις μεγάλες ψυχικές αρετές και την ευθυκρισία ή τουλάχιστον το αλάνθαστο ένστικτο «του λαού μας». Ωστόσο δεν έχουμε ενδείξεις για να υποθέσουμε ότι πολλοί Έλληνες πολιτικοί στις ημέρες μας αντιμετωπίζουν το δίλημμα της επιλογής μεταξύ παρρησίας και σταδιοδρομίας. Είναι οι ίδιοι, στη μέγιστη πλειοψηφία τους, τόσο ζυμωμένοι με τις διάφορες (όχι αναγκαία τις ίδιες πάντοτε) εκφάνσεις εκείνου πού συνιστά τη σημερινή ψυχοπνευματική εξαθλίωση του ελληνικού λαού, ώστε δεν χρειάζεται καν να κρύψουν μία περιφρόνηση, την οποία δεν έχουν αρκετό επίπεδο για να αισθανθούν ˙ μάλλον θαυμάζοντας τον λαό θαυμάζουν τον εαυτό τους ως ηγέτη του και μάλλον δείχνοντας κατανόηση προς τους άλλους επαιτούν επιείκεια γι’ αυτούς τους ίδιους. Μεταξύ τους έχει άλλωστε εμπεδωθεί, αν όχι η ξεκάθαρη συνείδηση, πάντως η πρακτική του ότι αποτελούν κι αυτοί, όπως και όλες οι άλλες κοινωνικές ομάδες, κλάδο με ειδικά συμφέροντα, με μόνη τη διαφορά ότι ο κλάδος αυτός εξυπηρετεί τα ειδικά του συμφέροντα διαχειριζόμενος ή εκποιώντας τα γενικά συμφέροντα προς όφελος πολυπληθέστατων τρίτων. Η ακραία και oλεθριότερη περίπτωση αυτής της πρακτικής ήταν η ένταξη της χώρας στον δρόμο του παρασιτικού καταναλωτισμού και η εκσυγχρονισμένη εμπέδωση του κοινωνικού παρασιτισμού με αντάλλαγμα την εύνοια «του λαού», ήτοι τη νομή της εξουσίας. Ένας τέτοιος «πολιτικός κόσμος» δεν θα είναι ποτέ ικανός ως σύνολο να θέσει και να λύσει το πρόβλημα της εθνικής πολιτικής και της εθνικής επιβίωσης παρά μόνον ευκαιριακά και φραστικά ˙ είναι ο ίδιος όχι μόνο προαγωγός, αλλά και προϊόν του κοινωνικού παρασιτισμού, ανήμπορος ως εκ της φύσεώς του να αντιταχθεί στον «λαό», όταν ο «λαός» απαιτεί την εκποίηση του έθνους για να καταναλώσει περισσότερα και να εργασθεί λιγότερο. Πέρα απ’ αυτό, είναι ανίκανος να κάνει κάτι τι διαφορετικό απ’ ό,τι κάνει λόγω του επιπέδου και του ποιού του. Ότι ο σημερινός ελληνικός «πολιτικός κόσμος», κοινοβουλευτικός και εξωκοινοβουλευτικός, αποτελείται ως επί το πολύ από πρόσωπα ελαφρά έως φαιδρά, δεν αποτελεί καν κοινό μυστικό ˙ αποτελεί πηγή δημόσιας θυμηδίας, συχνά με τη σύμπραξη των ίδιων των διακωμωδούμενων. Οι λίγοι, πού έχουν γνώση και συνείδηση, πού κάτι είχαν και κάτι διατηρούν μέσα στους ρηχούς, καριερίστες ή απλώς ψευτόμαγκες συναδέλφους τους, καταπίνουν κι αυτοί τη γλώσσα τους ή μιλούν με πρόσθετες περιστροφές όταν τα θέματα γίνονται οριακά για την πολιτική τους επιβίωση.<br /><br />Η κομματικοποίηση των μεγάλων θεμάτων της εθνικής πολιτικής και η άγρια εσωτερική τους εκμετάλλευση είναι πασίγνωστη ήδη από το γεγονός ότι οι πάντες την επιρρίπτουν στους πάντες — διαιωνίζοντας την. Στο σημείο αυτό γίνεται εμφανέστατη η εθνική ανεπάρκεια τού ελληνικού «πολιτικού κόσμου» και συνάμα ο οργανικός του συγχρωτισμός με τη σημερινή κατάσταση της ελληνικής κοινωνίας, ο οποίος τον καθιστά ανίκανο να της αντιπαραταχθεί για να την καθοδηγήσει. Ο κατακερματισμός των αντιλήψεων για την ελληνική εθνική πολιτική, ο μικροπολιτικός της χειρισμός και η σύνδεση της με ζητήματα προσωπικού γοήτρου αντανακλούν τον κατακερματισμό του κοινωνικού σώματος, τον αποπροσανατολισμό του συνόλου λόγω του ιδιοτελούς και παρασιτικού προσανατολισμού των ατόμων και των ομάδων. Σ’ αυτό το πλαίσιο θα ήταν βέβαια μάταιο ν’ αναμένει κανείς από τους συγκαιρινούς Έλληνες διανοουμένους να δώσουν εκείνοι ό,τι αδυνατεί να δώσει ο κατά τεκμήριο αρμοδιότερος «πολιτικός κόσμος». Όχι μόνον επειδή οι ίδιοι είναι κατακερματισμένοι σε ομάδες επίσης κατακερματισμένες σε εν πολλοίς αυτιστικά άτομα, όχι μόνον επειδή η γενική τους μόρφωση θυμίζει ως προς το ποιόν και τη συγκρότησή της τον αεριτζίδικο και αυτοσχεδιαστικό χαρακτήρα της ελληνικής οικονομικής δραστηριότητας, όχι μόνον επειδή για τις παγκόσμιες πολιτικοοικονομικές εξελίξεις γνωρίζουν συνήθως ακόμα λιγότερα και από τα όσα επιφανειακά και ασυνάρτητα γράφονται στις ελληνικές εφημερίδες, αλλά και για έναν πρόσθετο λόγο: επειδή αντιλαμβάνονται την πολιτική με βάση φιλολογικές ή ηθικολογικές κατηγορίες και επιχειρούν πολιτικές αποφάνσεις στο επίπεδο των αντίστοιχων νερουλών γενικεύσεων. Πλείστοι όσοι «αριστεροί» διανοούμενοι πέρασαν τη ζωή τους κανοναρχώντας ότι η οικονομία είναι η «βάση» και τα υπόλοιπα το «εποικοδόμημα», χωρίς ωστόσο ποτέ τους να πληροφορηθούν τι σημαίνει εθνικό εισόδημα ή ισοζύγιο πληρωμών και χωρίς ποτέ να προσπαθήσουν να κατανοήσουν τα συγκεκριμένα προβλήματα της χώρας τους ξεκινώντας (και) από τέτοια μεγέθη. Γι’ άλλους πάλι, οι οποίοι κηρύσσουν .την υπεροχή ή και την παντοδυναμία τού «πολιτισμού» η τού «πνεύματος», η αφ’ υψηλού θεώρηση ή η άγνοια οικονομικών, γεωπολιτικών ή στρατιωτικών παραγόντων μπορεί και ν’ αποτελεί περίπου τίτλο τιμής. Βεβαίως, μία παλαιά και δόκιμη κοινωνιολογική διάκριση μας λέει ότι διανοούμενος και επιστήμονας είναι δύο διαφορετικά πράγματα, εφ’ όσον κύριο μέλημα του δεύτερου είναι η συναγωγή πορισμάτων από τη μεθοδευμένη συλλογή και ταξινόμηση εμπειρικού υλικού, ενώ ο πρώτος ενδιαφέρεται περισσότερο να εμφανισθεί ως ταγός της κοινωνίας μέσω της διακήρυξης διαφόρων ηθικών, αισθητικών και άλλων ιδεωδών. Απ’ αυτή την άποψη δεν θα έπρεπε να περιμένει κανείς από Έλληνες διανοουμένους να προσφέρουν ό,τι εξ ορισμού δεν μπορούν να δώσουν. Το μειονέκτημα της Ελλάδας σε σχέση με άλλες χώρες είναι η έλλειψη μιας πολιτικής επιστήμης συγκροτημένης πάνω σε πραγματιστική βάση και ασκούμενης από επιστήμονες, η οποία ν’ αντιζυγιάζει μέσα στον δημόσιο διάλογο τα φληναφήματα, τα ευχολόγια και τις αμπελοφιλοσοφίες.<br /><br />Η κοινωνιολογική δυσμορφία των επίλεκτων ομάδων, αλλά και του ευρύτερου συνόλου της σημερινής ελληνικής κοινωνίας, δεν εμποδίζει απλώς την εφαρμογή μιας τελεσφόρας εθνικής πολιτικής πού καθ’ αυτήν (θα μπορούσε να) έχει σχεδιασθεί στο χαρτί. Εμποδίζει την ίδια τη σύλληψη και την υποτύπωσή της. Πράγματι, οι βασικές απόψεις πού διαγράφονται πάνω στο θέμα αυτό ούτε συνεκτικές και λεπτομερείς είναι (μάλλον θα έπρεπε να γίνει λόγος για χαλαρές και εν μέρει αλληλοσυμπλεκόμενες τάσεις) ούτε άμοιρες μονομέρειας και ανεδαφικότητας. Ως κυρίαρχη και ευρύτερα αποδεκτή εθνική πολιτική εμφανίζεται σήμερα ο «ευρωπαϊκός προσανατολισμός» της χώρας, με τελικό του σκοπό την οργανική της ένταξη σε μιαν οικονομικά και πολιτικοστρατιωτικά ενοποιημένη Ευρώπη, με τη βοήθεια της οποίας η Ελλάδα, και την οικονομία της θα εκσυγχρόνιζε και την ακεραιότητα της θα διασφάλιζε — κοντολογίς θα έλυνε το πρόβλημα της εθνικής της βιωσιμότητας. Πολύ φοβούμαι ότι στην προοπτική αυτή κατά κύριο λόγο αντανακλώνται όχι πραγματικές δυνατότητες παρά ευσεβείς πόθοι ανάμικτοι με μυθολογικές κατασκευές. Όπως δηλ. η ακάματη ελληνική μυθολογική φαντασία πριν από λίγο ακόμη απέδιδε όλα τα δεινά στα ζοφερά σχέδια και τεχνάσματα των Ηνωμένων Πολιτειών, έτσι τώρα αναμένει όλα τα αγαθά από το αντίθετο μυθολόγημα, εκείνο της γενναιόδωρης κι αλληλέγγυας «Ευρώπης». Δεν είναι δύσκολο να αντιληφθεί κανείς ότι, από ψυχολογική άποψη, η ευρωπαϊκή πανάκεια αποτελεί μιαν ακόμη μεταμφίεση του όψιμου επιχώριου ευδαιμονισμού, ο οποίος ονειρεύεται ανεξάντλητες πηγές επιδοτήσεων και συνάμα την έμμεση τουλάχιστον διασφάλιση των συνόρων από ξένα όπλα, έτσι ώστε να κατοχυρωθεί από όλες τις πλευρές και να «την αράξει». Ωστόσο ακόμα και μία γνώση των διεθνών πραγμάτων τόσο ατελής, όσο αυτή πού συναντάται κατά κανόνα στην Ελλάδα, θα αρκούσε για να θεωρηθεί πρακτικά έωλη μία ουσιώδης προϋπόθεση της ευρωπαϊκής προοπτικής, δηλ. η πεποίθηση ότι η «Ευρώπη» θα αποτελέσει κάποτε, αν όχι μία πραγματική πολιτική ενότητα, πάντως ένα σύνολο κρατών ικανό να δρα σε κάθε περίπτωση ενιαία και αποφασιστικά ˙ τόσο η ένταση των πλανητικών ανταγωνισμών όσο και η όξυνση του προβλήματος της Ινδοευρωπαϊκής ηγεμονίας, ιδιαίτερα μετά τη γερμανική επανένωση, μάλλον τις κεντρόφυγες παρά τις κεντρομόλες δυνάμεις θα ενισχύσει στην ευρωπαϊκή ήπειρο, κι ας μη μιλήσουμε καθόλου για την επικείμενη διεύρυνση της Ευρωπαϊκής Κοινότητας ή για τις μελλοντικές εξελίξεις στην ανατολική Ευρώπη. Οι τριγμοί πού ακούγονται στα θεμέλια του ευρωπαϊκού πολιτικού συστήματος, καθώς στις μεγαλύτερες ευρωπαϊκές χώρες το κύρος των κατεστημένων κομμάτων καταπίπτει, ενώ νέα ανέρχονται ˙ η διαγραφόμενη για το άμεσο μέλλον οικονομική στασιμότητα και η συνεπόμενη στενότητα των πόρων οι οικολογικές και πληθυσμιακές αναταραχές: όλα αυτά, μαζί και με άλλα, θα ρίξουν το κάθε έθνος πίσω στις δικές του δυνάμεις, καθώς είναι ευκολότερο να συμμετέχουν όλοι στην κοινή ευημερία παρά ο ένας να βαστάζει τα βάρη του άλλου. Στην περίπτωση αυτή, στους κόλπους της «Ευρώπης» μάλλον θα είχαμε έναν συνασπισμό των ισχυρών με σκοπό ν’ απαλλαγούν από τους αδύνατους ή ανίκανους παρά την αδελφική διανομή προς ανακούφιση όσων ολιγώρησαν ή υστέρησαν.<br /><br />Αλλά έστω κι αν δεχθούμε την αντίθετη περίπτωση, ότι δηλ. η «Ευρώπη» ενοποιεί, κοντά στην οικονομική, και την πολιτικοστρατιωτική της βούληση, και πάλι δεν είναι καθόλου βέβαιο ότι η βούληση αυτή θα συμπέσει σε κρίσιμα σημεία με την ελληνική βούληση — αν μέχρι τότε υπάρχει ελληνική εθνική βούληση. Πάντως οι τελευταίοι μήνες του 1992 έδειξαν, και οι ερχόμενοι θα δείξουν ευκρινέστερα ακόμη, ότι οι Ευρωπαίοι εταίροι της Ελλάδας διόλου δεν συμμερίζονται τις επιθυμίες και επιδιώξεις της όσον αφορά, στις σχέσεις της με τους άμεσους γείτονές της (μερικοί μάλιστα απ’ αυτούς τη θεωρούν ως φαντασιόπληκτο θορυβοποιό) και ότι προτίθενται να ρυθμίσουν τη στάση τους απέναντι στα συναφή προβλήματα με γνώμονα τις δικές τους απόψεις και τα δικά τους συμφέροντα. Όποιος απέναντι στην πραγματικότητα αυτή άρχιζε και πάλι τους ηθικολογικούς οδυρμούς και διαρρήγνυε τα ιμάτιά του ζητώντας το «δίκαιο», θα απεδείκνυε απλώς ότι βρίσκεται ακόμη στο νηπιακό στάδιο της πολιτικής ηλικίας. Θα ήταν πολύ αξιοπρεπέστερο — και γονιμότερο — αν το ελληνικό έθνος έσφιγγε τα δόντια και αντλούσε ένα πικρό, αλλά ζωτικό διπλό συμπέρασμα: ότι η σημερινή Ελλάδα αποτελεί στο πλαίσιο της διεθνούς κοινότητας μία παρακατιανή επαρχία, η οποία, κατά μέγα μέρος από δική της υπαιτιότητα, είναι όχι μόνον ανίσχυρη, αλλά και ανυπόληπτη, και ότι γι’ αυτόν τον λόγο σε κάθε μεγάλη κρίση θα βρεθεί εξ ίσου μόνη όσο λ.χ. και το 1974. Βεβαίως, μία τέτοια νηφάλια διαπίστωση κάθε άλλο παρά πρέπει να οδηγήσει σε μία — διόλου νηφάλια — διάθεση αποκοπής από κάθε συμμαχία και κάθε είδους ένταξη σε υπερεθνικούς οργανισμούς. Αλλά, αν θυμηθούμε τα όσα είπαμε πριν σχετικά με τις προϋποθέσεις της ενεργοποίησης των συμμαχιών και τα μεταφέρουμε στις σχέσεις της Ελλάδας με την Ευρωπαϊκή Κοινότητα, θα δούμε ότι μόνο μία ισχυρή (και στην ανάγκη αυτάρκης) Ελλάδα θα προσδώσει πολιτικό βάρος στην ευρωπαϊκή ένταξη, όντας σεβαστή στους εταίρους της ˙ όπως δείχνει καθημερινά η εμπειρία, η ένταξη από μόνη της ούτε αποτελεί οικονομική ή πολιτική πανάκεια ούτε ισχυροποιεί αυτόματα την Ελλάδα μέσα στην ιδιαίτερη γεωπολιτική της περιφέρεια. Ίσως να φαίνεται παράδοξο, αλλά στο πλαίσιο μιας τελεσφόρας και μακρόπνοης εθνικής πολιτικής ο εξευρωπαϊσμός, και ο εκσυγχρονισμός γενικότερα, πρέπει να προχωρήσουν ακριβώς για να μπορεί μία κραταιωμένη Ελλάδα να μην είναι εξάρτημα η μπαίγνιο της «Ευρώπης», για να είναι σε θέση, αν χρειασθεί, να τραβήξει τον δρόμο πού θα της υπαγορεύσουν τα δικά της συμφέροντα, όταν αυτά συγκρουσθούν με εκείνα των Ευρωπαίων εταίρων της.<br /><br />Ώστε η «ευρωπαϊκή ένταξη» διόλου δεν θα λύσει τα μεγάλα προβλήματα της ελληνικής εθνικής πολιτικής κατά τον ευθύγραμμο τρόπο πού φαντάζονται πολλοί Έλληνες «ευρωπαϊστές», ποζάροντας από τώρα ως ξεσκολισμένοι και υπερώριμοι «Ευρωπαίοι». Όμως επίσης δεν θα τα έλυνε μία ελληνοκεντρική αναδίπλωση, η οποία ναι μεν είναι χρήσιμη για να θυμάται κανείς που και που ότι σε τελευταία ανάλυση πρέπει να σταθεί στα δικά του τα πόδια, εφ’ όσον ούτε από το πετσί του μπορεί να βγει, ωστόσο καθίσταται επιζήμια όταν ως πρόταση συνάπτεται με διάφορες ανιστόρητες ανοησίες πού αντιπαραθέτουν στην «πνευματική» Ανατολή την «υλόφρονα» Δύση κτλ. Τέτοιες αντιλήψεις μπορούν να χρησιμεύσουν μονάχα ως ιδεολογικές υπεραναπληρώσεις λαών συχνά ταπεινωμένων και με ελάχιστη συνεισφορά στον σύγχρονο πολιτισμό, δεν προσφέρονται όμως ως πυξίδα μιας εθνικής πολιτικής πάνω στον σημερινό πλανήτη. Γιατί, θέτοντας στο επίκεντρο ηθικά ή μεταφυσικά μεγέθη, φενακίζουν τα πνεύματα, καθώς επικαλύπτουν κάτω από διανοουμενίστικες αοριστολογίες την καθοριστική σημασία της μεθόδου του οικονομείν για μία σύγχρονη κοινωνία και τους υπαρξιακούς κινδύνους μιας ουσιώδους ολιγωρίας στο σημείο αυτό. Εδώ πρέπει να υπογραμμισθεί ότι η συνήθης αντιπαράθεση των εκσυγχρονιστικών τάσεων προς την καλλιέργεια της εθνικής παράδοσης είναι απλουστευτική και παραπλανητική. Μονάχα η ευόδωση της εκσυγχρονιστικής προσπάθειας επιτρέπει την επιτυχή άμιλλα με άλλα έθνη και έτσι χαρίζει την αυτοπεποίθηση εκείνη, η οποία επιτρέπει την απροβλημάτιστη αναστροφή με την εθνική παράδοση και καθιστά ψυχολογικά περιττό τον πιθηκισμό. Αντίθετα, η ανικανότητα ενός έθνους να συναγωνισθεί τα άλλα σε ό,τι σήμερα — καλώς η κακώς — θεωρείται κεντρικό πεδίο της κοινωνικής δραστηριότητας θέτει σε κίνηση έναν διπλό υπεραναπληρωτικό μηχανισμό: τον πιθηκισμό ως προσπάθεια να υποκαταστήσεις με επιφάσεις ό,τι δεν κατέχεις ως ουσία και την παραδοσιολατρία ως αντιστάθμισμα του πιθηκισμού. Απ’ αυτή την άποψη, ο πτωχοπροδρομικός ελληνοκεντρισμός και ο κοσμοπολίτικος πιθηκισμός αποτελούν μεγέθη συμμετρικά και συναφή, όσο κι αν φαινομενικά εκπροσωπούν δύο κόσμους εχθρικούς μεταξύ τους. Μονάχα ο εκσυγχρονισμός στη βάση μιας μακρόπνοης εθνικής πολιτικής και εθνικής ανανέωσης θα δημιουργήσει συνθήκες ψυχικής υγείας, έτσι ώστε και η αναγκαιότητα του εκσυγχρονισμού (στη μορφή της τεχνικής-οικονομικής ορθολογικότητας) να καταφάσκεται και η στενότητα της παράδοσης να γίνεται αισθητή, και οι επικίνδυνες αντινομίες του σύγχρονου κόσμου να διαπιστώνονται ψύχραιμα και η εθνική παράδοση να βιώνεται δίχως συμπλέγματα κατωτερότητας ή ανωτερότητας.<br /><br />Και η τελευταία τάση, για την οποία θα μιλήσουμε ακροθιγώς σε σχέση με την ελληνική εθνική πολιτική, δεν διαθέτει κάποιον αξιόλογο και μαζικό πολιτικό φορέα, αλλά είναι μάλλον διάχυτη, όπως και η προηγούμενη. Απλώνεται σε διάφορους βαθμούς ασάφειας κυρίως μέσα στον χώρο της ευρύτερης αριστεράς, μολονότι κάποτε συνοδοιπορεί με την πολιτική της ευρωπαϊκής ένταξης, αν και εφ’ όσον απ’ αυτήν αναμένεται η άμβλυνση των εθνικισμών και η προαγωγή της ειρήνης ή της συναδέλφωσης μεταξύ των λαών μέσω της απάλειψης των συνόρων, της καθολικής εφαρμογής των ανθρωπίνων δικαιωμάτων κτλ. κτλ. Τέτοιοι, κατά βάθος απολιτικοί, ευσεβείς πόθοι αποτελούν κατ’ ουσία την αριστερή εκδοχή ή παραλλαγή του μαζικοδημοκρατικού ευδαιμονισμού, ο οποίος ονειρεύεται μία κατάσταση, όπου συλλογικές προσπάθειες και συλλογικές θυσίες θα είναι περιττές, και την απροθυμία του γι’ αυτές την ντύνει με ψευτοηθικές δεοντολογίες. Μετά την κατάρρευση του κομμουνιστικού κινήματος, οι παρεμφερείς αντιλήψεις εκπληρώνουν μία πρόσθετη ψυχολογική λειτουργία. Πολλοί, των οποίων οι ελπίδες, οι διαγνώσεις και οι προγνώσεις διαψεύσθηκαν παταγωδώς και οι οποίοι τώρα δεν έχουν αρκετή αξιοπρέπεια για να σωπάσουν και να αναρωτηθούν μήπως είναι ανίκανοι να καταλάβουν τι γίνεται στον κόσμο, παρά αντίθετα συνεχίζουν απτόητοι τη φιλόδοξη πολιτική ή συγγραφική τους σταδιοδρομία επικαλούμενοι την ακατάλυτη πίστη τους στο «μέλλον του άνθρωπου» και στην «πρόοδο» — πολλοί τέτοιοι, λοιπόν, ζητούν σήμερα υποκατάστατα των παλαιών ορθόδοξων σοσιαλιστικών ουτοπιών σε θολούς ειρηνισμούς και σε οικουμενιστικές ηθικολογίες. Νομίζουν ότι με τον τονισμό του μεγάλου κοινού ανθρωπιστικού παρονομαστή και με την υπόμνηση του πάντα αδιάπτωτου ανθρωπιστικού τους φρονήματος θα ρίξουν μία γέφυρα ανάμεσα στις χθεσινές και στις σημερινές τους τοποθετήσεις, σβήνοντας έτσι από τη μνήμη των άλλων τις πολιτικές τους γκάφες και διασκεδάζοντας τις εύλογες αμφιβολίες, ως προς τις πνευματικές τους ικανότητες σ’ ό,τι αφορά στη σύλληψη πολιτικών καταστάσεων. Ο κόπος τους φαίνεται ωστόσο να πηγαίνει χαμένος. Γιατί και τα καινούργια τους θεολογούμενα απέχουν, το ίδιο όπως και τα παλιά, παρασάγγες από τις κινητήριες δυνάμεις της σύγχρονης πλανητικής ιστορίας και από τον χαρακτήρα της πολιτικής. Είναι πολιτικά νήπιος όποιος αναφέρεται στις δήθεν γενικές σύγχρονες τάσεις για υπέρβαση του εθνικού κράτους και για τη βαθμιαία πτώση των συνόρων, αποσιωπώντας ότι είναι δύο πολύ διαφορετικά πράγματα να περνούν τα σύνορα σου στρατιές τουριστών και να τα περνούν τα στρατεύματα ενός γειτονικού κράτους. Και εξ ίσου πολιτικά νήπιοι είναι όσοι φαντάζονται ότι τα «ανθρώπινα δικαιώματα» μπορούν ν’ αποτελέσουν αμετακίνητο κριτήριο για την άσκηση εθνικής πολιτικής, παραγνωρίζοντας τη συγκεκριμένη επήρεια και χρήση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων σε κάθε πολιτική συγκυρία. Για να το πούμε ειλικρινά και απερίφραστα: θα ήταν κάτι σαν εθνική αυτοχειρία, αν σήμερα η Ελλάδα γνοιαζόταν πρωταρχικά για τα ανθρώπινα δικαιώματα των μουσουλμάνων της Βοσνίας, υποστηρίζοντας μεταξύ άλλων και το δικαίωμά τους ν’ αυτοδιατεθούν και να σχηματίσουν ένα δεύτερο μουσουλμανικό κράτος στα Βαλκάνια. Φαίνεται πάντως ότι το ένστικτο της εθνικής αυτοσυντήρησης λειτουργεί βουβά μεν, αλλά αλάνθαστα και στους παρ’ ημίν ζηλωτές του ειρηνισμού και των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Κανείς τους δεν διαδήλωσε υπέρ των μουσουλμάνων Βοσνίων, όπως λ.χ. θα διαδήλωνε υπέρ των Κούρδων της Τουρκίας ˙ επίσης κανείς δεν φάνηκε να ενοχλείται ιδιαίτερα όταν πριν από μερικά χρόνια η τουρκική μειονότητα της Βουλγαρίας διωκόταν συστηματικά. Τέτοιες πράξεις ή παραλείψεις δεν υπαγορεύονται βέβαια από κακοπιστία ή συνειδητό υπολογισμό ˙ μάλλον εκφράζουν υποσυνείδητους αυτοματισμούς, οι οποίοι με τη σειρά τους καθιστούν πρόδηλη την έμπρακτη αδυναμία να στηριχθεί μία ρεαλιστική εθνική πολιτική σε αμιγείς οικουμενικές αρχές.<br /><br />Ας επαναλάβουμε, κλείνοντας, ότι σκοπός των σύντομων αυτών παρατηρήσεων δεν ήταν, ούτε μπορούσε να είναι, η διατύπωση συγκεκριμένων προτάσεων πάνω στα συγκεκριμένα προβλήματα πού αντιμετωπίζει σήμερα η ελληνική εξωτερική πολιτική. Θελήσαμε να τονίσουμε την απλή και στοιχειώδη αλήθεια, ότι μία τελεσφόρα και μακρόπνοη εθνική πολιτική μπορεί ν’ απορρεύσει μονάχα από μιαν ακμαία εθνική οντότητα ως conditio sine qua non. Το τι θα κάμει στα επί μέρους όποιος διαθέτει την απαραίτητη τούτη προϋπόθεση εξαρτάται από τον εκάστοτε διεθνή συσχετισμό δυνάμεων, από τις εκάστοτε ανάγκες και επιδιώξεις του. Για να περπατήσει κανείς πρέπει πρώτα-πρώτα να έχει πόδια ˙ το που, πώς και πότε θα πάει, δεν το ξέρει πάντοτε εκ των προτέρων και δεν το καθορίζει πάντοτε ο ίδιος. Συχνότατα η σημερινή ελληνική εθνική πολιτική θυμίζει κάποιον ο οποίος δεν ανησυχεί γιατί δεν έχει πόδια, πιστεύοντας ότι στην κρίσιμη στιγμή θα του φυτρώσουν φτερά. Η στάση αυτή δεν προμηνύει τίποτε καλό ˙ πράγματι, μία νηφάλια εκτίμηση μάλλον θα κατέληγε στο πόρισμα ότι είναι άκρως αμφίβολο αν η Ελλάδα θα μπει στον επίπονο και τραχύ δρόμο της εσωτερικής ανόρθωσης, πού μόνος θα της έδινε τις προϋποθέσεις για την άσκηση εθνικής πολιτικής ικανής ν’ αντεπεξέλθει στις εξαιρετικά δυσχερείς συνθήκες της σημερινής πλανητικής συγκυρίας. Μάλλον θα συνεχίσει να αιωρείται αμήχανα μεταξύ ευρωπαϊκών ελπίδων και υπεραναπληρωτικού νευρωτικού εθνικισμού, ανήκοντας στην Ευρώπη με τον πιθηκισμό της και στα Βαλκάνια με ό,τι γνησιότερο έχει: τη μιζέρια και τον επαρχιωτισμό της. Αυτό επιβάλλεται να πει όποιος επιχειρεί σήμερα μία διάγνωση πέρα από επιθυμίες και φόβους, συμπάθειες και αντιπάθειες. Ούτε αγνοώ ούτε λησμονώ τις άκρως τιμητικές ατομικές εξαιρέσεις έναντι των κανόνων πού διέπουν τη λειτουργία της σημερινής ελληνικής κοινωνίας. Όμως οι εξαιρέσεις δεν μπορούν ν’ αποτελέσουν το αντικείμενο μιας σύντομης κοινωνιολογικής και πολιτικής ανάλυσης, όταν οι κανόνες είναι τόσο εξόφθαλμοι και τόσο επαχθείς. Πολλοί ίσως βρουν υπερβολικά καυστικές διάφορες εκφράσεις απ’ όσες χρησιμοποιήθηκαν στην παραπάνω περιγραφή. Θα είναι ασφαλώς εκείνοι πού ακόμα δεν κατάλαβαν ότι στην Ελλάδα δεν υπάρχουν πια περιθώρια για μισόλογα και διακριτικούς υπαινιγμούς.<br /><br /><a href="http://kondylis.wordpress.com/" target="_blank">ΠΗΓΗ: Το κείμενο αποτελεί επίμετρο στο βιβλίο «Πλανητική πολιτική μετά τον ψυχρό πόλεμο» (1992). Ηλεκτρονική πηγή (υπόδειξη: Σ. Δρίβας)</a></div>Unknownnoreply@blogger.comtag:blogger.com,1999:blog-5536117957744916490.post-89245787465677152532015-11-01T08:27:00.000-08:002015-11-13T05:23:06.072-08:00 Η τουρκική πολιτική της τρομοκρατίας<div dir="ltr" style="text-align: left;" trbidi="on">Υπάρχει ένας μακρόχρονος μύθος στην Τουρκία για τους αξιωματικούς της εγχώριας Υπηρεσίας Πληροφοριών -ότι η πεμπτουσία της μεταμφίεσης ενός νέου πράκτορα στο πεδίο είναι να υποδύεται τον μικροπωλητή Simit (τουρκικά κουλούρια) ενώ κατασκοπεύει σε ένα κολέγιο ή σωματείο ύποπτο για υπονομευτική δράση. Αφού βρει ένα βολικό σημείο για να πωλεί κουλούρια κοντά στον τόπο που του έχει ανατεθεί, ο κατάσκοπος-πωλητής στην συνέχεια θα πραγματοποιεί μια καθημερινή ρουτίνα λαθρακρόασης και επιτήρησης. Είτε πρόκειται για γελοιοποίηση της Εθνικής Υπηρεσίας Πληροφοριών της Τουρκίας (ΜΙΤ) από την Αριστερά είτε όχι, από τις 11 Σεπτεμβρίου 2001 υπήρξε μια εκθετική αύξηση του αριθμού των προμηθευτών κουλουριών και λαχειοπωλών γύρω από την παλιά πολυκατοικία μου στην Άγκυρα, η οποία εφάπτεται της πύλης του προξενείου της πρεσβείας των Ηνωμένων Πρεσβεία.<br /> Ακόμη και αν οι πράκτορες της MIT χρησιμοποιούν περισσότερο εξελιγμένα μέσα αναγνώρισης και καμουφλάζ, το κύρος του οργανισμού είναι σε ένα ιστορικό χαμηλό. Η τρομοκρατική επίθεση στην Άγκυρα στις 10 Οκτωβρίου ήταν η<br /><a name='more'></a> πιο θανατηφόρα στην σύγχρονη ιστορία του κράτους, η οποία στοίχισε δεκάδες ζωές αθώων και άφησε εκατοντάδες τραυματίες. Πολλοί Τούρκοι είναι δυσαρεστημένοι με την συλλογή πληροφοριών από την ΜΙΤ -κατηγορώντας το σώμα για ερασιτεχνισμό και ανικανότητα. Είναι ίσως άδικο να καταστήσουμε την MIT εξ ολοκλήρου υπεύθυνη, αλλά για να καταλάβουμε πώς να αποτραπούν μελλοντικές επιθέσεις, η Τουρκία πρέπει να έχει μια πιο προηγμένη συζήτηση σχετικά με το πώς συνέβη αυτό.<br /> <u>ΧΑΜΕΝΑ ΣΗΜΑΔΙΑ</u><br /> Περίπου στις δέκα το πρωί, στις 10 Οκτωβρίου, δύο βομβιστές αυτοκτονίας στόχευσαν μια ειρηνική διαδήλωση κοντά στον κεντρικό σιδηροδρομικό σταθμό -το σύνηθες σημείο συγκέντρωσης των διαδηλωτών στην Άγκυρα καθώς πορεύονται προς την πλατεία Sihhiye Meydani, όπου πραγματοποιούνται οι διαδηλώσεις. Στα θύματα της επίθεσης περιλαμβάνονται μέλη εμπορικών και εργατικών συνδικάτων και πολιτικών κομμάτων, συμπεριλαμβανομένου του φιλοκουρδικού Λαϊκού Δημοκρατικού Κόμματος (HDP). Η αρχική έκθεση των ερευνητών της σκηνής του εγκλήματος επιβεβαίωσε ότι δύο υπερσύγχρονες βόμβες διασποράς (shrapnel bombs) που περιείχαν δέκα κιλά ΤΝΤ και χαλύβδινα ρουλεμάν είχαν πυροδοτηθεί στην πλατεία. Η έκρηξη ήταν τόσο ισχυρή (και η ερευνητική ομάδα τόσο πρόχειρη) που ένας τηλεοπτικός ανταποκριτής ανέφερε, δύο ημέρες μετά την επίθεση, ότι κομμένα μέλη ανθρώπων κρέμονταν ακόμα από κλαδιά δέντρων περίπου εκατό μέτρα μακριά από το σημείο της έκρηξης.<br /> Αμέσως μετά την βομβιστική επίθεση, οι επιζώντες άρχισαν να αναζητούν αστυνομικούς, μόνο για να συνειδητοποιήσουν ότι δεν υπήρχε κανένας για να βρουν. Φαινόταν παράξενο σε πολλούς ότι η κυβέρνηση δεν είχε αποστείλει δυνάμεις ασφαλείας στην περιοχή: Ο σιδηροδρομικός σταθμός της Άγκυρας, ο οποίος βρίσκεται κοντά στο αρχηγείο της Εθνικής Υπηρεσίας Πληροφοριών και της Γενικής Διεύθυνσης της Αστυνομίας, είναι σχεδόν πάντα υπό κυβερνητική εποπτεία κατά την διάρκεια διαδηλώσεων. Εκ των υστέρων, πολλοί ακτιβιστές που έζησαν εκείνη την ημέρα αναθυμήθηκαν ότι η έλλειψη οχημάτων των «ΜΑΤ» στον χώρο θα έπρεπε να ήταν ένα σαφές προειδοποιητικό σημάδι ότι κάτι ήταν έτοιμο να πάει τρομερά λάθος -το υπονοούμενο ήταν ότι οι αξιωματικοί γνώριζαν κάτι που δεν ήξεραν οι διαδηλωτές. Όταν η αστυνομία έφθασε τελικά, ήρθε με δακρυγόνα και κλομπ για να διαλύσει το πλήθος.<br /> Από εκείνο το σημείο και μετά, ως επί το πλείστον ψέκαζαν τους γιατρούς που βοηθούσαν τους τραυματισμένους. Στην πραγματικότητα, μια αρκετά μεγάλη ομάδα γιατρών από τον τουρκικό Ιατρικό Σύλλογο είχε παραστεί στην διαδήλωση. Χωρίς την παροχή των πρώτων βοηθειών, ο αριθμός των νεκρών (102 άτομα μέχρι τώρα, σύμφωνα με κυβερνητικούς λογαριασμούς) θα ήταν σίγουρα πολύ υψηλότερος.<br /> Το χάος εκείνη την ημέρα ήταν αποκαρδιωτικό. Ταξί εθελοντικά έκαναν διαδρομές μεταξύ του σταθμού της Άγκυρας και των γειτονικών νοσοκομείων˙ εγκαταλειμμένα πανό χρησιμοποιήθηκαν ως φορεία για την μεταφορά πτωμάτων˙ ένα όχημα της αστυνομίας με σπασμένα παράθυρα μετατράπηκε από τους πολίτες σε ασθενοφόρο. Το όλο περιστατικό ήταν τόσο φοβερό που έχει ήδη καταγραφεί στα χρονικά της τουρκικής ιστορίας ως «Μαύρο Σάββατο».<br /> <a href="http://foreignaffairs.gr/article-images/30102015-1.jpg"><img alt="30102015-1.jpg" height="408" src="http://foreignaffairs.gr/article-images/30102015-1.jpg" title="30102015-1.jpg" width="626" /></a><br /> Διαδηλωτές μεταφέρουν ψεύτικα φέρετρα σε πορεία στους δρόμους της Φρανκφούρτης, για να τιμήσουν τα θύματα της βομβιστικής επίθεσης στην Άγκυρα το Μαύρο Σάββατο σε διαδήλωση φιλοκούρδων ακτιβιστών και ομάδων πολιτών. 14 Οκτωβρίου 2015. KAI PFAFFENBACH / REUTERS<br />------------------------------------<br /> ΓΝΩΣΤΕΣ ΟΝΤΟΤΗΤΕΣ<br /> Αν οι βομβιστές αυτοκτονίας ήταν άγνωστοι, ο πρωθυπουργός της Τουρκίας Αχμέτ Νταβούτογλου πιθανόν θα είχε αντιμετωπίσει μικρότερη δημόσια κατακραυγή. Αλλά ένας από τους τρομοκράτες, ο Yunus Emre Alagoz, ήταν επίσημα καταγεγραμμένος ως πρόσωπο που παρουσιάζει ενδιαφέρον για τις τουρκικές Υπηρεσίες πληροφοριών και φέρεται ότι είχε στρατολογηθεί από τζιχαντιστές για λογαριασμό του ISIS [1]. Ο Alagoz διατηρούσε ένα τεϊοποτείο στο Adiyaman [2], το οποίο φέρεται να δούλευαν και να σύχναζαν νεοσύλλεκτοι τρομοκράτες που βρίσκονταν υπό αστυνομική επιτήρηση. Τα τουρκικά μέσα ενημέρωσης μέχρι που δημοσίευσαν αστυνομικές καταγραφές μιας συνομιλίας σε κινητό τηλέφωνο που ο Alagoz πραγματοποίησε στις 17 Μαΐου, όπου καταγράφηκε να κάνει αποχαιρετισμούς –γεγονός που καταδεικνύει ότι μια επίθεση ήταν επικείμενη.<br /> Ο Alagoz είναι ο μεγαλύτερος αδελφός ενός άλλου γνωστού τρομοκράτη, του Şeyh Abdurrahman Alagoz, ο οποίος πραγματοποίησε μια βομβιστική επίθεση αυτοκτονίας στην Suruç [3] τον περασμένο Ιούλιο, σκοτώνοντας τον εαυτό του μαζί με 33 αριστερούς και φιλοκούρδους ακτιβιστές. Ο Seyh Abdurrahman είχε συλληφθεί, είχε ανακριθεί από την τουρκική αστυνομία, και στην συνέχεια αποφυλακίστηκε μια ημέρα πριν από την εκτέλεση της βομβιστικής επίθεσης τον Ιούλιο. Ο μεγαλύτερος αδελφός του κατάφερε να αποφύγει την αστυνομία και εξαφανίστηκε από τους αξιωματικούς των Μυστικών Υπηρεσιών πριν πυροδοτήσει το [γεμάτο βόμβες] γιλέκο του. Προφανώς, ο δεύτερος βομβιστής, ο Omer Deniz Dundar [4], ήταν συχνός πελάτης του τεϊοποτείου του Alagoz. Ο Dundar συνελήφθη τον Μάιο του 2015, ανακρίθηκε από την αστυνομία και στην συνέχεια αφέθηκε ελεύθερος χωρίς κατηγορίες. Ίσως το χειρότερο από όλα, οι οικογένειες των τρομοκρατών που ενεπλάκησαν στις βομβιστικές επιθέσεις του Suruç και της Άγκυρας μέχρι που είχαν κοινοποιήσει στην αστυνομία τους δεσμούς των παιδιών τους με το ISIS (μερικοί ήδη από το 2013), ζήτησαν να ενημερωθούν για την τύχη τους στην Συρία, και παρακάλεσαν τις τουρκικές Αρχές να τους φέρει πίσω.<br /> Η αυξανόμενη δημόσια ανησυχία σχετικά με την απάντηση της κυβέρνησης στις επιθέσεις ανάγκασε τον Τούρκο υπουργό Εσωτερικών Efkan Ala να αποστρατεύσει αρκετούς διοικητές της αστυνομίας, καθώς και να παραδεχθεί ότι ίσως να υπάρχουν κενά ασφαλείας που επέτρεψαν να πραγματοποιηθεί η επίθεση. Ομοίως, ο Νταβούτογλου γεμάτος λύπη ανακοίνωσε ότι οι Αρχές ανακάλυψαν 30 γιλέκα αυτοκτονίας [5] και κυκλοφόρησε φωτογραφίες του προφίλ 19 υπόπτων βομβιστών -όλα μέλη ενός εν υπνώσει πυρήνα στο Adiyaman που αποκαλούνται Dokumacilar [6] (Υφαντές). Δυστυχώς, ο Νταβούτογλου υποστηρίζει ότι θα ήταν ενάντια στον «δημοκρατικές αρχές» της Τουρκίας να ενεργήσει με βάση αυτές τις πληροφορίες και να συλλάβει μέλη ενός εν υπνώσει πυρήνα [7], επειδή εξακολουθεί να υπάρχει εύλογη αμφιβολία για τις προθέσεις τους. «Δεν μπορούμε να ενεργήσουμε όπως η Συρία», είπε. Παρά το γεγονός ότι η κυβέρνηση ψήφισε ένα αμφιλεγόμενο Πακέτο Εσωτερικής Ασφάλειας [8] πέρσι, που της επιτρέπει να συλλαμβάνει διαφωνούντες με βάση την «εύλογη αμφιβολία», στην συγκεκριμένη περίπτωση, ο Νταβούτογλου υποστηρίζει ότι οι πληροφορίες της MIT θα χρειαστούν περισσότερη επαλήθευση πριν μπορέσει να δράσει η κυβέρνηση. <br /> <a href="http://foreignaffairs.gr/article-images/30102015-2.jpg"><img alt="30102015-2.jpg" height="434" src="http://foreignaffairs.gr/article-images/30102015-2.jpg" title="30102015-2.jpg" width="626" /></a><br /> «ΜΑΤ» κάνουν χρήση δακρυγόνων για να διαλύσουν διαδηλωτές, κατά την διάρκεια μιας διαμαρτυρίας ενάντια στις εκρήξεις βομβών του Σαββάτου στην Άγκυρα, στην κυριαρχούμενη από Κούρδους νοτιοανατολική πόλη Ντιγιαρμπακίρ, στην Τουρκία, στις 12 Οκτωβρίου 2015. SERTAC KAYAR / REUTERS<br />-----------------------------------<br /> Η επαλήθευση των πληροφοριών είναι αναμφίβολα μια δύσκολη δουλειά. Κατά ειρωνικό τρόπο, αυτό είναι κάτι στο οποίο ειδικεύεται ο επικεφαλής της ΜΙΤ, Hakan Fidan [9]. Ο Fidan είναι κάτοχος διδακτορικού διπλώματος στις διεθνείς σχέσεις, με εμπειρία στα συστήματα πληροφοριών. Η διατριβή του, «Η διπλωματία στην εποχή της πληροφορίας: Η χρήση των τεχνολογιών πληροφορικής στην επαλήθευση», ασχολείται με την ενδιαφέρουσα σχέση ανάμεσα σε αυτό που ο ίδιος αποκαλεί επανάσταση της πληροφορίας και διαχείριση συγκρούσεων. Στην διατριβή του, ο Fidan διερευνά λεπτομερώς τις θεωρητικές και πρακτικές χρήσεις του ελέγχου, και καταλήγει στο συμπέρασμα ότι ο έλεγχος έχει γίνει πρόσφατα πιο ζωτικής σημασίας στις αναλύσεις ασφαλείας οι οποίες ανιχνεύουν την εξαπάτηση και τις παραπλανητικές πληροφορίες, από όσο για την επιβεβαίωση επικείμενων τρομοκρατικών επιθέσεων.<br /> Φέρνοντας στο νου το ολίσθημα ασφαλείας που οδήγησε στην τραγωδία της Άγκυρας, ο Fidan υποστηρίζει ότι οι καλές πληροφορίες δεν μπορούν να εγγυηθούν την καλή πολιτική, και ότι οι κακές πληροφορίες συμβάλλουν σχεδόν πάντα στην αποτυχία της πολιτικής. Ανάμεσα στις πολλές προτάσεις του για την βελτίωση των δυνατοτήτων συλλογής πληροφοριών της Τουρκίας ήταν η ανάπτυξη ενός ευρύτερου δικτύου αναγνώρισης και η απόδοση μεγαλύτερης σημασίας σε ορισμένες χώρες (δηλαδή, το Ηνωμένο Βασίλειο και τις Ηνωμένες Πολιτείες), που ενσωμάτωσαν επιτυχώς τα συστήματα πληροφοριών τους στην χάραξη εξωτερικής πολιτικής. Αν είχαν υλοποιηθεί, είναι δίκαιο να πούμε ότι οι πράκτορες υπό τον Fidan θα είχαν επισκιάσει τους προκατόχους τους, οι οποίοι στέκονταν πίσω από τα καροτσάκια με τα κουλούρια. Δυστυχώς, η δίδυμη βομβιστική επίθεση στην Άγκυρα κατέστησε απολύτως σαφές ότι η ΜΙΤ εξακολουθεί να μαστίζεται από δυσλειτουργικότητα.<br /> Μέχρι στιγμής, οι περισσότεροι παρατηρητές έχουν κατηγορήσει την κυβέρνηση για την επίθεση. Στην ομίχλη λίγα λεπτά μετά την βομβιστική επίθεση, ο συμπρόεδρος του HDP, Selahattin Demirtas, κατηγόρησε την κυβέρνηση [10] για συνενοχή. Μετά τις εκλογές του Ιουνίου, κατά τις οποίες το HDP κέρδισε 80 κοινοβουλευτικές έδρες, οι τρομοκρατικές επιθέσεις στην Τουρκία έχουν βάλει στο στόχαστρο αποκλειστικά τις διαδηλώσεις των Κούρδων [11]. Κουρδικές προσωπικότητες συνεπώς αναρωτιούνται αν υπάρχει κάποια σύνδεση. Εάν κάποιος ρωτήσει τους ντόπιους, το ερώτημα είναι αν η κυβέρνηση του ΑΚΡ ήταν απλά αμελής ή αγνόησε σκόπιμα τις υπάρχουσες πληροφορίες σχετικά με τις πιθανές πράξεις τρομοκρατίας, και ως εκ τούτου είναι συνένοχη. <br /> Παρ’ όλες τις αποδείξεις που δείχνουν προς το ότι το ISIS ευθύνεται για την επίθεση, η κυβέρνηση θεωρεί την επίθεση ως εκκινηθείσα από ένα «τρομοκρατικό κοκτέιλ» [12] στο οποίο εμπλέκονται το Κουρδικό Εργατικό Κόμμα (ΡΚΚ) και το επαναστατικό Λαϊκό Απελευθερωτικό Κόμμα-Μέτωπο (DHKP -C). Ο Νταβούτογλου μέχρι που υπονόησε την συμμετοχή της παράνομης οργάνωσης που ονομάζεται «Παράλληλο κράτος» [13], η οποία διείσδυσε στο Τμήμα Πληροφοριών της Αστυνομίας και επιδιώκει να ανατρέψει το κράτος.<br /> Ακόμη και αν το Μαύρο Σάββατο γίνεται αντιληπτό ως ένας εθνικός ιστός καταχρήσεων και αμέλειας, το ερώτημα παραμένει: Τι θα πρέπει να κάνει η τουρκική κυβέρνηση για να αντιμετωπίσει τα προβλήματα που προκάλεσε την κρίση αυτή εξαρχής; Οι ηγέτες της αντιπολίτευσης θα έλεγαν ότι το ΑΚΡ θα πρέπει να σταματήσει τις δικαιολογίες και να παραδεχτεί την ευθύνη του αντί να λογοκρίνει τα μέσα μαζικής ενημέρωσης για τις ειδήσεις που σχετίζονται με την βομβιστική επίθεση ή να περιορίζει την πρόσβαση των δικηγόρων στα αρχεία της έρευνας και του κατηγορητηρίου προηγούμενων επιθέσεων. Αυτό που η Τουρκία χρειάζεται πραγματικά είναι μια συνεκτική στρατηγική για την καταπολέμηση του ISIS. Η χλιαρή στάση της τουρκικής κυβέρνησης απέναντι στο να απαλλαγεί από το ISIS έχει ανοίξει το δρόμο για την τρομοκρατική οργάνωση ώστε να δημιουργήσει ένα ευρύ δίκτυο κρυφών πυρήνων τα τελευταία χρόνια. Ως εκ τούτου, πέραν του ολισθήματος στο δίκτυο πληροφοριών της Τουρκίας, πολύ φταίξιμο θα μπορούσε να πέσει στην εξωτερική πολιτική της χώρας. Παρά το σηκωμένο δάχτυλο και την αταξία μετά την βομβιστική επίθεση στην Άγκυρα, ένα πράγμα είναι βέβαιο: Το πολιτικό μέλλον της Τουρκίας, καθώς και η ασφάλεια της, είναι σε μεγάλο κίνδυνο.<br /> Copyright © 2015 by the Council on Foreign Relations, Inc.<br />All rights reserved. <br /> Στα αγγλικά: <a href="https://www.foreignaffairs.com/articles/turkey/2015-10-28/turkeys-politics-terrorism" title="https://www.foreignaffairs.com/articles/turkey/2015-10-28/turkeys-politics-terrorism">https://www.foreignaffairs.com/articles/turkey/2015-10-28/turkeys-politi...</a><br /> Σύνδεσμοι:<br />[1] <a href="http://www.bbc.com/news/world-europe-34533522" title="http://www.bbc.com/news/world-europe-34533522">http://www.bbc.com/news/world-europe-34533522</a><br />[2] <a href="http://www.independent.co.uk/news/world/middle-east/ankara-bombing-perpetrators-used-tea-house-in-adiyaman-to-recruit-for-isis-in-plain-sight-of-a6695881.html" title="http://www.independent.co.uk/news/world/middle-east/ankara-bombing-perpetrators-used-tea-house-in-adiyaman-to-recruit-for-isis-in-plain-sight-of-a6695881.html">http://www.independent.co.uk/news/world/middle-east/ankara-bombing-perpe...</a><br />[3] <a href="http://www.bbc.com/news/world-europe-33619043" title="http://www.bbc.com/news/world-europe-33619043">http://www.bbc.com/news/world-europe-33619043</a><br />[4] <a href="http://www.hurriyetdailynews.com/teahouse-becomes-center-of-isil-recruitments-in-eastern-turkey-.aspx?pageID=238&nID=90325&NewsCatID=341" title="http://www.hurriyetdailynews.com/teahouse-becomes-center-of-isil-recruitments-in-eastern-turkey-.aspx?pageID=238&nID=90325&NewsCatID=341">http://www.hurriyetdailynews.com/teahouse-becomes-center-of-isil-recruit...</a><br />[5] <a href="http://www.hurriyetdailynews.com/turkish-police-seize-30-isil-suicide-vests-some-ready-for-use.aspx?PageID=238&NID=87001&NewsCatID=509" title="http://www.hurriyetdailynews.com/turkish-police-seize-30-isil-suicide-vests-some-ready-for-use.aspx?PageID=238&NID=87001&NewsCatID=509">http://www.hurriyetdailynews.com/turkish-police-seize-30-isil-suicide-ve...</a><br />[6] <a href="http://www.al-monitor.com/pulse/originals/2015/10/turkey-syria-isis-adiyaman-suicide-bomber-arsenal.html" title="http://www.al-monitor.com/pulse/originals/2015/10/turkey-syria-isis-adiyaman-suicide-bomber-arsenal.html">http://www.al-monitor.com/pulse/originals/2015/10/turkey-syria-isis-adiy...</a><br />[7] <a href="http://www.al-monitor.com/pulse/originals/2015/10/turkey-ankara-bombing-security-failures.html" title="http://www.al-monitor.com/pulse/originals/2015/10/turkey-ankara-bombing-security-failures.html">http://www.al-monitor.com/pulse/originals/2015/10/turkey-ankara-bombing-...</a><br />[8] <a href="http://www.al-monitor.com/pulse/en/originals/2015/02/turkey-security-package-threatens-security.html" title="http://www.al-monitor.com/pulse/en/originals/2015/02/turkey-security-package-threatens-security.html">http://www.al-monitor.com/pulse/en/originals/2015/02/turkey-security-pac...</a><br />[9] <a href="http://www.al-monitor.com/pulse/originals/2015/02/turkey-united-states-washington-ambassador-intelligence.html" title="http://www.al-monitor.com/pulse/originals/2015/02/turkey-united-states-washington-ambassador-intelligence.html">http://www.al-monitor.com/pulse/originals/2015/02/turkey-united-states-w...</a><br />[10] <a href="http://www.hurriyetdailynews.com/hdp-co-chair-blames-akp-government-for-ankara-bombings.aspx?PageID=238&NID=89930&NewsCatID=338" title="http://www.hurriyetdailynews.com/hdp-co-chair-blames-akp-government-for-ankara-bombings.aspx?PageID=238&NID=89930&NewsCatID=338">http://www.hurriyetdailynews.com/hdp-co-chair-blames-akp-government-for-...</a><br />[11] <a href="http://time.com/4028845/turkey-pkk-hdp-civil-war-attacks/" title="http://time.com/4028845/turkey-pkk-hdp-civil-war-attacks/">http://time.com/4028845/turkey-pkk-hdp-civil-war-attacks/</a><br />[12] <a href="http://www.hurriyetdailynews.com/is-it-so-hard-to-say-it-was-an-isil-attack.aspx?PageID=238&NID=89996&NewsCatID=409" title="http://www.hurriyetdailynews.com/is-it-so-hard-to-say-it-was-an-isil-attack.aspx?PageID=238&NID=89996&NewsCatID=409">http://www.hurriyetdailynews.com/is-it-so-hard-to-say-it-was-an-isil-att...</a><br />[13] <a href="http://www.bbc.com/news/world-europe-30492348" title="http://www.bbc.com/news/world-europe-30492348">http://www.bbc.com/news/world-europe-30492348</a><br /> Μπορείτε να ακολουθείτε το «Foreign Affairs, The Hellenic Edition» στο TWITTER στην διεύθυνση <a href="http://www.twitter.com/foreigngr" title="www.twitter.com/foreigngr">www.twitter.com/foreigngr</a> αλλά και στο FACEBOOK, στην διεύθυνση <a href="http://www.facebook.com/ForeignAffairs.gr" title="www.facebook.com/ForeignAffairs.gr">www.facebook.com/ForeignAffairs.gr</a> και στο linkedin στην διεύθυνση <a href="https://www.linkedin.com/company/foreign-affairs-the-hellenic-edition" title="https://www.linkedin.com/company/foreign-affairs-the-hellenic-edition">https://www.linkedin.com/company/foreign-affairs-the-hellenic-edition</a></div>Unknownnoreply@blogger.comtag:blogger.com,1999:blog-5536117957744916490.post-57264589895062546302014-01-27T10:00:00.000-08:002015-11-13T05:23:06.103-08:00Η περίπτωση του περιοδικού "Δαυλός"<div dir="ltr" style="text-align: left;" trbidi="on"><h2 style="background-color: white; margin: 0px; padding: 0px;"><span style="color: #494949; font-family: Helvetica, Arial, sans-serif;"><span style="font-size: 19px; font-weight: normal; line-height: 24.960002899169922px;">Η περίπτωση του περιοδικού "Δαυλός" </span></span></h2><div class="node ardinarticle" id="node-1053" style="background-color: white; border-bottom-color: rgb(233, 239, 243); border-bottom-style: solid; border-bottom-width: 1px; color: #494949; font-family: Verdana; font-size: 12px; line-height: 20.399999618530273px; margin: -1.5em -26px 1.5em; padding: 1.5em 26px;"><div class="content" style="margin: 0.6em 0px;"><div class="field field-type-text field-field-author"><div class="field-items"><div class="field-item odd"><div class="field-label-inline-first" style="display: inline; font-weight: bold;">Συγγραφέας: </div>Γιώργος Καραμπελιάς</div></div></div><div class="field field-type-link field-field-linktoissues"><div class="field-items"><div class="field-item odd"><a href="http://www.ardin.gr/?q=taxonomy/term/830" style="color: #174783; text-decoration: none;">Άρδην τ. 52</a></div></div></div><div align="justify">Δεδομένου ότι το περιοδικό <i>Δαυλός</i> υπήρξε το πρώτο που κήρυξε την «επιστροφή στους (αρχαίους) Έλληνες» και παρήγαγε ή φιλοξένησε το πρωτογενές υλικό μιας περιπέτειας που διαρκεί 23 χρόνια (ο <i>Δαυλός</i> εκδίδεται ανελλιπώς σε μηνιαία βάση από το 1982), η μελέτη των κειμένων και της ιδεολογικής του εξέλιξης σκιαγραφεί, κατά το μάλλον ή ήττον πιστά, την πορεία του χώρου αυτού συνολικά. Ενός χώρου που ξεκίνησε από την εμμονή στη σημασία της αρχαίας ελληνικής παράδοσης για τον σύγχρονο κόσμο και την Ελλάδα και κατέληξε, μέσα από μια ραγδαία και γενικευμένη έκπτωση, στην παραφιλολογία, τους κατακλυσμούς, την ουφολογία. Δυστυχώς, ανάλογη πορεία διαγράφει και το εν λόγω περιοδικό, η συνολική μελέτη του οποίου, με τις σχεδόν δεκαπέντε χιλιάδες των τυπωμένων σελίδων, θα απαιτούσε –και ίσως όντως απαιτεί– ένα εκτεταμένο δοκίμιο. Εδώ θα περιοριστούμε μόνο σε δύο βασικές –και κατ’ ανάγκην συνοπτικά διαγραφόμενες– συνιστώσες. Η πρώτη αφορά στη μετεξέλιξη της αρχαιολατρίας του Δαυλού από μια συντηρητικών αποκλίσεων ελληνοκεντρική ιδεολογία σε μια εξωπραγματική μυθοπλασία, η οποία και θα δημοσιευτεί στο τρέχον τεύχος του περιοδικού, ενώ η δεύτερη, που θα επικεντρωθεί στην ιδεολογία και τον γενικότερο πολιτικό ρόλο του, θα δημοσιευτεί στο προσεχές τεύχος του <i>Άρδην</i>.</div><div align="justify"></div><div align="justify"><b>Η γλώσσα είναι η ψυχή μας</b></div><div align="justify" style="margin-bottom: 1.2em; margin-top: 0.6em; padding: 0px;">Όπως τονίζει ο Σαράντος Καργάκος</div><a name='more'></a>στο άρθρο του, που ακολουθεί: «Ό,τι,–παρά πάντα νόμον ορθής αγωγής– διώκεται και εις πυρ βάλλεται, μυθοποιείται. Κι επανέρχεται στη ζωή συχνά ως βρυκόλακας». Αυτό ακριβώς συνέβη με την ελληνική γλώσσα. Μετά τη μεταπολίτευση επικράτησε μια εργαλειακή αντίληψη: το κέντρο βάρος μετατίθεται αποκλειστικά στο «σήμερα» της γλώσσας και την άμεση χρηστικότητά της ενώ εγκαταλείπεται η «διαχρονία» της, δηλαδή τα χιλιάδες χρόνια της ιστορίας μας, στα πλαίσια μιας αντίληψης απομείωσης του «εθνικισμού» μας, ώστε να ενταχθούμε ευκολότερα στην «Ευρώπη» ή την «Παγκοσμιότητα». Το αποτέλεσμα, απολύτως φυσικό, ήταν η ελληνική γλώσσα και ιστορία να επιστρέψουν από τις ρωγμές... της στέγης, ως δημιουργήματα μίας αποτρόπαιης τερατογένεσης. Και συνεχίζει ο Σ. Καργάκος: «Αυτά που σήμερα προβάλλονται ως νέες μελέτες, ως νέες αναζητήσεις, ως νέες ανακαλύψεις περί αρχαίου κόσμου, καρποί μελέτης καλοπροαίρετων συχνά ερασιτεχνών, είναι μια νέα μυθολογία πού έχει πνευματικό πατέρα τον Νταίνικεν…». Μια απολύτως ομόλογη εξέλιξη στο ζήτημα της γλώσσας θα διαπιστώσουμε στην όλη «ερευνητική προσπάθεια» του Δαυλού, που θα οδηγήσει στην «ανακάλυψη» της «πρωτογλώσσας» και στην άποψη ότι οι Έλληνες είναι οι γενάρχες όλων των λαών της γης (για τους άλλους πλανήτες ίσως επιφυλάσσεται στο μέλλον).<br /><div align="justify" style="margin-bottom: 1.2em; margin-top: 0.6em; padding: 0px;">Ας δούμε συνοπτικά τα βασικά στοιχεία της αντιπαράθεσης. Στα αρχικά στάδια ορισμένοι συγγραφείς του Δαυλού αναφέρονται σε μια, νόμιμη και δόκιμη, αμφισβήτηση των θεωριών που ήθελαν την ελληνική γλώσσα και επομένως τα ελληνικά φύλα να έρχονται στην Ελλάδα τη δεύτερη χιλιετία π.Χ. Αυτή υπήρξε για πολλά χρόνια η κυρίαρχη αντίληψη περί Ινδοευρωπαίων (σημειωτέον ότι προωθήθηκε ιδιαίτερα από τους Ναζί), η οποία εντόπιζε την κοιτίδα τους στο Βορρά και υποστήριζε πως οι Έλληνες κατέβηκαν από εκεί την δεύτερη π.Χ. χιλιετία και συνάντησαν τους «Προέλληνες» με τους οποίους αναμίχθηκαν. Πράγματι, πιο πρόσφατες θεωρίες αμφισβητούν τη συγκεκριμένη γενεαλογία «μετατοπίζοντας» την κοιτίδα των ινδοευρωπαϊκών γλωσσών στη Μικρά Ασία1.</div><div align="justify" style="margin-bottom: 1.2em; margin-top: 0.6em; padding: 0px;">Σύμφωνα με τη νεώτερη αυτή προσέγγιση, η διαφοροποίηση της ελληνικής γλώσσας από τις λοιπές, της ινδοευρωπαϊκής οικογένειας, χρονολογείται πολύ παλιότερα απ’ ότι πιστευόταν μέχρι τώρα, ίσως και πριν το 5.000 π.Χ. Η σχέση των ελληνικών λέξεων με τις λεγόμενες «προελληνικές» αποτελεί ένα ακόμα αντικείμενο διαμάχης, διότι αρκετοί φιλόλογοι, όπως και ο καθ. Προμπονάς, υποθέτουν πως τουλάχιστον ορισμένες από τις λεγόμενες προελληνικές λέξεις είναι παλιότερες μορφές ελληνικών. Ωστόσο κανείς σοβαρός επιστήμονας (ούτε ο Renfrew στον οποίο συχνά παραπέμπει ο Δαυλός και οι λοιποί «αντι-ινδοευρωπαίοι») δεν αμφισβητεί την ύπαρξη μιας «ινδοευρωπαϊκής» γλωσσικής οικογένειας. Aπλώς η θεωρία της γλωσσικής διάδοσης του Renfrew υποστηρίζει πως υπήρξε μια σταδιακή επέκταση της γλώσσας μέσα από μακρόχρονη επαφή χωρίς, υποχρεωτικά, βίαιες -ή τουλάχιστον χωρίς μαζικές- μεταναστεύσεις λαών. Οι πραγματικές διαφοροποιήσεις λοιπόν αφορούν απλώς στο ποια υπήρξε η κοιτίδα των Ινδοευρωπαίων και στο πόσο παλιός είναι ο αποχωρισμός ανάμεσα στις ινδοευρωπαϊκές γλώσσες. Ένας αποχωρισμός ο οποίος, με τα σημερινά δεδομένα, μοιάζει να είναι μάλλον αρχαιότερος απ’ ότι αρχικά πιστευόταν και ο «γενέθλιος» χώρος πολύ πιο κοντά στον ελληνικό χώρο. Ωστόσο το ζήτημα εξακολουθεί να αποτελεί αντικείμενο συζήτησης μεταξύ ειδικών.</div><div align="justify" style="margin-bottom: 1.2em; margin-top: 0.6em; padding: 0px;">Εκκινώντας από αυτή την πραγματική επιστημονική διαμάχη κατασκευάστηκε όλο το ιδεολόγημα των «αρχαιολατρών» και του Δαυλού. Η εξέλιξη αυτού του ιδεολογήματος στο χρόνο είναι απολύτως χαρακτηριστική: Αρχικώς, στη δεκαετία του ’80, αμφισβητείται η έννοια της ινδοευρωπαϊκής γλωσσικής οικογένειας. Υποστηρίζεται ότι οι Ινδοευρωπαίοι δεν υπάρχουν – παρά την τόσο προφανή γλωσσική ομοιότητα λατινικών, ελληνικών και σανσκριτικών ή ιρανικών λέξεων. Η ελληνική γλώσσα διεκδικεί μια απόλυτη αυτοχθονία και δεν συνδέεται με καμία ινδοευρωπαϊκή ομάδα που «ήλθε από αλλού»… Αυτή την εκστρατεία για το γλωσσικό θα εγκαινιάσει στο Δαυλό ο Ηλίας Τσατσόμοιρος με το άρθρο του «Ινδοευρωπαϊκή γλώσσα»2. Ως ήταν αναμενόμενο, ο γνωστός τερταυγουστιανός ιδεολόγος Κωνσταντίνος Πλεύρης θα πλειοδοτήσει με σχετικά άρθρα του3. Ο Πλεύρης, άλλωστε, ήδη από τη δεκαετία του 1970, είχε εγκαινιάσει τη στροφή προς μια ρατσιστική φυλετικού τύπου αρχαιολατρία, ως όχημα ενός νεοφασιστικού aggiornamento, στα δύσκολα μεταπολιτευτικά χρόνια. Πρέπει επιπλέον να του αναγνωρίσουμε πως, έγκαιρα και με εξαιρετική οξυδέρκεια, είχε κατανοήσει πως η πολιτισμική πολιτική και το ζήτημα της γλώσσας μπορούσε να εξελιχθεί σε αποφασιστικής σημασίας όχημα για την αναγέννηση του ακροδεξιού χώρου. Όπως ήδη τονίσαμε, η λογική του μεταπολιτευτικού «εκσυγχρονισμού» και της «Αριστεράς» άφηνε ένα τεράστιο κενό ως προς τη γλωσσική μας κληρονομιά και τον πολιτισμό μας το οποίο ανέτως θα μπορούσε να καλυφθεί από τον οποιονδήποτε.</div><b>Από την γλωσσική αυτοχθονία στον... Κατακλυσμό</b><br /><div align="justify" style="margin-bottom: 1.2em; margin-top: 0.6em; padding: 0px;">Με αφετηρία λοιπόν το γλωσσικό αρχίζει μια διαδρομή που θα οδηγήσει, μέσα σε είκοσι χρόνια, τον αρχαιολατρικό χώρο και τον Δαυλό, από την υπεράσπιση της αρχαίας κληρονομιάς –εγκαταλελειμμένης από τους ακαδημαϊκούς και πολιτικούς ταγούς της– στα UFO, τους εξωγήϊνους, τους προκατακλυσμιαίους Έλληνες και, το σημαντικότερο, σε μια ρατσιστική αντίληψη του ελληνισμού.</div><div align="justify" style="margin-bottom: 1.2em; margin-top: 0.6em; padding: 0px;">Η λογική της άρνησης της ινδοευρωπαϊκής καταγωγής της γλώσσας οδηγεί αυτόματα στο συμπέρασμα πως οι «Οι Έλληνες είναι αυτόχθονες». Δεδομένου όμως ότι οι γλωσσική συγγένεια με άλλους λαούς είναι αδιαμφισβήτητη, θα πρέπει να βρεθεί μια εύλογη ερμηνεία, πράγμα πολύ απλό και εύκολο για τους «ερευνητές». Αφού λοιπόν όλοι οι λαοί είτε προέρχονται από τους Έλληνες, είτε πήραν τη γλώσσα τους από τους Έλληνες, κατά συνέπεια η ελληνική είναι η «πρωτογλώσσα» του πλανήτη, απεφάνθησαν οι αρθρογράφοι του Δαυλού.</div><div align="justify" style="margin-bottom: 1.2em; margin-top: 0.6em; padding: 0px;">Στο τεύχος 77 πληροφορούμεθα από το εξώφυλλο πως «Η πανάρχαια ελληνική είναι η “Μητέρα-Γλώσσα” των γλωσσών» με σχετικό άρθρο του Γιάννη Μωραλίδη, ενώ ο εκδότης του περιοδικού, Δ.Ι. Λάμπρου, καταγγέλλει «το τερατογέννημα των “Ινδοευρωπαίων”» και –πάντα στο ίδιο τεύχος– ο Κωνσταντίνος Γεωργανάς θα δημοσιεύσει άρθρο με τον εύγλωττο τίτλο: «Διάχυτα σε ολόκληρη την υδρόγειο τα ίχνη της πανάρχαιας παρουσίας ελλήνων»4. Στα τεύχη 78 και 79 του 1988, ο ίδιος θα μας ξεναγήσει στους «Έλληνες, γενάρχες διαφόρων λαών»5. Ενώ ο Κωνσταντίνος Πλεύρης θα ακολουθήσει με το άρθρο του «Η γραφή των Μάγιας είναι η γραμμική Α΄»6. Και στη συνέχεια, μέχρι σήμερα, αναρίθμητα άρθρα θα επαναλαμβάνουν το μύθευμα της «πρωτογλώσσας», ώστε να εμπεδωθεί από τα σκοτισμένα μυαλά των Νεοελλήνων και μετά από δεκαπέντε περίπου χρόνια να ενέχει τη θέση θέσφατου του «χώρου». Έτσι σταχυολογούμε κατά τύχην από τα εξώφυλλα των 23 χρόνων του περιοδικού: «Η ελληνική γραφή της Σιβηρίας», τεύχος 140-41 /8ος-9ος 1993, «Η εξάπλωση προϊστορικών Ελλήνων στη Βόρεια Ευρώπη» τεύχ. 218, 2ος 2000 κλπ.</div><div align="justify" style="margin-bottom: 1.2em; margin-top: 0.6em; padding: 0px;">Δεδομένου όμως ότι στους ιστορικούς χρόνους είναι ήδη συγκροτημένοι οι υπόλοιποι πολιτισμοί εκτός Ελλάδος και δεν παραδίδεται κάποια εξάπλωση των Ελλήνων στην... Ιαπωνία ή τη Λατινική Αμερική, αυτή πρέπει... με κάποιο τρόπο να «εντοπιστεί» χρονικά από τους χαλκέντερους ερευνητές που δεν ορρωδούν προ ουδενός. Η στιγμή λοιπόν δεν ήταν άλλη από την προϊστορική εποχή, η οποία αναβαθμίζεται και μεταβάλλεται σε μια μυθική χρυσή εποχή (εξ ου και η «Χρυσή Αυγή») κατά την οποία οι Έλληνες κυριαρχούσαν σε όλο τον κόσμο. Αλλά, δυστυχώς, θα επέλθει ο «κατακλυσμός» και ο αρχαίος αυτός «πρωτο»πολιτισμός θα καταστραφεί, ενώ, εν συνεχεία, οι διαφορετικοί λαοί θα αυτονομηθούν... και θα εκφυλιστούν. Και όλα αυτά, παρ’ όλο που η αρχαιολογία μάς έχει δώσει πλέον δείγματα για μια πλήρη συνέχεια μεταξύ του νεολιθικού πολιτισμού και των μεταγενέστερων ιστορικών σταδίων στην Ελλάδα, χωρίς να καταγράφει ίχνη κάποιου υπέρτερου πολιτισμού. Και βέβαια θα ήταν εντελώς παράδοξο να έχουν χαθεί μόνον τα λείψανα αυτού του πολιτισμού και να επιβιώνουν τόσο τα προγενέστερα παλαιο και νεολιθικά όσο και τα μεταγενέστερα7. Αλλά η πραγματικότητα δεν ενδιαφέρει τους αρθρογράφους. Πάντα υπάρχει λύση. Ο Κωνσταντίνος Κουτρουβέλης –ο οποίος εισήγαγε αυτή τη θεματική στο Δαυλό– θα μιλήσει ήδη στο τεύχος 25 του 1984 για τις «προκατακλυσμιαίες ελληνικές γραφές». Ο δε Ηλίας Τσατσόμοιρος, στο 60ό τεύχος, θα ανασύρει, ως από μηχανής θεό για να απαντήσει στο ζήτημα της έλλειψης στοιχείων, την «Ατλαντίδα», η εξαφάνιση της οποίας επιτρέπει την οποιαδήποτε λαθροχειρία. Ο ίδιος σε μια εκτεταμένη «έρευνα» θα υποστηρίξει πως η ιστορία αυτού του «ελλείποντος κρίκου» του ελληνισμού (από το τεύχος 66 έως το 69 του 1987 σειρά άρθρων με τον τίτλο «Όχι μυθολογία, ιστορία») περιλαμβάνεται στην μυθολογία των Ελλήνων. Η μυθολογία, στην πραγματικότητα, καταγράφει ιστορικά γεγονότα! (Από εκεί μέχρι τις ιπτάμενες μηχανές-άρματα των θεών η απόσταση δεν ήταν πλέον μεγάλη). Ενώ στην ίδια γραμμή πλεύσης με τον Τσατσόμοιρο, δεκαπέντε χρόνια μετά, ο Διονύσιος Καλαμπαλίκης θα μας εξηγήσει πως: «Οι Ολυμπιακοί αγώνες άρχισαν πριν 22.000 έτη: Αποδείξεις βάσει αστρονομικών στοιχείων»8. Όσο για τον ιδρυτή των Ολυμπιακών δεν ήταν άλλος από τον... Ηρακλή! Και όμως στον ίδιο το Δαυλό, στα πρώτα του τεύχη, πριν επιβληθεί η «γραμμή» Πλεύρη-Τσατσόμοιρου-Λάμπρου, υπήρχαν και πολύ πιο νηφάλιες –αν και συντηρητικές, «κανελλοπούλειες»– προσεγγίσεις. Ο Ευάγγελος Ρόζος, για παράδειγμα, υπήρξε βασικός συνεργάτης του περιοδικού τα δύο ή τρία πρώτα χρόνια της έκδοσής του9 και ο πλέον «σοβαρός» ιδεολογικός εισηγητής της σχέσης με την αρχαία Ελλάδα στην πρώτη περίοδο του Δαυλού. Ο Ρόζος, οπαδός μάλλον της εκδοχής του Παναγιώτη Κανελλόπουλου για τον ρόλο του ελληνισμού, σε πάρα πολλά κείμενά του απορρίπτει, σαφώς, τα φληναφήματα της «γραμμής Πλεύρη». Σε άρθρο του με τον χαρακτηριστικό τίτλο «πνευματικός και πολιτιστικός σωβινισμός» υποστηρίζει για τη σχέση των Ελλήνων με τους «αρχαιότερους» λαούς, καθώς και για το φαινόμενο της πολιτισμικής διάδοσης: «Οι Έλληνες δημιούργησαν τον δικό τους ανώτερο πολιτισμό παίρνοντας αρχικά ό,τι τους έλειπε ή ό,τι αυτοί έκριναν καλύτερο από τους πριν απ’ αυτούς αρχαιότερους λαούς (Αιγύπτιους, Βαβυλώνιους)»10. Πού λοιπόν χώρος για «κατακλυσμούς», πρωτογλώσσες και άλλους αρχανθρώπους; Εν συνεχεία, στο τεύχος 23, σε άρθρο του «Το Αιγαίο γενέθλιος χώρος της ελληνικότητας» αναφέρει: «Εκεί στις αρχές της 2ης χιλιετίας π.Χ. –αν όχι ενωρίτερα, σύμφωνα με νεώτερες θεωρίες– εμφανίζονται στον ελλαδικό χώρο τα πρώτα “ινδοευρωπαϊκά φύλλα”, οι πρόγονοι των Ελλήνων, που πιεζόμενοι από τους Θράκες»11 κ.λπ. Τουτέστιν, ένας από τους βασικότερους ιδεολόγους του Δαυλού, στην αφετηρία του, υποστήριζε τον «ινδοευρωπαϊσμό» και μάλιστα στην παραδοσιακή του εκδοχή. Προφανώς λοιπόν άνθρωποι σαν τον Ευ. Ρόζο ή τον Μανώλη Μαρκάκη, επίσης συστηματικό συνεργάτη της πρώτης περιόδου, δεν μπορούσαν να φιλοξενούνται κάτω από κοινή σκέπη με κείμενα όπως: «Η συγγένεια Ελληνικών και Σουμεριακών» του Τσατσόμοιρου στο τεύχος 49 ή τις ανακαλύψεις του Πλεύρη. Και θα εξέλθουν.</div><div align="justify" style="margin-bottom: 1.2em; margin-top: 0.6em; padding: 0px;">Με αφετηρία, λοιπόν, μια επιστημονική διαμάχη γύρω από τους Ινδοευρωπαίους και την προέλευσή τους, κατασκευάζεται ένα ολόκληρο ιδεολογικό σύστημα το τελικό νόημα του οποίου συνοψίζεται στο ότι οι Έλληνες αποτελούν την αποκλειστική κοιτίδα του παγκόσμιου πολιτισμού, τον οποία μετέδωσαν σε όλο τον κόσμο. Επομένως κατέχουν την πνευματική του κυριότητα και όλοι οι υπόλοιποι –και κατεξοχήν ο ιουδαϊκός χριστιανισμός– προσπαθούν διαρκώς να την σφετεριστούν. Δεδομένου ότι παρόμοιος ισχυρισμός δεν στηρίζεται κυριολεκτικώς πουθενά, θα κατασκευαστεί ένα μυθοπλαστικό και αντιεπιστημονικό οικοδόμημα, που πέραν του ότι υποβαθμίζει τη σκέψη των αναγνωστών, τους παρασύρει σε μια απόλυτα ανορθολογική και μισαλλόδοξη λογική που προετοιμάζει για κάθε είδους πνευματική, ή και άλλη, εκτροπή. Και όμως ο Δαυλός, σε σχέση με τα περιοδικά και τις αθλιότητες που ακολούθησαν από Φουράκηδες, Κεραμιδάδες, Λιακόπουλους, κλπ., διεκδικεί εξ αιτίας της πρώτης του περιόδου –και αδίκως σε ό,τι αφορά στη συνέχεια– ένα επίχρησμα σοβαρότητας, έχοντας αναγορευθεί σε θεωρητική «ναυαρχίδα» του συγκεκριμένου χώρου.</div><div align="justify" style="margin-bottom: 1.2em; margin-top: 0.6em; padding: 0px;">Επειδή συχνά διατυμπανίζεται στα αντίστοιχα περιοδικά –για να φυλάγονται από τις κακοτοπιές– πως οι εκδότες δεν είναι υπεύθυνοι για ότι γράφεται σε αυτά, ίσως νομιστεί πως όσα παραθέσαμε παραπάνω δεν αφορούν τον εκδότη του Δαυλού. Γι’ αυτό και παραθέτουμε ένα απόσπασμα από το εκδοτικό σημείωμα, υπογεγραμμένο από τον Δ.Ι. Λάμπρου του τεύχους 228, του Δεκεμβρίου του 2000, με τον τίτλο «Ο θεός της χαράς άρχων του τρόμου»:</div><div align="justify" style="margin-bottom: 1.2em; margin-top: 0.6em; padding: 0px;">Πολλές χιλιετίες πριν από την εποχή μας, οπωσδήποτε πριν από το 5000 π.Χ., ή ανθρωπότητα απήλαυσε τα αγαθά ενός παγκόσμιου πολιτισμού, που δεν μοιάζει ποιοτικά με την σημερινή πολιτιστική κατάσταση της Γης. Ο χαμένος μεγάλος πολιτισμός του Διός, ο οποίος στοιχειοθετήθηκε ως αναμφίβολη ιστορική πραγματικότητα για πρώτη φορά στο Περιοδικό αυτό, κυρίως από τον μεγάλο ερευνητή της Ελληνικής Γλώσσας και του απώτατου ελληνικού παρελθόντος αείμνηστο επιστήθιο φίλο του υπογράφοντος το αρθρίδιο αυτό και συνεργάτη τον «Δαυλού» από το 1982 έως τον αδόκητο θάνατο του το 1991, Ηλία Τσατσόμοιρο, εξαφανίσθηκε ύστερα από την ολοκληρωτική καταστροφή (πιθανότατα λόγω μετεωρολογικών ή ηφαιστειακών φαινομένων τρομακτικής εντάσεως) της κοιτίδας του, του ελληνικού γεωγραφικού χώρου, αφήνοντας ως μόνο ακέραιο διασωθέν μνημείο του την γλώσσα του, την μητέρα γλώσσα των γλωσσών, την Ελληνική Γλώσσα. [ ]</div><div align="justify" style="margin-bottom: 1.2em; margin-top: 0.6em; padding: 0px;">Άλλα μετά την δημοσίευση πληθώρας ερευνών και πληροφοριών από αρχαιολογικές ανασκαφές κατά τα 4 τελευταία χρονιά στον «Δ », οι οποίες θεμελιώνουν με πλήρη επάρκεια α) την ύπαρξη ελληνικής γραφής και γλώσσας τουλάχιστον προ του 5000 π.Χ. στον ελληνικό χώρο και β) ότι ο παμπάλαιος παγκόσμιος ελληνικός πολιτισμός είχε εξαπλωθεί ως γλώσσα, ως τεχνολογία, ως μουσική, ως θρησκεία κ.λπ. από τον ευρωπαϊκό βορρά μέχρι την Ιαπωνία και από τις σιέρρες της Κεντρικής και Νότιας Αμερικής μέχρι τα νησιωτικά συμπλέγματα των αχανών θαλασσίων εκτάσεων του Ειρηνικού, η ιστορική θεωρία απέκτησε πια την ισχύ του επιστημονικού πορίσματος (sic!)12.</div><div align="justify" style="margin-bottom: 1.2em; margin-top: 0.6em; padding: 0px;">Κατεστράφη λοιπόν ολοσχερώς η κοιτίδα-γεωγραφική μήτρα του παγκόσμιου πολιτισμού και έμεινε η «περιφέρεια», οι πλησιέστεροι και οι μακρινοί χώροι και πληθυσμοί που είχαν δεχθεί τα δώρα του Διός. Και σημειώνεται το φαινόμενο της ιστορικής λήθης αλλά και της πολιτισμικής ασυδοσίας και παρακμής των μορφών πολιτισμού, που είχαν μεταφυτευθεί από την Ελλάδα στην λοιπή Υδρόγειο13.</div><div align="justify" style="margin-bottom: 1.2em; margin-top: 0.6em; padding: 0px;">Ωστόσο η διαδρομή της αρχαιολατρίας δεν θα περιοριστεί στον κατακλυσμό, θα προχωρήσει πιο πέρα, στον δρόμο της ανοικτής εξαπάτησης. Πώς άραγε κατέστη δυνατό οι «προκατακλυσμιαίοι» Έλληνες να δημιουργήσουν έναν υλικό πολιτισμό ανώτερο ακόμα και από εκείνον της αρχαίας Ελλάδας ή και του σημερινού κόσμου; Ένα μέρος αφελών ή απατεώνων του «χώρου» θα αποτολμήσει και το επόμενο βήμα: «προφανώς» διότι οι Έλληνες ήταν εξωγήινοι οι οποίοι εισήγαγαν τον πολιτισμό επί της γης! Και όμως, αυτή η εκδοχή μοιάζει λογικότερη(!) από κάποια παρθενογένεση του ελληνικού πολιτισμού. Αφού οι Έλληνες εκπολίτισαν όλη τη γη και κατασκεύασαν την ανθρώπινη γλώσσα δεν υπάρχει άλλη εξήγηση από το ότι ήταν απεσταλμένοι εξωγήινων ή των «Θεών» για να συνδεθούμε και με την επιστροφή στον παγανισμό. Ή, στην καλύτερη (!) περίπτωση, δεν γνωρίζουμε αν πρόκειται για εξωγήινους, αλλά είμαστε βέβαιοι για τις υπερτεχνολογικές κατασκευές των προκατακλυσμιαίων Ελλήνων. Και οι ανάλογες ανοησίες δεν θάλλουν μόνο στα ουφολογικά έντυπα του «χώρου». Ερανίζομαι ορισμένα άρθρα του Δαυλού, ο οποίος ιδιαίτερα στα τελευταία χρόνια στρέφεται όλο και περισσότερο προς αντίστοιχες «έρευνες», πιο κοντά στο πνεύμα της εποχής – και της αγοράς παρεμπιπτόντως:</div><div align="justify" style="margin-bottom: 1.2em; margin-top: 0.6em; padding: 0px;">Ο Ιωάννης Λάζαρης, «Μηχανολόγος και Αντισυνταγματάρχης Τεχνικού» σε άρθρο του που δημοσιεύεται σε δύο συνέχειες14, εκ προοιμίου μας εξηγεί πως:</div><div align="justify" style="margin-bottom: 1.2em; margin-top: 0.6em; padding: 0px;">Στο παρόν άρθρο θα γίνη μια προσπάθεια προσεγγίσεως και τεχνικής αναλύσεως των μύθων που περιγράφει ο Όμηρος στην Ιλιάδα κι αφορούν στον τεχνικό εξοπλισμό που είχαν στην κατοχή τους οι θεοί. Μέχρι πριν από μερικές δεκαετίες είχε κάποια λογική ή απόρριψις των μύθων ως παραμυθιών. Πριν από ένα σχεδόν αιώνα άρχισαν οι προσπάθειες για την κατασκευή των πρώτων αεροσκαφών. Δεν υπήρχαν ταχύπλοα σκάφη. Πριν από πενήντα χρόνια δεν υπήρχαν λαίηζερς. Πριν από ελάχιστα χρόνια δεν είχε αποκωδικοποιηθή το DΝΑ. Εφ’ όσον δεν υπήρχαν αεροσκάφη, τότε τα άρματα των θεών στην Iλιάδα, που ανεβοκατέβαιναν στον ουρανό, εξελαμβάνοντο ως αποκυήματα της φαντασίας του ποιητού. Σήμερα όμως με την ραγδαία τεχνολογική εξέλιξι είμαστε σε θέση να κάνουμε τα πρώτα δειλά βήματα για την κατανόησι της υψηλής τεχνολογίας εκείνης της μακρυνής αλλά και χρυσής για την ανθρωπότητα εποχής, η οποία καθαρά και με σαφήνεια περιγράφεται στα Ομηρικά έπη.</div><div align="justify" style="margin-bottom: 1.2em; margin-top: 0.6em; padding: 0px;">Ο ίδιος συγγραφέας, ο οποίος μάλλον απορρίπτει την εκδοχή των εξωγήινων σε μεταγενέστερο άρθρο του15 διερωτάται σοβαρά για μια άλλη εκδοχή προέλευσης των UFO: «Τα “εξωγήϊνα” ΑΤΙΑ είναι γήϊνα λείψανα ενός χαμένου πολιτισμού;» και αποτελούν μάλλον υπολείμματα των διαστημοπλοίων των αρχαίων Ελλήνων. Προς επίρρωσιν των ανωτέρω ο «Αρχιτέκτων Ε.Μ.Π. Κωστής Καρμιράντζος» «αποδεικνύει» πως «οι προκατακλυσμιαίοι χάρτες (ήταν)– αεροφωτογραφίες των Ελλήνων»16. Τα άρματα λοιπόν των θεών δεν ήταν παρά προϊστορικά ελικόπτερα, και τα διαπλανητικά ταξίδια πραγματοποιούνταν από τους αρχαίους Έλληνες οι οποίοι είχαν χαρτογραφήσει από αέρος τη γη!</div><div align="justify" style="margin-bottom: 1.2em; margin-top: 0.6em; padding: 0px;">Έτσι έχουν πλέον κατασκευαστεί ορισμένες σταθερές στο «χώρο» οι οποίες μπορούν άνετα να επεκταθούν και να κατακλύσουν το σύνολο των αναρίθμητων σχετικών εντύπων και βιβλίων. (Εξάλλου πλέον ο Δαυλός έχει μάλλον απολέσει την ηγεμονία στο χώρο και γι’ αυτό τον ανταγωνίζεται με τα ίδια όπλα). Απαριθμούμε αυτές τις συνιστώσες: Αυτοχθονία των Ελλήνων, Χρυσή εποχή του Ελληνισμού πριν από τον Κατακλυσμό (10 ή 11 χιλ. χρόνια)17, εξάπλωση των Ελλήνων σε όλη τη γη και δημιουργία της πρωτογλώσσας, παρακμή μετά τον κατακλυσμό και εκφυλισμός των πολιτευμάτων. Η μόνη διαφοροποίηση ίσως έχει να κάνει με τις απαρχές. Το ένα ρεύμα, το λιγότερο «σοβαρό» –και λιγότερο επικίνδυνο, θα συμπληρώναμε–, είναι εκείνο που θεωρεί τους εξωγήινους ως προγόνους των Ελλήνων, που ανακατεύει διαστημόπλοια, κούφια γη και άλλους καλλικατζαραίους και θάλλει σε περιοδικά όπως το Τρίτο Μάτι, Strange, Nexus, κ.ά., εκφράζεται με γραφικούς ή μικρο-απατεώνες της Ομάδας Ε κ.λπ. και απευθύνεται στην πιο μαζική και «λαϊκή» κατανάλωση. Το άλλο, ενσωματώνει, όπως είδαμε, ακόμα και τα UFO στην ψευδο-ελληνοκεντρική υπόθεση και θεωρεί πως ακόμα και τα διαστημόπλοια είχαν κατασκευαστεί από τους περιβόητους προκατακλυσμικούς Έλληνες. Οπότε τίθεται και πάλι το ερώτημα: «Πώς και γιατί οι Έλληνες δημιούργησαν αυτόν τον πολιτισμό-μήτρα όλων των υπολοίπων εάν δεν διαθέτουν κάποιες εξαιρετικές ιδιότητες, και μάλιστα γενετικά προκαθορισμένες;»</div><div align="justify" style="margin-bottom: 1.2em; margin-top: 0.6em; padding: 0px;"><br /></div><div align="justify" style="margin-bottom: 1.2em; margin-top: 0.6em; padding: 0px;"><b>Η καταγωγή των Ελλήνων και ο «αρχάνθρωπος»</b></div><div align="justify" style="margin-bottom: 1.2em; margin-top: 0.6em; padding: 0px;">Ανασύρεται έτσι το δεύτερο «μεγάλο» επιχείρημα μετά τη γλώσσα, η καταγωγή των Ελλήνων και ο Άρης Πουλιανός. Οι Έλληνες ίσως να μην είναι εξωγήινοι, όμως –γίνεται ένα ακόμα βήμα– δεν είναι απλώς οι γεννήτορες του πολιτισμού αλλά και του ίδιου του ανθρώπου. Η ανθρωπογένεση δεν άρχισε στην Αφρική αλλά στην Ελλάδα! Κατά συνέπεια, ολόκληρη η ιστορία του ανθρωπίνου είδους συνοψίζεται στην ιστορία της Ελλάδας!</div><div align="justify" style="margin-bottom: 1.2em; margin-top: 0.6em; padding: 0px;">Όπως είναι γνωστό, οι πρώτοι ανθρωπίδες, που μόλις έχουν διαχωριστεί από τα υπόλοιπα πρωτεύοντα, ανευρέθησαν πρόσφατα στην Αφρική. Η περιβόητη «Λούσυ» βρέθηκε το 1974 στην Αιθιοπία, χρονολογείται περίπου στα τρεισήμισι εκ. χρόνια και θεωρήθηκε για πολλά χρόνια ως η πρώτη μορφή ανθρωπιδών. Ωστόσο η γενετική ανάλυση τοποθετούσε την εμφάνιση των πρώτων ανθρωπιδών πριν από περίπου 6,5 εκατ. έτη. Την επιστημονική θεωρία επιβεβαίωσε η πλέον πρόσφατη ανακάλυψη, τον Ιούλιο του 2002, του προγόνου μας που έζησε στο Τσαντ πριν 6,5 ή 7 εκατομμύρια χρόνια, του «Sahelanthropus Tchadensis»18. Απολιθώματα και ευρήματα που χρονολογούνται μέχρι πριν 2 εκ. χρόνια εντοπίζονται αποκλειστικά στην Αφρική και κυρίως στην Ανατολική. Σύμφωνα με την επικρατέστερη θεωρία, από εκεί, δια της Μέσης Ανατολής, επεκτάθηκαν και στον υπόλοιπο πλανήτη19. Ο σύγχρονος άνθρωπος, που υποκατέστησε τον παλαιότερο Νεαντερντάλειο, εμφανίζεται στην Ευρώπη περίπου πριν από 40.000 ή 50.000 χρόνια. Ο παλαιότερος άνθρωπος που έχει ανακαλυφθεί στην Ελλάδα βρέθηκε στη Χαλκιδική. Πρόκειται για τον λεγόμενο «Άνθρωπο των Πετραλώνων», από το ομώνυμο σπήλαιο που, σύμφωνα με την αρχική επιστημονική χρονολόγηση, έζησε περίπου πριν 70.000 χρόνια. Και όμως όχι: για τους Πουλιανούς (πατέρα και υιό πλέον, Άρη και Νικόλαο), ο «αρχάνθρωπος» (όπως τον μετονόμασαν) χρονολογείται στα... 700.000 χρόνια και είναι –σύμφωνα με τους ισχυρισμούς τους– ο… κοινός πρόγονος του ανθρώπου του Νεάντερνταλ και του Homo Sapiens! Δηλαδή ανατρέπεται –κυριολεκτικώς– ολόκληρη η ανθρωπολογία. Και αυτή η περιβόητη ανθρωπολογική ανακάλυψη περιορίζεται στα ελλαδικά πλαίσια και βεβαίως αντιμετωπίζεται με θυμηδία, αν όχι με αηδία, από τη διεθνή επιστημονική κοινότητα. Ο δε Άρης Πουλιανός την έφερε στο φως επί χούντας με την συμπαράσταση του αλήστου μνήμης συνταγματάρχη Γκαντώνα.</div><div align="justify" style="margin-bottom: 1.2em; margin-top: 0.6em; padding: 0px;">Εφεξής, η ξέφρενη φαντασία των Πουλιανών και του ψευδο-«ελληνοκεντρικού χώρου» μπορεί να εκδιπλωθεί προς όλα τα αζιμούθια. Διαβάζουμε στον Δαυλό: «Καταπληκτικά ευρήματα του κ. Ά. Πουλιανού. Λίθινος πολιτισμός αναπτύχθηκε στην Ελλάδα πριν 12 εκατ. χρόνια. Ο “όρθιος άνθρωπος” μιλούσε, είχε νόμους και έφτιαχνε όπλα. Καταρρέουν Αφροκεντρισμός και Ινδοευρωπαϊσμός». Και ακολουθεί συνέντευξη του «διαπρεπούς ανθρωπολόγου»20. Και για να μη μένει καμία αμφιβολία για τη θέση του Δαυλού επί του θέματος, στην εισαγωγή του περιοδικού για τη συνέντευξη, διαβάζουμε: Μετά από 40 έτη ερευνών του διαπρεπούς ανθρωπολόγου Άρη Πουλιανού φαίνεται πλέον βέβαιο, ότι ο άνθρωπος στάθηκε για πρώτη φορά όρθιος στο βόρειο Αιγαίο πριν από 11 (+ -1) εκατομμύρια χρόνια. Την άποψη αυτή ενισχύουν τα πρόσφατα ευρήματα από τη Χαλκιδική, που ανακαλύφθηκαν στις ανασκαφές της Ανθρωπολογικής Εταιρείας Ελλάδος σε ανοικτό χώρο στο ανατολικό τμήμα του όρους Κάλαυρος, στη Νέα Τρίλλια. Όλα τα ευρήματα, οστά ανθρώπου του Homo Erectus Trilliensis (κνημιαίο, ωλένη, κερκίδα κ.λπ.), ζώων, εργαλεία λίθινα και οστέινα, γύρη δένδρων και φυτών, προέρχονται από τη Μειόκαινο (13 εκατομμύρια έως 5.250 εκατ. πριν), η οποία και ονομάζεται Ανθρωπογενής. Τα ευρήματα τόσο της Τρίλλιας όσο και του γνωστού Σπηλαίου των Πετραλώνων καθώς και τα αποτελέσματα των μελετών παρουσιάστηκαν σε διεθνή επιστημονικά συνέδρια και επικυρώθηκαν ομόφωνα. Οι ανακαλύψεις του Άρη Πουλιανού ανέτρεψαν όλες τις επικρατούσες ανθρωπογενετικές θεωρίες ως προς τον γεωγραφικό χώρο και τον χρόνο. Όχι μόνο ανέτρεψαν την θεωρία του Αφροκεντρισμού, αλλά και εντοπίζουν σε ποιο σημείο πρωτοεμφανίζεται επί της Γης ο άνθρωπος.</div><div align="justify" style="margin-bottom: 1.2em; margin-top: 0.6em; padding: 0px;">Αν διαβάσει κανείς αυτή την “συνέντευξη”, θα μείνει ενεός από το εύρος και την έκταση της παραπληροφόρησης που διοχετεύει. Θα μπούμε στον πειρασμό να παραθέσουμε ορισμένα αποσπάσματα που επιτρέπουν να κατανοήσουμε την κομβική σημασία της «παλαιο-ανθρωπολογίας» του Πουλιανού για την οικοδόμηση του ψευδο «ελληνοκεντρικού» κατασκευάσματος. Σε μία φράση και μόνον του Πουλιανού θεμελιώνονται όλα τα βασικά στοιχεία των μυθευμάτων αυτού του χώρου:</div><div align="justify" style="margin-bottom: 1.2em; margin-top: 0.6em; padding: 0px;">Δεν είμαστε Ινδοευρωπαίοι. Είμαστε ένας λαός αυτόχθων. Η ιστορική διαδρομή του είναι εκατοντάδων χιλιάδων χρόνων σ’ αυτή εδώ την γη, όπως είναι και ο πολιτισμός. Οι Αρχάνθρωποι των Πετραλώνων έζησαν περίπου για ένα εκατομμύριο χρόνια μέσα στην Σπηλιά. Βέβαια πρωτο-μπαίνουν όταν αλλάζη το κλίμα της Γης και γίνεται ψυχρό, στην αρχή της Πλειστοκαίνου, δηλαδή πριν 1.700.000 χρόνια περίπου. Και βγαίνουν, εγκαταλείπουν την Σπηλιά, όταν αυτή γεμίζει μπάζα πριν 580.000 με 600.000 χρόνια. Σε αυτό το εκατομμύριο χρόνων που έζησαν μέσα στην Σπηλιά, σ’ όλες τις παγετώδεις περιόδους και περιόδους ξηρασίας, ανέπτυξαν έναν πολιτισμό, που έδωσε την ρίζα, την αρχή για κάθε άλλο πολιτισμό, πολύ πιο παλαιό από τους πολιτισμούς της Μέσης Ανατολής, Σουμερίων, Αιγυπτίων κ.λπ. και όλων των άλλων λαών, Ινδιών και Κίνας, που υπήρξαν ποτέ επί της Γης.</div><div align="justify" style="margin-bottom: 1.2em; margin-top: 0.6em; padding: 0px;">Οι Έλληνες λοιπόν είναι αυτόχθονες. Η ιστορία τους δεν αρχίζει πριν 5 ή 7 χιλιάδες χρόνια αλλά πριν «εκατομμύρια χρόνια» (όπως θα δούμε στη συνέχεια). έζησαν πάνω από ένα εκατομμύριο χρόνια σε σπηλιές (κλείνοντας το μάτι στα μυθεύματα περί «κούφιας γης» και ανθρώπων των σπηλαίων), μέσα τις οποίες ανέπτυξαν έναν αρχέγονο πολιτισμό. Την ίδια, δηλαδή, εποχή που σε όλο τον υπόλοιπο κόσμο, σύμφωνα με το σύνολο των ανθρωπολόγων, ο άνθρωπος βρίσκεται στα πρώτα του εξελικτικά στάδια, και τα πρώτα χονδροειδή εργαλεία χρονολογούνται περίπου στα 2-2,5 εκ. χρόνια, στην Ελλάδα των «αρχανθρώπων» ζούσαν «σε σπηλιές» άνθρωποι που δημιουργούσαν πολιτισμό για «ένα εκατομμύριο χρόνια». Και για να μην αμφιβάλλουμε, ο Πουλιανός συνεχίζει: «Ο άνθρωπος έχει τις ρίζες του εδώ, και οι Αρχάνθρωποι έχουν τις ρίζες τους σ’ αυτό το σημείο, δηλαδή από την Χαλκιδική μέχρι κάτω σ’ όλο το Αιγαίο αναπτύσσεται το όρθιο στάδιο του Ανθρώπου». Ωστόσο δεν αρκείται στο ότι αναγορεύει τον Homo erectus σε σύγχρονο άνθρωπο αλλά πάει ακόμα πιο πίσω: «ο άνθρωπος πρωτοεμφανίζεται εδώ... πριν από 11 ή 12 εκατομμύρια χρόνια». Ο πρώτος μαθητής του γυμνασίου γνωρίζει, ή τουλάχιστον είναι υποχρεωμένος να γνωρίζει, πως πριν 11 ή 12 εκατομμύρια χρόνια όχι μόνο δεν έχει εμφανιστεί δείγμα ανθρωπιδών αλλά δεν είχαν καν δημιουργηθεί οι σύγχρονες κατηγορίες των πιθήκων, ενώ τα απολιθώματα των πρωτευόντων (primates) που διασώζονται ανήκουν σε είδη που δεν απαντώνται σήμερα.</div><div align="justify" style="margin-bottom: 1.2em; margin-top: 0.6em; padding: 0px;">Ο υποφαινόμενος έχει μια προσωπική εμπειρία για τον τρόπο που ο κ. Πουλιανός κατασκευάζει την ανθρωπολογική του θεωρία (!). Σε διάλεξή του στο «Πνευματικό Κέντρο» του Δήμου Αθηναίων, το 2001, ρωτήθηκε από τον συγγραφέα αυτού του κειμένου σε τι στηρίζει την άποψή του πως ο άνθρωπος εμφανίστηκε πριν 8 εκατ. χρόνια στην Ελλάδα, τη στιγμή που όλη η διεθνής βιβλιογραφία μιλούσε για 6 εκατ. το πολύ, και μάλιστα στην Αφρική και μόνο. Η απάντησή του στο ερώτημά μου ήταν απολύτως χαρακτηριστική: «Πριν από μερικές δεκάδες χρόνια, όταν είχε ανακαλυφθεί η “Λούσυ”, μιλούσαν για 3.5 εκατ. χρόνια. Τώρα έφθασαν στα έξι. Άρα κάποτε θα φθάσουν και στα επτά-οκτώ που λέω εγώ». Στο μεταξύ, τα οκτώ τα έκανε έντεκα και ούτω καθεξής. Και όμως την ίδια ακριβώς στιγμή που δίνεται η συνέντευξη του Άρη Πουλιανού στον Δαυλό, σε άρθρο του ετέρου ανθρωπολόγου, του Νίκου Πουλιανού, στην Ελληνική Αγωγή, αναφέρονται τα εξής: «Σήμερα η Μοριακή Βιολογία δίνει ηλικία διαχωρισμού του ανθρώπου από τον κλάδο των Πριμάτων (primates) περί τα 6 εκατ. χρόνια. Εμείς θα επιμείνουμε στα + 1 εκατ. χρόνια.»21 Έτσι την ίδια ακριβώς στιγμή, το 2001, ο Άρης Πουλιανός υποστήριζε σε διάλεξη τη θεωρία των οκτώ εκατομμυρίων ετών, όπως ακριβώς αποκάλυπτε ο Νικόλαος Πουλιανός στην Ελληνική Αγωγή, και παράλληλα, στον Δαυλό, ο πρώτος «ανέβαινε» στα ένδεκα εκατ. χρόνια!. Τι είναι όμως τρία ή τέσσερα εκατομμύρια χρόνια για τους Έλληνες «ανθρωπολόγους»;!</div><div align="justify" style="margin-bottom: 1.2em; margin-top: 0.6em; padding: 0px;">Και είναι εύλογο: η οικογένεια Πουλιανού έχει στήσει στη Χαλκιδική μια ολόκληρη βιομηχανία ελέγχοντας –και οικονομικά– το σπήλαιο των Πετραλώνων, ενώ διοχετεύει αυτού του είδους την «επιστημονική γνώση» στους χιλιάδες των μαθητών από όλα τα σχολεία της Ελλάδας που το επισκέπτονται κάθε χρόνο, καθώς και στους χιλιάδες άλλους επισκέπτες –του «ελληνοκεντρικού χώρου» κατ’ εξοχήν– που στην πλειοψηφία τους είναι βέβαια αφιλοκερδείς όσο και εύπιστοι. Αυτή η βιομηχανία της παραπληροφόρησης απαιτεί μια διαρκή ανατροφοδότηση με νέες «ανακαλύψεις», γι’ αυτό και, κατά τακτά χρονικά διαστήματα, αυτές θα πρέπει να... υποστασιοποιούνται.</div><div align="justify" style="margin-bottom: 1.2em; margin-top: 0.6em; padding: 0px;">Ίσως έτσι το «μοντέλο Πουλιανού» να οδηγείται σε απόλυτα εξωπραγματικά μυθεύματα –όπως εξάλλου συνέβη με το σύνολο του «χώρου»– αλλά ποιος νοιάζεται γι’ αυτό, όταν το κράτος και οι αρχαιολόγοι ή οι ανθρωπολόγοι των Πανεπιστημιακών μας ιδρυμάτων και της Εφορίας Αρχαιοτήτων και της Αρχαιολογικής Εταιρείας, σιωπούν επιτρέποντας στους Πουλιανούς να διασύρουν την Ελλάδα παγκοσμίως; [Εξ άλλου, παραδόξως, τα δικαστήρια έχουν πολλές φορές δικαιώσει τον... Πουλιανό στην αντιδικία του με το ελληνικό κράτος, ενώ του παραχωρείται συστηματικά το Πνευματικό Κέντρο του Δήμου Αθηναίων για τις διαλέξεις του!].</div><div align="justify" style="margin-bottom: 1.2em; margin-top: 0.6em; padding: 0px;">Ερανιζόμαστε για άλλη μια φορά από τον Δαυλό: στο τεύχος 202 του Οκτωβρίου 1998, βλέπουμε να αναγράφεται στο εξώφυλλο: «Άγαλμα 500.000 ετών στην Καρδιά Πτολεμαΐδας» και, όπως μαθαίνουμε στη σελίδα 12.590, πρόκειται για μια ακόμα μεγάλη ανακάλυψη της οικογενείας, και μάλιστα του κ. Νικολάου Πουλιανού. Διαβάζουμε λοιπόν στο σχετικό άρθρο συνέντευξη του Ν. Πουλιανού πως πρόκειται για ένα «πρωτογλυπτό» ηλικίας «500.000 ετών τουλάχιστον. Ίσως όμως να φθάνη ή να ξεπερνά την ηλικία του Αρχάνθρωπου των Πετραλώνων (750.000 έτη).[ ] Είναι πράγματι μια συνταρακτική ανακάλυψη, καθώς το αρχαιότερο δείγμα τέχνης που είχαμε έως τώρα στον κόσμο δεν ξεπερνά τις 40-50.000 χρόνια»22.</div><div align="justify" style="margin-bottom: 1.2em; margin-top: 0.6em; padding: 0px;">Ο αναγνώστης θα έχει προσέξει φαντάζομαι δύο σταθερές αυτής της επιστημονίζουσας παραφιλολογίας: πρώτον, την τάση υπερδεκαπλασιασμού της αυθεντικής χρονολόγησης (ο «Άνθρωπος των Πετραλώνων» περνάει από τα 70 χιλ. χρόνια ηλικίας στις 700 ή 750 χιλιάδες, και το «πρωτογλυπτό» από τα 40.000 χρόνια της τέχνης του ανθρώπου στις 500.000) και, δεύτερον, την επιμονή στο «πρωτο»-γλυπτό (κατά το «πρωτογλώσσα») «αρχ»-άνθρωπος κλπ., έτσι ώστε να τονίζεται η σημασία των προγόνων μας και... παρεμπιπτόντως, των «ερευνητών».</div><div align="justify" style="margin-bottom: 1.2em; margin-top: 0.6em; padding: 0px;"><b>Οι εχθροί του ελληνισμού</b></div><div align="justify" style="margin-bottom: 1.2em; margin-top: 0.6em; padding: 0px;">Όμως μένει να εξηγηθεί πώς και γιατί ο ελληνισμός έχει οδηγηθεί σήμερα στο έσχατο σημείο της παρακμής και της κατάπτωσης, ενώ κατείχε την παγκόσμια κυριαρχία πριν τον κατακλυσμό; Ποιος ευθύνεται γι’ αυτό; Για την έκπτωση των Ελλήνων ευθύνονται πολλοί. Είναι πανθομολογούμενος ο συστηματικός αντισημιτισμός του Δαυλού και, προφανώς, η λογική της απόλυτης αυτοχθονίας, της «πρωτογλώσσας» και όλων των υπολοίπων παραπέμπει σε μια λογική «περιούσιου λαού» που ανταγωνίζεται τον άλλο περιούσιο λαό, τους Εβραίους, για την «παγκόσμια ηγεμονία». Ωστόσο οι «Εβραίοι» και ο «εβραϊσμός» δεν είναι τόσο οι συγκεκριμένοι Εβραίοι, ή έστω οι σιωνιστές, αλλά ο «εβραϊσμός» μέσα στην ίδια την Ελλάδα, δηλαδή η... ορθοδοξία και το ελληνικό κράτος. Αυτός είναι ο πραγματικά μεγάλος εχθρός. Όπως γράφει ένας από τους βασικούς συνεργάτες του Δαυλού, ο Π.Λ. Κουβαλάκης: «Η πρώτη όψη της εθνικής μας συνείδησης, η ελληνικότητα, είναι η μόνη εθνική ιδεολογία (παρήχθη από ένα συγκεκριμένο έθνος) που είναι ταυτόχρονα και παγκόσμια, ταυτισμένη με τον Πολιτισμό. Από την άλλη πλευρά η μόνη εθνική ιδεολογία που αντιστρατεύτηκε ιστορικά και αντιστρατεύεται πνευματικά την ελληνικότητα είναι αυτή της ρωμιοσύνης»23. Δηλαδή ο βασικός αντίπαλος του «παγκοσμιοποιημένου» ελληνισμού του Δαυλού είναι ο... συγκεκριμένος και μόνος υπαρκτός ελληνισμός, εκείνος της «ρωμιοσύνης», δηλαδή… του ελληνικού κράτους.</div><div align="justify" style="margin-bottom: 1.2em; margin-top: 0.6em; padding: 0px;">Γι’ αυτό εξ άλλου ο Δαυλός και οι ομόφρονές του, συστηματικά, καθημερινά, αδιάκοπα, εκστρατεύουν ενάντια στο υπαρκτό ελληνικό έθνος –που δυστυχώς πλέον έχει περιοριστεί σε «ενάμισι» κράτος, την Ελλάδα και την Κύπρο–, στο όνομα του αρχαίου ελληνισμού και κυρίως του «σύγχρονου» εκφραστή του, του «Παγκόσμιου Πολιτισμού». Και για να μη μένει καμία αμφιβολία, ο εκδότης του Δαυλού, στην ίδια ακριβώς γραμμή πλεύσης, μας λεει πως η Ελλάδα δεν είναι η κακομοίρη Ελλαδίτσα την οποία παλεύουμε να διασώσουμε εδώ και τώρα, από τα «θηρία» που την απειλούν από Ανατολή και Δύση, αλλά μια «άλλη Ελλάδα»: «Συνειδητοποίηση της υπαρκτής Ελληνικής Παγκοσμιότητας, ιδού η σημερινή Μεγάλη Ιδέα των Ελλήνων. Μια ιδέα απολύτως ρεαλιστική, αφού η Ελλάδα ως Επιστήμη, Λογική, Απόδειξη, Διάλογος, Θεωρία, Δημοκρατία, Γλώσσα κ.λπ. είναι ήδη πανταχού παρούσα. μια ιδέα χωρίς αντίπαλο...». Και παρακάτω: «Δεν χρειάζεται να κατακτήσουμε την παγκόσμια Ελληνικότητα αυτή είναι ήδη κατακτημένη. Απομένει πρώτον να την κατανοήσουμε, να την αποδεχθούμε ως πραγματικότητα...»24. Και έρχεται ο «ελληνοκεντρικός» κ. Μπερνς, σε συνέντευξή του στον Δαυλό –τη στιγμή που βομβαρδιζόταν η Γιουγκοσλαβία–, να δηλώσει πως: «Δεν θα υπήρχε αυτή η Αμερική αν δεν υπήρχε η αρχαία Ελλάδα»25. Καθόλου τυχαία ο Δαυλός, ενώ σε χιλιάδες (κυριολεκτικώς), άρθρων και σχολίων επιτίθεται στην Ορθοδοξία, τη «ρωμιοσύνη», το ελληνικό κράτος, τον εβραϊσμό... ως υπόστρωμα του χριστιανισμού, αφήνει συστηματικά στο απυρόβλητο την Τουρκία και τις δυτικές δυνάμεις. Όχι, ο μεγάλος εχθρός είναι η «ρωμιοσύνη»!</div><div align="justify" style="margin-bottom: 1.2em; margin-top: 0.6em; padding: 0px;">Έτσι αρχίζουμε να κατανοούμε καλύτερα το τρέχον πολιτικό νόημα μιας ορισμένης ιδεολογικής, μέχρι γελοιογραφίας, εμμονής: η επέκταση του ελληνισμού στα πέρατα της Οικουμένης έχει απαντήσει στο αίτημα της επιβίωσής του. Εμείς ζούμε μέσα από τους... Αμερικανούς, τους... Αϊνού, τους... Ίνκας κλπ. Σε ό,τι αφορά στη σημερινή μας υπόσταση, δεν έχουμε παρά να χωνευτούμε σε αυτό τον παγκόσμιο «ελληνικό» κόσμο και να… εγκαταλείψουμε το προσκήνιο ως συγκεκριμένο και απτό έθνος-κράτος. Και επειδή ως συγκεκριμένο και απτό έθνος υπήρξαμε για 1.700 χρόνια ορθόδοξοι, βαλκανικοί, «τουρκομερίτες», ανατολίτες, θα πρέπει να ξεριζωθούν αυτά τα στοιχεία της ζωντανής ταυτότητάς μας για να γίνουμε και πάλι... αρχαίοι Έλληνες, δηλαδή παγκοσμιοποιημένοι. Υπερβολή; Ας διαβάσουμε και πάλι τον κ. Κουβαλάκη:</div><div align="justify" style="margin-bottom: 1.2em; margin-top: 0.6em; padding: 0px;">Σε παλαιότερο άρθρο (τεύχος 219, «Η εξολόθρευσις των Εθνών και ο κατατρεγμός του Πολιτισμού») προσπαθήσαμε να καταγράψουμε την ιστορική και ιδεολογική καμπή, από την οποία διέρχεται σήμερα η ανθρωπότητα. Κύριο γνώρισμά της φαίνεται να είναι η σταδιακή επικράτηση ενός οικουμενικού προτύπου ανθρώπου με αντίστοιχη αποδυνάμωση, μέχρι και αφανισμό, των ιδιαίτερων εθνικών ιδεολογιών, αυτών των πανίσχυρων μορφών συλλογικής συνείδησης, που ταλάνισαν (υπογρ. του Άρδην) κυρίως τον Δυτικό Κόσμο κατά τους δύο τελευταίους αιώνες. Μέσα στη δίνη της μεταβολής αυτής πρέπει να ιδωθή και η εθνική ιδεολογία της σύγχρονης Ελλάδος. [ ]</div><div align="justify" style="margin-bottom: 1.2em; margin-top: 0.6em; padding: 0px;">Η εθνική μας συνείδηση παρουσιάζει δύο διαφορετικές και αντίρροπες όψεις, φαινόμενο μοναδικό στον κόσμο των εθνών. Η μία όψη συνιστά την παγκόσμια Ελλάδα, δηλ. τις αξίες, τα πρότυπα και τα ιδανικά που γέννησε η πνευματική μεγαλουργία των αρχαίων προγόνων μας και αποτελούν σήμερα την ενεργοποιό δύναμη, τη φαιά ουσία του Παγκόσμιου Πολιτισμού. Είναι πλέον κοινός τόπος, πως ό,τι συνιστά σήμερα τον Παγκόσμιο Πολιτισμό [ ] γεννήθηκε και ήκμασε στην αρχαία Ελλάδα. Αξιοσημείωτο είναι το γεγονός, πως την εποχή εκείνη, και όχι αργότερα, σφυρηλατήθηκε και διαμορφώθηκε το πολιτισμικό πρότυπο του Έλληνος Ανθρώπου, που ξεπέρασε τα όρια της Ελληνικής Φυλής, έγινε πανανθρώπινο: «...το των Ελλήνων όνομα πεποίηκε μηκέτι του γένους αλλά της διανοίας δοκείν είναι, και μάλλον Έλληνας καλούμε τους της παιδεύσεως της ημετέρας ή τους της κοινής φύσεως μετέχοντας» (Ισοκράτης, «Πανηγυρικός» 50-52). Σήμερα της ημετέρας παιδείας μετέχουν άνθρωποι απ’ όλα τα έθνη της γης, όσοι σκέπτονται, φέρονται και δημιουργούν «ομολογουμένως τη φύσει» - ελεύθερα, έλλογα, αδογμάτιστα, μη μαζικά, μη εξουσιαστικά, μη θεοκρατικά.</div><div align="justify" style="margin-bottom: 1.2em; margin-top: 0.6em; padding: 0px;">Την άλλη όψη της εθνικής μας συνείδησης συνιστά η επίσημη ιδεολογία του νεοελληνικού κράτους, που στηρίζεται στη βυζαντινή ορθόδοξη παράδοση και σε έναν εκκεντρικό κρατισμό, γνωστόν ως Ρωμιοσύνη. Οι ιδεολογικές καταβολές της βρίσκονται στους πρώτους βυζαντινούς αιώνες, την εποχή του μεγάλου μίσους και του ολοκληρωτικού διωγμού παντός ελληνικού, τότε που επιβλήθηκε το πρότυπο του «δούλου του θεού», του υποταγμένου στον Ιεχωβά και στους επίγειους εκπροσώπους του, την πολιτική και θρησκευτική εξουσία26.</div><div align="justify" style="margin-bottom: 1.2em; margin-top: 0.6em; padding: 0px;">Κατά συνέπεια, σύμφωνα με τη «γραμμή» του Δαυλού, για να μεγαλουργήσει και πάλι ο ελληνισμός, πρέπει να εξαφανιστεί το ελληνικό έθνος-κράτος, που με την βαλκανική μιζέρια του εμποδίζει την εκδίπλωση των θαυματουργών ιδιαιτεροτήτων των «Ελλήνων» και να γίνουμε ένα μέρος της νέας «παγκόσμιας κοινότητας», στην οποία ήδη έχει σαρκωθεί ο ελληνικός πολιτισμός. Και προϋπόθεση για κάτι τέτοιο είναι η συντριβή του «Ιεχωβά και των επίγειων εκπροσώπων του, της πολιτικής και θρησκευτικής εξουσίας». Γι’ αυτό και οι ύμνοι στην παγκοσμιοποίηση (αλλά προσοχή, αυτή φέρει ελληνική σφραγίδα και όχι εβραϊκή! Αντίθετα «εβραϊκό» είναι το ελληνικό κράτος του «Ιεχωβά»!).</div><div align="justify" style="margin-bottom: 1.2em; margin-top: 0.6em; padding: 0px;">Tέλος, ο εκδότης του Δαυλού θα διευκρινίσει και τις πολιτικές και ιδεολογικές ρίζες της άποψής του, κατακεραυνώνοντας την... Επανάσταση του 1821 και τις απόπειρες του ελληνισμού για εθνική ολοκλήρωση καθώς και τον βενιζελισμό που οδήγησαν σε καταστροφή [παραδόξως (!;) σε απόλυτη ταύτιση με μια υποτιθέμενη οικουμενιστική-πατριαρχική αντίληψη για την Ορθοδοξία]. Ιδού πως εκφράζεται για τις απελευθερωτικές απόπειρες των Ελλήνων: «Ο επί 17 αιώνες υπνώττων Ελληνισμός, ο ανελλήνιστος, απολίτιστος και ανιστόρητος Ελληνισμός των μαύρων αιώνων της Ρωμιοσύνης, απέκτησε με την Επανάσταση του 1821 κρατική “στέγη”, έστω στέγη που θύμιζε τον κοινολεκτούμενο “καραγκιοζ-μπερντέ” και πλέον ου»27. Ο «μεγάλος βυζαντινισμός» μας του Καβάφη, οι γενιές και γενιές των αγωνιστών κατά της ξένης κατοχής, οι αδιάκοπες απόπειρες για απελευθέρωση συρρικνώθηκαν για τον Δαυλό σε έναν «ανελλήνιστο, απολίτιστο και ανιστόρητο Ελληνισμό» και εκείνο το έστω μικρό κρατίδιο που βγήκε μέσα από υπεράνθρωπους αγώνες και για εκατό χρόνια αποπειράθηκε να απελευθερώσει το έθνος μας, με λάθη, με οπισθοδρομήσεις, με θυσίες, ήταν απλώς ένας «καραγκιοζ-μπερντές», ενώ ο ελληνισμός κατά τον κ. Λάμπρου θα έπρεπε να είχε ακολουθήσει τον Ι. Μεταξά, όπως επισημαίνει στο άρθρο του.</div><div align="justify" style="margin-bottom: 1.2em; margin-top: 0.6em; padding: 0px;">Γι’ αυτό χαρακτηρίσαμε εκ προοιμίου αυτόν τον χώρο «ψευδο-ελληνοκεντρικό». Διότι, στην πραγματικότητα, με μοχλό και πρόσχημα την (όντως) χρυσή εποχή του κλασικού ελληνισμού, υπηρετεί έναν απηνή διωγμό ενάντια στην πρόσφατη ταυτότητά μας, «των 17 τελευταίων αιώνων», όπως ανενδοίαστα υποστηρίζει, και τροφοδοτεί έναν μόνιμο εμφύλιο πόλεμο ανάμεσα στους διαφορετικούς αναβαθμούς της ιστορικής μας διαδρομής. Αυτή η ιδεολογία υπηρετεί και προωθεί τον, ιδεολογικό τουλάχιστον, σπαραγμό μεταξύ των Ελλήνων, σε μια κομβική στιγμή της ιστορίας μας, όταν και πάλι απειλούμαστε με γεωγραφική συρρίκνωση και πολιτισμικό εξανδραποδισμό. Τέλος, στο όνομα μιας δήθεν ελληνικής οικουμενικότητας, προωθεί μια ρατσιστική, στενόκαρδη, και εν τέλει καθόλου «ελληνική», αντίληψη για την ελληνικότητα και τον ελληνισμό.</div><div align="justify" style="margin-bottom: 1.2em; margin-top: 0.6em; padding: 0px;">Όμως για την ιδεολογία και τους στόχους του <i>Δαυλού </i>θα επανέλθουμε στο επόμενο τεύχος του<i> Άρδην.</i></div><div align="justify" style="margin-bottom: 1.2em; margin-top: 0.6em; padding: 0px;"><br /></div><div align="justify" style="margin-bottom: 1.2em; margin-top: 0.6em; padding: 0px;"><b>Σημειώσεις:</b></div><div align="justify" style="margin-bottom: 1.2em; margin-top: 0.6em; padding: 0px;">1. Βλέπε και τις απόψεις του καθηγητή Renfrew που δημοσιεύτηκαν και στο Δαυλό τ. 80-81, 84, 85 του 1988, καθώς και του καθηγ. κ. Προμπονά που δημοσιεύονται στο ανά χείρας τεύχος του «Άρδην». 2. Βλέπε τεύχος 26, Φεβρ. 2004. (Στο άρθρο όλες οι παραπομπές από τον Δαυλό, είναι απολύτως ακριβείς εκτός, σε ορισμένες, από διαφορές στην ορθογραφία). 3. Κ. Πλεύρης, «Το ελληνικό Αλφάβητον», τ. 29, Μάϊος 2004, «Περί καταγωγής του ελληνικού αλφαβήτου» τ. 51, Μάρτιος 1986, «Η αλήθεια για το Αλφάβητο και οι διαστρεβλωτές της», τ. 58, Οκτώβριος 1986, «Η διαχρονική ενότητα της ελληνικής» τ. 79, Ιούλιος 1988. 4. Δαυλός, τ. 77, 1988. 5. Δαυλός, τ. 78 και 79 του 1988. 6. Δαυλός, τ. 83 - Νοέμβριος 1988. 7. Μάλιστα, αυτές τις ημέρες του αρχόμενου 2005, ανακοινώθηκε η ανακάλυψη ενός ακόμα νεολιθικού οικισμού στην Αυγή της Καστοριάς, που σύμφωνα με τις πρώτες εκτιμήσεις των αρχαιολόγων ήκμασε γύρω στο 5.600 έως 5.000 π.Χ. περίπου. Και βέβαια τα κτίσματα και τα καλλιτεχνικά ή χρηστικά αντικείμενα είναι νεολιθικά και όχι βέβαια τα φανταστικά των «πρωτοελλήνων» του Δαυλού. (Γιώτα Μυρτσιώτη, «Σπάνια νεολιθικά ευρήματα», Εφημερίδα Καθημερινή, 29 Ιανουαρίου 2005). 8. Βλέπε τεύχ. 264, Δεκ. 2003.</div><div align="justify" style="margin-bottom: 1.2em; margin-top: 0.6em; padding: 0px;">9. Χαρακτηριστικά παραθέτω τα άρθρα του τον πρώτο χρόνο της έκδοσης του «Δαυλού»: τεύχος 1 «Πολωνικός ιδεαλισμός», τεύχος 3 «Το ιδεολογικό υπόβαθρο του Αγώνα», τεύχος 4 «Πού βρίσκεται η πνευματική ηγεσία», τεύχος 5 «Η Άλωση αφετηρία αναγεννήσεως του Ελληνισμού», τεύχος 7 «Η αποτυχία της Κλασικής Παιδείας», τεύχος 8-9 «Δημαγωγία και πολιτική, τεύχος» 10 «Εξουσία και Πνεύμα», τεύχος 11 «Ηράκλειτος και Σωκράτης», τεύχος 12 «Η Κλασική Ελλάδα θεμέλιο για το παρόν και το μέλλον».</div><div align="justify" style="margin-bottom: 1.2em; margin-top: 0.6em; padding: 0px;">10. Δαυλός τ. 19, Ιούλιος 1983, σ. 869.</div><div align="justify" style="margin-bottom: 1.2em; margin-top: 0.6em; padding: 0px;">11. Δαυλός τ. 23, Νοέμβριος 1983, σ. 1052.</div><div align="justify" style="margin-bottom: 1.2em; margin-top: 0.6em; padding: 0px;">12. H παρένθεση του Άρδην.</div><div align="justify" style="margin-bottom: 1.2em; margin-top: 0.6em; padding: 0px;">13. Βλέπε τεύχος 228, Δεκεμβριος του 2000.</div><div align="justify" style="margin-bottom: 1.2em; margin-top: 0.6em; padding: 0px;">14. Βλέπε «Η τεχνολογία των Θεών», Δαυλός, τεύχη 235–236/7 του 2001.</div><div align="justify" style="margin-bottom: 1.2em; margin-top: 0.6em; padding: 0px;">15. Βλέπε τ. 244, Απρίλιος 2002.</div><div align="justify" style="margin-bottom: 1.2em; margin-top: 0.6em; padding: 0px;">16. Δαυλός τ. 252, Δεκέμβριος 2002.</div><div align="justify" style="margin-bottom: 1.2em; margin-top: 0.6em; padding: 0px;">17. Και ποιος ακούει τον Μαρινάτο και όλους τους υπολοίπους αρχαιολόγους, που μιλούν για την καταστροφή της Θήρας, την οποία και αποκάλυψε η αρχαιολογική σκαπάνη, καθώς και για τον «κατακλυσμό» που προκάλεσε το παλιρροϊκό τσουνάμι –ισχυρότερο από το πρόσφατο της Ινδονησίας, σύμφωνα με όλες τις ενδείξεις με βάση το μέγεθος της καλδέρας της Θήρας– που δημιούργησε η τελευταία και πιο καταστροφική έκρηξη του ηφαιστείου. Γύρω στο 1450 π.Χ., λοιπόν, καταστρέφεται η Θήρα και η Κρήτη, τουλάχιστον, και οι καταστροφικές συνέπειες έφτασαν μέχρι την Παλαιστίνη και την Αίγυπτο. (Βλέπε σχετικά, Σπ. Μαρινάτος, Νικ. Πλάτων, στην Ιστορία του ελληνικού έθνους, Εκδοτική Αθηνών, τομ. Α΄, σσ. 212-221).</div><div align="justify" style="margin-bottom: 1.2em; margin-top: 0.6em; padding: 0px;">Αυτή είναι και η πλέον πιθανή ερμηνεία του «Κατακλυσμού». Αν όμως γινόταν αποδεκτή μια τέτοια χρονολόγηση του «Κατακλυσμού» από τον Δαυλό και τους λοιπούς, τότε θα εντασσόταν στην πραγματική ιστορία και θα κατέρρεε ολόκληρο το οικοδόμημα που εμφανίζει έναν υπερτεχνολογικό πρωτοελληνισμό πριν καν από την αρχαιότερη νεολιθική εποχή, την έκτη χιλιετία π.Χ. Γι’ αυτό και όσο αρχαιότερα, τόσο καλύτερα...</div><div align="justify" style="margin-bottom: 1.2em; margin-top: 0.6em; padding: 0px;"><br /></div><div align="justify" style="margin-bottom: 1.2em; margin-top: 0.6em; padding: 0px;">18. Βλ. και Richard Leakey, The origins of Mankind, Phoenix, Λονδίνο 1999 και Kate Wong, Meave Leakey et.al., in “New Look at Human Evolution”, Scientific American, Special Edition, τόμ.13, αρ. 2, 25 Αυγούστου 2003.</div><div align="justify" style="margin-bottom: 1.2em; margin-top: 0.6em; padding: 0px;"><br /></div><div align="justify" style="margin-bottom: 1.2em; margin-top: 0.6em; padding: 0px;">19. Βλέπε σημ. 18.</div><div align="justify" style="margin-bottom: 1.2em; margin-top: 0.6em; padding: 0px;"><br /></div><div align="justify" style="margin-bottom: 1.2em; margin-top: 0.6em; padding: 0px;">20. Δαυλός, τεύχος 230, Φεβρουάριος 2001.</div><div align="justify" style="margin-bottom: 1.2em; margin-top: 0.6em; padding: 0px;"><br /></div><div align="justify" style="margin-bottom: 1.2em; margin-top: 0.6em; padding: 0px;">21. Νίκος Πουλιανός, «Συνθήκες εμφανίσεως του νέου είδους, Εύνοια της φύσεως(;!)», Ελ. Αγωγή, τεύχος 48, Φεβρουάριος 2001.</div><div align="justify" style="margin-bottom: 1.2em; margin-top: 0.6em; padding: 0px;"><br /></div><div align="justify" style="margin-bottom: 1.2em; margin-top: 0.6em; padding: 0px;">22. Βλέπε τεύχος 202 του Οκτωβρίου 1998, σ. 12590.</div><div align="justify" style="margin-bottom: 1.2em; margin-top: 0.6em; padding: 0px;"><br /></div><div align="justify" style="margin-bottom: 1.2em; margin-top: 0.6em; padding: 0px;">23. Παν.Λ. Κουβαλάκης, «Η θυσία της Ελληνικής Παγκοσμιότητας στο βωμό της κρατικιστικής Ρωμιοσύνης», Δαυλός, τ. 227, Νοέμβριος 2000.</div><div align="justify" style="margin-bottom: 1.2em; margin-top: 0.6em; padding: 0px;"><br /></div><div align="justify" style="margin-bottom: 1.2em; margin-top: 0.6em; padding: 0px;">24. Δ.Ι. Λάμπρου, «Η μεγάλη Ιδέα του σημερινού Ελληνισμού», Δαυλός, τ. 207, Μάρτιος 1999.</div><div align="justify" style="margin-bottom: 1.2em; margin-top: 0.6em; padding: 0px;"><br /></div><div align="justify" style="margin-bottom: 1.2em; margin-top: 0.6em; padding: 0px;">25. Δαυλός, τ. 209, Μάιος 1999.</div><div align="justify" style="margin-bottom: 1.2em; margin-top: 0.6em; padding: 0px;">26. Παν.Λ. Κουβαλάκης, ό.π. «Η θυσία της Ελληνικής Παγκοσμιότητας στο βωμό της κρατικιστικής Ρωμιοσύνης», Δαυλός, τ. 227, Νοέμβριος 2000.</div><div align="justify" style="margin-bottom: 1.2em; margin-top: 0.6em; padding: 0px;">27. Δ.Ι. Λάμπρου, «Η μεγάλη Ιδέα του σημερινού Ελληνισμού», ό.π., Δαυλός, τ. 207, Μάρτιος 1999.</div><div align="justify" style="margin-bottom: 1.2em; margin-top: 0.6em; padding: 0px;">Αναδημοσίευση από <a href="http://www.ardin.gr/?q=node/1053">http://www.ardin.gr/?q=node/1053</a></div><div align="justify" style="margin-bottom: 1.2em; margin-top: 0.6em; padding: 0px;"><br /></div><h2 style="color: black; font-family: 'Times New Roman'; line-height: normal; margin: 0px; padding: 0px;"><span style="color: #494949; font-family: Helvetica, Arial, sans-serif;"><span style="font-size: 19px; font-weight: normal; line-height: 24.960002899169922px;">(σ.σ αναρωτιόμαστε μήπως παραέχει ομοιότητες το παραπάνω με την περίπτωση του </span></span><span style="background-color: transparent; font-size: 19px; font-weight: normal; line-height: 24.960002899169922px;"><span style="color: #494949; font-family: Helvetica, Arial, sans-serif;">freeinquiry; που σε ορισμένους κύκλους αποτελεί συνέχεια του Δαυλού μιάς και συμμετέχουν πολλοί πρώην συγγραφείς του Δαυλού εκεί)</span></span></h2></div></div></div>Unknownnoreply@blogger.comtag:blogger.com,1999:blog-5536117957744916490.post-83418528110852369502013-09-19T12:01:00.000-07:002015-11-13T05:23:06.128-08:00Αμεριμνησία και διαγραφή των σημασιών<div dir="ltr" style="text-align: left;" trbidi="on"><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">Συγγραφέας: Γιώργος Καστρινάκης</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">Περιοδικό <a href="http://www.ardin.gr/?q=taxonomy/term/830" target="_blank">Άρδην τ. 52</a></span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">Tα τελευταία χρόνια, ένα ρεύμα σκέψης αναπτύσσεται στην Ελλάδα, η λεγόμενη «αρχαιολατρία», το οποίο διαπλεκόμενο εφεξής με τον εσωτερισμό, την αστρολογία και το «υπερφυσικό», συγκροτεί έναν ευρύτερο ανορθολογικό χώρο. Στο παρελθόν, το ρεύμα αυτό παρέμενε στα πλαίσια της «αρχαιοπληξίας», που όχι μόνο θεωρεί την παράδοση, και ειδικά την ανυπέρβλητη έως σήμερα αρχαία Ελλάδα, ως ένα «πρότυπο» για τη σημερινή πραγματικότητα αλλά επιθυμεί μια κυριολεκτική «επιστροφή» σε αυτήν. Παρά τα φονταμενταλιστικά χαρακτηριστικά αυτού του χώρου —εκτός από μια σύντομη αναφορά μας στον μύθο της «Ομάδος Ε»— η προσπάθεια του περιοδικού κατέτεινε σε μια εμπεριστατωμένη απάντηση στην λογική της αντιπαράθεσης ελληνισμού και ορθοδοξίας [Βλέπε ιδιαίτερα το τεύχος 27 του Άρδην με αφιέρωμα «το πέρασμα από την αρχαιότητα στον χριστιανισμό», όπου φιλοξενήθηκαν και μερικές από τις σοβαρότερες φωνές του συγκεκριμένου «χώρου»]. Απέναντι στην «εκσυγχρονιστική λαίλαπα» που εξακολουθεί να αποτελεί το κυρίαρχο ζήτημα προς αντιμετώπιση, επιχειρούμε να διατυπώσουμε έναν σοβαρό και σφαιρικό λόγο για την την ελληνικότητα και την αρχαία Ελλάδα [βλέπε επανειλημμένα αφιερώματα στο γλωσσικό ζήτημα καθώς και το αφιέρωμα στον Κώστα Παπαϊωάννου], αποκλείοντας τόσο τους αρχαιολατρικούς φονταμενταλισμούς όσο και τις ακροδεξιές φυλετιστικές και ρατσιστικές λογικές — ο ελληνικός πολιτισμός είναι τόσο σημαντικός ώστε δεν χρειάζεται την συνηγορία του κ. Πλεύρη. Πάντα πιστεύαμε πως η διαμόρφωση ενός αντίπαλου δέους στην εκσυγχρονιστική παγκοσμιοποίηση προϋποθέτει την συστηματική αντιπαράθεση ενός έλλογου και συνθετικού οικοδομήματος.</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><br /></span><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">Οι πρόσφατες εξελίξεις στον «χώρο», η εισβολή και κατακυριάρχηση του ανορθολογισμού, η ανάδειξη εντύπων και τηλεοπτικών «προσωπικοτήτων» που διασύρουν τόσο τον ελληνισμό όσο και τη στοιχειώδη λογική και η συνακόλουθη υποχώρηση των πιο σοβαρών εκδοχών στο εσωτερικό του –ή ακόμα και η σταδιακή προσχώρηση ορισμένων στον ανορθολογισμό, «γιατί πουλάει»– μας υποχρεώνουν πλέον σε μια πιο συστηματική αντιμετώπιση του φαινομένου. Γιατί αν στη δεκαετία του 1970, και εν μέρει του 1980, για την αρχαία Ελλάδα, μ’ έναν καινοτόμο και δημοκρατικό στοχασμό, μιλούσαν προοδευτικοί Νεοέλληνες στοχαστές, όπως ο Καστοριάδης, ο Αξελός, ο Παπαϊωάννου, τα τελευταία δέκα χρόνια, οι σοβαροί στοχαστές αρχίζουν να επικαλύπτονται από τον ορυμαγδό μιας συνωμοσιολογικής, ή και φασιστοειδούς αντίληψης ποικιλώνυμων «ερευνητών» που λυμαίνονται τον έντυπο και ραδιοτηλεοπτικό χώρο.</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><br /></span><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">Η μετάβαση αυτή δεν είναι τυχαία: στα πρώτα «επαναστατικά» και ελπιδοφόρα μεταπολιτευτικά χρόνια, η αναφορά στην άμεση δημοκρατία της αρχαίας Αθήνας λειτουργούσε ως ένα πρότυπο για μια σύγχρονη διεύρυνση των ελευθεριών, ενώ στη μετά το 1989 εποχή, και κυρίως μετά το 2000, η προσφυγή στους αρχαίους προγόνους ως εξωγήινους, υπερανθρώπους ή ημίθεους, αντανακλά την εξάντληση και την παρακμή της μεταπολίτευσης. Επιπλέον, και ίσως το σημαντικότερο, χρησιμοποιείται ως πρόσχημα για να πληγεί ο σύγχρονος ελληνισμός, στα πλαίσια ενός γενικευμένου ιδεολογικού εμφυλίου πολέμου. Για τον λόγο αυτό επιβάλλεται μια εκτεταμένη ανάλυση του φαινομένου. Τόσο μάλλον που τα τελευταία χρόνια ακόμα και τα ίδια τα έντυπα αυτού του χώρου εξαχρειώνονται προοδευτικά, μεταβάλλοντας ακόμα και την αρχική γραμμή πλεύσης τους, αναδεικνύοντας το αδιέξοδο στο οποίο έχουν περιπέσει — ένδειξη συνάμα και της βαθύτατης παρακμής της χώρας μας. Έτσι, μέσα σε τριάντα χρόνια, περάσαμε από τον Περικλή στους εξωγήινους και από τον Καστοριάδη στον… Φουράκη.</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><br /></span><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">Το παρόν αφιέρωμα εντάσσεται, λοιπόν, σε μία λογική στοιχειώδους αυτοπροστασίας της ελληνικότητας, της αρχαίας Ελλάδας, του ελληνισμού. Η πλειοψηφία του –ψευδώς– αποκαλούμενου «αρχαιολατρικού χώρου», θα έπρεπε μάλλον να χαρακτηρίζεται πλέον ως «χώρος κατασυκοφάντησης του αρχαίου ελληνισμού». Επιπροσθέτως, στην τρέχουσα εκδοχή του, λειτουργεί ως όργανο μιας ακόμα βαθύτατης διάσπασης των Ελλήνων, πέρα από τις παραδοσιακές κομματικές. Μιας διάσπασης ανάμεσα σε «Έλληνες» και «Ρωμιούς», ανάμεσα σε γένος και έθνος-κράτος, ανάμεσα σε ορθόδοξους και μη. Μιας διάσπασης η οποία δεν στηρίζεται σχεδόν πουθενά, διότι συσκοτίζουν το γεγονός πως, σήμερα, Έλληνες και Ρωμιοί είναι ένα και το αυτό, πως από το κάποτε μεγάλο γένος μας έχει απομείνει πλέον, σχεδόν αποκλειστικά, το έθνος-κράτος μας και η απειλούμενη Κύπρος, και πως, για δεκαεφτά αιώνες, όλοι μας, θρησκευόμενοι και μη, χριστιανοί και «παγανιστές», πορευθήκαμε κάτω από τα σχήματα της ορθοδοξίας, και πως αυτή αποτελεί την πρόσφατη παράδοσή μας, έχοντας αναχωνεύσει στο εσωτερικό της και την αρχαιοελληνική.</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><br /></span><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">Μπορεί κάποιοι να μην είναι ικανοποιημένοι από το βαθμό αποδοχής της ελληνικότητας από την ορθοδοξία. Θα έπρεπε όμως να προβάλλουν τη δική τους αντίληψη με πνεύμα αλληλεγγύης, συναντίληψης και συμπόρευσης.</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><br /></span><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">Η λογική της διάσπασης και του εμφυλίου</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><br /></span><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">Είναι γνωστό πως η πάλη γύρω από την ιστορία και την παράδοση είναι καθοριστικής σημασίας σε στιγμές που το παρόν εμφανίζεται, και είναι όντως, ζοφερό, οπότε λαοί και άτομα καταφεύγουν στην ιστορία για να διδαχθούν και να αμυνθούν.</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><br /></span><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">Αυτό συνέβη τα τελευταία χρόνια και στην Ελλάδα. Οι Έλληνες, σε μια εποχή κρίσης και αποσύνθεσης της ταυτότητάς τους –τα τελευταία δεκαπέντε ή είκοσι χρόνια–, κατέφυγαν στην ιστορική τους μνήμη. Αλλά η ιστορία και η παράδοση των Ελλήνων αναπτύσσεται σε τρεις ιστορικούς αναβαθμούς: τον αρχαίο, τον μεσαιωνικό και τον σύγχρονο. Μια σφαιρική αντίληψη για τον ελληνισμό πρέπει να αναφέρεται και στα τρία αυτά στάδια, αν θέλει να μην είναι μεροληπτική, άσχετα με το εάν κάποιος ενδιαφέρεται περισσότερο για την αρχαία παράδοση, τη μεσαιωνική ή τη σύγχρονη, ενώ παράλληλα οφείλει να την αντιμετωπίζει στη σχετικότητά της και τη σύνδεσή της με το παρόν. Τέλος, τα αξιολογικά κριτήρια [του τύπου: αν τότε είχε συμβεί κάτι διαφορετικό, ίσως τα πράγματα να είχαν εξελιχθεί αλλιώς κ.ο.κ.] δεν μπορούν να χωρέσουν στην ιστορία και την παράδοση. Όλοι ίσως θα θέλαμε να συνεχίζονταν και μετά τον 4ο αιώνα π.Χ. οι μορφές άμεσης δημοκρατίας της αρχαίας Αθήνας. Αυτό όμως δεν σημαίνει πως θα πετάξουμε ολόκληρη τη μεταγενέστερη ιστορία μας. Είναι δική μας και πρέπει να την αποδεχθούμε, έστω και εάν δεν συμφωνούμε με πολλές από τις εκφάνσεις της.</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><br /></span><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">Η ιδεοληπτική και μεροληπτική χρήση της ιστορίας, η ανάληψη και η προβολή με μεγεθυντικό φακό μιας ιστορικής περιόδου, με κριτήρια αξιολογικά, οδηγεί σε παραμορφώσεις, αρχικά, και τερατογενέσεις τελικά.</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><br /></span><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">Το ρεύμα της «επιστροφής» στον ελληνισμό αποτέλεσε τα προηγούμενα χρόνια τον κύριο αντίπαλο του ισοπεδωτικού «εκσυγχρονισμού» που θέλει να εξαφανίσει κάθε ιδιαίτερο πρόσωπο, έτσι ώστε να γίνει αποδεκτή η λογική των παγκοσμιοποιητών, η οποία προαπαιτεί την εξαφάνιση κάθε ιδιαιτερότητας. Εξ ου και τα τελευταία χρόνια αναπτύχθηκαν ένα σύνολο από στρατηγικές που αποσκοπούν στη συρρίκνωση και τη διάλυση του ρεύματος της αυτοσυνειδησίας. Ένας γενικευμένος πόλεμος κατά πάντων, μια εσωτερική διάσπαση του ελληνισμού είναι το κύριο στοιχείο αυτής της μεθόδευσης.</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><br /></span><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">Έχουμε αναφερθεί πολλές φορές στις τακτικές του «εκσυγχρονισμού», εκείνες της παρόξυνσης των εμφύλιων διαμαχών στο πεδίο της ιστορίας: το αύριο συγκρούεται με το σήμερα, το παρόν με το μόλις χθες, το πρόσφατο παρελθόν με το απώτερο. Έτσι διαλύεται η ενότητα της ελληνικής ιστορίας. Γι’ αυτούς άλλο ήταν οι αρχαίοι Έλληνες, άλλο το Βυζάντιο, άλλο η τουρκοκρατία, άλλο το σήμερα. Και εμείς είμαστε μόνον τα παιδιά του σήμερα, της «παροντικότητας». Γενικότερα, σε ό,τι αφορά στην ιστορία, τους ενδιαφέρει μόνον, ή κυρίως, εκείνη η πλευρά που παροξύνει τις εσωτερικές αντιθέσεις και όχι μια συνθετική αντίληψη. Στην ελληνική επανάσταση του ’21 και τη διαμόρφωση του νεοελληνικού έθνους δεν επιλέγεται η κυρίαρχη εθνικοαπελευθερωτική πλευρά αλλά προβάλλεται ο «εσωτερικός αγώνας» ως η κύρια όψη. Η σύγκρουση διαφωτισμού-εκκλησίας ή οι εμφύλιες διαμάχες των Ελλήνων επαναστατών, από υπαρκτό –αλλά δευτερεύον– στοιχείο αναγορεύονται σε κυρίαρχο. Η αντίθεση με τους κατακτητές υποβαθμίζεται, και μάλιστα αναπτύσσονται ψευδή ιδεολογήματα για την υποτιθέμενη ηπιότητα της οθωμανικής κυριαρχίας, τα οποία κατατείνουν στην ιδεολογική προετοιμασία για την αποδοχή της επιστροφής της τουρκικής ηγεμονίας σήμερα.</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><br /></span><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">Άλλο πρόσφατο κλασικό παράδειγμα αυτής της εκσυγχρονιστικής ιστοριογραφίας είναι η πληθώρα των βιβλίων που, από την αντίσταση ενάντια στους κατακτητές το 1940-44, μεταθέτουν το κέντρο βάρους και πάλι στην εμφύλια διαμάχη. Αυτή η δήθεν «ταξική» ιστοριογραφία προωθείται μάλιστα από τα πιο υποταγμένα στη νέα τάξη και τον εκσυγχρονισμό τμήματα της διανόησης και του πολιτικού φάσματος. Και το ζητούμενο είναι ακριβώς η υποταγή μας σε αυτή τη νέα τάξη και, επομένως, η παρόξυνση των εσωτερικών αντιθέσεων, η αναζωπύρωση ξεπερασμένων «παραταξιακών» συγκρούσεων και η υποτίμηση για άλλη μια φορά του εθνικοαπελευθερωτικού στοιχείου των συγκρούσεων της Κατοχής.</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><br /></span><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">Όμως ο κλασικός «εκσυγχρονισμός», επειδή έρχεται σε κατάφωρη αντίθεση με την πραγματικότητα της συρρίκνωσης του ελληνισμού –οικονομικής, πολιτισμικής, γεωπολιτικής–, χάνει προοδευτικά την ιδεολογική μάχη. Ενισχύονται τα ρεύματα της ιδεολογικής αντίστασης και της καταφυγής στη διαχρονία μας. [Είναι χαρακτηριστική η περίπτωση του καθηγητή Σβορώνου που διαφεύγει πλέον από το εκσυγχρονιστικό στρατόπεδο, έστω και με το έργο του, post mortem]. Γι’ αυτό, λοιπόν, πρέπει να χρησιμοποιηθούν καινούργια όπλα, και κατ’ εξοχήν να επιδιωχθεί η αποσύνθεση του ίδιου του ρεύματος της επανεθνικοποίησης. Και ποιο μέσο θα ήταν προσφορότερο από την εσωτερική εμφύλια διαμάχη αυτού του χώρου και την αυτογελοιοποίησή του; Η αντίθεση, για παράδειγμα, οικουμενισμού και «εθνοκεντρισμού» στα πλαίσια της Ορθοδοξίας, η οποία προσέλαβε τεράστια έκταση με το ζήτημα του Πατριαρχείου και των «νέων χωρών», κατατρώγει εδώ και πολλά χρόνια τον σύγχρονο ελληνισμό, τη στιγμή που η υλική βάση της αντίθεσης γένους και έθνους έχει πάψει να υπάρχει ήδη από το 1922 και τουλάχιστον μετά το 1960 και την έξοδο των Ελλήνων από την Πόλη.</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><br /></span><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">Σε αυτή την κατεύθυνση η μεγαλύτερη στρέβλωση επιχειρείται μέσα από την πριμοδότηση της ψευδοαρχαιολατρίας, σε ό,τι αφορά στη μετάβαση από τον αρχαίο κόσμο στον μεσαιωνικό ελληνισμό και την ορθοδοξία. Εδώ, με βάση αμφίβολα κριτήρια αξιολόγησης του ιστορικού μας σώματος και της διαχρονίας μας, πραγματοποιείται ένα εγχείρημα μείζονος διχασμού του ενιαίου σώματος του ελληνισμού, μεταξύ ενός υποτιθέμενου «αυθεντικού» ελληνικού κόσμου και ενός «εβραϊκού» ορθόδοξου μεσαιωνικού ελληνισμού. Έτσι, το μεγάλο ζήτημα της περιόδου από το 300 π.Χ. έως το 300 μ.Χ. περίπου, για την παρακμή του ελληνισμού δεν είναι πλέον η καταστροφή της Κορίνθου, ο Μόμμιος, η Πύδνα κ.ο.κ., δεν είναι πλέον η υποταγή του ελληνικού κόσμου στη Ρώμη, αλλά ο σταδιακός εκχριστιανισμός του! Και παρασιωπάται το γεγονός πως η μεταφορά της πρωτεύουσας από τη Ρώμη στην Κωνσταντινούπολη και η διαμόρφωση του ορθόδοξου χριστιανισμού απετέλεσαν το βασικό στοιχείο της μερικής επανελληνοποίησης του ανατολικού ρωμαϊκού κόσμου! Παρασιωπάται, πως όταν, για παράδειγμα, οι Λατίνοι και οι Δυτικοί αναφέρονται στην Ορθοδοξία την χαρακτηρίζουν ως το «ελληνικό δόγμα» (rite Grec). Και όμως υπάρχουν πολλοί Έλληνες που επιχειρούν να ακρωτηριάσουν το σώμα ενός ήδη παραπαίοντος ελληνισμού σε αρχαίο και «αυθεντικά» ελληνικό, από τη μια, και ορθόδοξο –«ιουδαιοχριστιανικό»– από την άλλη κ.ο.κ. δημιουργώντας τις βάσεις για μια ακόμα εμφύλια σύρραξη στους κόλπους του.</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><br /></span><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">Διότι, βέβαια, όπως δείξαμε, το πρόβλημα δεν έγκειται στο εάν προτιμούμε την πολιτειακή μορφή της αρχαίας Αθήνας από το αυτοκρατορικό Βυζάντιο –πράγμα που ισχύει φαντάζομαι για την πλειοψηφία των Ελλήνων. Όχι, αλλά το εάν συνιστούν και τα μεν και τα δε στιγμές της ιστορικής μας διαχρονίας, που τις αναλαμβάνουμε στο σύνολό τους, διότι αποτελούν εξ ίσου στοιχεία της παράδοσής μας. Διότι εάν αποκόψουμε από την ιστορική μας διαδρομή τους τελευταίους... 17 αιώνες, οδηγούμαστε αναγκαστικά σε μια τερατογένεση. Και αυτή θέλουμε να περιγράψουμε, τόσο στο τρέχον αφιέρωμα όσο και σε όσα τεύχη χρειαστεί στη συνέχεια (τουλάχιστον σε ένα ακόμα).</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><br /></span><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">Αρχαία Ελλάδα και ορθοδοξία</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><br /></span><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">Κατ’ αρχάς, όπως έχουμε πλειστάκις τονίσει [βλέπε και το ειδικό αφιέρωμα του Άρδην “Ελληνισμός και Χριστιανισμός”, τεύχος 28, Δεκέμβρης 2000-Γενάρης 2001], ο χριστιανισμός δεν αναπτύσσεται σε άμεση χρονική συνάφεια με τον αρχαίο ελληνικό κόσμο, αλλά με τον ρωμαϊκό αυτοκρατορικό κόσμο. Η αρχαία πόλις, ως αυτόνομη πολιτειακή οντότητα, έχει ήδη καταστραφεί από την εποχή των ελληνιστικών χρόνων, πολλούς αιώνες πριν. Δεν είναι λοιπόν το Βυζάντιο και ο χριστιανισμός που κατέστρεψαν τον ελληνικό κόσμο, αλλά η ρωμαιοκρατία, ενώ αντίθετα το Βυζάντιο εγκαινιάζει την επανελληνοποίησή του. Και αν κατηγορείται το Βυζάντιο ότι έκτισε πάνω στους αρχαίους ναούς τις εκκλησιές, πράγμα που είναι εν μέρει αλήθεια, δεν θα πρέπει να ξεχνάμε παράλληλα πως και η αρχαία ελληνική θρησκεία ήταν πλέον σκιά του εαυτού της και είχε ήδη υποκατασταθεί από τις ανατολικές θρησκείες, τον Μιθραϊσμό κλπ. Κατά συνέπεια, η εκ των υστέρων αναζωπύρωση μιας διαμάχης ανάμεσα στην κλασική Ελλάδα του 5ου π.Χ. αιώνα και τη βυζαντινή του 4ου και 5ου μ.Χ. είναι όχι μόνο βαθύτατα διχαστική, ακόμα και αν ίσχυε, αλλά και απολύτως αντι-ιστορική. (Είναι σα να υποστηρίζαμε, για παράδειγμα, μερικούς αιώνες μετά, πως ο εμφύλιος του 1945-49 θα πρέπει να συνεχίζεται εσαεί).</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><br /></span><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">Υπεύθυνες, λοιπόν, για την παρακμή του κλασικού ή ελληνιστικού ελληνισμού δεν είναι πλέον οι ιστορικές εξελίξεις, εσωτερικές και εξωτερικές –εξάντληση της πόλεως-κράτους, ανάδυση νέων δυνάμεων όπως η Ρώμη– αλλά απλώς και μόνο η εγκατάλειψη των αρχαίων θεών και η αποδοχή του «ιουδαιοχριστιανισμού». Πώς λοιπόν θα αναγεννήσουμε την αρχαία Ελλάδα; Μα είναι απλό, επιστρέφοντας στη χλαμύδα, ξαναφέρνοντας το δωδεκάθεο και απορρίπτοντας σχεδόν είκοσι αιώνων ιστορία. Δεν αναζητούμε πια την ενότητα του ελληνισμού στη μακρά διάρκεια, πώς δηλαδή ο Διόνυσος και η Σεμέλη θα σαρκωθούν στον Χριστό και την Παναγία, πώς το δωδεκάθεο θα ξαναβρεθεί στους δώδεκα αποστόλους, πώς οι φιλοσοφικές διαμάχες της αρχαιότητας θα μεταβληθούν εν μέρει στις θεολογικές έριδες του Βυζαντίου και τις πολιτικές αντιπαραθέσεις των νεοελλήνων, πώς η αρχαία μουσική θα φτάσει μέχρι σήμερα κ.ο.κ.</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><br /></span><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">Κάτι ανάλογο εξάλλου είχε συμβεί στο γλωσσικό πεδίο, όπου ο εμφύλιος διήρκεσε ολόκληρους αιώνες, με την απόπειρα επιστροφής στα αρχαία ελληνικά, όταν το ζητούμενο δεν ήταν πλέον η αναζήτηση της συνέχειας και της διαχρονίας μέσα από τη ζωντανή εξέλιξη της γλώσσας, αλλά η επιστροφή στην αρχαία –αττική– μορφή της; Έτσι το αίτημα για μια επαφή με τη διαχρονική εξέλιξη της ελληνικής γλώσσας στις διάφορες μορφές της, το αίτημα να γνωρίζουμε τα αρχαία ελληνικά για να αντλούμε από αυτά, μεταβλήθηκε σε επιστροφή, παρ’ όλο που η μόνη ζωντανή συνέχεια της αρχαίας ελληνικής είναι η σύγχρονη νεο-ελληνική.</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><br /></span><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">Υπογραμμίσαμε ήδη πως είναι απολύτως κατανοητό το γιατί, σε μια περίοδο παρακμής, καθίσταται δυνατό ένα μέρος των Ελλήνων να στρέφονται στο παρελθόν όχι απλώς για να αντλήσουν από αυτό τα πρότυπά τους, αλλά και για να προσπαθήσουν να το ξαναφέρουν στη ζωή. Και επειδή η οργανική αναβίωσή του είναι στην πραγματικότητα ανέφικτη, μια και τόσα πράγματα έχουν αλλάξει και ο υπαρκτός ελληνισμός έχει συρρικνωθεί ανεπίστρεπτα, καταφεύγουν αφ’ ενός στην ονειροφαντασία, συχνά άσχετα από τις προθέσεις τους, και αφ’ ετέρου στην εχθρότητα απέναντι στις μεταγενέστερες μορφές που ενδύθηκε ο ελληνισμός στην ιστορική του διαδρομή. Εχθρότητα που τροφοδοτείται και υποδαυλίζεται συστηματικά από ποικίλες κατευθύνσεις.</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><br /></span><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">Δεν υπάρχουν, θα πείτε, σε αυτόν τον χώρο αυθεντικοί ιδεολόγοι, άνθρωποι καλής πίστης, που έχουν πειστεί πως η «αποκατάσταση» του αρχαίου ελληνικού πνεύματος είναι προϋπόθεση για μια καλύτερη πορεία του σύγχρονου ελληνισμού; Και βέβαια υπάρχουν, και η συντριπτική πλειοψηφία των ανθρώπων που ασπάζονται αυτές τις απόψεις είναι όντως καλής πίστης. Ωστόσο, επειδή πλέον τα πράγματα έχουν φθάσει στο μη περαιτέρω και κινδυνεύει να συκοφαντηθεί μακροπρόθεσμα κάθε αναφορά στην αρχαία Ελλάδα ως γελοιογραφική, είναι καιρός οι πάντες να αναλάβουν τις ευθύνες τους. Δεν μπορούν άνθρωποι που θέλουν να είναι σοβαροί και ειλικρινείς να εξακολουθούν να συναγελάζονται, σε έντυπα συστηματικής παραπληροφόρησης, με ανθρώπους φαιδρούς, απατεώνες και «ευρω»-θήρες. Και δεν μπορεί να σταθεί ως δικαιολογία το ότι «βγάζουν το ψωμί τους», συνεργώντας στην ενίσχυση ενός τερατουργήματος.</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><br /></span><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">Δεν θα πρέπει, παράλληλα, να ξεχάσουμε την ιδιαίτερη και βαρύτατη ευθύνη που έχουν οι «σοβαροί» διανοούμενοι και οι κάθε είδους πνευματικοί θεσμοί της χώρας, καθώς και τα πολιτικά κόμματα. Όλοι τους, τα προηγούμενα χρόνια, βυθισμένοι στην αυτάρκεια και την αυταρέσκεια των πολιτικών σαλονιών, των ακαδημαϊκών χώρων, των... ευρωπαϊκών προγραμμάτων και των δεξιώσεών τους, άφησαν ελεύθερο το έδαφος σε κάθε είδους παραπληροφόρηση. Ακόμα και σήμερα είναι χαρακτηριστική η αντίδραση πολλών από τους εκπροσώπους του «επίσημου» πολιτικού και διανοητικού κατεστημένου, όταν αναφερόμαστε στην ανάγκη να φωτιστεί το ζήτημα αυτού του «χώρου»: «Πρόκειται για περιθωριακό φαινόμενο με το οποίο δεν αξίζει κανείς να ασχοληθεί». Βέβαια, όταν αυτό το φαινόμενο θεριέψει και τους έλθει κατακέφαλα ως μπούμερανγκ για την αβελτηρία τους, όπως συνέβη με τόσα άλλα «περιθωριακά φαινόμενα» στο μεσοπόλεμο, τότε θα είναι πια αργά.</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><a href="http://www.ardin.gr/?q=node/1067" target="_blank">πηγή</a></span></div>Unknownnoreply@blogger.comtag:blogger.com,1999:blog-5536117957744916490.post-17428958521760393542013-08-26T00:53:00.000-07:002015-11-13T05:23:06.143-08:00Γνωστές και άγνωστες πτυχές από την ιστορία της πλατείας Ελευθερίας της Θεσσαλονίκης<div dir="ltr" style="text-align: left;" trbidi="on"><div dir="ltr" style="text-align: left;" trbidi="on"><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">Τμήμα του θαλάσσιου μετώπου της Θεσσαλονίκης αποτελούσε η σημερινή πλατεία Ελευθερίας, η οποία μέχρι το 1870 βρεχόταν κατά το ήμισυ από τη θάλασσα. Έκτοτε, η ιστορία της πλατείας ακολούθησε αυτήν της πόλης, αλλάζοντας μορφές και χωροταξική σημασία, ανάλογα με την εποχή, αποτελώντας άλλοτε χώρο αναψυχής και παρελάσεων ή κομβικό σημείο συγκέντρωσης στρατιωτικών δυνάμεων, ακόμη και τόπο μαρτυρίου.</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><br /></span><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"> Η πλατεία Ελευθερίας, όπως τη γνωρίζουμε σήμερα δεν ήταν πάντα στεριά. Μέχρι το 1870 – οπότε άρχισε η κατεδάφιση της θαλάσσιας οχύρωσης της πόλης, στην προσπάθεια της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας να εκσυγχρονιστεί – η θάλασσα έφτανε μέχρι το μέσον της πλατείας. Τριάντα μέτρα βορειότερα βρισκόταν το βυζαντινό θαλάσσιο τείχος, που ξεκινούσε από τον Λευκό Πύργο, ακολουθούσε τις σημερινές οδούς Κορομηλά και Καλαποθάκη, διέσχιζε την πλατεία Ελευθερίας και κατέληγε στον λεγόμενο πύργο της Αποβάθρας ή αλλιώς Τοπ Χανέ (στη σημερινή γωνία Κατούνη και Οπλοποιού, όπου βρίσκεται σήμερα ο ‘Ζύθος” στα Λαδάδικα). Εκεί βρισκόταν και η είσοδος του λιμανιού, που κατασκεύασε ο Μέγας Κωνσταντίνος.</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><br /></span> <span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">Πτυχές της ιδιαίτερης αυτής περιοχής της Θεσσαλονίκης παρουσιάζονται στον τόμο <a href="http://www.skroutz.gr/books/103164.%CE%97-%CF%80%CE%BB%CE%B1%CF%84%CE%B5%CE%AF%CE%B1-%CE%95%CE%BB%CE%B5%CF%85%CE%B8%CE%B5%CF%81%CE%AF%CE%B1%CF%82-%CF%83%CF%84%CE%B7-%CE%98%CE%B5%CF%83%CF%83%CE%B1%CE%BB%CE%BF%CE%BD%CE%AF%CE%BA%CE%B7.html" target="_blank">«Η Πλατεία Ελευθερίας στη Θεσσαλονίκη – Ο χώρος, οι άνθρωποι, η ιστορία»</a> που κυκλοφόρησε από την Πολιτιστική Εταιρεία Επιχειρηματιών Βορείου Ελλάδος με συντελεστές την πολιτικό μηχανικό, Ελλη Γκαλά – Γεωργιλά, η οποία έγραψε και επιμελήθηκε την έκδοση, την αρχιτέκτονα – μηχανικό, Χριστίνα Ζαρκάδα Πιστιόλη και τον συγγραφέα Αλέξανδρο Γρηγορίου. Στις 230 σελίδες του, ο τόμος περιλαμβάνει πλούσιο εικονογραφικό υλικό, παράθεση ιστορικών γεγονότων, σχολιασμούς και έρευνες σε αρχεία κτηματολογικά, τεχνικά, πολεοδομικά, σε παλαιούς χάρτες της περιοχής και σε βιβλιογραφικές πηγές.</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><br /></span> <span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><b>Η Εκκλησιαστική Σκάλα και το Τοπ Χανέ</b></span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><br /></span> <span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">Ο χρόνος κατασκευής του θαλάσσιου τείχους, καθώς και η προγενέστερη μορφή της περιοχής της πλατείας Ελευθερίας στα ρωμαϊκά και παλαιοχριστιανικά χρόνια δεν είναι γνωστά. Βάσει αρχαιολογικών ευρημάτων εικάζεται ότι στην προκυμαία της περιοχής της πλατείας Ελευθερίας και ανατολικότερα, πιθανώς βρισκόταν η Εκκλησιαστική Σκάλα, αλλά και ο βυζαντινός πύργος που ήλεγχε την είσοδο του λιμανιού, το Τοπ Χανέ της οθωμανικής περιόδου, το οποίο αποτέλεσε το φρούριο του Βαρδάρη, επί τουρκοκρατίας. Ωστόσο, παραμένουν άγνωστα περισσότερα στοιχεία για την κατασκευή και τη χρήση τους. Από τον πύργο του Τοπ Χανέ, προς τα ανατολικά, ξεκινούσε το τείχος των εγκαταστάσεων του κεντρικού λιμανιού, που διέσχιζε τις οδούς Μητροπόλεως και Τσιμισκή, στο ύψος της Εθνικής Τράπεζας, έφτανε μέχρι την Φράγκων και κατέληγε στα σημερινά Δικαστήρια.</span><br /><a name='more'></a><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><br /></span> <span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">«Ανατολικά του κεντρικού λιμανιού φαίνεται πως διαμορφωνόταν ένα άλλο μικρότερο λιμάνι που πιθανώς ήταν η Εκκλησιαστική Σκάλα. Σε αυτήν αναφέρεται ο παλιός ερευνητής Χατζής Ιωάννου στα τέλη του 19ου αιώνα. Και ανάμεσα στα δύο λιμάνια λέγεται πως υπήρχε μία χερσόνησος με έναν πύργο», ανέφερε στο ΑΠΕ – ΜΠΕ η κ. Γεωργιλά. Κατά την ίδια, πολλά είναι τα ερωτήματα που παραμένουν και για τον πύργο της Αποβάθρας ή Τοπ Χανέ και για το ρόλο που έπαιξε στην ιστορία της Θεσσαλονίκης, όπως στο διωγμό των Βενετών από τους Τούρκους το 1430.</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">Η διαμόρφωση της πρώτης πλατείας της Θεσσαλονίκης, στη συγκεκριμένη περιοχή, έγινε μετά το 1870, οπότε μεταμορφώθηκε η πόλη – ως αποτέλεσμα των μεταρρυθμίσεων της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας – κατεδαφίστηκε το θαλάσσιο τείχος, έγιναν προσχώσεις και διαμορφώθηκε το παραθαλάσσιο μέτωπο της πόλης, σχεδόν στη σημερινή του εικόνα, κυρίως για να εξυπηρετεί την αυξημένη κίνηση των πλοίων.</span><br /><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><b>Η πρώτη πλατεία</b></span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><br /></span> <span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">Η κατεδάφιση του θαλάσσιου τείχους επετεύχθη, παρά τις αντιρρήσεις μηχανικών. Ο χώρος της Αποβάθρας διανοίχθηκε και παράλληλα έγιναν επιχωματώσεις προς τη θάλασσα, από τις οποίες δημιουργήθηκαν νέα οικόπεδα. Ένα από τα ωραιότερα αγόρασε η ναυτιλιακή εταιρεία Messageries Maritimes (επί της σημερινής Λ. Νίκης, κοντά στη Βενιζέλου). Ακολούθησε η διάνοιξη της οδού Σαμπρή πασά – η σημερινή Βενιζέλου – και διαμορφώθηκε μία μικρή πλατεία, που αποτέλεσε την πρώτη μορφή της πλατείας Ελευθερίας, της πρώτης τόσο ευρύχωρης της πόλης. Αρχικά ονομάζεται πλατεία Αποβάθρας και στη συνέχεια πλατεία Ολύμπου και γίνεται το πιο κοσμικό σημείο της Θεσσαλονίκης. Κεντρικό της σημείο η μπιραρία «Ολυμπος» (αριστερά της οδού Βενιζέλου, στη γωνία του σημερινού πάρκινγκ) και απέναντι το ξενοδοχείο «Ρουαγιάλ». Στη λέσχη Cercle de Salonique συγκεντρώνονται μεγάλοι έμποροι και αστοί, πρόξενοι, στρατιωτικοί των συμμαχικών δυνάμεων κ.α. και είναι γνωστή για την πολυτέλεια, αλλά και για τη βιβλιοθήκη, το εστιατόριο και το μπαρ που διέθετε.</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><br /></span> <span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">Η οδός Σαμπρή γίνεται ο πιο μοντέρνος εμπορικός δρόμος, όπου λειτουργούν μεγάλα καταστήματα, όπως το γερμανικών συμφερόντων «Στάιν», που εγκαινιάστηκε το 1911, διεσώθη της μεγάλης πυρκαγιάς του 1917 και επιζεί έως σήμερα. Στην απέναντι γωνία του μεγάρου Στάιν, στο ισόγειο, εγκαθίσταται το γνωστό ζαχαροπλαστείο Φλόκα, επίσης σημείο αναφοράς της κοσμικής ζωής. Στην καθημερινότητα της πόλης πρωταγωνιστεί και το ζυθοπωλείο του Νιόνιου, στο ισόγειο του Μεγάλου ξενοδοχείου της Αγγλίας. Η πλατεία παραμένει στο επίκεντρο και κατά τον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο, οπότε αποβιβάζονται στο λιμάνι οι συμμαχικές δυνάμεις. Εδώ γίνεται και η υποδοχή του Βενιζέλου, όταν το 1916 εγκαθιστά στη Θεσσαλονίκη την προσωρινή κυβέρνηση της Τριανδρίας. Με τη μεγάλη πυρκαγιά του 1917, ξεκινά η αρχή του τέλους για την πλατεία Ελευθερίας. Τα απομεινάρια των καμένων, άλλοτε πολυτελών, κτιρίων, θα δώσουν τη θέση τους στους σχεδιασμούς για νέα ανοικοδόμηση, με απόφαση της κυβέρνησης Βενιζέλου και αρχιτέκτονα τον Γάλλο Ε. Εμπράρ, ο οποίος προτείνει αλλαγή των χρήσεων της περιοχής.</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><br /></span> <span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><b>Το Ταχυδρομικό Μέγαρο, έργο ανολοκλήρωτο</b></span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><br /></span> <span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">Τα σχέδια προέβλεπαν την ανέγερση, στη θέση του σημερινού χώρου στάθμευσης, ενός μεγαλεπήβολου κτιρίου, που θα στέγαζε το Ταχυδρομείο, το Τηλεγραφείο και το Τηλεφωνείο (ΤΤΤ), ενώ περιμετρικά προβλεπόταν η κατασκευή τραπεζών και γραφείων. Γύρω στο 1920 ξεκίνησε η κατασκευή του Ταχυδρομικού Μεγάρου, αλλά ένα χρόνο αργότερα διακόπηκαν οι εργασίες – επειδή το έδαφος θεμελίωσης παρουσίαζε προβλήματα, αν και ήδη είχαν τοποθετηθεί πάσσαλοι στο υπέδαφος – και έτσι η πλατεία έμεινε κενή. Στο χώρο αυτό σημειώθηκαν αργότερα κάποια σημαντικά γεγονότα, όπως του Μάη του ‘36 και των βασανιστηρίων των Εβραίων από τους Γερμανούς το 1942. Από τη δεκαετία του ‘50 και έπειτα, η πλατεία μετατράπηκε σε χώρο στάθμευσης και αφετηρία λεωφορείων, όμως η περιοχή ουσιαστικά είχε υποβαθμιστεί.</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><br /></span> <span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><b>Οι πρώτοι ιδιοκτήτες των πρώτων οικοπέδων</b></span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><br /></span> <span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">Από την κατεδάφιση του θαλάσσιου τείχους και τις πρώτες εργασίες διαμόρφωσης και επιχωματώσεων του θαλάσσιου μετώπου της Θεσσαλονίκης (1870) διαμορφώθηκαν τα πρώτα καινούργια οικόπεδα στην περιοχή. «Η συνολική τους έκταση αριστερά και δεξιά της πλατείας έφτανε τα 6,5 στρέμματα και σύμφωνα με χάρτες μηχανικών χαρακτηρίζονταν πρώτης κατηγορίας. Από τότε προβλέπονταν να είναι τα πιο ακριβά της νέας παραλιακής συνοικίας, αφού βρισκόταν μπροστά στη θάλασσα και δίπλα στο λιμάνι και την αγορά», δήλωσε η κ. Γεωργιλά. Στη μεγαλύτερη έκτασή τους αγοράστηκαν από τέσσερις οικογένειες με μεγάλη επιρροή εκείνη την εποχή: από την οικογένεια Καπαντζή (οικογένεια Ντονμέδων, εξισλαμισμένων Εβραίων, που είχαν στην κατοχή τους και δύο επαύλεις επί της Βασ. Ολγας – τα κτίρια του σημερινού ΜΙΕΤ και ΟΡΘ), την οικογένεια Μοδιάνο (τραπεζίτες και κτηματίες), και τις οικογένειες Αγκιάχ και Χουλουσή.</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><br /></span> <span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">Ο Γιουσούφ Αγκιάχ έγινε ένας από τους στενούς συνεργάτες του Σαμπρή πασά και πρωτοστάτησε στον εκσυγχρονισμό της πόλης. Το 1870 που ξεκίνησε η κατεδάφιση του τείχους διορίστηκε δήμαρχος της Θεσσαλονίκης – τότε ξεκίνησε και ο θεσμός της δημαρχίας. Ο Αγκιάχ, σύμφωνα με τίτλους κτηματογράφησης του 1911, απέκτησε μεγάλο ποσοστό των οικοπέδων δεξιά της πλατείας, από την παραλία έως την Καλαποθάκη. Το οικόπεδο στη γωνία Βενιζέλου και Νίκης το μοιράστηκε με την οικογένεια Μοδιάνο, που πιθανώς, ως τραπεζίτες, του εξασφάλισε τη χρηματοδότηση. Δίπλα σε αυτά τα οικόπεδα, εκτείνεται αυτό της ναυτιλιακής Messageries Maritimes, που παραχωρήθηκε από τις τουρκικές αρχές το 1874.</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><br /></span> <span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">Οι Μοδιάνο πωλούν το μερίδιό τους το 1888 σε δύο εύπορους αδελφούς από τις Σέρρες, τους Αλή και Χουλουσή μπέηδες. Ο Χουλουσή μπέης είναι παντρεμένος με τη μοναχοκόρη του Αγκιάχ, ενώ είναι ταυτόχρονα και ιδιοκτήτης ενός μεγάλου τριώροφου ξενοδοχείου στην Εγνατία, του Grand Hotel. Τα οικόπεδα της αριστερής πλευράς της πλατείας ανήκουν στη μεγαλύτερη έκτασή τους στις οικογένειες Μοδιάνο και Καπαντζή. Μετά την πυρκαγιά του 1917, το σχέδιο Εμπράρ προέβλεπε τη δέσμευση των χώρων της πλατείας Ελευθερίας από το Δημόσιο, ώστε να επιτευχθεί ο ανασχεδιασμός και η ανοικοδόμηση της Θεσσαλονίκης. Με ριζοσπαστική για την εποχή απόφαση της κυβέρνησης Βενιζέλου, τα οικόπεδα απαλλοτριώθηκαν και δημιουργήθηκε νέα κτηματογράφιση, από την οποία ευνοήθηκαν κυρίως οι μεγάλοι οικοπεδούχοι της περιοχής, οι οποίοι επανέκτησαν τις περιουσίες τους μέσω πλειστηριασμού.</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><br /></span> <span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">Παραχωρήθηκε μεγάλο οικόπεδο αριστερά της Ι.Δραγούμη στην Εθνική Τράπεζα και, απέναντι, οικόπεδο στην Ιωνική (σημερινή Alpha) τράπεζα. Διανοίχθηκε η Μητροπόλεως και άρχισε η κατασκευή νέων οικοδομών που προορίζονταν για κτίρια γραφείων. Το πρώτο τέτοιο κτίριο που σώζεται και σήμερα είναι του σημερινού Βάρδα (Μητροπόλεως και Βενιζέλου).</span></div><script type="text/javascript"><!-- google_ad_client = "ca-pub-2629871179238575"; /* 468x60, δημιουργήθηκε 23/5/2008 */ google_ad_slot = "5776854775"; google_ad_width = 468; google_ad_height = 60; //</script></div>--><br /><script src="http://pagead2.googlesyndication.com/pagead/show_ads.js" type="text/javascript"></script>Unknownnoreply@blogger.comtag:blogger.com,1999:blog-5536117957744916490.post-50995379871832852992013-08-26T00:39:00.000-07:002015-11-13T05:23:06.158-08:00Τί είναι η κοινωνική ασφάλιση και ποιά η ιστορία της<div dir="ltr" style="text-align: left;" trbidi="on"><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">Κοινωνική ασφάλιση είναι η δραστηριότητα με την οποία το κράτος άμεσα ή με τη μεσολάβηση οργανισμών που βρίσκονται υπό τον έλεγχό του προσφέρει στον εργαζόμενο, αντί ορισμένης τακτικής χρηματικής καταβολής, υλικές παροχές και υπηρεσίες σε περιπτώσεις ασθένειας, σωματικής ή πνευματικής βλάβης, αναπηρίας και γήρατος. Οι δαπάνες καλύπτονται με τις υποχρεωτικές εισφορές των εργαζομένων και των εργοδοτών, τις οποίες έχουν θεσπίσει οι σύγχρονες νομοθεσίες.</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><br /></span> <span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">Η εμφάνιση συστημάτων κοινωνικής ασφάλισης συνδέεται στενά με τη βιομηχανική ευρωπαϊκή επανάσταση του 19ου αι. και την πλήρη ανεπάρκεια της δημόσιας ή ιδιωτικής αγαθοεργίας και φιλανθρωπίας να ανταποκριθούν στις απαιτήσεις των νέων κοινωνικών συνθηκών.</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><br /></span> <span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">Στατιστικές που αναφέρονται στη Γερμανία, για το έτος 1877, δείχνουν ότι σε μερικές κατηγορίες της βιομηχανίας, οι εργάτες ασθενούσαν σε ποσοστό μεταξύ 65% και 80%, ενώ τα βρέφη μητέρων που δούλευαν σε βιομηχανίες, όπου χρησιμοποιούσαν φώσφορο και μόλυβδο πέθαιναν κατά 40% στον πρώτο χρόνο και κατά 70% στα τρία πρώτα χρόνια. Τα εργατικά ατυχήματα ήταν πάρα πολλά και η ασθένεια του εργαζόμενου οδηγούσε την οικογένεια στη δυστυχία.</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><br /></span> <span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">Σε αυτή την κατάσταση, οι εργαζόμενοι άρχισαν να συνασπίζονται και τότε έκαναν την εμφάνισή τους τα συνδικάτα, τα οποία λειτούργησαν συχνά και ως σωματεία εργατικής αλληλοβοήθειας. Τα μέλη τους αναλάμβαναν την υποχρέωση να καταβάλουν περιοδικά ορισμένα ποσά, με σκοπό να δημιουργηθεί ένα κοινό ταμείο προορισμένο να βοηθά τα μέλη που αντιμετωπίζουν αντίξοες συνθήκες στη ζωή και την εργασία τους. Αποδείχτηκε όμως σύντομα ότι η αλληλοβοήθεια ήταν ανίκανη να προστατεύσει με θετικό τρόπο τον εργαζόμενο και να καλύψει τις ανάγκες αυτού και της οικογένειάς του, σε περιπτώσεις ασθένειας, αναπηρίας ή θανάτου. Παράλληλα, μερικές μεγάλες βιομηχανίες, όπως π.χ. των Κρουπ στη Γερμανία, άρχιζαν να ανησυχούν για τις συχνές ασθένειες και απουσίες του ειδικευμένου προσωπικού, που είχαν δυσμενή αντίκτυπο στον ρυθμό της παραγωγής.</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><br /></span> <span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">Η δυσαρέσκεια των εργαζομένων και οι κοινωνικοί αγώνες επηρέαζαν καθοριστικά το γενικό κλίμα της εποχής. Το 1883 υποβλήθηκε στο γερμανικό κοινοβούλιο ένα νομοσχέδιο για την υποχρεωτική α. ασθένειας και μητρότητας που έγινε δεκτό, έπειτα από σφοδρές συζητήσεις και αντιδράσεις. Έναν χρόνο αργότερα, η Γερμανία ψήφισε τον νόμο της υποχρεωτικής ασφάλισης κατά των ατυχημάτων και το 1889 τον νόμο για την υποχρεωτική α. κατά της αναπηρίας και του γήρατος. Έτσι, την αρχή της εθελοντικής α. και αλληλεγγύης, χαρακτηριστικό των σωματείων αλληλοβοήθειας, αντικατέστησε η υποχρέωση του εργοδότη να ασφαλίζει από καθορισμένους κινδύνους, στους οποίους εκθέτονταν οι εργαζόμενοι στην επιχείρησή του.</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><br /></span> <span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">Η απήχηση που είχαν οι γερμανικοί νόμοι ήταν τεράστια και πολλές χώρες ακολούθησαν γρήγορα τον ίδιο δρόμο. Στις αρχές του 20ού αι. δεν υπήρχε ακόμα πρόνοια για έναν μόνο κίνδυνο: την ανεργία. Οι Γερμανοί νομοθέτες θεώρησαν ότι αυτή η μορφή ασφάλισης ήταν απραγματοποίητη. Την αντίληψη αυτή διέψευσε ο Λόιντ Τζορτζ στην Αγγλία, ο οποίος κατόρθωσε, υπερνικώντας σφοδρές αντιδράσεις, να ψηφιστεί από το αγγλικό κοινοβούλιο ο σχετικός νόμος, το 1911.</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"></span><br /><a name='more'></a><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><br /></span> <span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">Στις παραμονές του Α’ Παγκοσμίου πολέμου, πάρα πολλές χώρες είχαν αποδεχτεί την αρχή των κοινωνικών ασφαλίσεων και η κοινωνική κρίση της μεταπολεμικής περιόδου ενίσχυσε στους εργαζόμενους την επίγνωση του δικαιώματος να είναι ασφαλισμένοι και την υποχρέωση του κράτους να παρέχει προστασία. Η περίοδος του μεσοπολέμου χαρακτηρίζεται από την ορμητική ανάπτυξη των κοινωνικών ασφάλισεων. Ο θεσμός όμως, όπως είχε διαμορφωθεί, δεν ανταποκρινόταν πια στο πλαίσιο της ζωής των εργαζομένων που συνεχώς διευρυνόταν ούτε στις απαιτήσεις της σύγχρονης ζωής οι οποίες αυξάνονταν.</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><br /></span> <span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">Η ασφαλιστική αρχή των οργανισμών, φορέων του θεσμού, χάριζε έναν αυστηρό περιοριστικό όρο για πολλές κατηγορίες πολιτών, οι οποίες εξαιρούνταν της προστασίας. Μετά τον Β’ Παγκόσμιο πόλεμο, αναπτύσσεται ακόμα περισσότερο με το αγγλικό σχέδιο γενικής κοινωνικής ασφάλισης, το γνωστό ως Σχέδιο Μπέβεριτζ (1942), το οποίο συνάντησε ευρύτατη επιδοκιμασία. Στη μεταπολεμική εποχή, η κοινωνική ασφάλιση τείνει να ενοποιηθεί με τη δημόσια αντίληψη και να μεταβληθεί σε συστήματα </span><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">κοινωνικής ασφάλισης</span><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"> μέσα στα οποία το κράτος αναλαμβάνει την υποχρέωση να εξασφαλίζει σε κάθε πολίτη προστασία σε περιστατικά της ατομικής, οικογενειακής και συλλογικής του ζωής.</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><br /></span> <span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><b>Ιστορία και νομοθετική κατοχύρωση του θεσμού στην Ελλάδα.</b></span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><br /></span> <span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">Η εισαγωγή ενός συγχρονισμένου συστήματος κοινωνικής ασφάλισης στην Ελλάδα καθυστέρησε, σχετικά με άλλες χώρες, κυρίως εξαιτίας της έλλειψης βιομηχανικής ανάπτυξης. Ο θεσμός ήταν όμως γνωστός από πολλά χρόνια: τον είχαν εφαρμόσει κατά κάποιον τρόπο οι ναυτικοί του Αιγαίου από τον 18o αι. σε απομίμηση παλαιότερης επινόησης του Κολμπέρ στη Γαλλία. Ως συνέχεια και συστηματοποίηση αυτής της πρακτικής πρέπει να θεωρηθεί η ίδρυση, κατά το 1836, του Ναυτικού Απομαχικού Ταμείου (η λειτουργία του όμως άρχισε μόνο το 1861), για το οποίο πάντως δεν είχε προβλεφθεί ούτε εργοδοτική ούτε κρατική εισφορά. Τον ίδιο χρόνο, με τον νόμο Χ’, είχε προβλεφθεί η α. των εργατών μεταλλείων (λειτούργησε μετά το 1882), ενώ ο Ν. 281/1914, έθεσε νομικές βάσεις για τη λειτουργία αλληλοβοηθητικών σωματείων. Τα αποφασιστικότερα βήματα έγιναν όμως κατά και μετά τον Α’ Παγκόσμιο πόλεμο, με τη δημοσίευση, παρά τις έντονες αντιδράσεις, των νόμων 551/1915 περί ευθύνης προς αποζημίωσιν των εξ ατυχήματος εκ της εργασίας παθόντων εργατών ή υπαλλήλων (ο οποίος θέσπιζε την ατομική ευθύνη του εργοδότη για την κάλυψη του επαγγελματικού κινδύνου) και 2868/1922 περί υποχρεωτικής α. των εργατών και ιδιωτικών υπαλλήλων. Ο τελευταίος αυτός νόμος αφορούσε α. των μη αυτοτελώς εργαζομένων μισθωτών της βιομηχανίας, του εμπορίου και της βιοτεχνίας· κατά την εφαρμογή του προτιμήθηκε όμως η α. κατά επιχειρήσεις. Από το 1925 άρχισαν να δημιουργούνται ασφαλιστικά ταμεία αυτοτελώς εργαζομένων (νομικών, υγειονομικών κλπ.).</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><br /></span> <span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">Το 1929, ο Ελευθέριος Βενιζέλος, επαναλαμβάνοντας προτάσεις που είχαν γίνει στον Τύπο ή στη βουλή από το 1902 και ύστερα, εξήγγειλε την προσεχή εφαρμογή γενικευμένου συστήματος υποχρεωτικής ασφάλισης κατά της ασθενείας, ανικανότητος, γήρατος και θανάτου. Το σχετικό νομοσχέδιο κατατέθηκε στη βουλή στις 19 Μαΐου 1932 και ψηφίστηκε (Ν. 5733/1932), αλλά δεν εφαρμόστηκε εξαιτίας κοινοβουλευτικών μεταβολών. Σύντομα όμως ψηφίστηκε νέος νόμος, με συντάκτη τον Χρ. Αγαλλόπουλο (Ν. 6298/1934 Περί </span><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">κοινωνικής ασφάλισης</span><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"> , ο οποίος τέθηκε σε εφαρμογή από 1η Δεκεμβρίου 1937. Η νομοθεσία αυτή, που τροποποιήθηκε και συμπληρώθηκε από νεότερους νόμους, εισήγαγε την καθολικότητα της ασφάλισης των μισθωτών (με δυνατότητα επέκτασης σε κατηγορίες αυτοτελώς εργαζόμενων), από ενιαίο φορέα, το Ίδρυμα Κοινωνικών Ασφαλίσεων (ΙKA).</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><br /></span> <span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">Οι σχετικές με το ΙΚΑ διατάξεις συμπληρώνονται από πολυάριθμες διεθνείς συμβάσεις, τις οποίες υπέγραψε η Ελλάδα τα τελευταία χρόνια, για την αντιμετώπιση των προβλημάτων που προκύπτουν από τη μετακίνηση των ασφαλισμένων από χώρα σε χώρα (υπολογισμός χρόνου εργασίας σε άλλη χώρα, κατανομή των παροχών μεταξύ διαδοχικών οργανισμών κλπ.). Τέλος, με τον Ν. 4169/1961 καθιερώθηκε ο θεσμός της </span><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">κοινωνικής ασφάλισης</span><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"> των αγροτών. Σε όλη τη διάρκεια της δεκαετίας του 1990 το θέμα των διαρθωτικών αλλαγών στην κοινωνική ασφάλιση απασχόλησε έντονα τη χώρα μας, αλλά μέχρι το 2002 δεν είχε δοθεί οριστική λύση.</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><br /></span> <span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><b>Σύστημα οικονομικής λειτουργίας.</b></span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><br /></span> <span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"> Κυριότεροι πόροι των κοινωνικών ασφαλίσεων είναι οι εισφορές των ασφαλισμένων, των εργοδοτών και του κράτους, των οποίων το ύψος καθορίζεται από στατιστικές μελέτες των σχετικών φαινομένων, τα οποία επιδρούν, εκτός άλλων, και οι δημογραφικοί παράγοντες που επικρατούν σε κάθε χώρα (σύνθεση του πληθυσμού ανάλογα με τις ηλικίες κλπ.). Σε ό,τι αφορά στα συστήματα διαχείρισης, οι καταστατικές διατάξεις μάλλον σπανίζουν. Παλαιότερα γινόταν ευρύτατη χρήση του λεγόμενου συστήματος του μέσου ασφαλίστρου, σύμφωνα με το οποίο οι υποχρεώσεις και οι απαιτήσεις δεν προσδιορίζονται χωριστά για κάθε άτομο, αλλά υπολογίζονται για όλους τους ασφαλισμένους ή ένα μέρος αυτών, και ορίζεται συνεπώς ένα σταθερό ασφάλιστρο που να καλύπτει σε κάθε στιγμή όλες τις απαιτήσεις. Το σύστημα αυτό, που ανταποκρίνεται στις ανάγκες των α. μακράς διάρκειας (σύνταξη γήρατος, θανάτου και αναπηρίας), εγκαταλείφτηκε και εξαιτίας των νομισματικών αναστατώσεων της περιόδου μετά τον Α’ Παγκόσμιο πόλεμο και εξαιτίας της γενίκευσης της α., που θα επέφερε, σε περίπτωση υιοθεσίας αυτού του συστήματος, τεράστια συγκέντρωση κεφαλαίων. Αντ’ αυτού του συστήματος και του λεγόμενου συστήματος της κεφαλαιοποίησης (άνοιγμα χωριστού λογαριασμού για κάθε προστατευόμενο πρόσωπο), προτιμήθηκε γενικά το σύστημα της κατανομής ή διανεμητικό, σύμφωνα με το οποίο οι δαπάνες κάθε περιόδου ή χρήσης, π.χ. ενός έτους, πρέπει να καλύπτονται από τα έσοδα της περιόδου και αυτό όχι για κάθε άτομο χωριστά αλλά για όλους τους προστατευόμενους ή τους προστατευόμενους ενός ορισμένου κλάδου, με διατήρηση ενός περιορισμένου αποθεματικού για την αντιμετώπιση έκτακτων και ασυνήθιστων αναγκών.</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><br /></span> <span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">Η κρατική εισφορά προβλέπεται αόριστα από τον νόμο, με τον τύπο μάλλον μιας εγγύησης σε περίπτωση ύπαρξης ελλειμμάτων, αλλά έμμεσα το κράτος συμβάλλει με τη χορήγηση φορολογικών ατελειών, δωρεάν οικοπέδων, τη δημιουργία εσόδων από πρόστιμα κλπ. Το μέγεθος των εργατικών και εργοδοτικών εισφορών καθορίζεται χωριστά για κάθε κλάδο ασφάλισης, με βάση υπολογισμού το τεκμαρτό ημερομίσθιο, σε αντιστοιχία προς μία από τις 13 προβλεπόμενες μισθολογικές κλάσεις (σύστημα της μεταβλητής εισφοράς). Στον υπολογισμό του μισθού λαμβάνονται υπόψη οι διάφορες προσαυξήσεις, επιδόματα, βραβεία, ωφελήματα εις είδος (κατοικία, τροφή, στολή, εισιτήρια κυκλοφορίας κλπ.). Ο νόμος εξουσιοδοτεί το ΙKA να κάνει επενδύσεις από τα διαθέσιμα κεφάλαια σε ιδρύματα που διευκολύνουν τη λειτουργία του ή εξυπηρετούν τους σκοπούς του (γραφεία, νοσοκομεία, μαιευτήρια, παιδικούς σταθμούς και κατασκηνώσεις κλπ.).</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><br /></span> <span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><b>Παροχές στα προστατευόμενα πρόσωπα.</b></span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><br /></span> <span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">Για να χορηγηθεί παροχή στον ασφαλισμένο, πρέπει να συντρέχει κατά την ορολογία του ασφαλιστικού δικαίου, ασφαλιστική περίπτωση ή, όπως επίσης, λέγεται κίνδυνος, δηλαδή διατάραξη ορισμένης μορφής της οικονομικής κατάστασης του ασφαλισμένου. Οι ασφαλιστικές περιπτώσεις είναι καθορισμένες από τον νόμο: ασθένεια, τοκετός, θάνατος του προστάτη της οικογένειας, ανικανότητα για εργασία· η τελευταία μπορεί να προέρχεται από γηρατειά, από σωματική ή πνευματική ασθένεια, από ατύχημα.</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><br /></span> <span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">Για την ασφαλιστική περίπτωση της ασθένειας, ως κριτήριο χρησιμεύει το αν αυτή δημιουργεί ανικανότητα για εργασία. Η ασθένεια αρχίζει από τη στιγμή που εμφανίζεται η ανικανότητα αυτή ή κρίνεται αναγκαία η περίθαλψη. Δεν λαμβάνεται υπόψη η αιτία της ασθένειας και το αν αυτή είναι ή όχι ανίατη. Όταν ο ασφαλισμένος εξαιτίας πάθησης, βλάβης ή εξασθένησης σωματικής ή πνευματικής, δεν είναι σε θέση να κερδίζει τουλάχιστον για ένα εξάμηνο περισσότερο από το ένα τρίτο των όσων κερδίζει ένας υγιής της κατηγορίας του, χαρακτηρίζεται ανάπηρος. Ιδιαίτερη περίπτωση είναι το ατύχημα, δηλαδή αιφνίδια επιζήμια κατάσταση σε βάρος του ασφαλισμένου, που προέρχεται από εξωτερικό γεγονός το οποίο δεν προκάλεσε ο ίδιος. Τις κοινωνικές ασφαλίσεις ενδιαφέρει αμέσως το εργατικό, δηλαδή το επαγγελματικό ατύχημα που παράγεται κατά την εργασία, μπορεί όμως, κάτω από ορισμένες προϋποθέσεις, να περιληφθεί στην ασφαλιστική αξίωση και το ατύχημα που έγινε εκτός εργασίας. Κατά τον νόμο, η επαγγελματική ασθένεια εξομοιώνεται με το ατύχημα. Η επαγγελματική ασθένεια είναι η ασθένεια που προκαλείται από την άσκηση της επαγγελματικής δραστηριότητας του ασφαλισμένου. Με την ασφάλιση του τοκετού καλύπτεται, εκτός του τοκετού, και ορισμένος χρόνος της εγκυμοσύνης και της λοχείας, αν πρόκειται για αμέσως ασφαλισμένη και μόνο ο τοκετός, αν πρόκειται για σύζυγο ασφαλισμένου. Είναι αδιάφορο αν πρόκειται για νόμιμο ή νόθο τέκνο, αν τούτο γεννήθηκε ζωντανό ή νεκρό, ωστόσο πρέπει ο τοκετός να έχει γίνει μετά την τέλεση του γάμου. Για την ασφάλεια του γήρατος απαιτείται συμπλήρωση ορισμένης ηλικίας. Τέλος, ασφαλιστική περίπτωση αποτελεί ο θάνατος από οποιαδήποτε αιτία κι αν προήλθε· προς τον θάνατο εξομοιώνεται η αφάνεια (έλλειψη είδησης για ένα πρόσωπο περισσότερο από έναν χρόνο και σοβαρή πιθανότητα θανάτου του).</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><br /></span> <span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">Για να ισχύσουν οι ασφαλιστικές αυτές περιπτώσεις, πρέπει να έχουν πραγματοποιηθεί ορισμένες προϋποθέσεις της λεγόμενης ουσιαστικής ισχύος της α. (π.χ. να έχει πραγματοποιηθεί πριν από την ασθένεια ορισμένος αριθμός ημερών εργασίας)· τούτο δεν απαιτείται στην περίπτωση εργατικού ατυχήματος. Για τη χορήγηση σύνταξης, ο νόμος επιτρέπει σε όσους δεν έχουν ακόμα συμπληρώσει το όριο ηλικίας να πάρουν μειωμένη σύνταξη.</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><br /></span> <span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">Κατά τις περιπτώσεις της ασφάλισης, οι παροχές διακρίνονται εις είδος και εις χρήμα. Η ιατρική περίθαλψη ανήκει στην πρώτη κατηγορία και περιλαμβάνει τις ιατρικές φροντίδες, φάρμακα κλπ., λουτροθεραπεία, νοσοκομειακή περίθαλψη, ενώ στη δεύτερη κατηγορία ανήκουν τα επιδόματα ασθένειας και μητρότητας και τα έξοδα κηδείας. Η έκταση των παροχών δεν είναι σταθερή, αλλά μεταβάλλεται με αποφάσεις των αρμοδίων σύμφωνα με τη γενική πολιτική των ασφαλιστικών οργανισμών, που μπορούν να επεκτείνουν την ιατρική περίθαλψη σε μεγαλύτερο κύκλο προστατευομένων ή και να καθορίσουν διαφορετικό ποσοστό κάλυψης της δαπάνης.</span></div><script type="text/javascript"><!-- google_ad_client = "ca-pub-2629871179238575"; /* 300x250, δημιουργήθηκε 30/11/2008 */ google_ad_slot = "2505949469"; google_ad_width = 300; google_ad_height = 250; //--></script><br /><script type="text/javascript" src="http://pagead2.googlesyndication.com/pagead/show_ads.js"></script>Unknownnoreply@blogger.comtag:blogger.com,1999:blog-5536117957744916490.post-88809913531006772012013-08-13T22:51:00.000-07:002015-11-13T05:23:06.178-08:00Η ΓΕΝΕΣΗ ΤΟΥ «ΜΑΚΕΔΟΝΙΣΜΟΥ» ΣΤΟΝ ΜΕΣΟΠΟΛΕΜΟ<div dir="ltr" style="text-align: left;" trbidi="on"><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><a href="http://www.imma.edu.gr/imma/history/13.html" target="_blank">Σπυρίδων Σφέτας - Η Γένεση του «Μακεδονισμού» στον Μεσοπόλεμο</a></span><br /><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><a href="http://www.imma.edu.gr/imma/history/13.html" target="_blank">Η ΓΕΝΕΣΗ ΤΟΥ «ΜΑΚΕΔΟΝΙΣΜΟΥ» ΣΤΟΝ ΜΕΣΟΠΟΛΕΜΟ</a></span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">1) Ο ρόλος της Κομμουνιστικής Διεθνούς στην εκκόλαψη του «μακεδονικού έθνους»</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">Στην ιστοριογραφία είναι ευρύτατα διαδεδομένη η άποψη ότι το «μακεδονικό έθνος» είναι δημιούργημα της Γιουγκοσλαβίας του Τίτο. Η θέση αυτή δεν μπορεί βέβαια να αμφισβητηθεί, καθ' όσον το Κομμουνιστικό Κόμμα Γιουγκοσλαβίας είχε ιδιαιτέρους λόγους να προωθήσει τον «μακεδονισμό» στη γιουγκοσλαβική Μακεδονία, ως αντίρροπη εθνική ιδεολογία στον βουλγαροσερβικό ανταγωνισμό του Μεσοπολέμου. Την ανάγκη της απαγκιστρώσεως των Σλάβων της Μακεδονίας από την ελληνική, τη σερβική και την βουλγαρική επιρροή και της δημιουργίας μιας συλλογικής σλαβομακεδονικής ταυτότητος είχαν ήδη τονίσει, στις αρχές του Κ΄ αιώνος, μερικοί Σλάβοι διανοούμενοι (Μισίρκωφ, Ντέντωφ, Μισάικωφ, Τσουπόφσκυ). Διαβλέποντας ότι ο σερβοβουλγαρικός ανταγωνισμός απέβαινε σε βάρος του ντόπιου πληθυσμού και διαιώνιζε την τουρκική κυριαρχία, επεδίωκαν την αναγνώριση των Σλάβων της Μακεδονίας ως ξεχωριστής κοινότητος (Μιλλέτ). Αλλά στις αρχές του Κ΄ αιώνος, οι πολιτικές συνθήκες δεν ευνοούσαν την προώθηση του σλαβομακεδονισμού ως μίας νέας συλλογικής εθνικής ταυτότητος και οι πρώιμοι θιασώτες του σλαβομακεδονισμού δεν είχαν ουσιαστική απήχηση στις μάζες. Οι πολιτικές και ιδεολογικές αφετηρίες του «μακεδονισμού» ουσιαστικά τέθηκαν από την Τρίτη Κομμουνιστική Διεθνή (Κομιντέρν), στον Μεσοπόλεμο. Είναι ήδη τεκμηριωμένο ότι η Κομμουνιστική Διεθνής έβλεπε το Μακεδονικό ως ζήτημα τακτικής, ανάλογα με τις εκάστοτε πολιτικές συγκυρίες. Η δημοσίευση σημαντικών εγγράφων για την χρονική περίοδο 1923-1925 από το αρχείο της Κομιντέρν, έχει ουσιαστικά επιβεβαιώσει την άποψη ότι τότε η Κομμουνιστική Διεθνής προέβαλε την θέση «Ενιαία και Ανεξάρτητη Μακεδονία σε μια Βαλκανική Σοβιετική Δημοκρατία», για να προσεταιρισθεί την ΕΜΕΟ στο εγχείρημά της να δημιουργήσει ένα ενιαίο μέτωπο μεταξύ των Βουλγάρων Κομμουνιστών, των Βουλγάρων Αγροτικών και των βουλγαρομακεδονικών οργανώσεων για την προώθηση της επαναστάσεως στη Βουλγαρία, την εγκαθίδρυση μιας εργατο-αγροτικής κυβερνήσεως και την αποσταθεροποίηση των βαλκανικών κρατών. Κατά την Κομμουνιστική Διεθνή, οι μακεδονικές οργανώσεις στη Βουλγαρία δεν έπρεπε μονάχα να αποδεσμευθούν από την επιρροή των βουλγαρικών «αστικών» πολιτικών παραγόντων, αλλά και να αποξενωθούν από τον βουλγαρικό εθνικισμό. Κατηγορώντας το Βουλγαρικό Κομμουνιστικό Κόμμα για την ουδέτερη στάση του στην πραξικοπηματική ανατροπή της Αγροτικής Κυβερνήσεως Σταμπουλίνσκυ (9.6.1923), ο Καρλ Ράντεκ εκφράστηκε ως εξής κατά τη συνεδρίαση της Εκτελεστικής Επιτροπής της Κομμουνιστικής Διεθνούς, που έλαβε χώρα στις 12-13 Ιουνίου του 1923, στη Μόσχα:</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">«Σε όλη τη σύγχρονη ιστορία της Βουλγαρίας το Μακεδονικό Ζήτημα παίζει ένα μεγάλο ρόλο. Η Μακεδονία, στην οποία ζουν χωρικοί, για τους οποίους είναι δύσκολο να λεχθεί αν είναι Σέρβοι ή Βούλγαροι, αποτελεί ένα παλαιό αντικείμενο διένεξης μεταξύ Βουλγαρίας και Σερβίας. Μετά την ήττα της Βουλγαρίας στον πόλεμο, το Αγροτικό Κόμμα του Σταμπουλίνσκυ παραιτήθηκε από τη [διεκδίκηση] της Μακεδονίας. Παραιτήθηκε όχι μόνο τυπικά και στη Νις υπέγραψε με τη Γιουγκοσλαβία μια συνθήκη, σύμφωνα με την οποία ο Σταμπουλίνσκυ καταδίωξε τις παλαιές μακεδονικές οργανώσεις. Αυτές οι οργανώσεις είναι από κοινωνική άποψη οργανώσεις μικρών και φτωχών χωρικών. Έχουν ένα επαναστατικό παρελθόν, έχουν αγωνιστεί εναντίον της κυριαρχίας των τούρκων γαιοκτημόνων, εναντίον της σερβικής μπουρζουαζίας, έχουν παράνομες επαναστατικές οργανώσεις. Υπάρχουν εδώ και καιρό συμπάθειες για τη ρωσική επανάσταση. Οι μακεδονικές οργανώσεις ήταν ένας κοινωνικός παράγοντας, με τον οποίο θα μπορούσαμε να συνδεθούμε… Το Κόμμα δεν έχει κάνει τίποτα και είναι χαρακτηριστική η παραμέληση του Μακεδονικού ως ζητήματος τακτικής».</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">Aντί του όρου «βουλγαρικός λαός», όπως αναφερόταν σε προγενέστερες διακηρύξεις της Τρίτης Διεθνούς, εισάγεται το 1923-24 ο όρος «μακεδονικός λαός», «μακεδονικός πληθυσμός, χωρίς διάκριση εθνότητας». Πρόθεση της ΚΔ ήταν όλες οι εθνότητες της Μακεδονίας να διαμορφώσουν μία γηγενή μακεδονική συνείδηση ως ένας «λαός» από πολιτική άποψη και να επιδιώκουν την δημιουργία μίας «Ενιαίας και Ανεξάρτητης Μακεδονίας», για την υπονόμευση των βαλκανικών «αστικών» κρατών.</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">Η νέα γραμμή που επιβάλλεται στην ΣΤ΄ Συνδιάσκεψη της Βαλκανικής Κομμουνιστικής Ομοσπονδίας (Δεκέμβριος 1923, στη Μόσχα) και στο Ε΄ Συνέδριο της ΚΔ (17 Ιουνίου - 8 Ιουλίου 1924) είναι «Ενιαία και Ανεξάρτητη Μακεδονία σε μια Βαλκανική Ομοσπονδία», που μπορεί να πραγματοποιηθεί «μόνο αν ο αγώνας του μακεδονικού λαού συμπορεύεται με τον αγώνα των εργατών και αγροτών της Βαλκανικής». Είναι ευνόητο ότι μια τέτοια πολιτική αποσκοπούσε στη διάβρωση των βαλκανικών κρατών, συμπεριλαμβανομένης και της Βουλγαρίας. Με επιστολή της προς την ΕΜΕΟ, τον Ιούλιο του 1924, η ΚΔ έθεσε ως προϋπόθεση για την παροχή βοηθείας την υποχρέωση της οργανώσεως να αρχίσει την επανάσταση στη Βουλγαρία, με την εκδίωξη των βουλγαρικών κρατικών οργάνων από το βουλγαρικό τμήμα της Μακεδονίας και με την ανακήρυξή του σε ανεξάρτητο κράτος. Η πίεση που ασκήθηκε από την ΚΔ στο ΚΚΕ, για να αποδεχθεί την απόφαση του Ε΄ Συνεδρίου της ΚΔ για το Μακεδονικό Ζήτημα κατά το έτος 1924, εξηγείται από την πολιτική της σε σχέση με την ΕΜΕΟ. Η πτέρυγα του ΚΚΕ που δέχθηκε τη νέα γραμμή, δικαιολόγησε τη στάση της με το επιχείρημα ότι, στον βαθμό που η θέση «Ενιαία και Ανεξάρτητη Μακεδονία» συμβάλλει στην επιτυχή έκβαση της επαναστάσεως στη Βουλγαρία και στην Βαλκανική, το ΚΚΕ, ως κόμμα διεθνιστικό, οφείλει να την αποδεχθεί, φθάνοντας ακόμα και σε σύγκρουση με την ελληνική αστική τάξη. Ο όρος «μακεδονικό έθνος», ταυτιζόμενος αποκλειστικά και εμφατικά με το σλαβικό στοιχείο της Μακεδονίας, δεν εισάγεται ακόμα στα κείμενα της ΚΔ, αλλά το Μακεδονικό Ζήτημα δεν θεωρείται πλέον βουλγαρικό ζήτημα. Μπορεί τα σχέδια της ΚΔ να απέτυχαν, ωστόσο η σοβιετική ανάμιξη στο Μακεδονικό Ζήτημα είχε ως αποτέλεσμα μια πολιτικο-ιδεολογική πόλωση της βουλγαρομακεδονικής κινήσεως. Ως ιδεολογικός και πολιτικός αντίποδας της ΕΜΕΟ του Ιβάν Μιχαήλωφ ιδρύθηκε τον Οκτώβριο του 1925 στη Βιέννη η ΕΜΕΟ (Ενωμένη), υπό την σκέπη της Κομμουνιστικής Διεθνούς. Στην ΚΕ της ΕΜΕΟ (Ενωμένης) υπήρχε μία κομμουνιστική πτέρυγα (Δημήταρ Βλάχωφ, Βλαδιμήρ Ποπτόμωφ) και μία εθνικοεπαναστατική (Γκεόργκυ Ζανκώφ, Πάβελ Σάτεφ), η οποία, παρόλο που διαφωνούσε με την κομμουνιστικοποίηση της οργανώσεως, υπολόγιζε στη βοήθεια της Σοβιετικής Ενώσεως για την αναθεώρηση των συνθηκών ειρήνης. Το 1928, υπό το φως των αποφάσεων του ΣΤ΄ Συνεδρίου της ΚΔ, εξοβελίστηκε η εθνικοεπαναστατική πτέρυγα της ΚΕ της ΕΜΕΟ (Ενωμένης), που προσέλαβε πλέον έναν στενό κομμουνιστικό χαρακτήρα με κύριες μορφές τον Δημήταρ Βλάχωφ και τον Βλαδιμήρ Ποπτόμωφ, μέλη του Βουλγαρικού Κομμουνιστικού Κόμματος. Η επιρροή της ΕΜΕΟ </span><br /><a name='more'></a><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">(Ενωμένης) στον βαλκανικό χώρο υπήρξε ασήμαντη, δεδομένου ότι η έδρα της ήταν αρχικά στη Βιέννη και αργότερα στο Βερολίνο και το δημοσιογραφικό της όργανο «Μακεδονική Υπόθεση», που εκδίδονταν στην βουλγαρική γλώσσα, δύσκολα μπορούσε να καταστεί προσιτό στα Βαλκάνια. Μέχρι το 1928 μόνο στο σερβικό τμήμα της Μακεδονίας δημιουργήθηκαν μικροομάδες της ΕΜΕΟ (Eνωμένης), χωρίς ουσιαστική πολιτική σημασία, ενώ το 1929 εξαρθρώθηκαν οριστικά από τις σερβικές αρχές. Στη Βουλγαρία ιδρύθηκαν το 1928 οι πρώτοι πυρήνες της οργανώσεως, ωστόσο η ΕΜΕΟ (Eνωμένη), λόγω του στενού κομμουνιστικού της χαρακτήρος και της εχθρικής στάσεως της ΕΜΕΟ του Mιχαήλωφ, δεν μπόρεσε να εξελιχθεί σε σημαντικό πολιτικό παράγοντα της χώρας και περιορίσθηκε σε προπαγάνδα μεταξύ των Βουλγαρομακεδόνων προσφύγων. Βασική πολιτική γραμμή της οργανώσεως αποτελούσε το σύνθημα «Ενιαία και Ανεξάρτητη Μακεδονία σε μια Βαλκανική Ομοσπονδία» και υπό την έννοια «μακεδονικός λαός» συμπεριλαμβάνονταν όλες οι εθνότητες της Μακεδονίας (Βούλγαροι, Αλβανοί, Τούρκοι, Εβραίοι, Βλάχοι, Έλληνες, Αθίγγανοι). Σε υπόμνημα της οργανώσεως, στις 10 Σεπτεμβρίου του 1927, για την κατάσταση των καταπιεσμένων λαών της Βαλκανικής προς τον πρόεδρο του Συμβουλίου των Εθνικών Μειονοτήτων στη Γενεύη, τονιζόταν χαρακτηριστικά :</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">« …Στη σερβική Μακεδονία όλες οι κυβερνήσεις του Βελιγραδίου, ανεξάρτητα από τις διαφορές τους στην εσωτερική και εξωτερική πολιτική, σε σχέση με τους Μακεδόνες εφαρμόζουν την ίδια πολιτική. Ο μακεδονικός λαός, δηλαδή όλες οι εθνότητες που ζούσαν και ζουν εκεί και εξ' ονόματος των οποίων ομιλούμε: Bούλγαροι, Αλβανοί, Τούρκοι, Εβραίοι, Έλληνες, Τσιγγάνοι στερούνται πολιτικών και αστικών δικαιωμάτων. Όλες οι σερβικές αρχές τους μεταχειρίζονταν και εξακολουθούν να τους μεταχειρίζονται ως Σέρβους… Αν εξετάσουμε πως ζει ο μακεδονικός λαός υπό την ελληνική δουλεία, θα διαπιστώσουμε ότι και εδώ η κατάσταση είναι ίδια. Οι ελληνικές αρχές έδιωξαν τους Τούρκους από την Μακεδονία αφού πρώτα τους καταλήστευσαν. Στους Εβραίους προβάλλουν πολλά εμπόδια, για να τους εξαναγκάσουν να μετοικήσουν. Διώχνουν και τους Βούλγαρους… Δεν υπάρχει διαφορά πολιτικής μεταξύ της ελληνικής και σερβικής κυβέρνησης σε σχέση με τις εθνότητες της Μακεδονίας. Τις εθνότητες αυτές η Ελλάδα τις μεταχειρίζεται σα να είναι δούλοι… Αν εξετάσουμε το βουλγαρικό τμήμα της Μακεδονίας, θα παρατηρήσουμε ότι και εδώ η κατάσταση είναι όμοια με το σερβικό και ελληνικό τμήμα. Οι Μακεδόνες Έλληνες και Τούρκοι που πριν κατοικούσαν εδώ, εκδιώχθηκαν. Ο πληθυσμός που κατοικεί σε αυτό το τμήμα της Μακεδονίας, όντας βουλγαρικής εθνικότητας, απολαμβάνει πολιτιστικών δικαιωμάτων. Έχει σχολεία, εκκλησίες κλπ. Και αυτή είναι η μοναδική διαφορά μεταξύ της κατάστασης των Μακεδόνων στη Βουλγαρία και εκείνης στην Ελλάδα και Σερβία… Από κάθε άλλη άποψη, η κατάσταση των Μακεδόνων σε αυτό το τμήμα της Μακεδονίας δε διαφέρει από τα τμήματα που βρίσκονται υπό την εξουσία της Ελλάδας και της Σερβίας, σε μερικές μάλιστα περιπτώσεις είναι και χειρότερη. Το πολιτικό καθεστώς που επικρατεί στη Μακεδονία υπό τη βουλγαρική εξουσία είναι από τα περισσότερο τυραννικά που υπάρχουν στον κόσμο… Όσον αφορά την οικονομική κατάσταση στην οποία έχουν αφεθεί να ζουν οι Μακεδόνες Βούλγαροι σε αυτό το μέρος της Μακεδονίας, αυτή είναι ιδιαίτερα τραγική. . .».</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">Ποιοί παράγοντες επέδρασαν, ώστε να εγκαταλειφθεί η θέση αυτή και να υιοθετηθεί η άποψη για την ύπαρξη «μακεδονικού έθνους», ταυτιζομένου αποκλειστικά με την σλαβική ομάδα; Σήμερα, η δυνατότητα πρόσβασης στο αρχείο της Κομιντέρν μας επιτρέπει να διαγράψουμε την σχετική διαδικασία πληρέστερα.</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">Γενικά, επιβεβαιώνεται η παλαιά θέση ότι μετά την άνοδο του Χίτλερ στην εξουσία, η Κομμουνιστική Διεθνής επιθυμούσε να αποτρέψει την εκμετάλλευση του Μακεδονικού Ζητήματος από τη ναζιστική Γερμανία προς όφελος της Βουλγαρίας στον επικείμενο πόλεμο, όπως συνέβη στον Πρώτο Παγκόσμιο Πόλεμο. Καθώς η ΕΜΕΟ του Mιχαήλωφ είχε αποδεχθεί το 1933 την θέση της ΕΜΕΟ (Ενωμένης) για «Ενιαία και Ανεξάρτητη Μακεδονία» αλλά ως δεύτερο βουλγαρικό κράτος, θεωρώντας συμβατή την εθνική ταυτότητα «Βούλγαρος» με την πολιτική ετικέτα «Μακεδόνας», ήταν έκδηλη πλέον η ανάγκη για την ανάληψη ενός αγώνα -όχι μονάχα ιδεολογικού και πολιτικού, αλλά και εθνικού- κατά της ΕΜΕΟ του Mιχαήλωφ. Σημαντική επίδραση είχε και η προσπάθεια της Κομμουνιστικής Διεθνούς να αποτρέψει την εκμετάλλευση των εθνικών προβλημάτων της Γιουγκοσλαβίας, ιδιαιτέρως του Κροατικού, από τη ναζιστική Γερμανία και για τον λόγο αυτόν τέθηκε επί τάπητος και το ζήτημα της ιδρύσεως Εθνικού Κροατικού και Σλοβενικού Κόμματος, ώστε τα -σε εθνική πλέον βάση- Κομμουνιστικά Κόμματα να ασχοληθούν με τα εθνικά προβλήματα της χώρας. Στις νέες συνθήκες που διαμορφώνονταν, η Γιουγκοσλαβία έπρεπε να αποτελέσει ανάχωμα σε ενδεχόμενη γερμανική προσπάθεια για διείσδυση στα Βαλκάνια.</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">Μόλις ο Βλαδιμήρ Ποπτόμωφ (ψευδώνυμο Γκρόμωφ), μέλος της Κεντρικής Επιτροπής της ΕΜΕΟ (Ενωμένης), πληροφορήθηκε ότι η κατάσταση της οργανώσεως και η προοπτική της «επαναστατικής δράσεως» θα συζητηθούν στους κόλπους της Κομμουνιστικής Διεθνούς, υπέβαλε στις 15 Νοεμβρίου του 1933 στη Γραμματεία των Βαλκανικών Κρατών (Balkanländer Sekretariat - στο εξής BLS), το αρμόδιο όργανο της Κομιντέρν για τα Βαλκάνια, ένα υπόμνημα. Σ' αυτό αναζήτησε τα αίτια της αποτυχίας της ΕΜΕΟ (Ενωμένης) να εξελιχθεί σε μαζική οργάνωση στον συγκεντρωτικό της χαρακτήρα, στις δυσκολίες της διαδόσεως της εφημερίδος Μακεδονική Υπόθεση αλλά και στις δυσκολίες αναγνώσεως και κατανοήσεως της εφημερίδος στην Ελλάδα και στη Γιουγκοσλαβία, καθώς αυτή εκδίδονταν στην λόγια βουλγαρική γλώσσα. Ιδιαίτερα επεσήμανε ο Ποπτόμωφ τις διαφορετικές πολιτικο-κοινωνικές συνθήκες που επικρατούσαν στα τρία τμήματα του ευρυτέρου μακεδονικού χώρου και τον συνεχή εκσερβισμό και εξελληνισμό του σλαβικού πληθυσμού, με αποτέλεσμα οι νέες γενιές να χειρίζονται άνετα στον γραπτό και προφορικό λόγο μόνον την ελληνική ή τη σερβική γλώσσα. Έτσι, κατά τον Ποπτόμωφ, η εφημερίδα Μακεδονική Υπόθεση μπορούσε να γίνει κατανοητή μονάχα από τους Βουλγαρομακεδόνες πρόσφυγες της Βουλγαρίας. Ολοκληρώνοντας, πρότεινε την αποκέντρωση της οργανώσεως, την ίδρυση δηλαδή σε κάθε τμήμα της Μακεδονίας μιας εθνικοεπαναστατικής οργανώσεως υπό την καθοδήγηση των Κομμουνιστικών Κομμάτων, με το σύνθημα «της αυτοδιαθέσεως του μακεδονικού λαού μέχρι τον αποχωρισμό σε κυρίαρχη και ενιαία Μακεδονία». Το βασικότερο, ίσως, σημείο της εκθέσεως του Ποπτόμωφ ήταν η επιβεβαίωση του κινδύνου της επιτυχίας του εκσερβισμού και του εξελληνισμού.</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">Στη συνεδρίαση της 20ής Δεκεμβρίου 1933 του γραφείου της BLS (παρόντες μεταξύ άλλων ήταν ο Σμέραλ, μέλος του Τσεχοσλοβακικού Κομμουνιστικού Κόμματος και επικεφαλής της Γραμματείας, ο Βαλέτσκυ, μέλος του Πολωνικού Κομμουνιστικού Κόμματος, ο Γκέρμαν, ψευδώνυμο του Βούλγαρου Γκίτσεφ από τη Δοβρουτσά, ο Σπυριδώνωφ, ψευδώνυμο του Tράιτσο Κοστώφ, μέλους του Βουλγαρικού Κομμουνιστικού Κόμματος) εξετάσθηκε η εισήγηση του Ρίλσκυ (ψευδώνυμο του Γκεόργκυ Καρατζώφ), μέλους της VMRO Ενωμένης στη Βουλγαρία, για την ΕΜΕΟ (Eνωμένη) και εγκρίθηκαν οι θέσεις του αναφορικά με το δικαίωμα του «μακεδονικού λαού» για απόσχιση, για «Ενιαία και Ανεξάρτητη Μακεδονία» και για Βαλκανική Ομοσπονδία των εργαζομένων. Τέθηκε και το ζήτημα της εθνικότητος των Μακεδόνων και «θεωρήθηκε αναγκαία η ειδική εξέταση του ζητήματος, αν είναι δυνατό με τη συμμετοχή των συντρόφων που έφθασαν από την Μακεδονία». Στη συνεδρίαση της 22ας Δεκεμβρίου του 1933 συμμετείχε και o Βλάχωφ. Τέθηκε το ζήτημα της συντάξεως ενός σχεδίου - αποφάσεως για την ΕΜΕΟ (Ενωμένη), με βασικό πυρήνα την εθνικότητα των Μακεδόνων και ανατέθηκε στους Βλάχωφ, Ρίλσκυ και Γκέρμαν σε τρεις ημέρες να παρουσιάσουν το σχέδιο - απόφαση. Τα βασικά σημεία του σχεδίου ήταν τα ακόλουθα:</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">«Το εθνικό ζήτημα της Μακεδονίας είναι ιδιαίτερα στενά συνδεδεμένο με το ζήτημα του πολέμου και με το ζήτημα της διεθνούς κοινωνικής επανάστασης. Η σπάνια ιδιομορφία της ιστορικής εξέλιξης δημιούργησε εδώ από εθνική άποψη μια κατάσταση που δεν έχει ανάλογη πουθενά στην Ευρώπη… Μετά τον βαλκανικό και τον ιμπεριαλιστικό πόλεμο, η Μακεδονία διαμελίστηκε σε τρία μέρη και διανεμήθηκε μεταξύ Σερβίας, Ελλάδας και Βουλγαρίας. Επήλθε τεχνητή μετακίνηση πληθυσμών ολόκληρων περιοχών, εποικισμός, βίαιη απεθνοποίηση και αφομοίωση… Ο μακεδονικός λαός βλέπει τον κίνδυνο στον οποίο βρίσκεται όσο θα υπάρχει ο καπιταλισμός και ο ιμπεριαλισμός, όσο τα μεγάλα ιμπεριαλιστικά κέντρα θα εκμεταλλεύονται τα μικρά βαλκανικά κράτη… Ο πληθυσμός της χώρας που έχει ήδη περάσει τόσους πολέμους, συνειδητοποίησε ότι ο νέος ιμπεριαλιστικός πόλεμος θα μπορούσε να οδηγήσει στην πλήρη φυσική του εξόντωση, αν ο πόλεμος δεν αποτραπεί από προγενέστερη εξέγερση και τη νίκη της κοινωνικής επανάστασης στην Ευρώπη. Αυτή η κατάσταση συσπειρώνει σε ένα σύνολο όλο τον εργαζόμενο πληθυσμό αυτού του τμήματος της βαλκανικής χερσονήσου και δημιουργεί εδώ το ιδιότυπο γεγονός, ότι και ο πληθυσμός που ομιλεί τη σλαβική γλώσσα και ο πληθυσμός που ομιλεί τις γλώσσες των μειονοτήτων αισθάνεται την ίδια εθνική καταπίεση, οικονομική εκμετάλλευση, λεηλασία, αισθάνονται συνδεδεμένοι ως ένα σύνολο με τα κοινά συμφέροντα της παρούσης στιγμής και με την αναγκαιότητα της κοινής άμυνας αναφορικά με τα επερχόμενα ιστορικά γεγονότα του μέλλοντος…</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">Οι εργαζόμενες μάζες της Μακεδονίας δεν αυτοχαρακτηρίζονται και δεν θέλουν να είναι ούτε Βούλγαροι ούτε Σέρβοι, θεωρούν και την κυβέρνηση των Ελλήνων και των Τούρκων ως ξένη εξουσία. Αυτοχαρακτηρίζονται ως κυρίαρχο μακεδονικό σύνολο… Εδώ ταυτίζεται η ιδέα της εθνικής μακεδονικής κυριαρχίας, το δικαίωμα της πλήρους εθνικής αυτοδιάθεσης της Μακεδονίας, η ιδέα της ενιαίας και ανεξάρτητης Μακεδονικής Δημοκρατίας των εργαζομένων, με τον κοινό αγώνα εναντίον του ιμπεριαλισμού και για την κοινωνική επανάσταση…» .</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">Το κύριο μέρος του προσχεδίου αναφερόταν στον επικείμενο πόλεμο και υπό τον όρο «μακεδονικός λαός» ή οι «εργαζόμενες μάζες της Μακεδονίας» υπονοούνταν όλες οι εθνότητες της Μακεδονίας -Σλάβοι και μη Σλάβοι- ως ένα ενιαίο πολιτικό σύνολο, με την πολιτική σημασία του όρου «λαός». Αυτή η ιδιαιτερότητα νομιμοποιούσε το δικαίωμα για ενιαίο και ανεξάρτητο μακεδονικό κράτος «των εργαζομένων μαζών». Ουσιαστικά, το προσχέδιο δεν διέφερε από τις προηγούμενες διακηρύξεις της ΕΜΕΟ (Ενωμένης) με την απλή διαφορά ότι για λόγους τακτικής δε γινόταν πλέον αναφορά σε σοβιετική δημοκρατία ή βαλκανική ομοσπονδία. Το κείμενο του προσχεδίου δεν κρίθηκε ικανοποιητικό και στη συνεδρίαση της BLS στις 28 Δεκεμβρίου του 1933, στην οποία δεν παρέστη ο Βλάχωφ, ανατέθηκε στον Γκέρμαν (ψευδώνυμο του Γκίτσεφ) να υποβάλλει μέχρι την 31η Δεκεμβρίου 1933 στο γραφείο της BLS, το τελικό κείμενο του σχεδίου - αποφάσεως.</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">Αλλά και το κείμενο που υποβλήθηκε στον Σμέραλ, στις 31 Δεκεμβρίου του 1933, ήταν παρόμοιο με το προσχέδιο:</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">«…Μετά τον βαλκανικό και ιμπεριαλιστικό πόλεμο, ως αποτέλεσμα των οποίων ο ενιαίος από γεωγραφική και οικονομική άποψη χώρος της Μακεδονίας διανεμήθηκε σε τρία μέρη μεταξύ της Σερβίας, Ελλάδας και Βουλγαρίας, η οικονομική και πολιτική κατάσταση του μακεδονικού πληθυσμού χειροτέρεψε περισσότερο… Ως αποτέλεσμα αυτής της πολιτικής, η παλιά εθνογραφική φυσιογνωμία μερικών τμημάτων της Μακεδονίας σχεδόν άλλαξε ριζικά -στο ελληνικό τμήμα της Μακεδονίας- και στο βαθμό που έμειναν εκεί ντόπιοι κάτοικοι, τους απαγορεύεται με την απειλή της θανατικής καταδίκης να μιλούν τη μητρική τους γλώσσα (στη Μακεδονία υπό τη σερβική και ελληνική εξουσία)… Η συντριπτική πλειοψηφία του εργαζόμενου μακεδονικού πληθυσμού -που ζει στη Μακεδονία ή στην προσφυγιά- παρά τις υπάρχουσες διαφορές στη θρησκεία και τη γλώσσα και τις τεχνητά δημιουργηθείσες στη διάρκεια των αιώνων διχόνοιες, αισθάνεται συνδεδεμένη σε ένα σύνολο με τα κοινά οικονομικά, πολιτικά συμφέροντα της παρούσης στιγμής και με την αναγκαιότητα της κοινής άμυνας, αναφορικά με τα επερχόμενα μεγάλα ιστορικά γεγονότα του μέλλοντος… Έχοντας ως βάση τη συνειδητοποίηση της αναγκαιότητας της διατήρησης της κοινής οικονομικής και πολιτικής ενότητας της Μακεδονίας προς το συμφέρον της φυσικής του ύπαρξης, (ο πληθυσμός) απαιτεί το δικαίωμα της εθνικής αυτοδιάθεσης μέχρι την απόσχιση σε ανεξάρτητο μακεδονικό κράτος. Οι μακεδονικές μάζες δε θέλουν πια να ανήκουν ούτε στη Βουλγαρία ούτε στη Σερβία ούτε στην Ελλάδα, παρόλο που από την άποψη της γλώσσας και της θρησκείας χωριστά τμήματα του μακεδονικού πληθυσμού είναι συγγενέστερα με τον πληθυσμό αυτού ή του άλλου βαλκανικού κράτους… Έχοντας όλα αυτά υπόψη το βαλκανικό προλεταριάτο πρέπει με κάθε τρόπο να υποστηρίζει τον εθνικο-απελευθερωτικό αγώνα του μακεδονικού λαού για την εθνική απελευθέρωση και συνένωση, διδάσκοντάς τον πάντα με συνέπεια και σταθερότητα ότι μονάχα η πλήρης ήττα του ιμπεριαλισμού θα απελευθερώσει το μακεδονικό λαό από τον κίνδυνο της πλήρους φυσικής εξόντωσης, απειλή υπό την οποία βρίσκεται πάντα εν όψει της γεωγραφικής του θέσης».</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">Oι Βαλκάνιοι Κομμουνιστές δεν συνέλαβαν τότε την ουσία του προβλήματος. Επρόκειτο, φυσικά, για το ζήτημα της ταυτότητος των Σλάβων της Μακεδονίας, τους οποίους η αναθεωρητική Βουλγαρία χαρακτήριζε ως αλυτρώτους Βουλγάρους, πράγμα που θα μπορούσε να οδηγήσει στην προσχώρηση της Βουλγαρίας στο γερμανικό στρατόπεδο στον επικείμενο πόλεμο. Η αμφισβήτηση της βουλγαρικής ταυτότητος των Σλάβων της Μακεδονίας θα στερούσε την Βουλγαρία από το δικαίωμα διεκδικήσεων. Ήδη κατά τις Διαβαλκανικές Συνδιασκέψεις (1930 - 1933) ήταν χαρακτηριστική η εμμονή της Βουλγαρίας στην ανάγκη υπογραφής διμερών συμφωνιών για την προστασία των μειονοτήτων. Αυτό ήταν το πνεύμα που θα έπρεπε να διακατέχει την απόφαση. Έτσι, κατά τη συνεδρίαση της BLS, στις 3 Ιανουαρίου του 1934, το κείμενο του Γκέρμαν δεν έγινε αποδεκτό και κατέστη αναγκαία η παρέμβαση υψηλόβαθμων στελεχών της Κομιντέρν. Είναι αποδεδειγμένη η συμμετοχή του Κoλάρωφ στην τροποποίηση του σχεδίου - αποφάσεως. Το νέο κείμενο παρουσιάσθηκε στη συνεδρίαση της BLS, στις 7 Ιανουαρίου του 1934 και εγκρίθηκε από το Πολιτικό Γραφείο της Εκτελεστικής Επιτροπής της Κομμουνιστικής Διεθνούς σε κλειστή συνεδρίαση, στις 11 Ιανουαρίου 1934. Σύμφωνα με το λιτό πρωτόκολλο της συνεδριάσεως, μετά την εισήγηση του Σμέραλ ακολούθησε συζήτηση, στην οποία συμμετείχαν μεταξύ άλλων και οι Βλάχωφ, Κολάρωφ, Βαλέτσκυ και Γκέρμαν. Δυστυχώς, δεν κατεγράφησαν οι απόψεις που εκτέθηκαν. Το Πολιτικό Γραφείο δέχθηκε το κείμενο της εισηγήσεως ως βάση και ανέθεσε στη BLS «να συντάξει οριστικά το κείμενο, με βάση την ανταλλαγή απόψεων και σε συμφωνία με τον σύντροφο Koυουσίνεν. Το σύνθημα «Δημοκρατία των Εργαζομένων» οφείλει να μείνει στην απόφαση».Έτσι, στάθηκε καθοριστική η παρέμβαση ανωτάτων στελεχών της Κομιντέρν, όπως του Όττο Κουουσίνεν, Γραμματέα της Εκτελεστικής Επιτροπής της Κομμουνιστικής Διεθνούς και μέλους του Φιλανδικού Κομμουνιστικού Κόμματος, στην τελική διατύπωση της αποφάσεως για το Μακεδονικό Ζήτημα και την ΕΜΕΟ (Ενωμένη). Η απόφαση αυτή διέφερε σημαντικά από το σχέδιο - απόφαση της 31ης Δεκεμβρίου του 1933:</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">«Στις συνθήκες της όξυνσης των διεθνών και ταξικών αντιφάσεων, του άμεσου κινδύνου νέων πολέμων και της ωρίμανσης της επαναστατικής κρίσης, το μακεδονικό εθνικό-επαναστατικό κίνημα, επικεφαλής του οποίου είναι η VMRO(Εν.), παίζει το ρόλο ενός σημαντικού παράγοντα και συμμάχου της εργατικής τάξης, της αγροτιάς και όλων των καταπιεσμένων εθνοτήτων στον αγώνα για ανατροπή της κυριαρχίας της αστικής τάξης και των γαιοκτημόνων στα τρία κράτη που υποδούλωσαν την Μακεδονία.</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">Η διανομή της Μακεδονίας, που υπήρξε η βάση της συμμαχίας μεταξύ Βουλγαρίας, Σερβίας και Ελλάδας στον πόλεμό τους εναντίον της Τουρκίας και απέβη αμέσως ζήτημα, που οδήγησε σε νέο πόλεμο της Σερβίας και της Ελλάδας και άλλων εναντίον της Βουλγαρίας, αποτελεί στη μεταπολεμική περίοδο μόνιμη αιτία για την όξυνση των αντιφάσεων και του αγώνα μεταξύ των τριών κρατών για κυριαρχία σε ολόκληρη την Μακεδονία και για έξοδο στο Αιγαίο. Από την άλλη πλευρά, τα μεγάλα ιμπεριαλιστικά κράτη μετέτρεψαν την Μακεδονία σε προγεφύρωμα για πολεμικές ενέργειες κατά τον παγκόσμιο ιμπεριαλιστικό πόλεμο και εκμεταλλεύονται τώρα το Μακεδονικό Ζήτημα για την ενίσχυση των θέσεών τους στα Βαλκάνια. Έτσι, η Μακεδονία είναι μια από τις εστίες στον επικείμενο ιμπεριαλιστικό πόλεμο.</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">Τα κράτη που κυριαρχούν στη Μακεδονία εφαρμόζουν ληστρική οικονομική πολιτική που απομυζεί τους εργαζόμενους, λυσσώδη τρομοκρατία και εθνική καταπίεση… Τα κυρίαρχα έθνη των τριών ιμπεριαλιστικών κρατών που διαμέλισαν την Μακεδονία, αιτιολογούν την εθνική καταπίεση με την άρνηση των εθνικών ιδιαιτεροτήτων του μακεδονικού λαού, με την άρνηση της ύπαρξης μακεδονικού έθνους. Ο ελληνικός σωβινισμός δηλώνει ότι ο γηγενής σλαβικός πληθυσμός στο μέρος της Μακεδονίας που εξουσιάζει, αποτελείται από εκσλαβισμένους στους παρελθόντες αιώνες Έλληνες, οι οποίοι πρέπει με τη βία «να επιστρέψουν» στην ελληνική κουλτούρα, απαγορεύοντάς τους να μιλούν και να μαθαίνουν τη μητρική τους γλώσσα. Οι μεγαλοσέρβοι σωβινιστές, επικαλούμενοι την ύπαρξη σερβικών προσμείξεων στη γλώσσα του ντόπιου μακεδονικού πληθυσμού, δηλώνουν τον πληθυσμό αυτόν ως μία από τις «φυλές» του ενιαίου γιουγκοσλαβικού έθνους και τον εκσερβίζουν με τη βία. Τέλος, ο βουλγαρικός σωβινισμός, εκμεταλλευόμενος τη συγγένεια της μακεδονικής γλώσσας με τη βουλγαρική, τους δηλώνει ως Βούλγαρους και μ' αυτό δικαιολογεί το κατοχικό καθεστώς στην περιφέρεια του Πετριτσίου και τη ληστρική του πολιτική σε σχέση με ολόκληρη την Μακεδονία. Διεξάγοντας αγώνα εναντίον του διαμελισμού και της υποδούλωσης του μακεδονικού λαού, εναντίον κάθε είδους εθνικής, πολιτιστικής, κοινωνικής και οικονομικής καταπίεσης, η ΕΜΕΟ (Ενωμένη) πρέπει να ξεσκεπάσει το αληθινό νόημα όλων των σοφισμάτων που αρνούνται στους Μακεδόνες τον χαρακτήρα του έθνους και να μην επιτρέπει τη διείσδυσή τους στο περιβάλλον της… Η ΕΜΕΟ (Ενωμένη) πρέπει να οργανώνει και καθημερινά να διεξάγει αγώνα εναντίον όλων των ειδών της εθνικής καταπίεσης, εναντίον κάθε έκτακτων νόμων, για το δικαίωμα της μητρικής γλώσσας σε όλα τα κρατικά και δημόσια ιδρύματα, για την ελευθερία των σχολείων, εκδόσεων, κλπ. στη μητρική γλώσσα… Σ' αυτόν τον αγώνα κεντρικό σύνθημα της ΕΜΕΟ (Ενωμένης) πρέπει να είναι το σύνθημα για το δικαίωμα του έθνους για αυτοδιάθεση, μέχρι την απόσχιση και την κατάκτηση της ανεξάρτητης, ενιαίας μακεδονικής δημοκρατίας των εργαζομένων…».</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">Είναι σαφής η διαφοροποίηση των εννοιών «μακεδονικός λαός» (όλες δηλαδή οι εθνότητες της Μακεδονίας, με την πολιτική σημασία του όρου «λαός») και «μακεδονικό έθνος», ως εθνική κατηγορία με αποκλειστική αναφορά στους Σλάβους. Καθώς οι μέχρι τότε προσπάθειες της ΚΔ να εκμεταλλευθεί το Μακεδονικό Ζήτημα -κυρίως με την επαναστατική ιδέα- δεν έφεραν τα ποθητά αποτελέσματα, η προσφυγή στην εθνική ιδέα ήταν λυσιτελέστερη. Αποτελούσε, ωστόσο, η απόφαση αντανάκλαση των πραγματικών συνθηκών; Είχε δημιουργήσει η διανομή της Μακεδονίας μία αίσθηση ενότητος στους Σλάβους, την ανάγκη αποξενώσεως από την βουλγαρική, τη σερβική ή την ελληνική εθνική ιδέα; Όπως ήδη αναφέρθηκε, οι εξελίξεις στα τρία τμήματα της Μακεδονίας στάθηκαν διαφορετικές. Ο σλαβικός πληθυσμός χρησιμοποιούσε τον όρο (Σλαβο)Μακεδόνες ως γεωγραφικό όρο αλλά και ως ανώδυνο όρο, που μπορούσε να ουδετεροποιήσει τον ίσως επικίνδυνο δημόσιο αυτοχαρακτηρισμό «Βούλγαρος» στη Γιουγκοσλαβία και την Ελλάδα ή να εκφράσει έναν τοπικισμό, την έννοια του «αυτόχθονος» σε αντιδιαστολή με τους «επήλυδες», τους Σέρβους εποίκους ή τους Έλληνες πρόσφυγες. Συνειδησιακά, η αίσθηση της διαφορετικότητος από την ελληνική ή τη σερβική ιδέα εκφραζόταν περισσότερο με μία φιλοβουλγαρική στάση, στον βαθμό που δεν μπορούσε να γίνει λόγος για άτομα με ρευστή συνείδηση.</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">Στην ιστοριογραφία των Σκοπίων υποστηρίζεται η άποψη ότι η απόφαση της Κομμουνιστικής Διεθνούς υπήρξε η πρώτη αναγνώριση του «μακεδονικού έθνους» ως αντικειμενικής πραγματικότητος από διεθνή φορέα, γεγονός που είχε μεγάλη σημασία για τις μετέπειτα εξελίξεις. Όπως όμως προκύπτει από τα πρωτόκολλα των συνεδριάσεων, το διαφορετικό περιεχόμενο των προσχεδίων της αποφάσεως και της τελικής αποφάσεως αποδεικνύει ότι το «μακεδονικό έθνος» δε θεωρούνταν από την αρχή μία δεδομένη πραγματικότητα. Η Κομμουνιστική Διεθνής ούτε αναφέρθηκε στους πρωτεργάτες του σλαβομακεδονικού σεπαρατισμού, ούτε διευκρίνησε τα ιδιαίτερα εθνικά χαρακτηριστικά των «Μακεδόνων», που τους διαφοροποιούσαν από τους Σέρβους, τους Έλληνες και τους Βουλγάρους. Είναι χαρακτηριστικό ότι και οι ίδιοι οι Βαλκάνιοι Κομμουνιστές, στο προσχέδιο και στο σχέδιο αποφάσεως για την ΕΜΕΟ (Eνωμένη), αδυνατούσαν να συλλάβουν την έννοια της «εθνικότητος των Μακεδόνων» ως ιδιαίτερο «σλαβομακεδονικό έθνος». Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι ήταν μία πολιτική απόφαση της ΚΔ, που επιβλήθηκε στα Βαλκανικά Κομμουνιστικά Κόμματα. Με την απόφαση αυτή, αμφισβητούνταν στη Βουλγαρία και στην ΕΜΕΟ του Μιχαήλωφ το δικαίωμα να διεκδικούν την απελευθέρωση των «Μακεδόνων» ως αλύτρωτων Βουλγάρων. Ταυτόχρονα, αίρονταν οι διαφωνίες μεταξύ των Βουλγάρων και των Γιουγκοσλάβων Κομμουνιστών για την εθνική ταυτότητα των «Μακεδόνων». Τώρα τα Βαλκανικά Κομμουνιστικά Κόμματα καλούνταν να μεταλλάξουν τον γεωγραφικό όρο «Μακεδόνες» σε εθνικό όρο, αναφερόμενο αποκλειστικά στους Σλάβους. Στις νέες συνθήκες που διαμορφώνονταν μετά την άνοδο του Ναζισμού, μία ισχυρή Γιουγκοσλαβία θα έπρεπε να αποτελέσει ανάχωμα στην επέκταση του Χίτλερ στα Βαλκάνια. Με την αναγνώριση της εθνικής ιδιαιτερότητος των «Μακεδόνων» και την αμφισβήτηση των βουλγαρικών και των σερβικών διεκδικήσεων, το Μακεδονικό Ζήτημα θα μπορούσε να λυθεί εντός μιας νέας Γιουγκοσλαβίας σε ομόσπονδη βάση. Δεν ήταν τυχαίο, επίσης, ότι στη συνεδρίαση της BLS, στις 5 Ιανουαρίου του 1934, ταυτόχρονα με την προετοιμασία της αποφάσεως για την ύπαρξη «μακεδονικού έθνους» αποφασίσθηκε και η ίδρυση Κροατικού και Σλοβενικού Κομμουνιστικού Κόμματος εντός του Κομμουνιστικού Κόμματος Γιουγκοσλαβίας.</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">Ωστόσο, υπάρχει και η ανθρωπολογική πλευρά του ζητήματος. Ανεξάρτητα από τους πολιτικούς στόχους της Κομμουνιστικής Διεθνούς, ποιά απήχηση θα μπορούσε να έχει η θέση για την ύπαρξη «μακεδονικού έθνους» στους απλούς χωρικούς του ευρυτέρου μακεδονικού χώρου; Ήταν τελικά μία επιβεβλημένη, αλλότρια ταυτότητα; Όπως ήδη αναφέρθηκε, ο όρος «Μακεδών» χρησιμοποιούνταν από τους Σλάβους ως γεωγραφικός, τοπικιστικός όρος, ενώ τα σλαβικά ιδιώματα που μιλούσαν οι χωρικοί τα χαρακτήριζαν ως «μακεδονικά». Από την άποψη αυτή, δεν ετίθετο ζήτημα ονομασίας. Εύκολα ο γεωγραφικός όρος «Μακεδών» θα μπορούσε να προσλάβει εθνική διάσταση στη συνείδηση των χωρικών, εάν υπήρχαν πολιτικές δυνάμεις να προωθήσουν αυτή τη μετάλλαξη και αν το απαιτούσαν οι πολιτικές συνθήκες, όπως συνέβη στη διάρκεια του Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου. Δεν πρέπει να αγνοείται το γεγονός ότι ο αγροτικός σλαβικός πληθυσμός στη σερβική Μακεδονία υπήρξε το θύμα ενός σερβοβουλγαρικού ανταγωνισμού αλλά και ενός ελληνοβουλγαρικού, αντίστοιχα, στην ελληνική Μακεδονία. Από τη μια πλευρά, εξαναγκάζονταν από την ΕΜΕΟ να προσφέρει άσυλο στους κομιτατζήδες, να δηλώνεται ως βουλγαρικός και να υιοθετεί μία βουλγαρική στάση, ενώ από την άλλη πλευρά, καταδιώκονταν από τις σερβικές στρατιωτικές οργανώσεις όταν υπέθαλπτε την ΕΜΕΟ και υφίστατο μία πολιτική εκσερβισμού. Ήταν φυσικό, λοιπόν, ο πληθυσμός αυτός να αντιμετωπίζει κρίση εθνικής συνειδήσεως. Η περιπέτεια του Πρωτοκόλλου Πολίτη-Καλφώφ στην ελληνική επικράτεια, η μετέπειτα εμμονή της Βουλγαρίας στην αναγνώριση βουλγαρικής μειονότητος από την Ελληνική Κυβέρνηση και η γενικότερη αναθεωρητική πολιτική της Σόφιας καθιστούσαν επιτακτική την ανάγκη εξελληνισμού των αλλογλώσσων και στην ελληνική Μακεδονία. Ανεξάρτητα από τις δυνητικές επιτυχίες του εκσερβισμού και του εξελληνισμού σε μακροπρόθεσμη βάση, η εναλλακτική λύση του «μακεδονικού έθνους» λειτουργούσε εξισορροπητικά στον παραδοσιακό σερβοβουλγαρικό και ελληνοβουλγαρικό ανταγωνισμό και παρείχε στον πληθυσμό ένα αίσθημα ασφαλείας. Για τις ανάγκες αυτής της «εθνογενέσεως» εύκολα θα μπορούσε να χαλκευθεί από πολιτικούς παράγοντες ένα εθνικό ιδεολόγημα, με ασαφή την διαχωριστική γραμμή μεταξύ του μύθου και των ιστορικών δεδομένων, ώστε να προσδοθεί στους Σλάβους της Μακεδονίας ένα «ένδοξο» παρελθόν.</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">Η μετέπειτα πολιτική της ΚΔ στο Μακεδονικό καθορίσθηκε από την ανάγκη συγκροτήσεως ενός ενιαίου αντιφασιστικού μετώπου, στο πνεύμα των αποφάσεων του Ζ΄ και τελευταίου Συνεδρίου της ΚΔ, στις 25 Ιουλίου-20 Αυγούστου του 1935. Αμέσως μετά το πέρας του συνεδρίου και υπό τον αντίκτυπο της δολοφονίας του Βασιλιά της Γιουγκοσλαβίας Αλεξάνδρου Καραγιώργη, τον Οκτώβριο του 1934, δόθηκαν οδηγίες στα Βαλκανικά Κομμουνιστικά Κόμματα για τον προσεταιρισμό των «μακεδονικών μαζών» στο αντιφασιστικό μέτωπο. H συγκρότηση ενός ενιαίου αντιφασιστικού μετώπου με τα «αστικά καθεστώτα» κατέστησε άσκοπη την περαιτέρω ύπαρξη της ΕΜΕΟ (Eνωμένης), ως ιδιαιτέρου πολιτικού φορέα. Το σύνθημα της «Ανεξάρτητης Μακεδονίας» εγκαταλείφθηκε προς όφελος της διεκδικήσεως στοιχειωδών εθνικών, πολιτικών και οικονομικών δικαιωμάτων και ελευθεριών.</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">To Ζ΄ Συνέδριο της Κομμουνιστικής Διεθνούς έδωσε την δυνατότητα στα Βαλκανικά Κομμουνιστικά Κόμματα να διαμορφώσουν -κατά ένα μεγάλο μέρος- αυτόνομα την πολιτική τους. Η θέση τους, όμως, για την ύπαρξη «μακεδονικού έθνους» αποτελούσε πλέον μία νέα παράμετρο, που αναγκαστικά υπολόγιζαν στη διαμόρφωση της πολιτικής τους θέσεως.</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">2) Tα Βαλκανικά Κομμουνιστικά Κόμματα υπό το φως της Κομμουνιστικής Διεθνούς για την ύπαρξη «μακεδονικού έθνους»</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">α΄) Το Βουλγαρικό Κομμουνιστικό Κόμμα</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">Το Βουλγαρικό Κομμουνιστικό Κόμμα θεωρούσε το Μακεδονικό κατά βάση ως βουλγαρικό ζήτημα και αναφερόταν σε διαμελισμένα τμήματα του βουλγαρικού λαού σε Μακεδονία, Θράκη και Δοβρουτζά. Η μόνη διαφοροποίηση του Κόμματος από την επίσημη βουλγαρική γραμμή για αυτονομία της Μακεδονίας, ήταν η θέση του ότι τα εθνικά ζητήματα των Βαλκανίων -κατά συνέπεια και το Μακεδονικό- δεν θα επιλύονταν οριστικά στα πλαίσια του υπάρχοντος καπιταλιστικού συστήματος, αλλά εντός μιας σοσιαλιστικής κοινωνίας και βαλκανικής ομοσπονδίας σοβιετικού τύπου.</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">Μετά την αποτυχημένη εξέγερση του Σεπτεμβρίου του 1923, ηγετικά στελέχη του κόμματος, μεταξύ αυτών οι Γκεόργκυ Δημητρώφ και Βασίλ Κολάρωφ, διέφυγαν στο εξωτερικό (στη Βιέννη, το Βερολίνο και τελικά στη Μόσχα) ιδρύοντας το Εξωτερικό Γραφείο του Βουλγαρικού Κομμουνιστικού Κόμματος, ενώ η πλειοψηφία της Κεντρικής Επιτροπής του Κόμματος παρέμεινε στη Βουλγαρία. Οι Δημητρώφ, Κολάρωφ και Χρήστο Καμπακτσίεφ κατέλαβαν υψηλές θέσεις εντός της ΚΔ, πράγμα που είχε ως αποτέλεσμα να μην εκφράζουν πάντοτε θέσεις εναρμονισμένες με τα βουλγαρικά εθνικά συμφέροντα. Ήδη η συμμετοχή του Kολάρωφ στην επεξεργασία της αποφάσεως της Εκτελεστικής Επιτροπής της Κομμουνιστικής Διεθνούς της 11ης Ιανουαρίου του 1934, αποτελεί χαρακτηριστικό παράδειγμα. Στη Βουλγαρία, σε αντίθεση με την Ελλάδα και τη Γιουγκοσλαβία, δρούσε η ΕΜΕΟ (Ενωμένη) ως ιδεολογικός και πολιτικός αντίποδας της ΕΜΕΟ του Mιχαήλωφ και του Σαντάνωφ. Η δημοσίευση της αποφάσεως της ΚΔ στην εφημερίδα Mακεδονική Υπόθεση, τον Απρίλιο του 1934, προκάλεσε σύγχυση και εσωτερική ρήξη εντός της ΕΜΕΟ (Eν.) στη Βουλγαρία. Ορισμένα μέλη της «εθνικοεπαναστατικής» πτέρυγας, όπως οι Βασίλ Χατζηκίμωφ, Αλεξάντερ Μαρτούλκωφ, Χρήστο Καλατζίεφ, αρνήθηκαν την ύπαρξη «μακεδονικού έθνους». Εκτιμούσαν ότι η διάλυση της Μιχαηλωφικής ΕΜΕΟ, τον Ιούνιο του 1934, από το πολιτικο-στρατιωτικό καθεστώς της 19ης Μαΐου του 1934 είχε δημιουργήσει ευνοϊκό κλίμα για την περαιτέρω δράση της ΕΜΕΟ (Εν.), που θα μπορούσε να αντιστραφεί με τη νέα κομματική γραμμή. Το αποτέλεσμα ήταν να περιθωριοποιηθούν εντός της οργανώσεως, που ελέγχονταν πλέον απόλυτα από το Βουλγαρικό Κομμουνιστικό Κόμμα. Έτσι, τον Φεβρουάριο του 1935, η Περιφερειακή Επιτροπή της ΕΜΕΟ (Εν.) στη βουλγαρική Μακεδονία εξέδωσε διακήρυξη προς τους «αδελφούς Μακεδόνες», σε πλήρη αρμονία με την θέση της ΚΔ:</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">«Οι Έλληνες σωβινιστές μας ονομάζουν «σλαβόφωνους Έλληνες» και οι Σέρβοι «σωστούς Σέρβους». Γιατί; Για να δικαιολογήσουν την κυριαρχία τους και τις καταπιεστικές επιδιώξεις τους έναντι της Μακεδονίας. Με τον ίδιο τρόπο ενεργούν και οι Βούλγαροι σωβινιστές. Εκμεταλλεύονται τη συγγένεια μεταξύ Μακεδόνων και Βουλγάρων και χαρακτηρίζουν εμάς τους Μακεδόνες ως «αδιαίρετο τμήμα του βουλγαρικού έθνους». Οι Βούλγαροι ιμπεριαλιστές επιδίωκαν πάντοτε να κατακτήσουν και να υποδουλώσουν τη Μακεδονία και όχι να την απελευθερώσουν. Απόδειξη αποτελεί η υποδουλωμένη περιοχή μας. Άραγε για τέτοια ελευθερία που υπάρχει τώρα στην περιφέρεια του Πετριτσίου αγωνιστήκαμε και αγωνιζόμαστε;… Πρέπει να δηλώσουμε για να ακούσουν όλοι ότι δεν είμαστε ούτε Σέρβοι, ούτε Έλληνες, ούτε Βούλγαροι. Είμαστε Μακεδόνες, ξεχωριστό μακεδονικό έθνος. Μόνο έτσι θα υπερασπιστούμε καλύτερα την ανεξαρτησία του κινήματός μας και το δικαίωμα για ανεξάρτητο μακεδονικό κράτος…».</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">Η διακήρυξη αυτή προκάλεσε την αντίδραση των βουλγαρικών αρχών. Στις 15 Αυγούστου του 1935 άρχισε ένα κύμα συλλήψεων μελών της ΕΜΕΟ (Εν.), τόσο στη Σόφια όσο και στην περιφέρεια του Πετριτσίου, που ουσιαστικά ισοδυναμούσε με την πλήρη εξάρθρωση της οργανώσεως. Η κύρια κατηγορία αφορούσε την θέση της ΕΜΕΟ (Εν.) ότι οι Μακεδόνες δεν είναι Βούλγαροι αλλά ιδιαίτερο έθνος, όπως και τις σχέσεις της οργανώσεως με το Κομμουνιστικό Κίνημα.</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">Με τις συλλήψεις του 1935, ουσιαστικά η δράση της ΕΜΕΟ (Εν.) στη Βουλγαρία παρέλυσε. Τα συλληφθέντα μέλη προσήχθησαν σε δίκη, στις 8 Ιουλίου του 1936. Όλοι τους αρνήθηκαν την κατηγορία ότι η ΕΜΕΟ (Εν.) ήταν ταξική οργάνωση, παράρτημα του Βουλγαρικού Κομμουνιστικού Κόμματος και απέδωσαν τις σχέσεις της οργανώσεως με τους Κομμουνιστές απλώς σε λόγους τακτικής. Ως Βούλγαροι αυτοπροσδιορίσθηκαν οι Ιορντάν Αναστασώφ, Χρήστο Καλατζίεφ και Αλεξάντερ Μαρτούλκωφ. Ως Μακεδόνας αυτοχαρακτηρίσθηκε ο Ασέν Καρακτσίεφ, υποστηρίζοντας το δικαίωμα της αυτοδιαθέσεως της περιφερείας του Πετριτσίου μέχρι και την απόσχισή της από την Βουλγαρία. Στις 21 Ιουλίου του 1936 εκδόθηκε η απόφαση του δικαστηρίου. Οι Δημήταρ Βλάχωφ και Βλαδιμήρ Ποπτόμωφ καταδικάσθηκαν ερήμην σε 12 έτη και 6 μήνες φυλάκιση. Αθωώθηκαν οι Ιορντάν Αναστασώφ και Μιχαήλ Σαρλατζίεφ. Οι υπόλοιποι, με επικεφαλής τον Aσέν Καρακτσίεφ, καταδικάσθηκαν σε φυλάκιση 5 ετών και πρόστιμο 50.000 λέβα. Η δίκη αλλά και οι γενικότερες διεθνείς εξελίξεις επισφράγισαν ουσιαστικά και τον πολιτικό θάνατο της ΕΜΕΟ (Εν.) στη Βουλγαρία. Την πρωτοβουλία στον προπαγανδισμό των νέων θέσεων στο Μακεδονικό Ζήτημα ανέλαβε πλέον το ΒΚΚ.</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">Μία επιγραμματική θεωρητική εισαγωγή στην «ιστορική» θεμελίωση της σλαβομακεδονικής ταυτότητος επιχειρήθηκε από τις στήλες της εφημερίδος «Mακεδονικά Νέα», που εξέδιδε κατά τα έτη 1935-1936 ο Άγκελ Ντίνεφ για τις μακεδονικές αδελφότητες και εξέφραζε αρχικά την γραμμή της ΕΜΕΟ (Εν.) για «Ενιαία και Ανεξάρτητη Μακεδονία», ως ισότιμο μέλος μιας Βαλκανικής Ομοσπονδίας. Στο πνεύμα της αποφάσεως της ΚΔ, ο Ντίνεφ προσπάθησε να αντιδιαστείλει την ειδική έννοια «μακεδονικό έθνος» από την γενική έννοια «μακεδονικός λαός»:</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">«…Το μακεδονικό έθνος δημιουργήθηκε σε μια μακρά ιστορική διαδικασία και διαμορφώθηκε ολοκληρωτικά ακόμα από τον προηγούμενο αιώνα. Η ανθρωπολογική του σύσταση αποτελείται από τη συγχώνευση σε ένα σύνολο των Αρχαίων Μακεδόνων και των μετέπειτα Σλάβων στη Μακεδονία… Το μακεδονικό έθνος υπάρχει, διότι ο σλαβομακεδονικός του πληθυσμός έχει κοινή γλώσσα, τα ίδια και αυτά έθιμα, ιστορική ενότητα… ενιαίο μακεδονικό χώρο και ενιαία οικονομία. Υπάρχει και μακεδονικός λαός, αποτελούμενος από τους Σλαβομακεδόνες μαζί με όλες τις εθνότητες στη Μακεδονία. Και δεν είναι η πρώτη φορά που ανακινείται το ζήτημα αυτό. Ακόμα κατά τον 19ο αιώνα, όταν άρχισε η μακεδονική μας αναγέννηση, οι Μακεδόνες διαφωτιστές της νέας εποχής, ο Θεοδόσιος των Σκοπίων, «οι Λαζαριστές» , οι αγωνιστές για την επικράτηση της δυτικής διαλέκτου (της μακεδονικής) και άλλοι, υπήρξαν φορείς καθαρής μακεδονικής συνείδησης και, όπως ο Βούλγαρος πατήρ Παΐσιος, δίδαξαν τους συμπατριώτες τους να μην ντρέπονται να ονομάζονται Μακεδόνες. Ακριβώς αυτοί οι αγωνιστές για αυτοκέφαλη μακεδονική εκκλησία και οι δημιουργοί της αυθύπαρκτης μακεδονικής κουλτούρας, αυτοί οι άξιοι συνεχιστές των πρώτων Μακεδόνων δασκάλων, των αγίων Κυρίλλου και Μεθοδίου, είναι οι πρώτοι μας άνθρωποι που απέδειξαν την ύπαρξη ιδιαίτερης μακεδονικής εθνικότητας. «Τα Μακεδονικά Νέα» μονάχα ακολουθούν το ιερό τους έργο, που καταπνίγηκε από τις ξένες προπαγάνδες στη Μακεδονία. Γνωρίζουμε για τη ζημιά αυτής της προπαγάνδας - στο παρελθόν διαμέλισαν τον μακεδονικό πληθυσμό σε Γραικομάνους, Σερβομάνους και Βούλγαρους, για να γίνει ευκολότερη η διανομή και η υποδούλωση της μακεδονικής πατρίδας.</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">Σχετικά με το ζήτημα της εθνικότητας των Μακεδόνων, δεν αμφιβάλλουμε ότι θα συναντήσουμε αντίσταση και από πολλούς κατά τα άλλα φίλους μας… Δεν αυταπατώμεθα ότι θα είναι εύκολο να αφυπνίσουμε την εθνική συνείδηση των Μακεδόνων στη Βουλγαρία, όπου η αφομοίωσή μας προχώρησε πάρα πολύ. Όμως θα εργαστούμε χωρίς κόπο προς την κατεύθυνση αυτή, διότι είμαστε πεπεισμένοι Μακεδόνες και γνωρίζουμε ότι μονάχα η μακεδονική συνείδηση και το αυτοαίσθημα θα βοηθήσει να ξεπεραστούν κατά τον καλύτερο τρόπο όλες οι αμφιταλαντεύσεις σε ολόκληρο το μακεδονικό κίνημα στο δρόμο προς την ελευθερία και ανεξαρτησία».</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">Πρόκειται για μία υπεραπλουστευμένη, μηχανιστική εφαρμογή του σταλινικού μοντέλου για το έθνος. Η διαμόρφωση σλαβομακεδονικής εθνικής συνειδήσεως ανάγεται στον ΙΘ΄ αιώνα και ως κύριοι εκφραστές της αναγορεύονται αυτοί που αγωνίζονταν για την κωδικοποίηση μιας πολυδιαλεκτικής νεοβουλγαρικής γλώσσης και αυτοχαρακτηρίζονταν ως Βούλγαροι. Αλλά οι δυσκολίες που είχε το εγχείρημα της «μακεδονοποιήσεως» στον Μεσοπόλεμο, δεν πρέπει να αγνοούνται. Η εφημερίδα δεν μπόρεσε να αρχίσει σοβαρά την αποστολή της, διότι σύντομα διατάχθηκε από τις βουλγαρικές αρχές το κλείσιμό της.</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">Με την υποκίνηση του Βουλγαρικού Κομμουνιστικού Κόμματος ιδρύθηκε το 1938 ένας «Μακεδονικός Λογοτεχνικός Κύκλος», με βασικά μέλη τους ποιητές Nικόλα Βαπτσάρωφ, Αντών Ποπώφ, Μιχαήλ Σματρακάλεφ, Κόλε Νεντελκόφσκυ, Βένκο Μαρκόφσκυ και Γκεόργκυ Αμπατζίεφ. Σκοπός του κύκλου, σύμφωνα με την εισήγηση του Βαπτσάρωφ, ήταν η ανάπτυξη μίας «μακεδονικής» λογοτεχνίας με την μελέτη των γλωσσικών ιδιωμάτων, του φολκλόρ, των εθίμων και την καλλιέργεια ενός επαναστατικού ρομαντισμού για το παρελθόν του «μακεδονικού» εθνικοεπαναστατικού κινήματος (Ίλιντεν), ως συστατικού στοιχείου του έντεχνου ρεαλισμού. Σύμφωνα με το καταστατικό του, ο κύκλος απείχε από κάθε πολιτική δραστηριότητα, αλλά μπορούσε να εκφράζει πολιτική ιδεολογία. Η ενασχόληση, ωστόσο, με τον σλαβομακεδονισμό ήταν περισσότερο μια ερωτοτροπία. Η γλώσσα των ποιημάτων υπήρξε κατά κανόνα η λόγια βουλγαρική και μόνον οι Βένκο Μαρκόφσκυ και Κόλε Νεντελκόφσκυ κατέβαλαν κάποια προσπάθεια να γράψουν ποίηση σε σλαβομακεδονικά ιδιώματα. Ο Νεντελκόφσκυ αποκατέστησε τις επαφές με τη χήρα και τον γιο του Mισίρκωφ, αντέγραψε ορισμένα δημοσιεύματα του πατέρα του σλαβομακεδονικού σεπαρατισμού, όπως το έργο «Περί των Μακεδονικών Υποθέσεων» και τα απέστειλε σε συναδέλφους του στη σερβική Μακεδονία. Κατά το πνεύμα της κομματικής γραμμής, το ζήτημα της υπάρξεως ή όχι «μακεδονικού έθνους» αντιμετωπίσθηκε ως πολιτικό ζήτημα. Για το θέμα αυτό, ο Aντών Ποπώφ κατέγραψε το 1939 τα εξής:</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">«Yπάρχει μακεδονικό έθνος; Ποιά είναι τα στοιχεία του και τα χαρακτηριστικά του; Πού πρέπει να αναζητήσουμε την αρχή του και τη γένεσή του; Στα ζητήματα αυτά έχουμε στρέψει την προσοχή μας τα τελευταία χρόνια. Αυτά είναι αντικείμενο διενέξεων σε διάφορους μακεδονικούς κύκλους. Και ανάλογα με το ταξικό και ιδεολογικό στρατόπεδο των αντιπάλων, στα ζητήματα αυτά δίνονται διάφορες απαντήσεις… Τον τελευταίο καιρό, με την όξυνση των ιμπεριαλιστικών αντιφάσεων μεταξύ των βαλκανικών κρατών γενικά, με τη συγκρότηση του ιμπεριαλιστικού μετώπου και στη Μακεδονία, η προπαγάνδα στον μακεδονικό πληθυσμό και τη μακεδονική προσφυγιά έχει ενισχυθεί αισθητά. Η Μακεδονία πάλι έχει γίνει αντικείμενο λογαριασμών για διαμελισμό και αναδιανομή… Στις περιστάσεις αυτές για τη Μακεδονία και το Μακεδονικό Ζήτημα, η αποδοχή ή η άρνηση της ιδέας του μακεδονικού έθνους χαρακτηρίζεται ως λυδία λίθος για τη Μακεδονία και τον προσανατολισμό της, για τον πολιτικό δρόμο που πρέπει να ακολουθηθεί, για τον λόγο ότι το ζήτημα αυτό σήμερα μπορεί να τεθεί μονάχα στη βάση του συνθήματος για ελεύθερη και ανεξάρτητη Μακεδονία. Οι μαύροι πράκτορες του βουλγαρικού και ιταλικού ιμπεριαλισμού καταλογίζουν αυτές τις διακηρύξεις ως σερβικό έργο… Ποτέ δεν ήταν κοντά στο μακεδονικό λαό, στις μακεδονικές λαϊκές μάζες, για να μπορέσουν να συλλάβουν τις αλλαγές που συνέβησαν στην κοσμοθεωρία και τον προσανατολισμό αυτών των μαζών… Ονειρεύονται τη «Μεγάλη Βουλγαρία», «την ένωση της βουλγαρικής φυλής», «τον ζωτικό χώρο» κλπ. Όμως για ελεύθερη Μακεδονία ούτε που θέλουν να σκέφτονται, για μακεδονικό έθνος θέλουν λιγότερο να ακούν…».</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">Αλλά ο συγκεκριμένος λογοτεχνικός κύκλος διαλύθηκε τον Μάιο του 1941, αμέσως μετά την είσοδο του βουλγαρικού στρατού στη σερβική Μακεδονία, όταν ίσως θα έπρεπε να τονίσει περισσότερο τον σλαβομακεδονισμό. Εγκαταλείφθηκε έτσι κάθε προσπάθεια για μία σλαβομακεδονική αφύπνιση. Οι Βαπτσάρωφ και Ποπώφ εκτελέστηκαν το 1942 ως Κομμουνιστές από τους Γερμανούς, για αντιστασιακή δράση.</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">Στη Βουλγαρία δεν υπήρχε πρόσφορο έδαφος για την καλλιέργεια του σλαβομακεδονισμού. Πέρα από την αντίδραση των βουλγαρικών κρατικών αρχών, αρνητική ήταν και η στάση ακαδημαϊκών κύκλων, που αποκαλούσαν το «μακεδονικό» έθνος επινόηση του εργαστηρίου του ΒΚΚ και με ειρωνική διάθεση εύχονταν να ζούσε ο ιδρυτής του Βουλγαρικού Κομμουνιστικού Κόμματος, Δημήταρ Μπλαγκόεφ, καταγόμενος από την Βασιλειάδα της Καστοριάς, για να πληροφορηθεί την εθνικότητά του! Αλλά και το ίδιο το ΒΚΚ απέφυγε μία άμεση σύγκρουση με τις βουλγαρικές αρχές, περιοριζόμενο περισσότερο σε θεωρητικές διακηρύξεις και εφαρμόζοντας ευέλικτη πολιτική.</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">β΄) Tο Κομμουνιστικό Κόμμα Ελλάδος</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">Η περιπέτεια στην οποία είχε εμπλακεί το 1924 το ΚΚΕ με την αποδοχή της αποφάσεως του Ε΄ Συνεδρίου της ΚΔ -ύστερα από έντονη πίεση- για «Ενιαία και Ανεξάρτητη Μακεδονία», είχε ως αποτέλεσμα στο μέλλον να εμφανίζεται περισσότερο προσεκτικό αναφορικά με το Μακεδονικό Ζήτημα. Ο κύριος λόγος για τον οποίο τελικά το ΚΚΕ, μετά από εσωτερική διάσπαση, υιοθέτησε την απόφαση του Ε΄ Συνεδρίου της ΚΔ στο Τρίτο Έκτακτο Συνέδριο (Δεκέμβριος 1924), ήταν η προώθηση της συνεργασίας της ΕΜΕΟ (Εν.) και του Βουλγαρικού Κομμουνιστικού Κόμματος εν όψει της επικείμενης εξεγέρσεως στη Βουλγαρία. Αποδείχθηκε τελικά ότι επρόκειτο για έναν επαναστατικό τυχοδιωκτισμό. Αν και θεωρητικά ίσχυε το σύνθημα για «Ενιαία και Ανεξάρτητη Μακεδονία», σε πολιτικό επίπεδο το ΚΚΕ δεν ήταν δραστήριο. Είναι χαρακτηριστικό ότι μετά το 1925 δίσταζε να ιδρύσει ομάδες της ΕΜΕΟ (Εν.) στην ελληνική Μακεδονία, επισύροντας τα επικριτικά σχόλια της ΚΔ. Όταν ο Ζαχαριάδης ανέλαβε την ηγεσία του κόμματος και επισκέφθηκε, το φθινόπωρο του 1931, τη Μόσχα με μία κομματική αντιπροσωπεία, υπέστη κριτική για την στάση του ΚΚΕ στο Μακεδονικό. Έτσι, μετά από δύο συνδιασκέψεις, στις οποίες παρεβρέθηκε το μέλος του Πολιτικού Γραφείου της ΚΕ του ΚΚΕ Στυλιανός Σκλάβαινας (η πρώτη πραγματοποιήθηκε στη Θεσσαλονίκη, στις αρχές του 1932, με τη συμμετοχή όχι μονάχα Σλαβοφώνων αλλά και Εβραίων, Μουσουλμάνων και Βλάχων και η δεύτερη την ίδια χρονιά στη Βέροια, με τη συμμετοχή μόνο Σλαβοφώνων), συνήλθε η Ιδρυτική Συνδιάσκεψη της ΕΜΕΟ (Εν.), τον Μάρτιο του 1933, στην Έδεσσα και εξέλεξε έναν ηγετικό πυρήνα με επικεφαλής τον Ανδρέα Τσίπα από τον Άγιο Παντελεήμονα της Φλωρίνης, μέλος του ΚΚΕ.</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">Τον Σεπτέμβριο του 1934, άρχισαν να δημοσιεύονται και οι πρώτες δηλώσεις ομάδων της ΕΜΕΟ (Εν.) στον Ριζοσπάστη σχετικά με την μη βουλγαρική, σερβική και ελληνική ταυτότητα των Σλαβομακεδόνων και την σημασία της ΕΜΕΟ (Εν.). Ηγετικά στελέχη της ΕΜΕΟ (Εν.) υπήρξαν οι Σλαβομακεδόνες, μέλη του ΚΚΕ, Ανδρέας Τσίπας, Γεώργιος Τουρούντζας, Λάζαρος Τερπόφσκυ κ.ά. Η ΕΜΕΟ (Εν.) δεν μπόρεσε, φυσικά, να καταστεί μαζική οργάνωση στο βραχύ χρονικό διάστημα 1934-1936. Κατά τον Τσίπα, η οργάνωση αριθμούσε 893 μέλη, ενώ κατά τον Βλάχωφ 700, αριθμοί που ίσως φαίνονται υπερβολικοί. Ωστόσο, το ΚΚΕ επιδόθηκε με ζήλο στον προπαγανδισμό της θέσεως για την ύπαρξη «μακεδονικού έθνους». Την 1η Φεβρουαρίου του 1935, η Κομμουνιστική Επιθεώρηση δημοσίευσε σε ελληνική μετάφραση το άρθρο του Βασίλ Ιβανόφσκυ «η Μακεδονική εθνότητα». Ο Ιβανόφσκυ ήταν δημοσιογράφος, Πολιτικός Γραμματέας της ΕΜΕΟ (Ενωμένης) στη Βουλγαρία, αλλά, έχοντας σπουδάσει στη Μόσχα, διέθετε μια θεωρητική μαρξιστική κατάρτιση και για τον λόγο αυτόν προσπάθησε να θεμελιώσει ιστορικά το «μακεδονικό έθνος». Σκιαγράφησε έναν ιστορικά υπαρκτό λαό, προελθόντα από την ανάμιξη των αρχαίων (μη Ελλήνων) Μακεδόνων με τους Σλάβους, που δημιούργησε κράτος στην εποχή του Σαμουήλ (Ι΄-ΙΑ΄ αιώνας) και, στην προσπάθειά του τον ΙΘ΄ αιώνα να επιτύχει την εθνική του αποκατάσταση, έπεσε θύμα της αφομοιωτικής πολιτικής των Ελλήνων, των Σέρβων και των Βουλγάρων. Καθώς στο «μακεδονικό έθνος» προσδόθηκαν ιστορικές καταβολές, ο όρος «Μακεδόνες» απέκτησε υπόσταση και υπερίσχυσε του όρου «Σλαβομακεδόνες» στα δημοσιεύματα.</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">Μετά το αποτυχημένο βενιζελικό πραξικόπημα της 1ης Μαρτίου του 1935, το ΚΚΕ αντικατέστησε το σύνθημα «Ενιαία και Ανεξάρτητη Μακεδονία» με το σύνθημα «πλέρια ισοτιμία στις μειονότητες». Η μεταβολή αυτή δικαιολογήθηκε με την αλλαγή της εθνολογικής συνθέσεως στην ελληνική Μακεδονία, «σε στενή σύνδεση των συνθηκών, μέσα στις οποίες αναπτύσσεται σήμερα το επαναστατικό κίνημα γενικά στα Βαλκάνια και ειδικότερα στη χώρα μας, με βασικό καθήκον την αντιφασιστική και αντιπολεμική πάλη». Ως κατακλείδα, επισημάνθηκε «ότι η αλλαγή του συνθήματος κάθε άλλο παρά αδυνάτισμα της δουλειάς μας στη Μακεδονία και ανάμεσα στις εθνικές μειονότητες σημαίνει. Αντίθετα, επιβάλλεται να δυναμώσουν οι προσπάθειές μας για την εξασφάλιση στις μειονότητες πλέριων δικαιωμάτων. Το Κόμμα δεν παύει να διακηρύττει πως τελικά και οριστικά το Μακεδονικό Ζήτημα θα λυθεί αδελφικά μετά τη νίκη της Σοβιετικής εξουσίας στα Βαλκάνια, που θα σκίσει τις άτιμες συνθήκες της ανταλλαγής των πληθυσμών και θα πάρει όλα τα πραχτικά μέτρα, ώστε να εξαλειφθούν οι ιμπεριαλιστικές τους αδικίες. Μόνο έτσι ο Μακεδονικός Λαός θα βρει την πλέρια εθνική του αποκατάσταση».</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">Το ΚΚΕ στο Ζ΄ Συνέδριό του, τον Δεκέμβριο του 1935, επισημοποίησε την εγκατάλειψη της θέσεως για «Ενιαία και Ανεξάρτητη Μακεδονία» και υιοθέτησε την γραμμή για «πλέρια ισοτιμία στις μειονότητες». Η τακτική του κινήθηκε στο πλαίσιο της συγκροτήσεως ενός παλλαϊκού αντιφασιστικού μετώπου. Πάντοτε, όμως, προπαγάνδιζε τη θέση για την ύπαρξη «μακεδονικού έθνους», προσπαθώντας ταυτόχρονα να εντάξει στις γραμμές του ως μέλη άτομα από τον χώρο των Σλαβομακεδόνων, ιδιαίτερα από τη νέα γενιά, που είχε φοιτήσει σε ελληνικά σχολεία ή ακόμα και σε Ανώτατα Εκπαιδευτικά Ιδρύματα.</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">Η προπαγανδιστική δραστηριότητα του ΚΚΕ είχε ως αποτέλεσμα να συγκροτηθεί ένας πυρήνας Σλαβομακεδόνων στελεχών, όπως οι Λάζαρος Τερπόφσκυ, Ανδρέας Τσίπας, Πασχάλης Μητρόπουλος, Μιχάλης Κεραμιτζής, Ηλίας Τουρούντζας, Γιώργος Τουρούντζας και άλλοι. Παρόλο που δεν είχαν αποκοπεί εντελώς από τις φιλοβουλγαρικές τους ρίζες, ωστόσο παρουσίαζαν το Μακεδονικό ως μη βουλγαρικό ζήτημα και συνδύαζαν τη λύση του με την «Σοσιαλιστική Επανάσταση».</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">γ΄) Το Κομμουνιστικό Κόμμα Γιουγκοσλαβίας</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">Το Κομμουνιστικό Κόμμα Γιουγκοσλαβίας, παράνομο από το 1921, δεν ασχολήθηκε αρχικά με το εθνικό ζήτημα. Σύμφωνα με την επίσημη ιδεολογία, οι Σέρβοι, οι Κροάτες και οι Σλοβένοι χαρακτηρίσθηκαν ως τρεις φυλές του ιδίου έθνους, ενώ ως προϋπόθεση για την λύση των εθνικών ζητημάτων θεωρήθηκε η Σοσιαλιστική Επανάσταση. Όταν κατά τα έτη 1923-1924 η Κομμουνιστική Διεθνής προωθούσε μία κομμουνιστική επανάσταση στη Βουλγαρία και την αποσταθεροποίηση της Βαλκανικής, τότε οι Γιουγκοσλάβοι Κομμουνιστές, υπό την πίεση της Μόσχας, άρχισαν να προσδίδουν σημασία στο εθνικό ζήτημα. Το πρόβλημα, κατά την Κομμουνιστική Διεθνή, δεν ήταν η παραπομπή της επιλύσεως των εθνικών ζητημάτων στην Κομμουνιστική Επανάσταση, αλλά η εκμετάλλευση των εθνικών ζητημάτων προς όφελος της εξαπλώσεως του Κομμουνισμού. Στο Κομμουνιστικό Κόμμα Γιουγκοσλαβίας διαμορφώθηκαν δύο πτέρυγες: μία «δεξιά» πτέρυγα, με επικεφαλής τον Σέρβο Σίμα Μάρκοβιτς και μία «αριστερή», με επικεφαλής κυρίως Κροάτες. Ο Mάρκοβιτς δημοσίευσε το 1923 το φυλλάδιό του με τίτλο «Το εθνικό ζήτημα υπό το φως του Μαρξισμού», στο οποίο, ξεκινώντας από τον σταλινικό ορισμό για το έθνος, υποστήριξε ότι οι Κροάτες και οι Σλοβένοι έχουν το ίδιο δικαίωμα με τους Σέρβους να ζητούν αυτονομία. Το εθνικό ζήτημα της Γιουγκοσλαβίας ήταν στην ουσία, κατά τον Mάρκοβιτς, συνταγματικό ζήτημα και η διευθέτησή του έπρεπε να αναζητηθεί στην υιοθέτηση ενός ομοσπονδιακού συντάγματος. Η άλλη πτέρυγα τόνιζε το δικαίωμα της αυτοδιαθέσεως, χωρίς όμως αυτή να ερμηνεύεται αναγκαστικά ως απόσχιση. Το Ε΄ Συνέδριο της Κομμουνιστικής Διεθνούς (Ιούνιος - Ιούλιος 1924) έλαβε απόφαση για την διάλυση της Γιουγκοσλαβίας, ως δημιουργήματος του ιμπεριαλισμού, κάνοντας λόγο για απόσχιση της Κροατίας, της Σλοβενίας αλλά και για ενιαία και ανεξάρτητη Μακεδονία. Ωστόσο, το ΚΚΓ δεν υιοθέτησε αμέσως τη γραμμή της ΚΔ. Στις αρχές του 1925, στις συζητήσεις των Γιουγκοσλάβων Κομμουνιστών παρενέβη και ο ίδιος ο Στάλιν, που πρότεινε την ακόλουθη λύση: όσο η Γιουγκοσλαβία θα παρέμενε καπιταλιστικό κράτος, το κόμμα θα υποστήριζε και το δικαίωμα της αυτοδιαθέσεως των λαών μέχρι την απόσχιση, αλλά σε περίπτωση επικρατήσεως της σοβιετικής εξουσίας, θα εφάρμοζε το σοβιετικό πρότυπο, ένα δηλαδή ομοσπονδιακό σύστημα. Η απόσχιση, κατά τον Στάλιν, δεν ήταν πάντοτε καθήκον των Κομμουνιστών.</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">Σχετικά με το Μακεδονικό, το ΚΚΓ το θεωρούσε αρχικά διαβαλκανικό ζήτημα (και όχι βουλγαρικό), διαχωρίζοντάς το από το γενικότερο εθνικό ζήτημα της Γιουγκοσλαβίας. Είχε πάντοτε να αντιμετωπίσει τις επεμβάσεις των Βουλγάρων Κομμουνιστών στα εσωτερικά του ζητήματα και ιδίως την επιδίωξή τους να εντάξουν την σερβική Μακεδονία στη δική τους ζώνη ευθύνης. Λόγω του έντονου σερβοβουλγαρικού ανταγωνισμού στη σερβική Μακεδονία, το ΚΚΓ απέφευγε να χαρακτηρίζει τον σλαβικό πληθυσμό της περιοχής βουλγαρικό ή σερβικό, κάνοντας απλώς λόγο για «Μακεδόνες» και «μακεδονικό πληθυσμό». Το ΚΚΓ βρισκόταν σε δύσκολη θέση. Από τη μια πλευρά καταδίκαζε την πολιτική του μεγαλοσερβικού ηγεμονισμού στη σερβική Μακεδονία, ενώ από την άλλη πλευρά χαρακτήριζε την ΕΜΕΟ ως τρομοκρατική, βουλγαρική-σοβινιστική οργάνωση και όχι ως εθνικοαπελευθερωτική. Το 1924 ο Κώστα Νοβάκοβιτς εξέδωσε το φυλλάδιο «Η Μακεδονία στους Μακεδόνες - η γη στους αγρότες», με το οποίο αναγνώριζε στους Μακεδόνες το δικαίωμα να αυτοπροσδιορισθούν. Οι αρχές του Βελιγραδίου απήντησαν με κύμα διώξεων κατά μελών του ΚΚΓ και του ιδίου του Νοβάκοβιτς.</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">Την απόφαση για την διάλυση της Γιουγκοσλαβίας και την ίδρυση ανεξαρτήτων δημοκρατιών έλαβε το ΚΚΓ το 1928 στη Δρέσδη, στο αποκορύφωμα της σερβοκροατικής διενέξεως, αφού πρώτα εξοβελίστηκε ο Mάρκοβιτς και κάμφθηκε η σερβική αντίσταση. Από το 1935 και εξής, υπό το φως των αποφάσεων του Ζ΄ Συνεδρίου της ΚΔ για την δημιουργία ενιαίου αντιφασιστικού μετώπου, το ΚΚΓ άρχισε να προσανατολίζεται προς την λύση της γιουγκοσλαβικής ομοσπονδίας. Στις νέες συνθήκες που διαμορφώθηκαν μετά την άνοδο του Ναζισμού στη Γερμανία, η διάλυση της Γιουγκοσλαβίας θα ωφελούσε τη ναζιστική Γερμανία. Έτσι, το ΚΚΓ αναγνώρισε το 1934, με βάση την απόφαση της ΚΔ, την ύπαρξη «μακεδονικού έθνους», στο οποίο διέβλεπε την δυνατότητα καταπολέμησης των βουλγαρικών διεκδικήσεων. Στην Πέμπτη Συνδιάσκεψη του ΚΚΓ, που συνήλθε τον Δεκέμβριο του 1934 στη Λουμπλιάνα, αποφασίσθηκε η ίδρυση «Κομμουνιστικού Κόμματος της Κροατίας, Κομμουνιστικού Κόμματος της Σλοβενίας και στο εγγύτατο μέλλον Κομμουνιστικού Κόμματος Μακεδονίας». Επρόκειτο ουσιαστικά για υλοποίηση της σχετικής αποφάσεως της BLS, του Ιανουαρίου του 1934. Το 1937 ιδρύθηκε το Κομμουνιστικό Κόμμα Κροατίας και Σλοβενίας, αλλά δεν κατέστη δυνατή η ίδρυση Κομμουνιστικού Κόμματος «Μακεδονίας», λόγω αδυναμίας εξεύρεσης στελεχών.</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">Στη γιουγκοσλαβική Μακεδονία είχαν συγκροτηθεί ομάδες της ΕΜΕΟ (Εν.). Δεν είχαν, ωστόσο, καμία πολιτική επιρροή. οι σχέσεις τους με το ΚΚΓ υπήρξαν προβληματικές και το 1928 εξαρθρώθηκαν πλήρως από τις γιουγκοσλαβικές αρχές. Μετά το Ε΄ Συνέδριο της ΚΔ, στις οδηγίες που έδωσε ο Ποπτόμωφ προς το ΚΚΓ τόνισε, μεταξύ άλλων, την ανάγκη να ανασυσταθεί η ΕΜΕΟ (Εν.), να εκδοθεί στη σερβική Μακεδονία μία εφημερίδα στη «μακεδονική γλώσσα», να ιδρυθεί μία φοιτητική ομάδα της ΕΜΕΟ (Εν.) στο Βελιγράδι και το Ζάγκρεμπ. Πρότεινε επίσης να αποκατασταθούν τακτικές επαφές με την Θεσσαλονίκη, που προορίζονταν για συντονιστικό κέντρο της ΕΜΕΟ (Εν.) και να διανεμηθεί στη σερβική Μακεδονία ένα εκλαϊκευμένο φυλλάδιο για το Μακεδονικό Ζήτημα και τα καθήκοντα της VMRO (Εν.).</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">Μετά όμως την απόφαση της ΚΔ για διάλυση της ΕΜΕΟ (Εν.), εγκαταλείφθηκε κάθε προσπάθεια ανασύστασης της οργανώσεως στη σερβική Μακεδονία. Ωστόσο, με πρωτοβουλία του ΚΚΓ συγκροτήθηκε το 1936 μία οργάνωση Σλαβομακεδόνων φοιτητών (250 περίπου άτομα) των Πανεπιστημίων του Ζάγκρεμπ και του Βελιγραδίου, με την επωνυμία «MANAPO - Makedonski Naroden Pokret - Μακεδονικό Λαϊκό Κίνημα». Το πολιτικό πρόγραμμα της οργανώσεως προέβλεπε: «1) Ο μακεδονικός λαός έχει το δικαίωμα ελεύθερου εθνικού βίου στο πλαίσιο μιας γιουγκοσλαβικής ομοσπονδίας, 2) το αίτημα αυτό μπορεί να υλοποιηθεί μονάχα με την ανατροπή της μοναρχοφασιστικής δικτατορίας και ηγεμονίας και της αποκατάστασης της πλέον διευρυμένης δημοκρατίας, 3) για τον λόγο αυτό, ο μακεδονικός λαός θα αγωνιστεί με τους άλλους λαούς και τις προοδευτικές δυνάμεις στη Γιουγκοσλαβία για την απελευθέρωση των πολιτικών κρατουμένων, για την ελευθερία του λόγου και του τύπου, για την κατάργηση όλων των αντιδημοκρατικών νόμων, 4) ο μακεδονικός λαός ζητά να αποκατασταθούν διπλωματικές σχέσεις και να συναφθεί σύμφωνο φιλίας με τη Σοβιετική Ένωση, 5) να απαιτηθεί η άμεση προκήρυξη ελεύθερων βουλευτικών εκλογών με μυστική ψηφοφορία».</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">Το ΜΑΝΑΡΟ παρουσιάσθηκε ως εθνική, αλλά ταυτόχρονα και ως δημοκρατική, αντιδικτατορική οργάνωση στο πλαίσιο της τακτικής του λαϊκού μετώπου. Ωστόσο, δεν μπόρεσε να βρει πολιτικούς εταίρους στη Γιουγκοσλαβία. Οι προσπάθειες της οργανώσεως να συμμαχήσει με το Αγροτικό Ρεπουμπλικανικό Κροατικό Κόμμα και την αριστερή πτέρυγα του Αγροτικού Σερβικού Κόμματος στις εκλογές του 1938, δεν καρποφόρησαν. Ο Κροάτης ηγέτης Βλάτκο Μάτσεκ, που αγωνιζόταν για την αυτονομία της Κροατίας, δεν ήθελε προφανώς να δυσαρεστήσει τους Σέρβους, συμμαχώντας με μία αντικρατική οργάνωση που προπαγάνδιζε την ύπαρξη «μακεδονικού λαού». Για τον λόγο αυτό και απέρριψε την προσφορά του ΜΑΝΑΡΟ για συμμαχία, με το επιχείρημα ότι ήταν πολύ επιβαρυμένος με τις κροατικές υποθέσεις. Το ΜΑΝΑPO περιορίσθηκε στη γιουγκοσλαβική Μακεδονία και δεν συμπεριέλαβε στο πρόγραμμά του την ελληνική και τη βουλγαρική Μακεδονία.</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">Το ΜΑΝΑΡΟ δεν μπόρεσε να ασκήσει σημαντική πολιτική επιρροή στη Μακεδονία και το 1939 έπαψε να υπάρχει ως πολιτικός φορέας. Ωστόσο, ένα τμήμα της νέας γενιάς Σλαβομακεδόνων φοιτητών και διανοουμένων, προσκείμενων στο ΚΚΓ και πρώην μελών της ΕΜΕΟ (Eν.), αποδέχθηκαν και προπαγάνδιζαν την θέση της ΚΔ και του ΚΚΓ για την ύπαρξη μακεδονικού έθνους. Περισσότερο χαρακτηριστική είναι η περίπτωση του ποιητή Kότσο Ράτσιν, που έγραψε το ποιητικό έργο «Beli Mugri - Ασπροχάραμα» σε σλαβομακεδονικό ιδίωμα και στα τέλη του 1939 το δημοσίευσε στο Σάμομπορ της Κροατίας. Στο ποίημά του περιγράφει τη δεινή οικονομική και κοινωνική κατάσταση των χωρικών της σερβικής Μακεδονίας και τους καλεί σε εξέγερση. Ο Ράτσιν είχε επαφές με τον «Μακεδονικό Λογοτεχνικό Κύκλο» της Σόφιας. Μετά την Σερβοκροατική Συμφωνία Τσβέτκοβιτς - Μάτσεκ του Αυγούστου του 1939, για την χορήγηση αυτονομίας στην Κροατία και τη συμμετοχή των Κροατών στην διοίκηση, άλλοτε μέλη του ΜΑΝΑΡΟ και της ΕΜΕΟ (Εν.) σε φιλολογικές συζητήσεις εντός λογοτεχνικών κύκλων έθιξαν το ζήτημα της χορηγήσεως αυτονομίας στη σερβική Μακεδονία και της αναγνωρίσεως των Σλαβομακεδόνων ως ιδιαιτέρου λαού, όπως και το θέμα της κωδικοποιήσεως μιας σλαβομακεδονικής γλώσσης. Σε έναν ενδιαφέροντα διάλογο που είχαν οι Κότσο Ράτσιν, Λιούπτσο Αρσώφ και Πάνκο Μπρασνάρωφ με τους Σέρβους Καθηγητές Πανεπιστημίου Βούλιτς και Ράντονιτς, τον Δεκέμβριο του 1939, επέμεναν στην ύπαρξη των Σλαβομακεδόνων ως ιδιαιτέρου έθνους, με καταβολές στην Αρχαιότητα και τον Μεσαίωνα και απαίτησαν να χορηγηθούν στη σερβική Μακεδονία όσα είχαν αποκτήσει οι Κροάτες. Οι Σέρβοι καθηγητές, που επιχειρηματολογούσαν με ιστορικά τεκμήρια και υπεραμύνονταν της πολιτικής του εκσερβισμού, ήταν απόλυτα αρνητικοί. Ο Βούλιτς υποστήριξε μεταξύ άλλων και τα ακόλουθα:</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">«Tί θέλετε εσείς οι Μακεδόνες; Θα θέλατε αυτονομία όπως και οι Κροάτες. Οι Κροάτες τη γλώσσα τους, που είναι η καϊκαβική και η τσακαβική (πρόκειται για διαλέκτους της σερβοκροατικής), την θυσίασαν και υιοθέτησαν γλώσσα που δεν είναι δική τους, την στοκαβική (πρόκειται για διάλεκτο της σερβοκροατικής που ομιλείται στη Σερβία). Εσείς θα θέλατε τη μακεδονική σας γλώσσα να τη χρησιμοποιείτε ως λόγια… Όμως, ποιό θα ήταν το κέρδος; Στη Γερμανία ο Πρώσος δεν καταλαβαίνει καθόλου το Βαυαρό, όμως είναι μαζί. Οι άνθρωποι ενώνονται… Τί θα κερδίσετε με τη χρήση αυτής της γλώσσας στα σχολεία; Εδώ θα αρχίσει ένας αγώνας για την επικράτηση των διαλέκτων. Δεν βλέπω κέρδος από το όνομα Μακεδονία. Οδηγεί σε πλάνη το να ανάγετε την καταγωγή σας στον Μέγα Αλέξανδρο. Καταλαβαίνω, ζητάτε δικαιώματα, όμως ευκολότερα θα τα αποκτήσετε μαζί μας παρά μόνοι. Αν οι Κροάτες δεν είχαν κάποτε κυρίαρχο κράτος (συνέλευση, μπάνο κλπ.), δεν θα ζητούσαν αυτά που ζήτησαν. Εσείς ζητάτε κάτι που ποτέ δεν είχατε. Είστε νέοι ιδεαλιστές και υποφέρετε από πλάνες… Ποτέ δεν άκουσα Σκοπιανό να λέει ότι είναι Μακεδόνας. Εσείς μεγαλώσατε στο περιβάλλον αυτό, αποκαλείστε Μακεδόνες και θέλετε τη γλώσσα σας. Εγώ, αντίθετα, γνωρίζω πολλά άτομα από την περιοχή αυτή που λένε ότι είναι Σέρβοι…».</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">Περισσότερο κατηγορηματικός υπήρξε ο Καθηγητής Ράντονιτς:</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">«Δεν μπορούμε να σας αναγνωρίσουμε ως εθνική ιδιαιτερότητα. Το λέω αυτό ως πολιτικός… Είναι αλήθεια ότι χωρίς την κοιλάδα του Μοράβα και του Βαρδάρη δεν μπορούμε να υπάρξουμε. Είναι η σπονδυλική στήλη της Γιουγκοσλαβίας μας. Η ιδέα είναι το κράτος να ενώσει όλες τις δυνάμεις μας για να μπορέσουμε να κρατηθούμε. Πρέπει να βελτιωθεί η διοίκηση και όλοι πρέπει να είμαστε ισότιμοι. Η Κροατία είχε ιδιαίτερο βίο και για τον λόγο αυτό έχει το δικαίωμα της αυτονομίας. Αν παραχωρούσαμε νωρίτερα την αυτονομία, θα είχαμε σήμερα μεγαλύτερη συνοχή… Θα βελτιώσουμε τη διοίκηση και θα σας χορηγήσουμε πλήρη ισοτιμία… Δεν μπορούμε ούτε να επιτρέψουμε ούτε να αναγνωρίσουμε την εθνική ιδιαιτερότητα των Μακεδόνων, για πολιτικούς λόγους. Πρέπει να διορθώσουμε τα λάθη και εσείς πρέπει να μάθετε την κοινή λόγια γλώσσα και όλα τελείωσαν».</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">Όπως ήδη αναφέρθηκε, δεν ιδρύθηκε Κομμουνιστικό Κόμμα Μακεδονίας και τα μέλη του Κομμουνιστικού Κόμματος Γιουγκοσλαβίας στη σερβική Μακεδονία ήταν ολιγάριθμα. Καθώς η κατάσταση στη σερβική Μακεδονία παρέμενε συγκεχυμένη, ο Δημητρώφ, μετά από συμφωνία με τον Tίτο, απέστειλε την άνοιξη του 1940 από τη Μόσχα στη σερβική Μακεδονία τον Mετόντιγια Σάτορωφ, ως Γραμματέα μιας Περιφερειακής Επιτροπής εντός του ΚΚΓ. Ο Σάτορωφ ήταν μέλος του Βουλγαρικού Κομμουνιστικού Κόμματος και πρώην μέλος της ΕΜΕΟ ( Εν.). Τo γεγονός ότι ένα μέλος του Βουλγαρικού Κομμουνιστικού Κόμματος ανέλαβε την αναδιοργάνωση των κομματικών βάσεων στη σερβική Μακεδονία, αποδεικνύει ότι οι Βούλγαροι Κομμουνιστές επιδίωκαν να διαδραματίσουν έναν σημαντικό ρόλο σε μία μελλοντική λύση του Μακεδονικού. Το 1940 Γραμματέας της ΚΕ του ΚΚΓ έγινε ο Τίτο, που είχε ήδη επιστρέψει στη Γιουγκοσλαβία από τη Μόσχα. Στην Πέμπτη Συνδιάσκεψη του ΚΚΓ, τον Οκτώβριο του 1940, αναγνωρίσθηκε το δικαίωμα της ισοτιμίας του μακεδονικού λαού σε μία γιουγκοσλαβική ομοσπονδία. Στην ορολογία των Γιουγκοσλάβων Κομμουνιστών ο όρος «λαός» σήμαινε κυρίαρχο έθνος.</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">Το ιδεολόγημα του «μακεδονισμού» αποτελούσε μία εναλλακτική λύση στον ανταγωνισμό των βαλκανικών κρατών για επιρροή στον ευρύτερο μακεδονικό χώρο. Σε αντίθεση με την περίπτωση του Mισίρκωφ, υπήρχαν τώρα πολιτικές δυνάμεις που στήριζαν μια σλαβομακεδονική λύση. Βέβαια, οι βραχυπρόθεσμοι πολιτικοί στόχοι της ΚΔ δεν επιτεύχθηκαν. Η ΕΜΕΟ (Εν.) διαλύθηκε και η Βουλγαρία προσχώρησε στις δυνάμεις του Άξονος. Αλλά ο σλαβομακεδονισμός παρέμενε μία εθνική επιλογή. Ότι η πορεία αυτή δεν ήταν μη αναστρέψιμη, στον βαθμό που η Βουλγαρία θα μπορούσε να εκπληρώσει την «ιστορική» της αποστολή, είναι μία λογική υπόθεση. Ωστόσο, οι εξελίξεις στη διάρκεια του Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου απέβησαν κυρίως προς όφελος της σλαβομακεδονικής λύσεως με κύριο πρωταγωνιστή το ΚΚΓ, που μετέτρεψε το Μακεδονικό σε γιουγκοσλαβικό ζήτημα.</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><br /></span><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">ΥΠΟΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><br /></span><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">Για μία πρώτη προσέγγιση βλ. Σπ. Σφέτα, Όψεις του Μακεδονικού Ζητήματος στον 20ό αιώνα, Θεσσαλονίκη 2001, σσ. 55-78.</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">Βλ. την συλλογή των εγγράφων, Λ. Ι. Τζίλα - Β. Τ. Πόποφσκι, Μακεντόνσκιι Βοπρός β ντοκουμέντοτ Κομιντέρνα, τόμ. 1, τεύχ. 1 1923-1925 [Το Μακεδονικό Ζήτημα στα έγγραφα της Κομμουνιστικής Διεθνούς, Τόμος Α΄, Μέρος Α΄, 1923-1925], Σκόπια 1999.</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">Bλ. Κ. Ράντεκ, «Der Umsturz in Bulgarien», Die Kommunistische Internationale, 27 (15.8.1923), 115-116.</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">Βλ. Sp. Sfetas, Makedonien und Interbalkanische Beziehungen 1920-1924, Μόναχο 1992, σ. 320.</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">Για τις συζητήσεις αυτές βλ. Sfetas, Makedonien, σσ. 434-440.</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">Βλ. ΒΜΡΟ (Ομπεντινέτα), Ντοκουμέντι ι Ματεριάλι, τόμ.1 [ΕΜΕΟ - Ενωμένη. Έγγραφα και Υλικό, Τόμος Α΄], επιμέλεια έκδοσης Ιβάν Καταρτζίεφ, Σκόπια 1991, σσ. 129-137, (εδώ σσ. 131, 133-134).</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">Ροσιίσκι Τσέντουρ Χρανένιγια ι Ιζουτσένιγια Ντοκουμέντοβ Νοβέισεϊ Ιστόριι (στο εξής ΡΤΧΙΝΝΙ), [Ρωσικό Κέντρο Διαφύλαξης και Μελέτης Εγγράφων Νεότερης Ιστορίας], Fond 509 (στο εξής F-Σειρά), Opis 1, (στο εξής Op-Κατάλογος), Delo 164 (στο εξής D-Φάκελος), Εμπιστευτικό, Επιστολή του Ποπτόμωφ προς την Γραμματεία των Βαλκανικών Κρατών, 15.11.1933.</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">Αυτόθι.</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">Η εισήγηση δεν εντοπίσθηκε στα αρχεία.</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">ΡΤΧΙΝΝΙ, F.495, Op. 69, D.56, Πρωτόκολλο της συνεδρίασης της 20ής Δεκεμβρίου 1933.</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">Αυτόθι.</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">ΡΤΧΙΝΝΙ, F.495, Op. 69, D.56, Πρωτόκολλο της συνεδρίασης της 22ας Δεκεμβρίου 1933.</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">ΡΤΧΙΝΝΙ, F.509, Op.169, (χωρίς ένδειξη φακέλλου) - Προέκτ ρεζολούτσιι ο μακεντόνσκοϊ «νάτσιι» 1933, [Σχέδιο απόφασης για το μακεδονικό «έθνος»] 1933.</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">ΡΤΧΙΝΝΙ, F.459, Op.69, D.56, Πρωτόκολλο της συνεδρίασης της 28ης Δεκεμβρίου 1933.</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">ΡΤΧΙΝΝΙ, F.509, Op.169, (χωρίς ένδειξη φακέλλου) - Ο πράβε μακεντόνσκογκο ναρόντα να σαμοοπρεντελένιε, 31.12.1933 [Για το δικαίωμα της αυτοδιαθέσεως του μακεδονικού λαού], 31.12.1933.</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">Βλ. «Ντοκουμέντι. Ρεζολούτσιατα πο Μακεντόνσκιγιατ Βαπρός», [Έγγραφα. Η απόφαση για το Μακεδονικό Ζήτημα], Βρεμενά1 (1992), σσ. 100-111.</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">ΡΤΧΙΝΝΙ, F.495, Op.3, D.402 «Resolutionentwurf des Balkan - LS über die makedoniche Frage und die ΑMRO (Vereinigte). Wird als Grundlage angenommen. Das Balkan - LS wird beauftragt, den Entwurf auf Grund der Meinungsaustausches endgültig zu redigieren und mit dem Gen. Kuusinen zu vereinbarren. Die Losung» Republik der Werktätigen «soll in der Resolution bleiben». Από τα Αρχεία της Κομιντέρν δεν προκύπτει ότι ο ρόλος του Βλάχωφ στην επεξεργασία της αποφάσεως υπήρξε σημαντικός, όπως ισχυρίζεται ο ίδιος στα απομνημονεύματά του. Βλ. Δ. Βλάχωφ, Μεμοάρι [Αναμνήσεις], Σκόπια, 1970, σ. 357.</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">Bλ. την συλλογή εγγράφων που εξέδωσε η Διεύθυνση Κρατικών Αρχείων της Βουλγαρίας, ΒΚΠ, Κομιτέρνατ ι Μακεντόνσκιατ Βαπρός (1917-1946), τόμ. 2 [Το Βουλγαρικό Κομμουνιστικό Κόμμα, η Κομμουνιστική Διεθνής και το Μακεδονικό Ζήτημα 1917-1946, Τόμος Β΄], Σόφια 1999, σσ. 881-884.</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">Είναι αποκαλυπτική η συνέντευξη (1975) του Μιχάλη Κεραμιτζή, μέλους του ΚΚΕ πριν από τον πόλεμο και βασικού στελέχους του ΣΝΟΦ και του ΝΟΦ στην Κατοχή και τον Εμφύλιο: «…Τότε (1939) δεν είχα ιδέα από αυτά τα πράγματα: μακεδόνες, μακεδονία, μακεδονικό ζήτημα, κομιτάτο κλπ. Το ίδιο και τα άλλα μακεδονικά στελέχη μας. Ένοιωθα το ίδιο που ένοιωθε και ένας έλληνας κομμουνιστής. Στο βαθμό που ένοιωθα κάτι ιδιαίτερο σαν σλαύος ένοιωθα ότι είμαι βούλγαρος…». Βλ. Ε. Κωφός, «Το Μακεδονικό στις σχέσεις ΚΚΕ-ΚΚΓ κατά τα τέλη του 1944», στο συλλογικό έργο Μακεδονία και Θράκη 1941-1944. Κατοχή- Αντίσταση- Απελευθέρωση, ΙΜΧΑ (269), Θεσσαλονίκη 1998, σ. 131.</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">Bλ. ΡΤΧΙΝΝΙ, F.495, Op.69, D. 63, Πρωτόκολλο της συνεδρίασης της 5ης Ιανουαρίου 1934.</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">Βλ. Σφέτας, Όψεις του Μακεδονικού, σ. 80.</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">Βλ. Ντ. Ντομπρίνωφ, ΒΜΡΟ (Ομπεντινένα) [ΕΜΕΟ-Ενωμένη], Σόφια 1993, σσ. 223-224.</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">Βλ. Σφέτας, Η διαμόρφωση της Σλαβομακεδονικής ταυτότητας. Μια επώδυνη διαδικασία, Εκδόσεις Βάνιας, Θεσσαλονίκη 2003, σ.107.</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">Βλ. Ντομπρίνωφ, ό.π., σ. 232.</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">Βλ. Ντομπρίνωφ, ό.π., σσ. 234-235.</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">Βλ. Ντομπρίνωφ, ό.π., σ. 236. Το 1937, όταν γεννήθηκε ο διάδοχος του θρόνου Συμεών, ο σημερινός Πρωθυπουργός της Βουλγαρίας, ο Βασιλιάς Βόρις, χορήγησε γενική αμνηστία.</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">Βλ. Μακεντόνσκι Βέστι, .II, 12. VII. 1936 [Μακεδονικές Ειδήσεις, Έτος Β΄].</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">Βλ. Β. Τοτσίνοφσκι, Μακεντόνσκιοτ Λιτερατούρεν Κρούζοκ - Σόφια 1938-1941, [Ο Μακεδονικός Λογοτεχνικός Κύκλος - Σόφια 1938-1941, Έγγραφα], Σκόπια 1995, σ. 44.</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">Βλ. Τοτσίνοφσκι, ό.π., σσ. 97-98.</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">Βλ. Τοτσίνοφσκι, ό.π., σσ. 56-59.</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">Βλ. Π. Γκάλτσιν, «Μακεντόνσκι Λιτερατούρεν Κράζοκ (1938-1941)) Βαζβράστανε καμ μπάλγκαρσκιτε κόρενι» [Ο Μακεδονικός Λογοτεχνικός Κύκλος 1938-1941. Επιστροφή στις βουλγαρικές ρίζες], Μακεντόνσκι Πρέγκλεντ, 2 (2002), 25.</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">Βλ. N. Μίνκωφ, «Μακεντόνσκα νάτσια;» [Μακεδονικό Έθνος;], ΝάτσιαιΠολίτικα,4 (1936), 148-149.</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">Για το ζήτημα αυτό βλ. Sp. Sfetas, Makedonien, σσ. 434-440.</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">Βλ. Ρ. Κιριάζοφσκι, «Ακτίνοβστα να ΒΜΡΟ (Ομπεντινέτα) βο εγκέισκιοτ ντελ να Μακεντόνια ντο 1936 γκόντινα» [Η δράση της ΕΜΕΟ-Ενωμένης στη Μακεδονία του Αιγαίου], στο συλλογικό έργο 70 γκόντινι ΒΜΡΟ(Ομπεντινέτα) 1925-1995 [70 έτη ΕΜΕΟ-Ενωμένης 1925-1995], ΠρακτικάΕπιστημονικήςΗμερίδας(20.12.1995), Έκδοση του Ινστιτούτου Εθνικής Ιστορίας, Σκόπια 1998, σ. 109.</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">Βλ. Κιριάζοφσκι, ό.π., σ. 110.</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">Βλ. ΒΜΡΟ (Ομπεντινέτα), Ντοκουμέντιιματεριάλι,τόμ. II, [ΕΜΕΟ-Ενωμένη. Έγγραφα και Υλικό, Τόμος Β΄] επιμέλεια έκδοσης I. Καταρτζίεφ, Σκόπια 1992, σσ. 276-278. Σε επιστολή του προς τον Ριζοσπάστη ένας «Μακεδόνας» ανέφερε: «Εδώ στη Φλώρινα, η τρομοκρατία είναι ανυπόφορη. Σέρνονται τίμιοι Μακεδόνες στα δικαστήρια και δικάζονται βαριά και επειδή δεν ξέρουν την ελληνική γλώσσα τους αποκαλούν Βούλγαρους. Ας ξέρουν καλά οι Έλληνες δυνάστες ότι δεν είμαστε ούτε Βούλγαροι, ούτε Σέρβοι, ούτε Έλληνες, αλλά γνήσιοι Μακεδόνες που έχουν πίσω τους ιστορία για την απελευθέρωση της Μακεδονίας». Βλ. Ριζοσπάστης, 1.12.1934.</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">Βλ. Σ. Σφέτας, Όψεις του Μακεδονικού, σ. 76.</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">Βλ. Το ΚΚΕ. Επίσημα Κείμενα, Τόμος Δ΄ (1934-1940), Σύγχρονη Εποχή, Αθήνα 1975, σ. 296.</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">Βλ. Το ΚΚΕ, ό.π., σ. 297.</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">Aποκαλυπτική για την μετάλλαξη αυτή των ταυτοτήτων είναι η δήλωση του Μιχάλη Κεραμιτζή, μέλους του ΣΝΟΦ στην Κατοχή και του ΝΟΦ στον Εμφύλιο: «…Μονάχα οι έλληνες κομμουνιστές μιλούσαν πάντα για μακεδόνες, και για Μακεδονία, αυτοί υπεράσπιζαν αυτή τη θέση στα δικαστήρια και καταδικάζονταν. Εγώ μέσα στο ΚΚΕ και από το ΚΚΕ, από τους έλληνες κομμουνιστές και όχι από τους μακεδόνες άρχισα να μαθαίνω ότι είμαι μακεδόνας. Αυτή είναι η αλήθεια». Βλ. Ε. Κωφός, ό.π., σ. 131.</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">Βλ. Κ. Μίλιοφσκι, Μακεντόνσκοτο πρασάνιε βο νατσιονάλνατα προγκράμα να ΚΚΓ (1919-1937), [Το Μακεδονικό Ζήτημα στο εθνικό πρόγραμμα του Κομμουνιστικού Κόμματος Γιουγκοσλαβίας 1919-1937], Σκόπια 1962, σ. 121.</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">ΡΤΧΙΝΝΙ, F. 495, Op. 74, D. 64. Συγκεκριμένα ζητήματα του εθνικο-απελευθερωτικού κινήματος των Βαλκανίων μετά το Ζ΄ Συνέδριο της ΚΔ, 11.9.1935, Εμπιστευτικό.</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">Βλ. Μίλιοφσκι, ό.π., σσ. 148-149.</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">Βλ. I. Καταρτζίεφ, Πο βρτσίνιτε να μακεντόνσκατα ιστόρια [Στα ύψη της μακεδονικής ιστορίας], Σκόπια 1986, σσ. 376-377.</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">Βλ. Καταρτζίεφ, ό.π., σσ. 381-382.</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><br /></span><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">Σπυρίδων Σφέτας</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><a href="http://www.imma.edu.gr/imma/history/13.html" target="_blank">Πηγή: Ίδρυμα Μουσείου Μακεδονικού Αγώνα</a></span></div>Unknownnoreply@blogger.comtag:blogger.com,1999:blog-5536117957744916490.post-35909975282832587622013-08-01T03:31:00.000-07:002015-11-13T05:23:06.203-08:00Πως σώθηκε η λεωφόρος Κηφισιάς<div dir="ltr" style="text-align: left;" trbidi="on"><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><a href="http://mikros-romios.gr/4016/kifisias/" target="_blank">Γράφει ο Ελευθέριος Γ. Σκιαδάς</a></span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">Η λεωφόρος Κηφισίας ή Κηφισιάς αποτελεί αναμφισβήτητα έναν από τους πλέον εμπορικούς και ακριβούς οδικούς άξονες των Αθηνών και ολόκληρης της χώρας. Ξεκινά από την ακραία 7η Δημοτική Κοινότητα των Αθηνών (Αμπελόκηποι) και εκτείνεται σε δώδεκα χιλιόμετρα για να συνδέσει την πρωτεύουσα με τα προάστιά της, κυρίως την Κηφισιά και το Μαρούσι. Πως όμως διασώθηκε ένας τόσο σημαντικός οδικός άξονας χωρίς να κακοποιηθεί και να αλλοιωθεί με το πέρασμα του χρόνου, όπως συνέβη σε πλήθος άλλων περιπτώσεων; Και πως διαμορφώθηκε ένας δρόμος σε πλάτος ακόμη μεγαλύτερο από εκείνο που είχε ο δρόμος των χρόνων της Τουρκοκρατίας;</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">Ανάμεσα στις αποφάσεις που πήρε η περίφημη «Επαναστατική Επιτροπή» του 1923 ήταν και μία που απαγόρευε την ανέγερση οικοδομών εκατέρωθεν του δρόμου που οδηγούσε από την Αθήνα στην Κηφισιά! Συγκεκριμένα απαγόρευε την ανέγερση νέων οικοδομών στις περιοχές που βρίσκονταν εκτός των εγκεκριμένων ρυμοτομικών σχεδίων των Αθηνών, του Αμαρουσίου και της Κηφισιάς και σε απόσταση ελάσσονα των είκοσι μέτρων από τον άξονα του δρόμου. Επίσης, για να αποφευχθούν τα περίφημα κόλπα ιδιοκτητών και καταπατητών, οι οποίοι δημιουργούσαν «δικαιώματα» ανεγείροντας φράχτες και περιτοιχίσματα, απαγορεύτηκε προληπτικά κάθε τέτοια ενέργεια σε απόσταση ελάσσονα των δώδεκα μέτρων εκατέρωθεν του άξονα του δρόμου.</span><br /><a name='more'></a><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">Επιπροσθέτως λήφθηκαν ιδιαίτερα μέτρα για την έκδοση οικοδομικών αδειών, αφού απαιτούνταν πλέον να γνωμοδοτεί προσωπικά και να δίνει έγγραφη άδεια ο νομομηχανικός, ο οποίος έπρεπε να γνωμοδοτεί επί τόπου και να χαράσσει τα όρια μέχρι τα οποία έπρεπε να πραγματοποιηθούν εργασίες. Οι απαλλοτριώσεις που ακολούθησαν αλλά και οι κατεδαφίσεις αυθαιρέτων «φρακτών και περιφράξεων» που έγιναν αμέσως μετά την ανέγερσή τους, διέσωσαν έναν από τους σημαντικότερους οδικούς άξονες της Αττικής, τη λεωφόρο Κηφισίας, η οποία ακόμη δεν έχει ιστορηθεί.</span><br /><span style="color: #333333; font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><span style="font-size: 12.727272033691406px; line-height: 22.99715805053711px;">(από τον Μικρό Ρωμηό)</span></span><br /><a href="http://mikros-romios.gr/4016/kifisias/">http://mikros-romios.gr/4016/kifisias/</a></div>Unknownnoreply@blogger.comtag:blogger.com,1999:blog-5536117957744916490.post-86164345944346520792013-07-03T08:17:00.000-07:002015-11-13T05:23:06.218-08:00OI ΓΚΑΓΚΑΒΟΥΖΟΙ<div dir="ltr" style="text-align: left;" trbidi="on"><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"> Κοζαρίδης Χρήστος</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><br /></span><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">ΓΚΑΓΚΑΟΥΖΟΙ � ΓΚΑΓΚΑΒΟΥΖΗΔΕΣ</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><br /></span><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">Στο ερώτημα ποιοι είναι οι Γκαγκαβούζοι προσπάθησαν πολλοί ιστορικοί να απαντήσουν και να δώσουν μια λογική εξήγηση της προέλευσης και της διαδρομής τους. Περισσότερο ασχολήθηκαν ξένοι ιστορικοί, όπως Βούλγαροι, Τούρκοι, Ρώσοι και πολύ λιγότερο οι Έλληνες. Λόγω αυτού του γεγονότος σήμερα κυριαρχεί η άποψη ότι πρόκειται για τουρκικό φύλο που εκχριστιανίσθηκε την εποχή του Βυζαντίου. Είναι όμως έτσι τα γεγονότα; Μέσα από τα ιστορικά γεγονότα δεν αναφέρεται από καμιά ιστορική πηγή ότι κάποιο τουρκικό φύλο εκχριστιανίστηκε. Αντίθετα αναφέρονται μαζικοί εξισλαμισμοί χριστιανικών πληθυσμών στη Μικρά Ασία και στα Βαλκάνια. </span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">Ο όρος Γκαγκαούζοι εμφανίζεται για πρώτη φορά στην ρωσική ιστοριογραφία αρχές του 18ου αιώνα. Προσδιορίζονται όλοι οι τουρκόφωνοι χριστιανοί της Βόρειας Βουλγαρίας. Ως προς την ετυμολογία του ονόματος δόθηκαν πολλές απαντήσεις από ιστορικούς των προαναφερόμενων χωρών. Όλες θεωρούν ότι πρόκειται για τουρκικό φύλο και ο λόγος είναι προφανής. Η ιδέα του παντουρκισμού επιβάλει την παρουσία τουρκικών φύλων σε όλα τα μήκη και πλάτη της Ασίας και της Ευρώπης. Παράλληλα η ύπαρξη Τούρκων χριστιανών εξυπηρετεί τα πολιτικά σχέδια των εκφραστών του παντουρκισμού, μέσα από τη σημερινή πολιτική ηγεσία της Τουρκίας.</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">Από την πλευρά των Ελλήνων ιστορικών διατυπώθηκε η άποψη ότι πρόκειται για Μικρασιάτες Καραμανλήδες, μετανάστες στη Βόρεια Βουλγαρία και την Ανατολική Θράκη. Η έρευνα των λαογραφικών στοιχείων δείχνουν ότι η σχέση των Γκαγκαβούζηδων με τους Καραμανλήδες περιορίζεται στη γλώσσα και πιο συγκεκριμένα στον τρόπο γραφής και όχι στην έκφραση και το λόγο. </span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"> Αντίθετα η υποστήριξη της θεωρίας περί αυτόχθονου θρακικού πληθυσμού δεν υποστηρίχτηκε τα προηγούμενα χρόνια και τελευταία αρχίζει να διατυπώνεται δειλά-δειλά από ιστορικούς της Βουλγαρίας και της Ελλάδας. </span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">Πιστεύω ότι η συγκέντρωση όλων των ιστορικών στοιχείων και η αντικειμενική σταχυολόγηση τους θα οδηγήσει στον επαναπροσδιορισμό της θεωρίας για την προέλευση των Γκαγκαβούζηδων. </span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">Οι Γκαγκαβούζοι εντοπίζονται στα παράλια του Δυτικού Ευξείνου Πόντου. Τα χωριά τους βρίσκονται στην περιοχή μεταξύ του ακρωτηρίου Αιμόντου και της πόλης Κωνστάντζας της Ρουμανίας. Στην ενδοχώρα της Βουλγαρίας εντοπίζονται γκαγκαβούζικα χωριά μέχρι την πόλη Προβάντια και Σούμεν της σημερινής Βουλγαρίας. Κύριες πόλεις των Γκαγκαβούζηδων είναι η Βάρνα, η Καβάρνα, το Μπάλτζικ, το Σούμεν και το Πρόβαντι. Συνολικά καταγράφονται ως γκαγκαβούζικα, περίπου 70 χωριά και πόλεις.</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">Ποιοι λαοί κατοικούσαν σε αυτές τις περιοχές από την αρχαιότητα μέχρι την εμφάνιση του γκαγκαβούζικου φύλου.</span><br /><a name='more'></a><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">Όλοι οι αρχαίοι συγγραφείς, Ηρόδοτος Στράβωνας, Πτολεμαίος, μιλούν για το θρακικό φύλο τους Κροβύζους ή Κροβούζους, ως κατοίκους στην περιοχή της Οδησσού (Βάρνα). Βορειότερα στην περιοχή του Μπάλτζικ κατοικούσε ένα θρακικό φύλο Πυγμαίων, οι Αροτήρες, λαός γεωργικός με συγγενικές σχέσεις με τους Κροβούζους.</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">Στα ρωμαϊκά χρόνια ο Ρωμαίος φυσιοδίφης ιστορικός Πλίνιος και ο εξόριστος ποιητής Οβίδιος αναφέρουν, ότι η περιοχή κατοικείται από τον θρακικό λαό των Κατταούζων ή Κατούζων. Όλοι οι συγγραφείς αναφέρουν ότι οι αυτόχθονες πληθυσμοί εύκολα εξελληνίζονται ή εκλατινίζονται. Ζούσαν γύρω από τις οχυρωμένες πόλεις των ελληνικών αποικιών. Αν επιχειρήσουμε να εξηγήσουμε το γεγονός θα πρέπει να πούμε, ότι για δύο λόγους υπήρξε αυτή η εγκατάσταση:</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">Α) Ως λαός γεωργικός και κτηνοτροφικός ήθελαν να βρίσκονται κοντά στις πόλεις για να γίνονται γρήγορα και άμεσα οι συναλλαγές τους και </span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">Β) Οι οχυρωμένες πόλεις αποτελούσαν ένα ασφαλές καταφύγιο σε περιόδους επιδρομών και συγκρούσεων με άλλα φύλα και λαούς. </span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">Ο ρόλος των οχυρωμένων πόλεων εκτός από τον στρατιωτικό ήταν και εκπολιτιστικός. </span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">Με την μεταφορά της πρωτεύουσας του ρωμαϊκού κράτους στην Κωνσταντινούπολη, τα Βαλκάνια και ειδικά η Θράκη αποτελούν το περιβόλι της Πόλης. Η καθιέρωση του χριστιανισμού ως επίσημης θρησκείας, οδήγησε στον εκχριστιανισμό όλων των λαών των Βαλκανίων. Ειδικότερα οι εξελληνισμένοι λαοί έγιναν ευκολότερα χριστιανοί, λόγω της διάδοσης της νέας θρησκείας μέσω της ελληνικής γλώσσας. Ο Απόστολος Ανδρέας ο Πρωτόκλητος σύμφωνα με την εκκλησιαστική παράδοση, συνέβαλε στον εκχριστιανισμό των λαών του Ευξείνου Πόντου. Ως πρώτος μητροπολίτης Βάρνας, αναφέρεται από τον Απόστολο Παύλο στην επιστολή του προς Ρωμαίους, ο Αμπλίας. Η μνήμη του εορτάζεται στις 31 Οκτωβρίου.</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">Διάφοροι λαοί ακολουθώντας το δρόμο της μετανάστευσης περνούν τον Δούναβη και συγκρούονται με το βυζαντινό στρατό. Στις περισσότερες περιπτώσεις οδηγούνται σε ήττα και σε μόνιμη εγκατάσταση σε περιοχές που ορίζει το Βυζάντιο, αφού πρώτα βαπτίζονται χριστιανοί και αποδέχονται την εξουσία του βυζαντινού κράτους. Η εγκατάστασή τους κατά τα έθιμα του Βυζαντίου γίνεται στην ύπαιθρο σε στρατηγικά σημεία όπου υπηρετούν ταυτόχρονα ως στρατιώτες. Οι λαοί που εμφανίσθηκαν κατά σειρά και εγκαταστάθηκαν τελικά στα Βαλκάνια είναι Γότθοι, Σλάβοι, Βούλγαροι, Πετζενέγκοι, Ούζοι και Κουμάνοι. Σε όλους επιβλήθηκε ο χριστιανισμός και μέσω του ελληνικού πολιτισμού όχι μόνο εντάχθηκαν αλλά και αποτέλεσαν τα κυριότερα στηρίγματα του βυζαντινού κράτους. </span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">Το Βυζάντιο και το Πατριαρχείο επέτρεπε τις επιγαμίες μεταξύ χριστιανών διαφορετικών φύλων με αποτέλεσμα να δημιουργηθεί ένας νέος τύπος βυζαντινού υπηκόου ο οποίος είχε τα χαρακτηριστικά του ορθόδοξου χριστιανού, με ελληνική μόρφωση αλλά ως ανθρωπολογικός τύπος αποτελούσε ένα κράμα διαφορετικών φυλών. Είναι δε χαρακτηριστικό ότι τα επόμενα χρόνια αυτός ο τύπος δεν αμφισβητήθηκε μέχρι την εμφάνιση των εθνικών ιδεολογιών και την δημιουργία των εθνικών κρατών στα Βαλκάνια. </span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">Στα Βαλκάνια ο κυριότερος εχθρός του Βυζαντίου ήταν οι Βούλγαροι. Λαός ανυπότακτος, με ηγεμόνες που επιζητούσαν πάντοτε την εξουσία και την χειραφέτησή τους από το Βυζάντιο. Οι συχνοί πόλεμοι μεταξύ τους οδηγούσε σε ερημώσεις της υπαίθρου και σε αναγκαστική μετακίνηση των ντόπιων πληθυσμών που δεν συμμαχούσαν μαζί τους μέσα στις οχυρωμένες βυζαντινές πόλεις. Η δημιουργία του πρώτου και του δεύτερου βουλγαρικού κράτους άλλαζε συνεχώς τα σύνορα του Βυζαντίου, αλλά τα δυτικά παράλια του Ευξείνου Πόντου αποτελούσαν πάντοτε βυζαντινό έδαφος. </span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">Μετά το τέλος των σταυροφοριών και την ανακατάληψη της Κωνσταντινούπολης από τους Βυζαντινούς στα όρια της σημερινής Βουλγαρίας ιδρύθηκαν τρία Πριγκιπάτα: Το πριγκιπάτο του Τυρνόβου και του Βιδινίου, τα οποία αποτελούνταν από πληθυσμούς κυρίως βουλγαρικούς και το πριγκιπάτο της Καβάρνας, το οποίο αποτελούνταν από Έλληνες βυζαντινούς, Βλάχους, Κουμάνους και Σελτζούκους Τούρκους. </span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">Πρώτος ηγεμόνας του πριγκιπάτου ήταν ο Μπαλίκ, ο οποίος ανέλαβε το 1268 περίπου. Αν και γίνονται αναφορές και σε κάποιον Σαρί-Σαλτίκ, όπως και τον σουλτάνο Καϊκαούζ Β΄, είναι αστήρικτες αν και χρονολογικά συμπίπτει η παρουσία τους στα ίδια εδάφη. Ο σουλτάνος μετά την απελευθέρωση του από το φρούριο της Αίνου όπου ήταν φυλακισμένος από τον Μιχαήλ Η΄ τον Παλαιολόγο μεταφέρθηκε στα μέρη της Κριμαίας, από τον Μογγόλο Χάνο Berge, όπου και πέθανε το 1263. ¶λλες ιστορικές πηγές αναφέρουν ότι ο λαός και ο στρατός του Καϊκαούζ μεταφέρθηκε στην επαρχία της Δοβρουτσάς όπου και εγκαταστάθηκαν μεταξύ των Ούζων και των Κουμάνων. Οι ίδιες πηγές αποκρύπτουν ότι εγκατέλειψαν την περιοχή περίπου το 1310 και εγκαταστάθηκαν στη Μικρά Ασία. Όπως και το γεγονός ότι ανήκαν στην μουσουλμανική αίρεση των Μπεκτασήδων. Αρχηγός τους ήταν ο Σαρί-Σαλτίκ οπαδός του Μπεκτασισμού, μία θρησκεία με στοιχεία χριστιανικά και ισλαμικά. Ήταν γνωστός ως Σαλτούκ-ντεντέ και όταν πέθανε το χωριό όπου τάφηκε ονομάσθηκε Μπαμπά-νταγκ.</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">Έτσι οι τουρκόφωνοι της Δοβρουτσάς διαχωρίζονται σε δύο ζώνες: Οι μουσουλμάνοι της βόρειας ζώνης, όπου κατοικούσαν ανάμεικτοι πληθυσμοί Κουμάνων, Ούζων και Σελτζούκων και στην νότια ζώνη όπου κατοικούσαν τουρκόφωνοι χριστιανοί βυζαντινής καταγωγής. </span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">Μετά τον Μπαλίκ αναλαμβάνει ως άρχοντας του πριγκιπάτου ο Ντομπροτίτσα, ο οποίος διαχωρίζει τη θέση του από τα δύο βουλγαρικά πριγκιπάτα και θέτει το πριγκιπάτο του φόρου υποτελής στο Βυζάντιο. Ζητά από το Πατριαρχείο να αναλάβει την επιστασία των χριστιανών του κράτους του. Το πριγκιπάτο αποτελούσε θρησκευτικά, Εξαρχία απευθείας υπαγόμενη στο Πατριαρχείο από το 1320 έως το 1650, όταν η μητρόπολη Βάρνας και η εξαρχία Καβάρνας ενώθηκε σε μία μητρόπολη, της Βάρνας. </span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">Στα χρόνια του Ντομπροτίτσα το πριγκιπάτο γνώρισε την μεγαλύτερη ακμή του, κυριαρχούσε με το στόλο του στη Μαύρη Θάλασσα και ήταν σκληρός ανταγωνιστής των Γενουατών στο εμπόριο. Με τον στρατό του βοήθησε το βυζαντινό κράτος της Τραπεζούντας στην αντιμετώπιση των Γενουατών και των Οθωμανών. Παράλληλα είχε παντρευτεί την κόρη του Μέγα Δούκα Απόκαυκου και πήρε τον τίτλο του Δεσπότη. Μετά τον θάνατό του ανέλαβε ο γιος του Ιβαγκός ο οποίος διατηρήθηκε ως Δεσπότης της Καβάρνας μέχρι την κατάληψη της περιοχής από τους Οθωμανούς το 1394. Αιτία αποτέλεσε η άρνηση του Ιβαγκός να συμμετέχει στην εκστρατεία εναντίον των χριστιανών της Ουγγαρίας και της Μολδαβίας και Βλαχίας όπως του ζήτησε ο σουλτάνος Βαγιατζίτ Α΄ ο Κεραυνός, με αντάλλαγμα να διατηρήσει το κράτος του. </span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">Με την κατάλυση του κράτους ο πληθυσμός του πριγκιπάτου διασκορπίστηκε. Αναφέρεται ότι ένα μεγάλο τμήμα έφυγε και εγκαταστάθηκε στα χωριά της Ζίχνης Σερρών όπου υπάρχουν μέχρι και σήμερα. Ένα τμήμα του πληθυσμού οδηγήθηκε από τους Οθωμανούς ως εργάτες γης στο Χάσκιοϊ της Αδριανούπολης, όπου δούλευαν στα χωράφια του σουλτάνου. Η πλειονότητα παρέμεινε και υπέφερε μαζί με τους υπόλοιπους χριστιανούς της περιοχής. Επειδή ζούσαν ανάμεσα σε συμπαγείς πληθυσμούς Οθωμανών Τούρκων για να επιβιώσουν και για να μπορούν να συναλλάσσονται άλλαξαν την γλώσσα τους και τουρκοφώνισαν. Είναι δε χαρακτηριστικό ότι η γλώσσα των Γκαγκαούζηδων είναι παρόμοια με των Οθωμανών της Βαλκανικής και όχι με αυτήν των Οσμανλήδων της Μικράς Ασίας. </span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">Το Οθωμανικό κράτος όπως και όλα τα μουσουλμανικά κράτη στηρίζονταν στην αρχή πιστοί και άπιστοι. Μετά την κατάληψη της Πόλης από τους Οθωμανούς και την ανακήρυξη του Πατριάρχη Κωνσταντινούπολης ως θρησκευτικού και πολιτικού ηγέτη όλων των χριστιανών οι Γκαγκαούζοι εντάσσονται στο χριστιανικό Μιλλέτ. </span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">Τον 16ο αιώνα κατά την περιοδεία του Οθωμανού περιηγητή Εβλιγιά Τσελεμπί στα Βαλκάνια συναντά τους Γκιαούρηδες(άπιστους) Τούρκους και απορεί πως είναι δυνατόν να υπάρχουν τουρκόφωνοι χριστιανοί. Μετά από μια μικρή έρευνα παραδέχεται ότι δεν πρόκειται για τουρκικό φύλο. Σύμφωνα με τις παρατηρήσεις του Οθωμανούς και τουρκικά φύλα συνάντησε βορειότερα στα παραδουνάβια έλη. </span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">Τα επόμενα χρόνια και μέχρι το 1790 δεν έχουμε αναφορές για Γκαγκαούζους ή ακόμη και για γεγονότα στην περιοχή. Η επανάσταση των Κιρτζαλήδων, φανατικών μουσουλμάνων και του Πατζατζάνογλου, Πασά του Βιδινίου, φέρνει στο προσκήνιο τους τουρκόφωνους χριστιανούς της Δοβρουτσάς. Αντιστέκονται στις επιδρομές των Κιρτζαλήδων των Κιρκάσιων και Βασιβουζούκων. </span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">Μέσα από το Έπος ΑΙ ΕΝ ΤΗ ΚΩΜΟΠΟΛΕΙ ΚΑΒΑΡΝΗ ΚΑΙ ΤΟΙΣ ΠΕΡΙΞ ΕΛΛΗΝΙΚΟΙΣ ΧΩΡΙΟΙΣ ΥΠΟ ΤΩΝ ΚΙΡΚΑΣΙΩΝ ΣΦΑΓΑΙ, γράφτηκε από τον Κράχτογλου (πιθανόν Γκαγκαούζος στην καταγωγή) μαθαίνουμε για την ηρωική αντίσταση τους στην Καβάρνα με αρχηγό τον Αμηρά. Από την πολιορκία της Καβάρνας κατάφεραν να σωθούν οι περισσότεροι και να διαφύγουν στην Μολδαβία και στη Βλαχία. Σύμφωνα με ορισμένες πληροφορίες ο Αμηράς επέστρεψε στα γκαγκαούζικα εδάφη μαζί με το ρωσικό στρατό κατά τον ρωσοτουρκικό πόλεμο το 1810. </span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">Σε όλους τους ρωσοτουρκικούς πολέμους οι Γκαγκαούζοι βοηθούσαν με όλα τα μέσα που διέθεταν τον ρωσικό στρατό. Είχε αποκρυσταλλωθεί στην συνείδησή τους όπως και σε όλους τους χριστιανικούς πληθυσμούς των Βαλκανίων ότι το «Ξανθό γένος», δηλαδή οι Ρώσοι θα τους απελευθερώσουν από τον οθωμανικό ζυγό. Το 1829 για να γλιτώσουν από τα αντίποινα των Οθωμανών μετανάστευσαν μαζικά μαζί με τον μητροπολίτη Βάρνας στη Βεσσαραβία. Υπολογίζεται ότι μετανάστευσαν 100.000 περίπου Γκαγκαούζοι, ελληνόφωνοι και βουλγαρόφωνοι χριστιανοί. Η εγκατάστασή τους έγινε στην επαρχία του Κομράτ και του Ισμαηλίου. Ο γκαγκαούζικος πληθυσμός της Βεσσαραβίας από το 1810-20 αναπτύσσεται και λειτουργεί άλλοτε σε εχθρικό περιβάλλον και άλλοτε σε φιλικό. Κυρίως ως αγρότες συμμετέχουν σε όλα τα γεγονότα που διαδραματίζονται στην Μολδαβία και τη Βλαχία. Συμμετέχουν με δικό τους στρατιωτικό σώμα στην επανάσταση του Υψηλάντη με αρχηγό τον Δημήτρη Βατικιώτη. Γκαγκαούζοι συμμετείχαν στον Ιερό λόχο στη μάχη του Δραγατσανίου, δίχως να έχουμε καταφέρει να καταγράψουμε τα ονόματά τους. Συμμετείχαν στην βουλγαρική λεγεώνα κατά την διάρκεια των ρωσοτουρκικών πολέμων με επαναστατικές ενέργειες στην βόρεια Βουλγαρία και στην σημερινή Ρουμανία. Οι Βούλγαροι τονίζουν σε όλα τα ιστορικά βιβλία τους την ανδρεία και το θάρρος που επιδείκνυαν οι Γκαγκαβούζηδες στο πεδίο της μάχης </span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">Το 1864 συμμετέχουν ενεργά στην εξέγερση των αγροτών εναντίον των γαιοκτημόνων της Ρουμανίας. Η εξέγερση πνίγηκε στο αίμα, 10.000 νεκρούς υπολογίζεται ότι είχε και ανάμεσά τους πολλοί Γκαγκαούζοι. Το 1907 και 1910 συμμετείχαν σε νέες εξεγέρσεις αγροτών. </span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">Η ρωσική επανάσταση του 1917 τους βρίσκει εγκλωβισμένους στη Βεσσαραβία, διότι η περιοχή διεκδικείται συνεχώς από τους Ρουμάνους και τους Ρώσους. Σε όλη τη διάρκεια της Σοβιετικής Ένωσης διατηρούν τον ιδιαίτερο πολιτισμό τους, τους επιτρέπεται να έχουν εκκλησίες, έστω και λίγες, και να διατηρήσουν τη γλώσσα τους. Ίσως σε αυτό το γεγονός να οφείλεται και η συμπάθεια που δείχνουν απέναντι στους Ρώσους και να ταχθούν με το μέρος τους στη διάλυση της Σοβιετικής Ένωσης. Αντιδρούν στην προσπάθεια των Μολδαβών εθνικιστών να ενωθούν με τη Ρουμανία. Το 1990 καταφέρνουν να αποκτήσουν αυτόνομο καθεστώς διοίκησης μέσα στα πλαίσια της Μολδαβίας.</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">Σήμερα γίνεται μια μεγάλη προσπάθεια για να επανασυνδεθούν με τους Γκαγκαβούζηδες της Ελλάδας. Η μακροχρόνια προσπάθεια των Ρώσων ιστορικών να τους πείσουν ότι ανήκουν σε ένα από τα τουρανικά-τουρκικά φύλα της Ασίας αν και πέτυχε σε ένα μεγάλο βαθμό σήμερα από ιστορικούς Γκαγκαούζους της Μολδαβίας αμφισβητείται. Το βλέμμα τους είναι στραμμένο προς την Ελλάδα και περιμένουν από εμάς μια μεγαλύτερη βοήθεια οικονομική, πολιτιστική για να βρουν τα βήματά τους προς τη σωστή κατεύθυνση όπως οι ίδιοι λένε.</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">Στις δεκαετίες του 1840-50 αρχίζει η αναγέννηση του ελληνισμού της βόρειας Βουλγαρίας. Με προτροπή του μητροπολίτη Βάρνας Ιωσήφ και αργότερα του Ιωακείμ ιδρύονται τα πρώτα σχολεία των κοινοτήτων. Είναι τα περίφημα γραμματοδιδασκαλεία, όπου οι μικροί μαθητές διδάσκονται ανάγνωση, γραφή, τον Απόστολο και την Οχτάηχο. Σε 25 γκαγκαούζικα χωριά ιδρύονται σχολεία που επιχορηγούνται από τους γονείς των παιδιών και Φιλεκπαιδευτικές αδελφότητες. Το Πατριαρχείο εντόπισε το πρόβλημα με τους τουρκόφωνους χριστιανούς που δεν μπορούσαν να παρακολουθήσουν την εκπαίδευση στα ελληνικά και στέλνει Καραμανλήδες (τουρκόφωνοι χριστιανοί της Μ. Ασίας) δασκάλους και εκτυπώνει το Ευαγγέλιο και την Αγία Γραφή στα καραμανλίδικα. Είναι ο μόνος τρόπος για να μπορέσει να προσεγγίσει τους τουρκόφωνους χριστιανούς και να τους μεταδώσει τα μηνύματα του χριστιανισμού και του ελληνικού πολιτισμού.</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">Παράλληλα έχει αρχίσει και η αναγέννηση του βουλγαρικού έθνους. Οι έντονοι ανταγωνισμοί και η διάθεση των Βουλγάρων να χειραφετηθούν απέναντι στο Πατριαρχείο και στους Έλληνες οδηγεί σε καθημερινές συγκρούσεις. Ο ανταγωνισμός προκαλεί συγκρούσεις με αποτέλεσμα να υπάρχει μια χαώδης κατάσταση. Τα γκαγκαούζικα χωριά αποτελούν το πρώτο στόχο των Βουλγάρων. Ορισμένα λόγω της μακρόχρονης συγκατοίκησης τους με βουλγαρικούς πληθυσμούς, δηλώνονται Βούλγαροι και εντάσσονται στη βουλγαρική εκκλησία. Η πλειοψηφία των χωριών τάσσονται με τους Έλληνες. Ακολουθεί ένας σκληρός και ανελέητος διωγμός των Γκαγκαούζων από τα χωριά τους. Μετακινούνται συνέχεια για να γλιτώσουν τις πιέσεις και τους εκβιασμούς που τους επιβάλλουν οι Βούλγαροι. Το 1870-78 με τον ρωσοτουρκικό πόλεμο ακολουθούν το ρωσικό στρατό, στην μόνη δύναμη μετά τους Έλληνες που είχαν εμπιστοσύνη και με την κατάληψη της Αδριανούπολης εγκαθίστανται στην επαρχία Χάφσας, του Μπαμπά-εσκί και των Σαράντα Εκκλησιών. Υπολογίζεται ότι περίπου 6.000 Γκαγκαούζοι μετακινούνται αυτή την περίοδο. Περίπου 1.000 εγκαθίστανται στην Υάμπολη της Βουλγαρίας. </span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">Έτσι δημιουργείται ένα τρίγωνο ανάμεσα στη Βάρνα, Υάμπολη και Χάφσα μέσα στο οποίο βρίσκονται ζουν και επιβιώνουν οι γκαγκαούζικοι πληθυσμοί. Όσοι παρέμειναν στα πάτρια εδάφη υποφέρουν μαζί με τους ελληνικής καταγωγής χριστιανούς, αντιστέκονται στον εκβουλγαρισμό που προωθούν Ρώσοι και Βούλγαροι. Στην Βάρνα, στην Καβάρνα, στο Μπάλτζικ, στο Γκιαούρ-σουγιουτσούκ, στο Κέστριτς και σε άλλα χωριά αναφέρονται γεγονότα και ανθελληνικές ενέργειες των Βουλγάρων να τους πάρουν τα σχολεία και τις εκκλησίες. Η παρουσία και η παραμονή τους όμως είναι προδιαγεγραμμένη. Ο στόχος των Βουλγάρων είναι αν δεν εκβουλγαριστούν να εγκαταλείψουν τη πατρίδα τους στην οποία ζούσαν για εκατοντάδες χρόνια. </span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">Με το μεγάλο ανθελληνικό διωγμό του 1906 και του 1914, εγκαταλείπουν τις εστίες τους. Οι περισσότεροι μετακινούνται προς την Ανατολική Θράκη, ακολουθώντας τους υπόλοιπους Ανατολικορουμελιώτες και Βαρνιώτες και ορισμένοι διασκορπίζονται σε όλη την Ελλάδα. Υπάρχουν αναφορές ότι γκαγκαούζικοι πληθυσμοί υπάρχουν στην Θεσσαλία, στη Θεσσαλονίκη , στη Βέροια και στο Κιλκίς. Μέχρι και στην Ηγουμενίτσα εντοπίσαμε γκαγκαούζικο χωριό. </span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">¶λλοι μετακινούνται στην ενδοχώρα της Ανατολικής Θράκης και εγκαθίστανται σε χωριά του Ουζούν-Κιοπρού, των Μαλγάρων και της Αίνου. Ως τουρκόφωνοι χριστιανοί αντιμετωπίζονται αρχικά με επιφύλαξη από τους υπόλοιπους χριστιανούς. Ιδρύουν δικά τους χωριά ή συνοικίες μέσα στις πόλεις, όπου ζουν σχεδόν απομονωμένοι. </span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">Γρήγορα όμως θα αποτελέσουν το βασικό κορμό της αντίστασης των Θρακιωτών στις τουρκικές και βουλγαρικές πιέσεις και βλέψεις. Στη Ανατολική Θράκη οργανώνεται από τον Στυλιανό Γονατά και τον Κονδύλη ένα μεγάλο δίκτυο πληροφοριοδοτών για να εντοπίζουν και να προβλέπουν τις μετακινήσεις και τις επιδιώξεις των βουλγαρικών και τουρκικών στρατευμάτων και διοικήσεων. Στο δίκτυο αυτό περίοπτη θέση και δράση έχουν οι Γκαγκαούζοι της Χάφσας. Στα απομνημονεύματα του ο Γονατάς μιλάει με θαυμασμό για τον ηρωισμό τους και για τους αντιστασιακούς πυρήνες που οργανώνουν μέσα στα χωριά τους. </span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">Ο Α΄ Βαλκανικός πόλεμος φέρνει τους Βούλγαρους στην Ανατολική Θράκη. Στην αρχή αντιμετωπίζονται ως απελευθερωτές από τους χριστιανούς κατοίκους. Γρήγορα καταλαβαίνουν τα σχέδια τους για τον εκβουλγαρισμό των Θρακιωτών χριστιανών. Όσοι αντιστέκονται μετακινούνται. Γκαγκαβούζικοι πληθυσμοί μετακινούνται σε χωριά πέρα από το σημερινό χωριό Φυλάκιο και σε χωριά της Υάμπολης με στόχο να αναγκασθούν να δηλώσουν Εξαρχικοί και να ενταχθούν στο βουλγαρικό κράτος. Οι πιέσεις δεν αποδίδουν. Όταν εγκαταλείπουν την Θράκη οι Βούλγαροι, πολλοί Γκαγκαβούζοι φεύγουν μαζί τους για να γλυτώσουν από τα αντίποινα των Τούρκων. Η μέρα της απελευθέρωσης της Ανατολικής Θράκης δεν άργησε να φανεί. Τον Ιούλιο του 1920 απελευθερώνεται. Οι γκαγκαβούζικοι πληθυσμοί όπως και οι υπόλοιποι Θρακιώτες υποδέχονται με ενθουσιασμό τον ελληνικό στρατό. Το πρώτο σύνταγμα στρατού από ντόπιους Θρακιώτες αποτελείται από Γκαγκαβούζους της Χάφσας όπως μαρτυρούν τα αρχεία του ελληνικού στρατού. Συμμετέχει στην απελευθέρωση των Σαράντα Εκκλησιών και φτάνει μέχρι τη Τσαλτάτζα, από όπου τους επιτρέπεται να γυρίσουν στα χωριά τους. </span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">Δυστυχώς για όλους η εγκατάλειψη των εστιών τους και των χωριών τους δεν άργησε να φανεί. Ακολουθώντας τη μοίρα του υπόλοιπου ελληνισμού της Ανατολής πήραν πάλι το δρόμο της προσφυγιάς. Η μεγαλύτερη μάζα εγκαταστάθηκε στο βόρειο Έβρο. Ίσως γιατί με το πέρασμα του ποταμού βρήκαν αμέσως εδάφη που έμοιαζαν με αυτά των χωριών τους, ή διότι πίστευαν ότι η προσφυγιά ήταν προσωρινή και θα επέστρεφαν πάλι στα χωριά τους. Αυτό όμως δεν έγινε ποτέ. Η εγκατάσταση τους αυτή τη φορά ήταν μόνιμη. </span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">Μέχρι και σήμερα υπάρχουν και προσπαθούν να διατηρήσουν τις παραδόσεις τους. Μεταφέρθηκαν τραγούδια, παραμύθια και λαϊκές λατρείες, που αποτελούν ένα ξεχωριστό και ιδιαίτερο πολιτισμό, αυτόν του ελληνισμού της βόρειας Βουλγαρίας. Ένας πολιτισμός γνήσιος θρακιώτικος, που μέσα από το πέρασμα των αιώνων αποτελούσε το φάρο του πολιτισμού για όλους τους υπόλοιπους λαούς των Βαλκανίων. Αν υπάρχει σήμερα μια συγγένεια μεταξύ των χορών , των τραγουδιών και των παραδόσεων μεταξύ του βουλγαρικού και του ελληνικού πληθυσμού αυτό οφείλεται στην μακρόχρονη συγκατοίκηση τους.</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">Σήμερα κατοικούν στην πλειοψηφία τους στον βόρειο Έβρο, στα χωριά της Ορεστιάδας και Διδυμοτείχου. Τα χωριά και οι τόποι εγκατάστασης τους είναι: Επαρχία Ορεστιάδας: Αμμόβουνο 59 οικογένειες, ¶ρζος 33 οικ., , Βάλτος 23 οικ.,., Δίλοφος 24 οικ., Θούριο 194 οικ., Καβύλη 2 οικ., Καναδάς 63 οικ., Κέραμος 16 οικ., Κλεισώ 94 οικ., Κριός 1 οικ., Κυπρίνος 6 οικ.,., Λεπτή 15 οικ., Οινόη 237 οικ., Ορμένιο 6 οικ., Πάλη 7 οικ., Πλάτη 7 οικ.,., Πύργος 85 οικ., Σαγήνη 244 οικ., Σάκκος 1 οικ., , Σπήλαιο 30 οικ., Φυλάκιο 34 οικ. </span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">Στην επαρχία Διδυμοτείχου: Ασβεστάδες 3 οικ., Ευγενικό 22 οικ., Κωστή 12 οικ., Πουλιά 2 οικ., Σαύρα 12 οικ. </span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">Εγκαταστάσεις προσφύγων Γκαγκαβούζων έχουμε στα χωριά της Κομοτηνής: ¶μφια, Ν. Καλίστη, όπως και στα Χρυσοχώραφα Σερρών. </span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"> Για τους υπόλοιπους γκαγκαβούζικους πληθυσμούς θα πρέπει να διερευνηθεί καλύτερα και να αποδοθεί ο χαρακτήρας τους μετά από συστηματική έρευνα. Τους πληθυσμούς που αναφέρουμε είναι πρόσφυγες από την επαρχία Χάφσας της Αδριανούπολης, που έφτασαν στην Ελλάδα μετά τον ξεριζωμό τους από την παλιά πατρίδα.</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">Μέσα από ένα σύντομο ιστορικό σημείωμα δεν μπορούν να ειπωθούν και να γραφούν όλες οι πτυχές των Γκαγκαούζων. Ως συμπέρασμα μπορεί με βεβαιότητα να ειπωθεί ότι οι Γκαγκαούζοι είναι θρακιώτικο φύλο της βόρειας Βουλγαρίας, το οποίο παρουσιάζει μία μόνο ιδιαιτερότητα απέναντι στους υπόλοιπους Θρακιώτες και Έλληνες. Είναι τουρκόφωνοι αλλά φανατικοί χριστιανοί και Έλληνες. Είναι περήφανοι για την καταγωγή τους, την προσδιορίζουν στο Βυζάντιο και τα βυζαντινά χρόνια. Κανείς δεν μπορεί να τους το αντιστρέψει. </span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><br /></span><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">Πηγή </span><a href="http://www.thourio.gr/manager/publish/printer_51.shtml" style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;" target="_blank">www.thourio.gr</a><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">© Copyright <a href="http://www.thourio.gr/manager/publish/printer_51.shtml" target="_blank">www.thourio.gr</a></span></div>Unknownnoreply@blogger.comtag:blogger.com,1999:blog-5536117957744916490.post-15048317960469191362013-07-02T08:41:00.000-07:002015-11-13T05:23:06.236-08:00Νεοελληνικός Διαφωτισμός στη Νότια Ρωσία - Greek enlightenment in South Russia<div dir="ltr" style="text-align: left;" trbidi="on"><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">Νεοελληνικός Διαφωτισμός στη Νότια Ρωσία</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">Συγγραφή : Bruess Gregory (15/1/2008)</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">Μετάφραση : Ροβίθη Χαρά (17/6/2008)</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"> </span><span class="Apple-tab-span" style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif; white-space: pre;"> </span><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"> </span><span class="Apple-tab-span" style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif; white-space: pre;"> </span><br /><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">1. Εισαγωγή</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><br /></span><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">Ο Νεοελληνικός Διαφωτισμός αναπτύχθηκε στη νότια Ρωσία κατά το τέλος του 18ου αιώνα. Βασικές αιτίες ήταν η κοινή ορθόδοξη βυζαντινή κληρονομιά Ρώσων και Ελλήνων, το γεγονός ότι η Αικατερίνη Β΄ ήταν αποφασισμένη να εισαγάγει μεταρρυθμίσεις στο πλαίσιο του Διαφωτισμού, καθώς και το ότι οι αυτοκρατορικές βλέψεις της Ρωσίας στα παράλια της Μαύρης Θάλασσας συνέπεσαν χρονικά με τις επιθυμίες των Ελλήνων για εθνική χειραφέτηση από την οθωμανική κυριαρχία.</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><br /></span><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">Ο Ευγένιος Βούλγαρης και ο Νικηφόρος Θεοτόκης, δύο Έλληνες κληρικοί στην υπηρεσία της αυτοκράτειρας και της Ρωσικής Ορθόδοξης Εκκλησίας, έγιναν οι κύριοι πρωταγωνιστές του ελληνικού διαφωτιστικού ρεύματος στη νότια Ρωσία. Τα επιτεύγματά τους ως κληρικών, οι επιτυχίες τους στη διοίκηση, στη μετάφραση φιλοσοφικών και επιστημονικών έργων της Δύσης, στην εισήγηση και τη διδασκαλία της φυσικής φιλοσοφίας, στην ενίσχυση της ελεύθερης έρευνας, στην ακαδημαϊκή διδασκαλία, καθώς και στην προάσπιση των Ελλήνων της Ρωσίας και της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, συναπαρτίζουν ό,τι ονομάζουμε Νεοελληνικό Διαφωτισμό. Η δραστηριότητά τους μετέτρεψε τη νότια Ρωσία στο χωνευτήρι μέσα στο οποίο συντελέστηκε η ανανέωση του ελληνικού κόσμου.</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><br /></span><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">Ο Νεοελληνικός Διαφωτισμός στη νότια Ρωσία ξεκίνησε με την ήττα της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας στον πόλεμο με τη Ρωσία το 1774. Η συνθήκη του Κιουτσούκ Καϊναρτζή εξασφάλισε για τη Ρωσία, ανάμεσα σε άλλα σημαντικά οφέλη, την κατοχή των πλούσιων εδαφών στα βόρεια της Μαύρης Θάλασσας. Η Αικατερίνη ονόμασε τα εδάφη αυτά Νέα Ρωσία και προχώρησε στην εφαρμογή μέτρων που αποσκοπούσαν στην πολιτική σταθεροποίηση, την κοινωνική ενσωμάτωση και την οικονομική ανάπτυξη της περιοχής. Για τον ίδιο σκοπό η κυβέρνηση της Αικατερίνης ενθάρρυνε τον εποικισμό των αραιοκατοικημένων νέων εδαφών με ρωσικούς και ξένους πληθυσμούς. Η Ρωσία παρότρυνε ελληνικούς πληθυσμούς να μετοικήσουν στα εδάφη της Νέας Ρωσίας με υποσχέσεις για προστασία από τους Οθωμανούς, οικονομικά κίνητρα για την προώθηση των επιχειρήσεων και του εμπορίου και ελευθερία στη διατήρηση της πολιτισμικής τους ταυτότητας. Προς τις περιοχές αυτές μετακινήθηκαν και πολλοί οπαδοί μιας από τις πιο σημαντικές θρησκευτικές αιρέσεις, των παλαιοπίστων, στους οποίους η Αικατερίνη υποσχέθηκε περιορισμένη θρησκευτική ανοχή με αντάλλαγμα την πολιτική υπακοή τους στην Αγία Πετρούπολη.</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"></span><br /><a name='more'></a><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><br /></span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">2. Ευγένιος Βούλγαρης</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><br /></span><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">Η αυτοκράτειρα Αικατερίνη και ο πρίγκιπας Γρηγόριος Ποτέμκιν κατανοούσαν ότι η ιδιαίτερη κατάσταση που επικρατούσε στη Νέα Ρωσία απαιτούσε και ανάλογη διοικητική ηγεσία. Η Αικατερίνη διόρισε τον Ποτέμκιν γενικό κυβερνήτη της Νέας Ρωσίας το 1774 και της Αζοφικής το 1775. Επίσης το 1775 έχρισε τον Ευγένιο Βούλγαρη (1716-1806) αρχιεπίσκοπο της νεοσύστατης αρχιεπισκοπής Σλαβονίου και Χερσώνος, της οποίας τα σύνορα συμπλήρωναν αυτά των δύο νέων επαρχιών. Ο Βούλγαρης, από τους πιο αξιόλογους εκπροσώπους του Νεοελληνικού Διαφωτισμού, γεννήθηκε στην Κέρκυρα. Σπούδασε στα Ιόνια νησιά, τα Ιωάννινα και την Ιταλία. Αφού εκάρη μοναχός, εργάστηκε είκοσι χρόνια ως δάσκαλος στην ελληνική Ανατολή, σε μέρη όπως τα Ιωάννινα (Μαρουτσαία Σχολή), στην Αθωνιάδα Ακαδημία και στη Μεγάλη του Γένους Σχολή της Κωνσταντινούπολης. Την ίδια περίοδο μετέφρασε πολυάριθμα φιλοσοφικά και μαθηματικά έργα της Δύσης. Το 1764 ο Βούλγαρης ταξίδεψε στη Σαξονία, όπου εξέδωσε ακόμη περισσότερες μεταφράσεις, καθώς και το έργο του Λογική. Στη Λιψία γνώρισε το Βολτέρο και μετέφρασε στα ελληνικά το δοκίμιό του Περί των διχονοιών των εν ταις εκκλησίαις της Πολωνίας το 1768. Η μετάφραση του Βολτέρου, καθώς και εκείνη του έργου Νακάζ (Οδηγίες) της αυτοκράτειρας Αικατερίνης, του εξασφάλισε μια πρόσκληση στη Ρωσία το 1771. Ο Βούλγαρης υπηρέτησε στη ρωσική αυλή, όπου έχαιρε μεγάλης εκτίμησης για τις μεταφράσεις και την υποστήριξη από μέρους του της ρωσικής εμπλοκής στην ελληνική Ανατολή.1</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><br /></span><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">Καθώς ένα από τα κυριότερα ερείσματα του Νεοελληνικού Διαφωτισμού υπήρξε η εκπαίδευση, το 1774 η αυτοκράτειρα Αικατερίνη ζήτησε από το Βούλγαρη να τη βοηθήσει να ιδρύσει μια σχολή, ώστε να μπορέσουν να ενσωματωθούν στη ρωσική κοινωνία εκείνοι οι Έλληνες που είχαν συνδράμει τους Ρώσους στον πρόσφατο πόλεμο με την Οθωμανική Αυτοκρατορία. Η σχολή εξελίχθηκε στο φημισμένο Ελληνικό Γυμνάσιο και το πρόγραμμα μαθημάτων της έγινε υπόδειγμα της εκπαίδευσης του Διαφωτισμού: οι σπουδαστές διδάσκονταν ορθόδοξη θεολογία, γλώσσες (ρωσικά, ελληνικά, τουρκικά, ιταλικά, γερμανικά και γαλλικά), μαθηματικά, ιστορία και γεωγραφία.2</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><br /></span><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">3. Νικηφόρος Θεοτόκης</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><br /></span><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">Όταν ο Βούλγαρης έφτασε στην Πολτάβα, το διοικητικό κέντρο της νέας του αρχιεπισκοπής, το χαμηλό επίπεδο των κληρικών τον έκανε να δυσανασχετήσει και πολύ σύντομα αποφάσισε να οργανώσει μια ιερατική σχολή. Για βοήθεια στο έργο του αυτό προσκάλεσε το φίλο και συμπατριώτη του Νικηφόρο Θεοτόκη (1731-1800).3Έως το 1776 ο Θεοτόκης είχε επίσης αναδειχτεί σε μία από τις εξέχουσες προσωπικότητες του Νεοελληνικού Διαφωτισμού. Όπως και ο Βούλγαρης, έτσι και αυτός είχε σπουδάσει στην Ιταλία και ήταν υπερασπιστής των σπουδών στη «νέα φιλοσοφία», δηλαδή στη γραμματική, ρητορική, ποιητική, λογική, φιλοσοφία, θεολογία, μαθηματικά, φυσική και αστρονομία. Μετά την παραμονή του στην Ιταλία επέστρεψε στην Κέρκυρα, χειροτονήθηκε ιεροδιάκονος και ίδρυσε μια δημόσια σχολή όπου διδασκόταν η «νέα φιλοσοφία». Το 1765 εγκατέλειψε την Κέρκυρα και, προτού φτάσει στη Ρωσία περίπου δέκα χρόνια αργότερα, ασχολήθηκε με τη διδασκαλία και το κήρυγμα στην Κωνσταντινούπολη και το Ιάσιο (στην Ακαδημία), δημοσίευσε έργα φυσικής, θεολογίας και ομιλητικής στη Λιψία και απέρριψε την πρόταση ανάδειξής του σε μητροπολίτη Φιλαδελφείας στη Βενετία.</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><br /></span><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">Το 1779 ο Βούλγαρης αποχώρησε από την αρχιεπισκοπή και η Αικατερίνη ονόμασε διάδοχό του το Θεοτόκη. Ο Βούλγαρης παρέμεινε στην Πολτάβα για δύο χρόνια και το 1781, μετακινήθηκε προς την πόλη της Χερσώνας. Τελικά, απαλλαγμένος από τις ευθύνες του ως μητροπολίτη, ο Βούλγαρης στράφηκε ξανά προς τη διδασκαλία.</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><br /></span><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">Συνέταξε μια σειρά από λόγια έργα που συνδέονταν με το γεωγραφικό χώρο στον οποίο δρούσε, και μετέφρασε τα Γεωργικά του Βιργιλίου. Το 1779 η μικρή σχολή που ίδρυσε ο Βούλγαρης καθιερώθηκε ως η Ιερατική Σχολή της Πολτάβα. Ο Θεοτόκης προχώρησε στη διεύρυνση του προγράμματος σπουδών, ώστε να συμπεριλάβει την ελληνική, τη γαλλική και τη γερμανική γλώσσα, την αριθμητική και το σχέδιο. Η Ιερατική Σχολή της Πολτάβα υπήρξε το πρώτο ιερατικό ίδρυμα στη Ρωσία που δίδασκε ελληνικά και σύγχρονες γλώσσες. Έως το 1786 προστέθηκαν η φιλοσοφία και η θεολογία. Αυτή καθαυτή η παρουσία του Βούλγαρη και του Θεοτόκη στην Πολτάβα (και η κληρονομιά που άφησαν) προσέδωσε στη σχολή ένα νεοελληνικό χαρακτήρα και προσέλκυσε προσωπικότητες, όπως τον Αλέξανδρο Μαυροκορδάτο (1754-1819) και τον Αθανάσιο Ψαλίδα (1767-1829). Ανάμεσα στους καλύτερους μη Έλληνες σπουδαστές της ήταν οι κατοπινοί φιλέλληνες Ιβάν Ι. Μαρτίνοφ (1771-1833) και Νικολάι Ι. Γκνέντιτς (1784-1833). Ο Μαρτίνοφ σπούδασε στις αρχές της δεκαετίας του 1780, ενώ ο Γκνέντιτς μία δεκαετία αργότερα. Φαίνεται ότι το εκπαιδευτικό πρόγραμμα της σχολής είχε πολύ μεγάλη επίδραση επάνω τους, αφού και οι δύο εξελίχθηκαν σε σημαντικούς μεταφραστές των Ελλήνων κλασικών στα ρωσικά. Στα συγγραφικά επιτεύγματά τους συγκαταλέγονται η έκδοση του μνημειώδους έργου Έλληνες Κλασικοί (26 τόμοι) από το Μαρτίνοφ και η μετάφραση της Ιλιάδας από τον Γκνέντιτς. Επίσης εξέδωσαν νεοελληνικά έργα και στη διάρκεια της Ελληνικής Επανάστασης.</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><br /></span><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">Ο Θεοτόκης γνώριζε πολύ καλά τη σημασία της συγκροτημένης εκπαίδευσης για την ανάπτυξη των ικανοτήτων με σκοπό την κοινωνική εξέλιξη, καθώς και για τη διατήρηση παραδόσεων και συνηθειών. Η σταδιοδρομία του στην εκπαίδευση στο χώρο της ελληνικής Ανατολής, και ειδικά στο νησί της καταγωγής του, την Κέρκυρα, αντικατόπτριζε τη φλογερή του επιθυμία να στηρίξει το «έθνος» του (γένος) στη διατήρηση της ταυτότητάς του. Ο Θεοτόκης ενδιαφερόταν ειδικά για τους Έλληνες μετανάστες στη Ρωσία, τη διατήρηση της ελληνικής ταυτότητάς τους, αλλά και την ανάδειξή τους σε μορφωμένους και δημιουργικούς πολίτε. Το 1781, σε ένα γράμμα του προς την ελληνική κοινότητα του Ταϊγκανρόκ, συνιστούσε με έμφαση στους Έλληνες της κοινότητας να στείλουν τα παιδιά τους στο Ελληνικό Γυμνάσιο της Αγίας Πετρούπολης ή στη Σχολή της Πολτάβα. Έγραφε ότι η Αικατερίνη είχε ιδρύσει το σχολείο για το ελληνικό έθνος και πως άλλοι Έλληνες που είχαν φοιτήσει εκεί κατείχαν τώρα θέσεις στη ρωσική κυβέρνηση.</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><br /></span><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">Ο Θεοτόκης πίστευε ακόμη ότι το σχολεία συνιστούσαν υψηλή προτεραιότητα και αγωνίστηκε για να διασφαλίσει τη σύστασή τους στις ελληνικές κοινότητες της νότιας Ρωσίας. Το 1786 προσπάθησε να πείσει τους Έλληνες της Μαριούπολης να ιδρύσουν σχολείο στην πόλη τους. Τους εμφύσησε την ιδέα πως η σπουδή των Γραφών οδηγεί στη σωτηρία της ανθρώπινης ψυχής. Υπογράμμισε πως η μελέτη της ελληνικής γλώσσας ενισχύει τη διατήρηση των παραδόσεων, ενώ της ρωσικής οδηγεί στην κοινωνική καταξίωση. Τόνισε ότι αυτή η καταξίωση θα ήταν στη διάθεση όλων, αφού το σχολείο θα δεχόταν και φτωχούς και ορφανά και θα πρόσφερε εκπαίδευση, τρόφιμα και ρουχισμό. Ήταν τόσο βέβαιος για τη σπουδαιότητα της εκπαίδευσης, ώστε πρότεινε τα χρήματα και οι δωρεές που αρχικά είχαν συγκεντρωθεί για την ίδρυση μοναστηριού να χρησιμοποιηθούν για το σχολείο. Ο Θεοτόκης έδωσε την ώθηση και σε άλλες κοινότητες να συστήσουν σχολεία όπου θα καλλιεργούνταν και θα διατηρούνταν η γλώσσα και ο πολιτισμός της Ελλάδας. Ίσως μάλιστα να ήταν αποτέλεσμα της δικής του επιμονής στην ανάδειξη της σημασίας της εκπαίδευσης το γεγονός ότι οι Έλληνες του Ταϊγκανρόκ ίδρυσαν Εμπορικό Γυμνάσιο το 1807 και οι ομοεθνείς τους στη Μαριούπολη σχολείο το 1818.4</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><br /></span><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">4. Ο Νεοελληνικός Διαφωτισμός στην Οδησσό</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><br /></span><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">Ο Νεοελληνικός Διαφωτισμός, με την προτεραιότητα που έδινε στην εκπαίδευση, έκανε αισθητή την παρουσία του στην ελληνική εμπορική κοινότητα της Οδησσού στις αρχές του 19ου αιώνα. Ο Δημήτριος Ιγγλέσης (1773-1844), γεννημένος στην Κεφαλλονιά, ήρθε στο Ταϊγκανρόκ με το θείο του το 1787. Έπειτα από κάποιο χρονικό διάστημα εξελίχθηκε σε πλούσιο έμπορο της Οδησσού. Διέθεσε την αξιοσημείωτη περιουσία του και αξιοποίησε την κοινωνική και πολιτική θέση του για να ευεργετήσει την ελληνική κοινότητα της Οδησσού. Το 1817, μαζί με τρεις ακόμη εμπόρους, ίδρυσε το Ελληνικό Εμπορικό Γυμνάσιο. Κατά την παράδοση του Βούλγαρη και του Θεοτόκη, στο σχολείο αυτό προσφέρονταν μαθήματα εμπορίου, ναυπηγικής, ναυσιπλοΐας, γεωγραφίας, ιστορίας, θρησκευτικών, φυσικών επιστημών, αρχαίων και νέων ελληνικών, ρωσικών, ιταλικών και γερμανικών. Πολλοί από τους εκπαιδευτές της σχολής ήταν Έλληνες, όπως ο Κωνσταντίνος Βαρδαλάχος, ο Γεώργιος Γεννάδιος, ο Γεώργιος Λασσάνης και ο Ιωάννης Μακρής. Αυτοί οι διδάσκαλοι ήταν εξαιρετικά συγκροτημένοι και προσέλκυσαν μεγάλο αριθμό ταλαντούχων σπουδαστών. Έως το τέλος της δεκαετίας είχαν γραφτεί στη Σχολή σχεδόν τριακόσιοι σπουδαστές.</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><br /></span><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">5. Θρησκευτική ανοχή και εκκλησιαστική πολιτική στη Νέα Ρωσία</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><br /></span><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">Η θρησκευτική ανοχή υπήρξε ένα ακόμη συστατικό στοιχείο του Διαφωτισμού, το οποίο και αναδείχτηκε στη Νέα Ρωσία. Η ερμηνεία που έδινε η αυτοκράτειρα Αικατερίνη για το ρόλο που είχε η θρησκεία στο πλαίσιο του διαφωτιστικού ρεύματος προσδιορίστηκε στο έργο της Νακάζ το 1767: έγραφε ότι θα ήταν προς όφελος του κράτους αν όλοι οι υπήκοοι είχαν θρησκευτικές πεποιθήσεις και ήταν ελεύθεροι να τις ακολουθούν χωρίς το φόβο των διώξεων. Ακολουθώντας αυτή την άποψη η Αικατερίνη επέτρεψε στους παλαιοπίστους να επιστρέψουν στους τόπους καταγωγής τους από την περιφέρεια της αυτοκρατορίας και να επιτελούν τα θρησκευτικά τους καθήκοντα. Οι παλαιόπιστοι, γνωστοί και ως ρασκόλνικι, σχισματικοί και παλαιόδοξοι , ήταν εκείνοι οι ορθόδοξοι χριστιανοί που είχαν απορρίψει τις λειτουργικές και δογματικές μεταρρυθμίσεις του Πατριάρχη Νίκωνα στη Σύνοδο του 1666-1667 στη Μόσχα.</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><br /></span><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">Το 1777 οι κάτοικοι ενός συνοικισμού παλαιοπίστων σε ένα μικρό χωριό, τη Ζναμένκα, κατέθεσαν αίτημα στον αρχιεπίσκοπο Ευγένιο να τους επιτραπεί η κατασκευή παρεκκλησιού (οι παλαιόπιστοι νομικά δεν είχαν το δικαίωμα να ανεγείρουν εκκλησίες, γι’ αυτό και έχτιζαν παρεκκλήσια) και να μπορούν να έχουν δικό τους κληρικό για να τελούν τη Θεία Λειτουργία σύμφωνα με τα παλαιά κείμενα. Ο Βούλγαρης τους ζήτησε να αποκηρύξουν το σχίσμα και, μετά την άρνησή τους, απέρριψε το αίτημα.</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><br /></span><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">Αναμφίβολα, ο Βούλγαρης είχε δημιουργήσει προηγούμενο, έστω και με το να προτείνει τη δυνατότητα συμβιβασμού, και ο Θεοτόκης ακολούθησε το παράδειγμά του. Όταν ο Θεοτόκης ανέλαβε αρχιεπίσκοπος, δημοσιοποίησε μια ποιμαντορική επιστολή προς τους παλαιοπίστους εκφράζοντας την πρόθεσή του να τους δεχτεί στο ορθόδοξο ποίμνιο. Διαμόρφωσε κοινά σημεία αναφοράς τονίζοντας τη μη ρωσική καταγωγή του, καθώς και τη μακρά θητεία του στην ελληνική Ανατολή (οι παλαιόπιστοι της Ζναμένκα προέρχονταν από τη Μολδαβία και τη Βλαχία). Ο Θεοτόκης, με τη μεγάλη του εμπειρία στην ελληνική Ανατολή, είχε φτάσει στο συμπέρασμα πως οι Παλαιόπιστοι και οι διαφορές τους με τη Ρωσική Εκκλησία δεν είχαν ανάλογο στο χώρο της Ορθοδοξίας, αλλά θα μπορούσαν να ρυθμιστούν στο πλαίσιο του ορθόδοξου οικουμενισμού.</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><br /></span><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">Το 1780 οι παλαιόπιστοι της Ζναμένκα, παρακινημένοι ίσως και από την αρχιεπισκοπική επιστολή, κατέθεσαν ένα αίτημα στο Θεοτόκη. Σε αυτό αποκήρυτταν το σχίσμα και ζητούσαν την άδεια για την κατασκευή παρεκκλησιού και την πρόσκληση ενός κληρικού. Με την αποκήρυξη ο Θεοτόκης αποδέχθηκε το αίτημα και τους επέτρεψε να διατηρήσουν τα παλαιά βιβλία και το τελετουργικό τους υπό τον όρο να αναγνωρίσουν τη δικαιοδοσία της Ρωσικής Ορθόδοξης Εκκλησίας και των κληρικών της. Αυτή η συνένωση με την εκκλησία ονομάστηκε edinoverie (κυριολεκτικά: ενωμένη πίστη). Ο Θεοτόκης ταξίδεψε προσωπικά στη Ζναμένκα για να καθαγιάσει την πρώτη εκκλησία των edinovertsy και να διακηρύξει επίσημα ότι επρόκειτο για χριστιανούς αφοσιωμένους στην αληθινή πίστη και ότι συνεπώς κανείς δε θα έπρεπε να τους αποκαλεί σχισματικούς.</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><br /></span><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">Ωστόσο, το διοικητικό σώμα της Ρωσικής Ορθόδοξης Εκκλησίας, η Ιερά Σύνοδος, τον επέκρινε για την πολιτική της συνένωσης και τον προειδοποίησε για πιθανή αναίρεση της πράξης του. Ο Θεοτόκης έσπευσε να προετοιμάσει ένα αιτιολογικό της δραστηριότητάς του με την ελπίδα να αποφύγει την αναίρεση ή μια επίσημη αποδοκιμασία. Στο κείμενο υπεράσπισής του κατέθεσε ένα πειστικό διττό επιχείρημα για να υποστηρίξει την άποψή του: 1) οι παλαιές γραφές και τελετουργίες δεν ήταν «παράνομες» ή βλάσφημες και ορισμένες χρησιμοποιούνταν ακόμη από τη Ρωσική Εκκλησία, συνεπώς δεν αποτελούσαν εμπόδιο στην επανένωση, και 2) η επίσημη Εκκλησία είχε καταδείξει στο παρελθόν αξιοσημείωτη επιείκεια προς διαφορετικά τελετουργικά. Ο Θεοτόκης υποστήριζε ότι δεν ήταν η ενότητα των τελετουργικών αλλά η ενότητα στην πίστη που δημιουργούσε την πνευματική ένωση Εκκλησιών και πιστών. Η απόφαση του Θεοτόκη να επιτρέψει την είσοδο των παλαιόδοξων στην Εκκλησία στη βάση της ένωσης υπό όρους δεν ακυρώθηκε και οι όροι που τέθηκαν από το Θεοτόκη αποτέλεσαν τον καταλύτη για την εφαρμογή της πολιτικής του edinoverie, που τελικά εφαρμόστηκε το 1800 από τον αυτοκράτορα Παύλο Ι.5</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><br /></span><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">6. Συμπέρασμα</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><br /></span><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">Συμπερασματικά, ο Νεοελληνικός Διαφωτισμός στη νότια Ρωσία, κυρίως στα πρόσωπα του Βούλγαρη και του Θεοτόκη, συνέβαλε ουσιαστικά στη διάδοση της «νέας φιλοσοφίας» στην εκπαίδευση, άνοιξε τις πύλες στη θρησκευτική ανοχή, βοήθησε τις ελληνικές κοινότητες της περιοχής να διατηρήσουν την πολιτισμική τους ταυτότητα, στήριξε την υπόθεση της ανεξαρτησίας των Ελλήνων από την Οθωμανική Αυτοκρατορία με τη μετάφραση των δυτικών φιλοσοφικών και επιστημονικών έργων που προορίζονταν για τους Έλληνες της οθωμανικής επικράτειας και, κατά κάποιον τρόπο, έθεσε τα θεμέλια για τη δημιουργία της Φιλικής Εταιρείας.</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><br /></span><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">1. Batalden, S.K., Catherine II's Greek Prelate. Eugenios Voulgaris in Russia, 1771-1806 (Boulder 1982), σελ. 13-22.</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><br /></span><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">2. Batalden, S.K., Catherine II's Greek Prelate. Eugenios Voulgaris in Russia, 1771-1806 (Boulder 1982), σελ. 30-32.</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><br /></span><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">3. Batalden, S.K., Catherine II's Greek Prelate. Eugenios Voulgaris in Russia, 1771-1806 (Boulder 1982), σελ. 52-54.</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><br /></span><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">4. Bruess, G.L., Religion, Identity, and Empire. A Greek Archbishop in the Russia of Catherine the Great (Boulder 1997), σελ. 61-93.</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><br /></span><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">5. Bruess, G.L., Religion, Identity, and Empire. A Greek Archbishop in the Russia of Catherine the Great (Boulder 1997), σελ. 135-159.</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><br /></span><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><br /></span><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">Greek enlightenment in South Russia</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><br /></span><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">1. Introduction</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><br /></span><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">The Greek Enlightenment occurred in southern Russia at the end of the eighteenth century because Greece and Russia shared a common Byzantine Orthodox heritage, Catherine II was determined to enact “enlightened” reforms, and Russian imperial ambitions in the Black Sea littoral and Greek desires for national emancipation from the Ottoman Empire converged. Evgenios Voulgaris and Nikiforos Theotokis, two Greek prelates in the service of Catherine and the Russian Orthodox Church, were the essence of the Greek Enlightenment in southern Russia. Their accomplishments and successes as clerics, administrators, translators of Western philosophical and scientific works, proponents and teachers of natural philosophy, defenders of free inquiry, scholars, and advocates for Greeks in Russia and the Ottoman territoriy epitomized the Greek Enlightenment. As a consequence of their activities, southern Russia became a crucible for a renewed Greece.</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><br /></span><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">The Greek Enlightenment in southern Russia commenced when Russia defeated the Ottoman Empire in 1774. Among other important provisions, the Treaty of Küçük Kaynarca secured for Russia the rich territories north of the Black Sea. Catherine named the area New Russia and began to implement policies to realize its political consolidation, social integration, and economic development. To this end, Catherine’s government encouraged the colonization of the sparsely populated new territories with Russian and foreigners. Russia enticed Greek colonists to New Russia with promises of safety from the Ottomans, economic incentives to promote business and trade, and the freedom to maintain their cultural identity. Also attracted to the south were members of Russia's most prominent religious sect, the Old Believers, whom Catherine promised limited religious toleration in return for political allegiance to St. Petersburg.</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><br /></span><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">2. Eugenios Voulgaris</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><br /></span><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">Empress Catherine II and Prince Grigorii Potemkin understood that New Russia’s unique situation required special leadership. Catherine appointed Potemkin governor-general of New Russia in 1774 and of Azov in 1775. Also in 1775, she appointed Evgenios Voulgaris (1716-1806) as archbishop of the newly established diocese of Slaviansk and Kherson whose borders complemented those of the two new provinces. Voulgaris, one of the most notable members of the Greek Enlightenment, was born in Corfu. He received his education in the Ionian islands, Ioannina, and Italy. After taking his monastic vows, Voulgaris spent twenty years as a teacher in the Greek East in places such as Ioannina (Maroutsis School), the Athonite Academy on Mt. Athos, and the Great Patriarchal School in Constantinople. He also translated numerous Western philosophical and mathematical works during this period. In 1764, Voulgaris journeyed to Saxony, where he published yet more translations and even his own work, Logic. In Leipzig, he made the acquaintance of Voltaire and translated his essay, On the Dissensions within the Churches of Poland, into Greek in 1768. The Voltaire translation and his translation of Catherine’s Nakaz (Great Instruction) earned him an invitation to Russia in 1771. Voulgaris served at the Russian court as a highly-respected translator and publicist of Russia’s involvement in the Greek East.1</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><br /></span><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">One of the main pillars of the Greek Enlightenment was education and, in 1774, Catherine asked Voulgaris to help create a school to assimilate those Greeks into Russian service who had assisted the Russians in their recent war with the Ottoman Empire. The school became the famous Greek Gymnasium and its curriculum was an exemplar of enlightened education: students studied Orthodoxy, languages (Russian, Greek, Turkish, Italian, German or French), mathematics, history, and geography.2</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><br /></span><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">3. Nikiforos Theotokis</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><br /></span><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">When Voulgaris arrived in Poltava, the administrative center of his new diocese, he was appalled by the low level of education among the priests and quickly decided to establish a seminary. To assist him in this task he secured an invitation for his friend and fellow Corfiote, Nikiforos Theotokis (1731-1800).3 By 1776, Theotokis had also emerged as a major figure in the Greek Enlightenment. Like Voulgaris, he too studied in Italy and became an advocate of the curriculum of the “new philosophy”, i.e., grammar, rhetoric, poetics, logic, philosophy, theology, mathematics, physics, and astronomy. After Italy, he returned to Corfu, became a monastic priest, and established a public school that taught Greek students the “new philosophy”. In 1765, he departed from Corfu and, by the time he arrived in Russia nearly ten years later, he had taught and preached in Constantinople (Istanbul) and Jassy (Princely Academy); published works on physics, theology, and homiletics in Leipzig; and declined the position of metropolitan of Philadelphia in Venice.</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><br /></span><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">In 1779, Voulgaris retired as archbishop and Catherine appointed Theotokis as his successor. Voulgaris remained in Poltava for two years and then, in 1781, he moved to the city of Kherson. Finally free from diocesan responsibilities, Voulgaris turned to scholarly pursuits once again. He wrote a number of scholarly works related to the region and translated Virgil’s Georgics into Greek. In 1779, the small school created by Voulgaris officially became the Poltava Seminary. Theotokis expanded the curriculum to include Greek, French, German, arithmetic and drawing. The Poltava Seminary was the first seminary in Russia to offer Greek and modern languages. By 1786, he added philosophy and theology. The very presence of Voulgaris and Theotokis in Poltava (and later, their legacy) imbued the seminary with an aura of Neo-Hellenism and attracted to it such figures as Alexandros Mavrocordatos (1754-1819) and Athanasios Psalidas (1767-1829). Among the seminary's finest non-Greek students were the future philhellenes, Ivan I. Martynov (1771-1833) and Nikolai I. Gnedich (1784-1833). Martynov attended in the early 1780s and Gnedich a decade later. It seems the curriculum had a tremendous impact on them for they both became leading translators of the Greek classics into Russian. Among their achievements, Martynov published the monumental twenty-six volume Greek Classics and Gnedich translated the Iliad. They also published work on modern Greek during the Greek War of Independence.</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><br /></span><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">Theotokis was acutely aware of the importance of a solid education in developing skills for social improvement and perpetuating traditions and customs. His educational career in the Greek East and especially on his home island of Corfu reflected Theotokis' fervent desire to assist his “nation” (genos) in preserving its identity. Theotokis was particularly anxious that the Greek immigrants to Russia should maintain their own Greek identity as well as become well-educated and productive citizens of Russia. In a 1781 letter to the Greek community at Taganrog, Theotokis strongly suggested that the community send its children to the Greek Gymnasium in St. Petersburg or to the school in Poltava. He told them that Catherine had established the school for the Greek nation and that other Greeks had attended the school and now held positions in the Russian government.</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><br /></span><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">Theotokis believed schools to be a top priority and went to great lengths to ensure their construction in the Greek communities of southern Russia. In 1786, Theotokis tried to persuade the Greeks of Mariupol to establish a school in that city. Theotokis impressed upon them that the study of scripture leads to the salvation of man's soul. He emphasized the study of Greek to maintain traditions and Russian to find success. He stressed that this success would be available to everyone, for the school would accept the poor and orphans and it would educate, feed, and clothe them. Theotokis was so convinced of the value of education that he proposed that the money and donations originally collected for the construction of a monastery be used for a school instead. Theotokis provided the impetus and precedent for other communities to develop schools to nurture and preserve the language and culture of Greece. Perhaps, as a consequence of Theotokis’s initial educational advocacy, the Greeks of Taganrog opened a Commercial Gymnasium in 1807 and the Greeks of Mariupol established a school in 1818.4</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><br /></span><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">4. The Greek Enlightenment in Odessa</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><br /></span><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">The Greek Enlightenment, and its emphasis on education, was later evident among the Greek merchant community of Odessa in the early nineteenth century. Dimitrios Inglesis (1773-1844), born on the island of Cephalonia (Kefalonia), came to Taganrog with his uncle in 1787. After some time, he eventually became a very wealthy merchant in Odessa. Inglesis used his considerable wealth and social and civic positions to benefit the Greek community in Odessa. In 1817, Inglesis and three other merchants founded the Greek Commercial Gymnasium. In the tradition of the Voulgaris and Theotokis, the school offered courses in commerce, shipping, navigation, geography, history, religion, natural sciences, ancient and modern Greek, Russian, Italian, and German. Many of the school’s instructors were Greek and included Konstantinos Vardalachos, Georgios Gennadios, Georgios Lassanis, and Ioannis Makris. These instructors were extremely accomplished and helped attract a large and talented pool of students. By the end of the decade the school enrolled almost three hundred students.</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><br /></span><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">5. Religious toleration and ecclesiastical politics in New Russia</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><br /></span><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">Religious toleration was another significant component of the Enlightenment and this became manifest in New Russia. Catherine's interpretation of the role of religion within an enlightened framework was expressed in her Nakaz or Great Instruction of 1767: she wrote that it was beneficial to the state that all her subjects should hold religious beliefs and be free to practice them without fear of persecution. Thus, Catherine allowed the Old Believers to return to their places of origin from the periphery of the empire and to practice their faith. As generally understood, the Old Believers (also known as Raskol'niki, Schismatics, Old Ritualists) were those Orthodox Christians who had systematically rejected Patriarch Nikon's liturgical and doctrinal reforms enacted at the Council of 1666-7 in Moscow.</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><br /></span><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">In 1777, the inhabitants of an Old Believer settlement in the village of Znamenka petitioned Archbishop Eugenios to permit them to construct a chapel (Old Believers, by law, were not allowed to erect churches so they built chapels) and to have a priest from among them to celebrate the divine liturgy according to the old books. As a condition, Voulgaris demanded that they renounce the schism and when they refused he denied the petition.</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><br /></span><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">Undeniably, Voulgaris had set a precedent by even suggesting the possibility of accommodation and Theotokis was to follow his example. When Theotokis became archbishop he circulated a pastoral letter among the Old Believers signally his intent to return them to the Orthodox flock. He established points of commonality with them by highlighting his non-Russian origins as well as his long service in the Greek East (the Znamenka Old Believers were from Moldavia and Wallachia). Theotokis had concluded, on the basis of his vast experience in the Greek East, that the Old Believers, and their differences with the Russian Church, were unique to Orthodoxy, but could be reconciled within the context of Orthodoxy's universalism (i.e., non-dogmatic, non-particularistic).</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><br /></span><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">In 1780, the Znamenka Old Believers, perhaps encouraged by the archbishop’s pastoral letter, sent a petition to Theotokis. In it they renounced the schism and requested permission to construct a chapel and to summon a priest. With the renunciation, Theotokis approved the petition and allowed them to keep their old books and rites with the condition that they accept the authority of the Russian Orthodox Church and its priests. This conditional reunion to the Church was called edinoverie. Theotokis traveled to Znamenka himself to consecrate the first edinovertsy church and decreed that none shall call them Schismatics for they were Christians of the true faith.</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><br /></span><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">The governing body of the Russian Orthodox Church, the Holy Synod, however, reproached him for his policy of conditional reunion and warned of a possible reversal of his actions. Theotokis worked quickly to prepare a justification for his actions in the hopes of avoiding a reversal or official admonishment. His written defense, A Short Narrative on the Conversion of the Schismatics of the Village of Znamenka, produced a cogent two-part argument to support his position: 1) the old books and rites were not illegal or blasphemous and some were still used by the Russian Church, therefore, they were not an obstacle to reunion; 2) the Church had displayed considerable leniency toward different rites in the past. Theotokis argued that it was not unity in rituals, but unity in faith which created the spiritual union of churches and believers.</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><br /></span><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">Theotokis's decision to allow the Old Believers into the Church on the basis of conditional union was not overturned and the conditions granted by Theotokis were a catalyst for the realization of the edinoverie policy, eventually implemented in 1800 by Emperor Paul I.5</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><br /></span><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">6. Conclusion</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><br /></span><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">In conclusion, the Greek Enlightenment in southern Russia, primarily in the persons of Voulgaris and Theotokis, contributed significantly to the spread of the “new philosophy” in education, opened the door to religious toleration, helped the Greek communities of the region to preserve their cultural identity, aided the national cause of Greece from through the translation of Western philosophical and scientific works destined for the Greeks in the Ottoman Empire, and, in some respects, laid the foundations for the creation of the “Society of Friends” (Filiki Etairia).</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><br /></span><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">1. Batalden, St. K., Catherine II's Greek Prelate: Eugenios Voulgaris in Russia, 1771-1806 (Boulder 1982) pp. 13-22.</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><br /></span><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">2. Batalden, St. K., Catherine II's Greek Prelate: Eugenios Voulgaris in Russia, 1771-1806 (Boulder 1982) pp. 30-32.</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><br /></span><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">3. Batalden, St. K., Catherine II's Greek Prelate: Eugenios Voulgaris in Russia, 1771-1806 (Boulder 1982) pp. 52-54.</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><br /></span><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">4. Bruess, G. L., Religion, Identity, and Empire: A Greek Archbishop in the Russia of Catherine the Great (Boulder 1997) pp. 61-93.</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><br /></span><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">5. Bruess, G. L., Religion, Identity, and Empire: A Greek Archbishop in the Russia of Catherine the Great (Boulder 1997) pp. 135-159.</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><br /></span><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">Συγγραφή : Bruess Gregory (15/1/2008)</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">Για παραπομπή: Bruess Gregory, "Greek enlightenment in South Russia", 2008,</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">Αναδημοσίευση από</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><a href="http://blacksea.ehw.gr/Forms/fLemma.aspx?lemmaid=11538&contlang=57" target="_blank">Εγκυκλοπαίδεια Μείζονος Ελληνισμού, Εύξεινος Πόντος</a></span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><a href="http://blacksea.ehw.gr/Forms/fLemma.aspx?lemmaid=11538&contlang=57" target="_blank">URL: <http: id="11096" l.aspx="" www.ehw.gr=""></http:></a></span></div>Unknownnoreply@blogger.comtag:blogger.com,1999:blog-5536117957744916490.post-70491901738673038272013-06-30T22:22:00.000-07:002015-11-13T05:23:06.259-08:00Σαν σήμερα: 1/7<div dir="ltr" style="text-align: left;" trbidi="on"><div dir="ltr" style="text-align: left;" trbidi="on"><div class="separator" style="background-color: white; clear: both; color: #222222; font-family: Arial, Helvetica, sans-serif; font-size: 12px; line-height: 20px; text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEg-U05BL-EgcXUhKs6uYjujl-3LKhRo_cO1OdQdV_TW9aGGgX_PF2zGr1GPsEQvBX4otjrSjmaJs0asLUjYTodJkwdKKhDO6BoJH2VENGt8-A17q6oymJbtTnzKdMfKDCakS4TnWumGxVjg/s1600/san_simera_ston_20_aiona.jpg" imageanchor="1" style="clear: left; color: #9e200b; float: left; margin-bottom: 1em; margin-right: 1em; outline: none;"><img border="0" height="214" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEg-U05BL-EgcXUhKs6uYjujl-3LKhRo_cO1OdQdV_TW9aGGgX_PF2zGr1GPsEQvBX4otjrSjmaJs0asLUjYTodJkwdKKhDO6BoJH2VENGt8-A17q6oymJbtTnzKdMfKDCakS4TnWumGxVjg/s320/san_simera_ston_20_aiona.jpg" style="background-color: transparent; background-position: initial initial; background-repeat: initial initial; border: none; padding: 0px;" width="320" /></a></div><span style="background-color: white; color: #222222; font-family: Arial, Helvetica, sans-serif; font-size: 12px; line-height: 20px;">Σαν σήμερα: 1/7. </span><span style="background-color: white; color: #222222; font-family: Arial, Helvetica, sans-serif; font-size: 12px; line-height: 20px;">Ιστορική αναδρομή του 20ου αιώνα .... Από την ΝΕΤ</span></div><iframe allowfullscreen="" frameborder="0" height="315" src="//www.youtube.com/embed/piuBVbZdeYw?rel=0" width="420"></iframe></div>Unknownnoreply@blogger.comtag:blogger.com,1999:blog-5536117957744916490.post-84224950641532418412013-06-29T22:05:00.000-07:002015-11-13T05:23:06.271-08:00Σαν σήμερα: 30/6<div dir="ltr" style="text-align: left;" trbidi="on"><div dir="ltr" style="text-align: left;" trbidi="on"><div class="separator" style="background-color: white; clear: both; color: #222222; font-family: Arial, Helvetica, sans-serif; font-size: 12px; line-height: 20px; text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEg-U05BL-EgcXUhKs6uYjujl-3LKhRo_cO1OdQdV_TW9aGGgX_PF2zGr1GPsEQvBX4otjrSjmaJs0asLUjYTodJkwdKKhDO6BoJH2VENGt8-A17q6oymJbtTnzKdMfKDCakS4TnWumGxVjg/s1600/san_simera_ston_20_aiona.jpg" imageanchor="1" style="clear: left; color: #9e200b; float: left; margin-bottom: 1em; margin-right: 1em; outline: none;"><img border="0" height="214" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEg-U05BL-EgcXUhKs6uYjujl-3LKhRo_cO1OdQdV_TW9aGGgX_PF2zGr1GPsEQvBX4otjrSjmaJs0asLUjYTodJkwdKKhDO6BoJH2VENGt8-A17q6oymJbtTnzKdMfKDCakS4TnWumGxVjg/s320/san_simera_ston_20_aiona.jpg" style="background-color: transparent; background-position: initial initial; background-repeat: initial initial; border: none; padding: 0px;" width="320" /></a></div><span style="background-color: white; color: #222222; font-family: Arial, Helvetica, sans-serif; font-size: 12px; line-height: 20px;">Σαν σήμερα: 30/6. </span><span style="background-color: white; color: #222222; font-family: Arial, Helvetica, sans-serif; font-size: 12px; line-height: 20px;">Ιστορική αναδρομή του 20ου αιώνα .... Από την ΝΕΤ</span></div><iframe allowfullscreen="" frameborder="0" height="315" src="//www.youtube.com/embed/bRHrb8trUzc?rel=0" width="420"></iframe></div>Unknownnoreply@blogger.comtag:blogger.com,1999:blog-5536117957744916490.post-46604931060537326172013-06-28T01:57:00.000-07:002015-11-13T05:23:06.287-08:00Αυγουσταίον Κωνσταντινούπολης - Augustaion of Constantinople<div dir="ltr" style="text-align: left;" trbidi="on"><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><b><u>Αυγουσταίον</u></b></span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">Συγγραφή : Κατσαβέλη Όλγα</span><br /><table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto; text-align: center;"><tbody><tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjNyLbFczQgYP2UyMp4DMWCdph0mOU71LhrT1zFhC2C3TxiZZYr5StbJ377qs0ESJfwE7y3RAkRjq2NLNe9z-F9D-hGlksC58nhPiaETaV0B93Xltq4uAHXUCuSUasyoGBH_65nQ880cZlH/s1600/augustaion1.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjNyLbFczQgYP2UyMp4DMWCdph0mOU71LhrT1zFhC2C3TxiZZYr5StbJ377qs0ESJfwE7y3RAkRjq2NLNe9z-F9D-hGlksC58nhPiaETaV0B93Xltq4uAHXUCuSUasyoGBH_65nQ880cZlH/s1600/augustaion1.jpg" /></a></td></tr><tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;"><i>3d αναπαράσταση του Αυγουσταίον. Πηγή <a href="http://www.antoine-helbert.com/fr/portfolio/annexe-work/byzance-architecture.html">http://www.antoine-helbert.com/fr/portfolio/annexe-work/byzance-architecture.html</a></i></td></tr></tbody></table><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><span class="Apple-tab-span" style="white-space: pre;"> </span> <span class="Apple-tab-span" style="white-space: pre;"> </span> <span class="Apple-tab-span" style="white-space: pre;"> </span></span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"> </span><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">1. Εισαγωγή</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><br /></span><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">Το Αυγουσταίον1 είναι η πλατεία που βρίσκεται νότια του ναού της Αγίας Σοφίας στην Κωνσταντινούπολη.2 Ονομάστηκε έτσι προς τιμήν της μητέρας του Μεγάλου Κωνσταντίνου, στην οποία είχε απονεμηθεί ο τίτλος της αυγούστας. Στο χώρο αυτό βρισκόταν άγαλμά της πάνω σε στήλη.3 Οι διαστάσεις του Αυγουσταίου δεν είναι δυνατό να καθοριστούν με ακρίβεια.4 Διατήρησε την αίγλη του ανά τους αιώνες εξαιτίας της γειτνίασής του με κτήρια που σχετίζονται με τη δημόσια ζωή και διοίκηση. Είχε μεγάλη ιδεολογική και συμβολική σημασία, καθώς συνέδεε το μεγάλο ναό της Ορθοδοξίας με το αυτοκρατορικό εθιμοτυπικό.</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><br /></span><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">2. Λειτουργία</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><br /></span><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">Το Αυγουσταίον αρχικά λειτουργούσε ως αγορά τροφίμων. Όταν προστέθηκαν οι στοές που το περιέβαλλαν, άρχισε να χάνει σταδιακά το χαρακτήρα της δημόσιας πλατείας. Μετά την ανοικοδόμηση ενός μεγάλου κτηρίου, του Θωμαΐτη, τον 7o αιώνα, η Αγία Σοφία συνδέθηκε με το Αυγουσταίον πιο στενά. Από τους ιστορικούς μόνο ο Προκόπιος5 αποκαλεί το χώρο «αγορά». Οι υπόλοιποι θεωρούν το Αυγουσταίον προαύλιο προσαρτημένο στην Αγία Σοφία. Οι μεσοβυζαντινές και υστεροβυζαντινές πηγές το χαρακτηρίζουν «αυλή», «αυλαία», «προαύλιον» κτλ.6 Προοριζόταν για τις αυτοκρατορικές πομπές. Ο βασιλιάς διέσχιζε το Αυγουσταίον για να εισέλθει στην Αγία Σοφία, ενώ κατά τη στέψη των αυτοκρατόρων εκεί συγκεντρώνονταν ο λαός και το στράτευμα. Η ύπαρξη των πυλών καθώς και το γεγονός ότι ήταν κλειστό με τοίχους και στοές μαρτυρούν ότι η πρόσβαση στο χώρο δεν ήταν πάντα ελεύθερη.</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><br /></span><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">3. Ιστορία του μνημείου – Οικοδομικές φάσεις</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><br /></span><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">Το Αυγουσταίον στη μακραίωνη ιστορία του έχει δεχτεί αλλαγές και έχουν επισημανθεί διάφορες οικοδομικές φάσεις.</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><br /></span><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">3.1. 2ος-3ος αιώνας</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><br /></span><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">Ο Σεπτίμιος Σεβήρος κατασκεύασε μία πλατεία με τέσσερις περιμετρικές στοές, το λεγόμενο «Τετράστωον»,7 η οποία λειτουργούσε ως αγορά τροφίμων. Οι πληροφορίες για το μνημείο είναι περιορισμένες. Το Αυγουσταίον κατέλαβε ένα μέρος αυτής της πλατείας. Στο κέντρο του Τετραστώου υπήρχε πάνω σε στήλη άγαλμα που απεικόνιζε τον Ήλιο.8</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><br /></span><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">3.2. 4ος αιώνας</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><br /></span><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">Ο Μέγας Κωνσταντίνος μετά τη μεταφορά της πρωτεύουσας της αυτοκρατορίας το 330 στην Κωνσταντινούπολη ίδρυσε δημόσια οικοδομήματα και εξωράισε παλαιότερα, με αποτέλεσμα να αλλάξει η όψη της αρχαίας πόλης. Στις άκρες μιας από τις στοές του Τετραστώου χτίστηκαν οι ναοί της Ρέας και της Τύχης. Στο ανατολικό τμήμα της πλατείας κατασκευάστηκε το Αυγουσταίον. Στα νοτιοδυτικά του Αυγουσταίου βρίσκονταν οι Θέρμες του Ζευξίππου,9 ενώ στα ανατολικά η μία από τις δύο Συγκλήτους που οικοδομήθηκαν από τον αυτοκράτορα. Στα βορειοδυτικά εκτεινόταν το Μίλιον, από όπου μετρούνταν οι αποστάσεις από την Κωνσταντινούπολη, και η Βασιλική, μια προϋπάρχουσα κατασκευή. Από το Μίλιον και το Αυγουσταίον ξεκινούσε μία οδός με στοές, η Ρηγία ή Μέση, η οποία οριοθετούσε τη νότια πλευρά της πλατείας. Το 360 χτίστηκε η πρώτη Αγία Σοφία, η οποία παραμένει σε αυτή τη θέση –ανεξαρτήτως των όποιων αλλαγών– μέχρι σήμερα.</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><br /></span><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">3.3. 5ος αιώνας</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><br /></span><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">Το 404 κάηκαν η Αγία Σοφία και η Σύγκλητος και ξαναχτίστηκαν στην ίδια περιοχή. Κοντά στο Αυγουσταίον υπήρχαν στοές, μαγαζιά, εργαστήρια, ιδιωτικές οικίες, το τριβουνάριον10 και ένα μοναστήρι. Ανάμεσα στην Αγία Σοφία και στο Αυγουσταίον χτίστηκε το Πατριαρχείο. Στην ανατολική πλευρά της πλατείας δίπλα στη Σύγκλητο βρισκόταν η Χαλκή Πύλη,11 η μνημειώδης είσοδος του Μεγάλου Παλατιού. Το 459 επί Λέοντος Α΄ ο έπαρχος Θεοδόσιος12 περιέβαλε κατά πάσα πιθανότητα το Αυγουσταίον με στοές.</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><br /></span><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">3.4. 6ος αιώνας</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><br /></span><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">Το 532, κατά τη στάση του Νίκα, το Αυγουσταίον και τα γειτονικά του κτήρια καταστράφηκαν από πυρκαγιά.13 Τα οικοδομήματα αυτά αποκαταστάθηκαν από τον Ιουστινιανό.14 Αυτή την εποχή η περιοχή πήρε την οριστική μορφή της.15 Η πλατεία εξακολουθούσε να γειτνιάζει με πολύ σημαντικά κτήρια, όπως η νέα Αγία Σοφία και το Μέγα Παλάτιον. Στο Αυγουσταίον στρώθηκαν μαρμάρινες πλάκες16 και τοποθετήθηκε η περίφημη στήλη του Ιουστινιανού. Σύμφωνα με τον Προκόπιο, η πλατεία διέθετε στοές και στις τέσσερις πλευρές της.17 Το Αυγουσταίον διαμορφώθηκε σε κλειστό χώρο με στοές και τοίχους. Στη νότια και δυτική πλευρά της ανοίγονταν η Πύλη του Πίνσου και η Πύλη της Μελέτης, η οποία συνέδεε τη Μέση οδό με το Αυγουσταίον.</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><br /></span><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">3.5. 7ος αιώνας</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><br /></span><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">Κατά τον 7ο αιώνα στη νοτιοανατολική πλευρά του Αυγουσταίου χτίστηκε πιθανόν από τον πατριάρχη Θωμά Α΄ (607-610) ένα μεγάλο κτήριο, ο λεγόμενος Θωμαΐτης. Αυτή την εποχή το σώμα της Συγκλήτου συνεδρίαζε στη Μαγναύρα. Ο Θωμαΐτης ήταν μία τρίκλιτη αψιδωτή αίθουσα ακροάσεων που βρισκόταν στα ανατολικά της πλατείας του Αυγουσταίου και σχετιζόταν με το συγκρότημα του Μεγάλου Παλατιού.18 Σύμφωνα με τις πηγές το κτήριο της αίθουσας σωζόταν μέχρι το 16ο αιώνα.</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><br /></span><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">3.6. 12ος-13ος αιώνας</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><br /></span><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">Το 1182 κατά τη στάση του καίσαρα Ιωάννη Κομνηνού εναντίον της αυτοκράτειρας Μαρίας της Αντιοχείας19 οι στασιαστές κατέλαβαν το Αυγουσταίον, το Μίλιον20 καθώς και το ναό που ο Αλέξιος Α΄ έχτισε δυτικά της πλατείας τον 11ο αιώνα. Ο αυτοκρατορικός στρατός κατεδάφισε τις πύλες του Αυγουσταίου, για να αντιμετωπίσει αυτούς που είχαν καταφύγει εκεί.21 Μετά το τέλος της Φραγκοκρατίας, περίπου το 1268/1271, το Αυγουσταίον και κάποια άλλα γειτονικά κτήρια θεωρούνταν ιδιοκτησία της Αγίας Σοφίας.22</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><br /></span><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">3.7. 15ος-16ος αιώνας</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><br /></span><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">Σύμφωνα με τον Buondelmonti, στις αρχές του 15ου αιώνα το Αυγουσταίον ήταν ερειπωμένο.23 Στα μέσα του 16ου αιώνα, κατά τον Pierre Gyllius, από την πλατεία απέμεναν τα θραύσματα μόνο επτά κιόνων.24</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><br /></span><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">4. Διάκοσμος</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><br /></span><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">Το Αυγουσταίον ήταν διακοσμημένο με αγάλματα, τα οποία συνήθως τοποθετούνταν πάνω σε τιμητικές στήλες. Ο Μέγας Κωνσταντίνος έστησε άγαλμα της μητέρας του αυγούστας Ελένης πάνω σε στήλη από πορφυρό μάρμαρο. Στην πλατεία υπήρχε και ανδριάντας του Κωνσταντίνου πάνω σε κίονα, τη βάση του οποίου περιέβαλλαν τα αγάλματα των τριών γιων του, του Λικίνιου και αργότερα του Ιουλιανού. Ο συγκεκριμένος ανδριάντας αντικαταστάθηκε από τον ασημένιο έφιππο ανδριάντα του Μεγάλου Θεοδοσίου. Και σε αυτή την περίπτωση η στήλη πλαισιωνόταν από τα αγάλματα των γιων του αυτοκράτορα. Από τα σπουδαιότερα μνημεία ήταν η στήλη του Ιουστινιανού με τον κολοσσιαίο έφιππο ανδριάντα του (αυτή η στήλη πήρε τη θέση του αγάλματος του Μεγάλου Θεοδοσίου, από το οποίο προερχόταν πιθανώς το άλογο).25 Ο Ιουστινιανός κρατούσε στο αριστερό χέρι του μία σφαίρα, ενώ το δεξί του υψωνόταν προστατευτικά προς την Ανατολή. Μπροστά στο μνημείο βρίσκονταν τα αγάλματα τριών βάρβαρων βασιλιάδων σε στάση προσκύνησης. Έχει σωθεί η βάση του κίονα του ασημένιου αγάλματος της Ευδοξίας (συζύγου του Αρκαδίου), το οποίο βρισκόταν μπροστά από τη Σύγκλητο, νότια της Αγίας Σοφίας.26 Στην ίδια περιοχή με αυτό είχε τοποθετηθεί και η στήλη με τον ανδριάντα του Λέοντος Α΄.27</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">1. Η πλατεία αυτή αναφέρεται στις πηγές και ως Αυγουστίων, Αυγουστεύς, Αυγουστέων και Αυγουστείον. Πρώτη φορά εμφανίζεται αυτό το όνομα το 425 στη Notitia Urbis Constantinopolitanae. Βλ. Notitia Dignitatum accedunt Notitia Urbis Constantinopolitanae et Laterculi Provinciarum, Seeck, O. (επιμ.), (Berolini 1876), σελ. 232. Εμφανίζεται και ως Γουστείον, Ιωάννης Λυδός, Περί μηνών, Wuensch, R. (επιμ.), Ioannis Laurentii Lydi, Liber de Mensibus (Corpus Scriptorum Historiae Byzantinae, Lipsiae 1898), σελ. 163.</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><br /></span><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">2. Βλ. ανάλυση των πηγών για τη θέση του Αυγουσταίου και τη διαμόρφωση του χώρου στο Janin R., Constantinople byzantine. Développement urbain et répertoire topographique (Paris 1964) σ. 59-62.</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><br /></span><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">3. Janin R., Constantinople byzantine. Développement urbain et répertoire topographique (Paris 1964) σ. 73.</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><br /></span><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">4. Ο Guilland υποθέτει ότι το Αυγουσταίον είχε σχήμα ορθογώνιο με μήκος 85 μ. και πλάτος περίπου 60- 65 μ., Guilland R., «Περί την Βασίλειον Τάξιν Κωνσταντίνου Ζ΄ του Πορφυρογεννήτου. Η Χαλκή και τα πέριξ αυτής», Επετηρίς της Εταιρείας Βυζαντινών Σπουδών 18 (1948), σελ. 171-172.</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><br /></span><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">5. Προκόπιος, Περί κτισμάτων, Haury, J. (επιμ.), Procopii Caesariensis opera omnia, De Aedificiis (Lipsiae 1964), σελ. 39.</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><br /></span><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">6. Νικήτας Χωνιάτης, Χρονική Διήγησις, van Dieten, I.-A. (επιμ.), Nicetae Choniatae, Historia (Corpus Fontium Historiae Byzantinae XI:1 (Berlin – New York 1972), σελ. 237· Ιωάννης Ζωναράς, Επιτομή Ιστοριών, Pinder, M. (επιμ.), Ioannis Zonarae Annales (Corpus Scriptorum Historiae Byzantinae ΙΙΙ, Bonnae 1841-1897), σελ. 157.</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><br /></span><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">7. Ζώσιμος, Νέα Ιστορία, Bekker, I. (επιμ.), Zosimus (Corpus Scriptorum Historiae Byzantinae, Bonnae 1837), σελ. 97· Ιωάννης Μαλάλας, Χρονογραφία, Thurn, I. (επιμ.), Johanni Malalae Chronographia (Corpus Fontium Historiae Byzantinae 35, Series Berolinensis, Berolini et Novi Eboraci 2000), σελ. 221.</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><br /></span><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">8. Για το Τετράστωον βλ. Du Cange, Constantinopolis Christiana Ι (Paris 1680), σελ. 70 κ.ε.· Bauer, F.A., Stadt, Platz und Denkmal in der Spätantike, Untersuchungen zur Ausstattung des öffentlichen Raums in den spätantiken Städten Rom, Konstantinopel und Ephesos (Mainz am Rein 1996), σελ. 149, 218 κ.ε.· Berger, A., “Die Altstadt von Byzanz in der vorjustinianischen Zeit”, Varia 2 (Ποικίλα Βυζαντινά 6, Bonn 1987), σελ. 24 κ.ε.· Schneider, A.M., Byzanz, Vorarbeiten zur Topographie und Archäologie der Stadt (Berlin 1936), σελ. 24· Guilland R., Études de Topographie de Constantinople Byzantine II (Amsterdam 1969), σελ. 3· Mango, C., The Brazen House. A study of the vestibule of the imperial palace of Constantinople (Kopenhagen 1959), σελ. 42-47· Müller-Wiener, W., Bildlexikon zur Topographie Istanbuls, Byzantion – Konstantinupolis – Istanbul bis zum Beginn d. 17. Jhs. (Tübingen 1977), σελ. 248.</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><br /></span><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">9. Για τις Θέρμες του Ζευξίππου βλ. Mango, C., The Brazen House. A study of the vestibule of the imperial palace of Constantinople (Kopenhagen 1959), σελ. 37 κ. ε. Για τις Συγκλήτους βλ. ό.π., σελ. 56 κ.ε. Για το Μίλιον βλ. Müller-Wiener, W., Bildlexikon zur Topographie Istanbuls, Byzantion – Konstantinupolis – Istanbul bis zum Beginn d. 17. Jhs. (Tübingen 1977), σελ. 216-218. Για τη Βασιλική βλ. Bauer, F.A., Stadt, Platz und Denkmal in der Spätantike, Untersuchungen zur Ausstattung des öffentlichen Raums in den spätantiken Städten Rom, Konstantinopel und Ephesos (Mainz 1996), σελ. 218 κ.ε.· Mango, C., ό.π., σελ. 48 κ.ε. Για τη Μέση οδό, βλ. Mango, C., ό.π., σελ. 79-81.</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><br /></span><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">10. Για το tribunal purpureis gradibus exstructum, βλ. Berger, A., “Die Altstadt von Byzanz in der vorjustinianischen Zeit”, Varia 2 (Ποικίλα Βυζαντινά 6, Bonn 1987), σελ. 10 κ.ε.</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><br /></span><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">11. Berger, A., “Bemerkungen zur Chalke des Kaiserpalastes in Konstantinopel”, 17th int. Byz. Congr., Abstracts of Papers (Washington 1986), σελ. 33· Mango, C., The Brazen House. A study of the vestibule of the imperial palace of Constantinople (Kopenhagen 1959), σελ. 22, 54 κ.ε.</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><br /></span><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">12. Πασχάλιον Χρονικόν, Dindorf, L. (επιμ.), Chronicon paschale (Corpus Scriptorum Historiae Byzantinae, Bonnae 1832), σελ. 593.</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><br /></span><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">13. Ο Κεδρηνός αναφέρει ότι ανάμεσα στα κτήρια που κάηκαν ήταν η Αγία Σοφία, η Σύγκλητος, η Χαλκή Πύλη και το Αυγουσταίον, Γεώργιος Κεδρηνός, Σύνοψις Ιστοριών αρχομένη από κτίσεως κόσμου και μέχρι της βασιλείας Ισαακίου και Κομνηνού, Bekker, I. (επιμ.), Georgius Cedrenus, Ioannis Scylitzae Opera (Corpus Scriptorum Historiae Byzantinae Ι, Bonnae 1838), σελ. 647.</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><br /></span><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">14. Οι Θέρμες του Ζευξίππου ξαναχτίστηκαν και η Σύγκλητος ανακαινίστηκε. Το Πατριαρχείο ανοικοδομήθηκε επί Ιωάννη Γ΄ Σχολαστικού (565-577), Mango, C., The Brazen House. A study of the vestibule of the imperial palace of Constantinople (Kopenhagen 1959), σελ. 52.</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><br /></span><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">15. Για την περιοχή πριν από την Ιουστινιάνεια περίοδο, υπάρχει έλλειψη πληροφοριών.</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><br /></span><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">16. Ανακαλύφθηκαν σε ανασκαφή, Mamboury, E., “Les Fouilles Byzantines à Istanbul”, Byzantion 11 (1936), σελ. 230.</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><br /></span><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">17. Προκόπιος, Περί κτισμάτων, Haury, J. (επιμ.), Procopii Caesariensis opera omnia, De Aedificiis (Lipsiae 1964), σελ. 39.</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><br /></span><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">18. Mango, C., The Brazen House. A study of the vestibule of the imperial palace of Constantinople (Kopenhagen 1959), σελ. 57 κ.ε.· Bauer. F.A., Stadt, Platz und Denkmal in der Spätantike, Untersuchungen zur Ausstattung des öffentlichen Raums in den spätantiken Städten Rom, Konstantinopel und Ephesos (Mainz am Rein 1996), σελ. 157.</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><br /></span><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">19. Η Μαρία της Αντιοχείας ήταν επίτροπος του ανήλικου γιου της Αλέξιου Β΄ Κομνηνού, ο οποίος διαδέχτηκε τον πατέρα του Μανουήλ Κομνηνό, μετά το θάνατό του, στο θρόνο.</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><br /></span><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">20. Müller-Wiener, W., Bildlexikon zur Topographie Istanbuls, Byzantion – Konstantinupolis – Istanbul bis zum Beginn d. 17. Jhs. (Tübingen 1977), σελ. 216.</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><br /></span><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">21. Guilland, R., «Περί την Βασίλειον Τάξιν Κωνσταντίνου Ζ΄ του Πορφυρογέννητου. Η Χαλκή και τα πέριξ αυτής», Επετηρίς της Εταιρείας Βυζαντινών Σπουδών 18 (1948), σελ. 154, 164, 166- 167, 170· Müller-Wiener, W., Bildlexikon zur Topographie Istanbuls, Byzantion – Konstantinupolis – Istanbul bis zum Beginn d. 17. Jhs. (Tübingen 1977), σελ. 248· Bauer, F.A., Stadt, Platz und Denkmal in der Spätantike, Untersuchungen zur Ausstattung des öffentlichen Raums in den spätantiken Städten Rom, Konstantinopel und Ephesos (Mainz am Rein 1996), σελ. 157· Mango, C., The Brazen House. A study of the vestibule of the imperial palace of Constantinople (Kopenhagen 1959), σελ. 92 κ.ε.</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><br /></span><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">22. Dölger, F., Regesten der Kaiserkunden des Ostromischen Reiches von 565-1453 ΙΙΙ (München 1924-1965), σελ. 52-53, αρ. 1955-1956, για τα έτη 1268-1271· Müller-Wiener, W., Bildlexikon zur Topographie Istanbuls, Byzantion – Konstantinupolis – Istanbul bis zum Beginn d. 17. Jhs. (Tübingen 1977), σελ. 218.</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><br /></span><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">23. Buondelmonti, C., Florentini Librum insularium archipelagi (Lipsiae – Berolini 1884), σελ. 122.</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><br /></span><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">24. Gilles, P., The antiquities of Constantinople (New York 1988), σελ. 104-5· Gilles, P., De Topographia Constantinopoleos et de illius antiquitatibus. Libri quatuor ΙΙ (Athens 1967), σελ. 17· Mango, C., The Brazen House. A study of the vestibule of the imperial palace of Constantinople (Kopenhagen 1959), σελ. 176 κ.ε.</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><br /></span><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">25. Στο σχέδιο ενός χειρογράφου της Βουδαπέστης που έγινε από κάποιον περιηγητή του 15ου αιώνα εικονίζεται ένα έφιππο άγαλμα του Ιουστινιανού ή του Θεοδοσίου.</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><br /></span><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">26. Σύμφωνα με την επιγραφή, στήθηκε επί επάρχου Σιμπλικίου.</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><br /></span><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">27. Mango, C., The Brazen House. A study of the vestibule of the imperial palace of Constantinople (Kopenhagen 1959), σελ. 59· Müller-Wiener, W., Bildlexikon zur Topographie Istanbuls, Byzantion – Konstantinupolis – Istanbul bis zum Beginn d. 17. Jhs. (Tübingen 1977), σελ. 52.</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><br /></span><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><br /></span><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><b><u>Augustaion</u></b></span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><br /></span><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><span class="Apple-tab-span" style="white-space: pre;"> </span> <span class="Apple-tab-span" style="white-space: pre;"> </span> <span class="Apple-tab-span" style="white-space: pre;"> </span></span><br /><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">1. Introduction</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><br /></span><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">The Augustaion1 was an open space that lay until today south of the church of Hagia Sophia.2 It was named this way in honor of the mother of Constantine the Great, to whom the title of Augusta had been bestowed. In this area stood her statue rested on a column.3 It is not possible to determine with any accuracy its dimensions.4 It preserved its prestige throughout the centuries because of its vicinity with buildings related to the public life and to the administration. It carried a great ideological and symbolic meaning, while it connected the great church of Orthodoxy with the imperial ceremonial.</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><br /></span><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">2. Function</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><br /></span><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">The Augustaion initially functioned as a food market. When porticoes were added surrounding it, it started to lose the air of a public square. After the rebuilding of Thomaites in the 7th century its relation with Hagia Sophia became all the more closer. Only Procopius among the historians5 calls the area "ἀγοράν" (forum). The rest of them think the Augustaion as a forecourt annexed to Hagia Sophia. The middle Byzantine and late Byzantine sources characterize it as "αὐλήν", "αὐλαία", "προαύλιον" (courtyard) etc.6 It was intended for imperial processions. The emperor crossed the Augustaion in order to enter into the church of Hagia Sophia. During the coronation of the emperors the people and the army were gathered there. The existence of gateways as well as the fact that the open area was enclosed with walls and porticoes attests that the access to the area was restricted.</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><br /></span><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">3. History of the monument - Building phases</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><br /></span><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">During its long history, the Augustaion had been undergone many changes, and various building phases have been discerned.</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><br /></span><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">3.1. 2nd - 3rd centuries</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><br /></span><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">Septimius Severus erected a square with four surrounding porticoes, the so-called Tetrastoon.7 It was a food market. Any information about the monument is limited. The Augustaion occupied a part of this square. At the center of the Tetrastoon there was the statue of god Helios upon a column.8</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><br /></span><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">3.2. 4th century</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><br /></span><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">Constantine the Great after the transfer of the capital of the empire to Constantinople in 330, founded public buildings and embellished older ones, so as the ancient city changed its appearance. At the end of one of the porticoes of the Tetrastoon the temples of Rhea and Tyche were erected. In the eastern part of the square the Augustaion was formed. At the southwest of the Augustaion there were the baths of Zeuxippos,9 whereas at the east one of the two Senates built by the emperor. At the northwest the Milion extended, where all the distances starting from Constantinople were calculated, and the Basilica, an existing edifice. From Milion and Augustaion started a road flanked with porticoes, Regia or Mese, which defined the south side of the square. In 360 the first Hagia Sophia was erected, which have been remained until today in this place beyond any changes.</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><br /></span><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">3.3. 5th century</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><br /></span><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">In 404 Hagia Sophia and the Senate were burnt down and were rebuilt in the same area. Near the Augustaion there were porticoes, shops, workshops, private residences, the Tribunal10 and a monastery. Between Hagia Sophia and the Augustaion the Patriarchate was built. On the eastern side of the square, next to the Senate was lying Chalke Gate,11 the monumental gateway to the Great Palace. In 459 under Leo I the prefect Theodosios12 surrounded in all probability the Augustaion with porticoes.</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><br /></span><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">3.4. 6th century</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><br /></span><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">In 532 during the Nika Riot, the Augustaion and the nearby buildings were burnt down to ashes.13 These buildings were restored by Justinian.14 During this period the area took its final form.15 The square was still adjacent to many important buildings, such as new Hagia Sophia and the Great Palace. The Augustaion was paved with marble paving-stones16 and the famous column of Justinian was placed. According to Procopius the square had porticoes on all four sides.17 Thus, the Augustaion was formed into a closed area with porticoes and walls. On its southern and its western sides were opened the Pinsos Gate and the Melete Gate that connected Mese with Augustaion.</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><br /></span><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">3.5. 7th century</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><br /></span><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">During the 7th century on the southeastern side of the Augustaion a big edifice was probably built by patriarch Thomas I (607-610), the so-called Thomaites. It remained in this place until the 16th century. This period of time the Senate was identified with Magnaura. The «Thomaites» was a thre-aisled, apsidal auditorium, associated with the Graet Palace complex.18 According to the sources, the hall was preserved until the 16th century.</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><br /></span><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">3.6. 12th - 13th centuries</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><br /></span><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">In 1182 during the revolt of caesar John Komnenos against the empress Mary of Antioch19 the rebellions occupied Augustaion, Milion20 as well as the church that Alexios I had built in the 11th century at the west of the square. The imperial army demolished the gates of the Augustaion, in order to confront the enemies that had found shelter inside.21 After the end of the Latin occupation, around 1268/ 71, the Augustaion and some other adjacent buildings appear to have belonged to the property of Hagia Sophia.22</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><br /></span><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">3.7. 15th - 16th centuries</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><br /></span><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">According to Buondelmonti, in the early-15th century the Augustaion was in a state of ruins.23 In the middle of the 16th century, according to Pierre Gilles, only the fragments of seven columns were still preserved from the square.24</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><br /></span><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">4. Decoration</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><br /></span><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">The Augustaion was decorated with statues, often placed upon honorary columns. Constantine the Great erected a statue for his mother Augusta Helen surmounting a column of purple marble. On the square stood his own statue as well upon a column, the base of which was flanked by the statues of his three sons, of Licinius and later of Julian. It was replaced by the silver equestrian statue of Theodosios the Great. In this case as well the column was surrounded by the statues of his sons. Among the most important monuments was the column of Justinian surmounted by his colossal equestrian statue.25 It took the place of the statue of Theodosios the Great whose horse probably was reused. He held on his left hand an orb, while his right one was raised towards the East expressing his protection. In front of this monument the statues of three barbarian kings stood in a posture of submission. The base of the column of the silver statue of Eudoxia (wife of Arkadios) has been preserved, which stood in front of the Senate, south of Hagia Sophia.26 The column with the statue of Leo I was also placed in the same area with the previous one.27</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><br /></span><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">1. This square is referred in the sources as Augoustion, Augousteus, Augousteon and Augousteion. This name appears for the first time in 425 at Notitia Urbis Constantinopolitanae. See Notitia Dignitatum accedunt Notitia Urbis Constantinopolitanae et Laterculi Provinciarum, ed. Seeck, O. (Berolinin 1876), p. 232. It appears as well as Γουστείον, John Lydos, On Months, ed. Wuensch, R., Ioannis Laurentii Lydi, Liber de Mensibus (Corpus Scriptorum Historiae Byzantinae, Lipsiae 1898), p. 163.</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><br /></span><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">2. See the examination of the sources on the location of the Augustaion and the formation of the area in Janin R., Constantinople byzantine. Développement urbain et répertoire topographique (Paris 1964), pp. 59-62.</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><br /></span><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">3. Janin R., Constantinople byzantine. Développement urbain et répertoire topographique (Paris 1964), p. 73.</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><br /></span><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">4. Guilland suppose that that the Augustaion was square in shape 85 m. long and around 60- 65 m. wide: Guilland R., "Περί την Βασίλειον Τάξιν Κωνσταντίνου Ζ΄ του Πορφυρογέννητου. Η Χάλκη και τα πέριξ αυτής", Επετηρίς της Εταιρείας Βυζαντινών Σπουδών 18 (1948), pp. 171-2.</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><br /></span><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">5. Haury, J. (ed.), Procopii Caesariensis opera omnia, De Aedificiis (Lipsiae 1964), p. 39.</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><br /></span><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">6. Van Dieten, I.-A. (ed.), Nicetae Choniatae, Historia (Corpus Fontium Historiae Byzantinae XI/1, Berlin - N. York 1972), p. 237; Pinder, M. (ed.), Ioannis Zonarae Annales, vol. ΙΙΙ (Corpus Scriptorum Historiae Byzantinae, Bonnae 1841-1897), p. 157.</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><br /></span><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">7. Bekker, I. (ed.), Zosimus (Corpus Scriptorum Historiae Byzantinae, Bonnae 1837), p. 97; Thurn, I. (ed.), Johanni Malalae Chronographia (Corpus Fontium Historiae Byzantinae 35, Series Berolinensis, Berolini et Novi Eboraci 2000, p. 221.</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><br /></span><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">8. For the Tetrastoon see Du Cange, Constantinopolis Christiana (Paris 1680) Ι, p. 70 ff; Bauer, F. A., Stadt, Platz und Denkmal in der Spätantike, Untersuchungen zur Ausstattung des öffentlichen Raums in den spätantiken Städten Rom, Konstantinopel und Ephesos (Mainz 1996), pp. 149, 218 ff; Berger, A., «Die Altstadt von Byzanz in der vorjustinianischen Zeit», in ΠΟΙΚΙΛΑ ΒΥΖΑΝΤΙΝΑ 6, Varia II (Bonn 1987), p. 24 ff; Schneider, A. M., Byzanz, Vorarbeiten zur Topographie und Archäologie der Stadt (Berlin 1936), p. 24; Guilland R., Études de Topographie de Constantinople Byzantine (Amsterdam 1969), II p. 3; Mango, C., The Brazen House. A Study of the Vestibule of the Imperial Palace of Constantinople (Kopenhagen 1959), pp. 42-47; Müller-Wiener, W., Bildlexikon zur Topographie Istanbuls (Tübingen 1977), p. 248.</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><br /></span><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">9. For the baths of Zeuxippos see Mango, C., The Brazen House. A Study of the Vestibule of the Imperial Palace of Constantinople (Kopenhagen 1959), p.37 ff. For the Senates see Mango, C., The Brazen House. A Study of the Vestibule of the Imperial Palace of Constantinople (Kopenhagen 1959), p. 56 ff. For Milion see Müller-Wiener, W., Bildlexikon zur Topographie Istanbuls (Tübingen 1977), pp. 216-218. For the Basilica see Bauer, F. A., Stadt, Platz und Denkmal in der Spätantike, Untersuchungen zur Ausstattung des öffentlichen Raums in den spätantiken Städten Rom, Konstantinopel und Ephesos (Mainz 1996), p. 218 ff; Mango, C., The Brazen House. A Study of the Vestibule of the Imperial Palace of Constantinople (Kopenhagen 1959), p. 48 ff. For Mese see Mango, C., The Brazen House. A Study of the Vestibule of the Imperial Palace of Constantinople (Kopenhagen 1959), pp. 79-81.</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><br /></span><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">10. For the tribunal purpureis gradibus exstructum see Berger, A., "Die Altstadt von Byzanz in der vorjustinianischen Zeit", in ΠΟΙΚΙΛΑ ΒΥΖΑΝΤΙΝΑ 6, Varia II (Bonn 1987), p. 10 ff.</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><br /></span><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">11. Berger, A., "Bemerkungen zur Chalke des Kaiserpalastes in Konstantinopel", in 17th Ιnt. Byz. Congr., Abstracts of Papers, (Washington 1986), p. 33; Mango, C., The Brazen House. A Study of the Vestibule of the Imperial Palace of Constantinople (Kopenhagen 1959), pp. 22, 54 ff.</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><br /></span><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">12. Dindorf, L. (ed.), Chronicon paschale (Corpus Scriptorum Historiae Byzantinae, Bonnae 1832), p. 593.</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><br /></span><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">13. Kedrenos reports that Hagia Sophia, the Senate, the Chalke and the Augustaion were among the buildings that were burnt down George Kedrenos, Synopsis Historiarum, ed. Bekker, I., Georgius Cedrenus, Ioannis Scylitzae Opera, vol. Ι (Corpus Scriptorum Historiae Byzantinae, Bonnae 1838), p. 647.</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><br /></span><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">14. The baths of Zeuxippos were rebuilt and the Senate was renovated. The patriarchate was erected again under John ΙΙΙ Scholastikos (565-577), Mango, C., The Brazen House. A Study of the Vestibule of the Imperial Palace of Constantinople (Kopenhagen 1959), p. 52.</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><br /></span><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">15. Before the times of Justinian the area can not be defined with any accuracy because of the lack of evidence.</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><br /></span><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">16. They were brought to light through excavations, Mamboury, E., "Les Fouilles Byzantines à Istanbul", Byzantion 11 (1936), p. 230.</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><br /></span><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">17. Haury, J. (ed.), Procopii Caesariensis opera omnia, De Aedificiis (Lipsiae 1964), p. 39.</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><br /></span><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">18. Mango, C., The Brazen House. A Study of the Vestibule of the Imperial Palace of Constantinople (Kopenhagen 1959), p. 57 ff; Bauer, F. A., Stadt, Platz und Denkmal in der Spätantike, Untersuchungen zur Ausstattung des öffentlichen Raums in den spätantiken Städten Rom, Konstantinopel und Ephesos (Mainz 1996), p. 157.</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><br /></span><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">19. Mary of Antioch was regent of her under-aged son Alexios II Komnenos who succeeded his father Manuel Komnenos on the throne after his death.</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><br /></span><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">20. Müller-Wiener, W., Bildlexikon zur Topographie Istanbuls (Tübingen 1977), p. 216.</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><br /></span><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">21. Guilland, R., "Περί την Βασίλειον Τάξιν Κωνσταντίνου Ζ΄ του Πορφυρογέννητου. Η Χάλκη και τα πέριξ αυτής", Επετηρίς της Εταιρείας Βυζαντινών Σπουδών 18 (1948), pp. 154, 164, 166- 167, 170; Müller-Wiener, W., Bildlexikon zur Topographie Istanbuls (Tübingen 1977), p. 248; Bauer, F. A., Stadt, Platz und Denkmal in der Spätantike, Untersuchungen zur Ausstattung des öffentlichen Raums in den spätantiken Städten Rom, Konstantinopel und Ephesos (Mainz 1996), p. 157; Mango, C., The Brazen House. A Study of the Vestibule of the Imperial Palace of Constantinople (Kopenhagen 1959), p. 92 ff.</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><br /></span><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">22. Dölger, F., Regesten der Kaiserkunden des Oströmischen Reiches von 565-1453 (München 1924-65), vol. ΙΙΙ, nο 1955 and 1956, of the years 1268-1271; Müller-Wiener, W., Bildlexikon zur Topographie Istanbuls (Tübingen 1977), p. 218.</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><br /></span><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">23. Buondelmonti, C., Florentini Librum insularium archipelagi (Lipsiae - Berolini 1884), p. 122.</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><br /></span><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">24. Gilles, P., The Antiquities of Constantinople, trans. John Ball (New York 1988), pp. 104-5 and Gilles, P., De Topographia Constantinopoleos: et de illius antiquitatibus. Libri quatuor (Athens 1967), vol. ΙΙ, p. 17; Mango, C., The Brazen House. A Study of the Vestibule of the Imperial Palace of Constantinople (Kopenhagen 1959), p. 176 ff.</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><br /></span><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">25. In a drawing of a Budapest manuscript that was made by a traveler of the 15th century an equestrian statue of Justinian or Theodosios is depicted.</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><br /></span><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">26. According to the inscription it was erected under the eparch Simplicius.</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><br /></span><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">27. Mango, C., The Brazen House. A Study of the Vestibule of the Imperial Palace of Constantinople (Kopenhagen 1959), p. 59; Müller-Wiener, W., Bildlexikon zur Topographie Istanbuls (Tübingen 1977), p. 52.</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><br /></span><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">Συγγραφή : Κατσαβέλη Όλγα (11/7/2007)</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">Για παραπομπή: Κατσαβέλη Όλγα, «Αυγουσταίον», 2007,</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">Εγκυκλοπαίδεια Μείζονος Ελληνισμού, Κωνσταντινούπολη</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><a href="http://constantinople.ehw.gr/Forms/fLemma.aspx?lemmaid=10874&contlang=57" target="_blank">URL: <http: id="10874" l.aspx="" www.ehw.gr=""></http:></a></span></div>Unknownnoreply@blogger.comtag:blogger.com,1999:blog-5536117957744916490.post-49610611133473535162013-06-23T01:46:00.000-07:002015-11-13T05:23:06.307-08:00Πάτρια Κωνσταντινουπόλεως - Patria of Constantinople<div dir="ltr" style="text-align: left;" trbidi="on"><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><b><u>Πάτρια Κωνσταντινουπόλεως</u></b></span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">Συγγραφή : Μαρίνης Βασίλειος (4/3/2008)</span><br /><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><span class="Apple-tab-span" style="white-space: pre;"> </span> <span class="Apple-tab-span" style="white-space: pre;"> </span> <span class="Apple-tab-span" style="white-space: pre;"> </span></span><br /><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">1. Εισαγωγή</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><br /></span><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">Τα Πάτρια είναι λογοτεχνικό είδος αφιερωμένο στην ιστορία, την τοπογραφία, τα μνημεία και τους θρύλους μιας πόλης. Έλκει την καταγωγή του από το έργο του Καλλινίκου της Πέτρας (3ος αι. μ.Χ.), που έγραψε για τη Ρώμη. Παρόλο που οι συγγραφείς τον 5ο και 6ο αιώνα καταπιάνονται με πολιτείες στις επαρχίες, όπως μεταξύ άλλων η Ταρσός, η Νίκαια και η Μίλητος, μετά τον 6ο αιώνα αυτό το λογοτεχνικό είδος εστιάζει αποκλειστικά στην Κωνσταντινούπολη.1</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><br /></span><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">Ο όρος «Πάτρια Κωνσταντινουπόλεως» είναι συμβατική ονομασία· αποδίδεται σε μια συλλογή κειμένων που ανήκουν σε αυτό το είδος και είναι αφιερωμένα στην Κωνσταντινούπολη. Η συλλογή, όπως έχει διασωθεί, περιλαμβάνει τα ακόλουθα κείμενα:2 τα Πάτρια Κωνσταντινουπόλεως του Ησύχιου του Μιλήσιου, το συμπίλημα Παραστάσεις σύντομοι χρονικαί του 8ου αιώνα, τη Διήγηση περί της Αγίας Σοφίας, που γράφτηκε πιθανότατα τον 9ο αιώνα, τα Πάτρια που χρονολογούνται γύρω στο 995, τις λεγόμενες “recensiones topographicae” (τοπογραφικές συνόψεις) και τέλος ένα μεταβυζαντινό κείμενο, τη Θαυμαστή Διήγηση για τη στήλη του Ξηρόλοφου στην Κωνσταντινούπολη.3 Η σχέση ανάμεσα σε αυτά τα κείμενα, ειδικά μεταξύ των Παραστάσεων και των Πατρίων του 10ου αιώνα, είναι εξαιρετικά περίπλοκη.4</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><br /></span><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">Παρόλο που τα Πάτρια παρέχουν πολύ σημαντικές πληροφορίες για την Πόλη, τα πραγματικά γεγονότα συχνά συνδυάζονται (και συγχέονται) με μύθους, μειώνοντας με αυτό τον τρόπο την αξία του έργου ως ιστορικής πηγής. Από την άλλη, τα Πάτρια προσφέρουν ενδελεχή ματιά στη νοοτροπία ορισμένων τμημάτων του λαού της Κωνσταντινούπολης και αποτελούν μαρτυρία για τη σταδιακή μετατροπή της σε μεσαιωνική πολιτεία.</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><br /></span><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">2. Τα «Πάτρια» του ιλλούστριου Ησύχιου του Μιλήσιου</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><br /></span><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">Ο Ησύχιος από τη Μίλητο, ο επονομαζόμενος ιλλούστριος, ήταν παγανιστής ιστορικός που έδρασε τον 6ο αι. μ.Χ. Το έργο του Χρονική Ιστορία, που σήμερα σώζεται αποσπασματικά, ήταν μια οικουμενική ιστορία που ξεκινά με τον Ασσύριο βασιλιά Bel και τελειώνει με το θάνατο του αυτοκράτορα Αναστασίου Α΄ το 518. Μέρος αυτού του έργου, που πραγματεύεται την ιστορία της πόλης του Βυζαντίου μέχρι την εποχή του Κωνσταντίνου Α΄, τροποποιήθηκε και περιλήφθηκε στα Πάτρια του 10ου αιώνα. Σε αυτά συνδυάζονται δημιουργικά τα πραγματικά γεγονότα με θρύλους.5</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><br /></span><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">3. «Παραστάσεις Σύντομοι Χρονικαί»</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><br /></span><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">Οι Παραστάσεις Σύντομοι Χρονικαί, το καλύτερα μελετημένο κείμενο των Πατρίων, είναι ανώνυμο έργο. Περιλαμβάνουν πληροφορίες για πληθώρα θεμάτων σε τμήματα αφιερωμένα στα αξιοθέατα της Κωνσταντινούπολης, όπως εκκλησίες, αγάλματα και τον Ιππόδρομο και τα μνημεία του. Το κείμενο των Παραστάσεων είναι γνωστό από ένα μοναδικό χειρόγραφο, το οποίο βρίσκεται τώρα στο Παρίσι (Par.gr. 1336) και χρονολογείται στον 11ο αιώνα. Η συγγραφή του ανάγεται κατά κανόνα στον 8ο αιώνα.6 Το γεγονός ότι σώζεται σε ένα μόνο χειρόγραφο, σε συνδυασμό με το ότι το κείμενο είναι κατά τόπους παραφθαρμένο και δυσνόητο, δείχνει ότι οι Παραστάσεις ήταν ενδεχομένως ένα ανολοκλήρωτο συμπίλημα διάφορων πηγών, που συγκεντρώθηκαν από άγνωστο εκδότη ή εκδότες, και ως τέτοιο πιθανώς παρουσιάζει ενδιάμεσο στάδιο στην πατριογραφική παράδοση.7 Το ότι το κείμενο βρίσκεται σε ενδιάμεση κατάσταση αντικατοπτρίζεται στην έλλειψη οποιασδήποτε στιλιστικής και θεματικής ενότητας, καθώς ορισμένα θέματα, όπως ο Ιππόδρομος, περιλαμβάνονται περισσότερες από μία φορές.</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><br /></span><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">Στις Παραστάσεις υπάρχει προτίμηση στα "θαύματα" και μεγάλη εμπιστοσύνη στην εξ ακοής μαρτυρία. Το ύφος των εγγραφών ή λημμάτων είναι εξαιρετικά διδακτικό και υπάρχουν αναφορές σε φιλοσόφους και εραστές της γνώσης, που ήταν οι μόνοι ικανοί να κατανοήσουν και να εκτιμήσουν το βαθύτερο νόημα των μνημείων της πόλης, το οποίο συχνά ήταν κρυμμένο. Εξαιτίας αυτού του υποτιθέμενου μυστικού νοήματος της αρχαίας τέχνης, διατυπώνεται μια δυσπιστία προς τα παγανιστικά αγάλματα, η οποία σηματοδοτεί μια αλλαγή στη νοοτροπία των ανθρώπων της Κωνσταντινούπολης.8</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><br /></span><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">Οι απόψεις των μελετητών για τις Παραστάσεις ποικίλλουν. Η γλώσσα του έργου έχει χαρακτηριστεί «ανόητη πρόζα, όπου μάταια ψάχνει κανείς για κάποιου είδους τάξη, χρονολογική ή λογική [...]».9 Έχει επίσης θεωρηθεί «ένα είδος τουριστικού οδηγού για τα αξιοπερίεργα της Κωνσταντινούπολης»,10 αν και αυτή η τελευταία άποψη έχει πολύ σωστά αμφισβητηθεί, καθώς το κείμενο, τουλάχιστον στην παρούσα μορφή του, αποτυγχάνει να εντάξει την πληροφορία που παρέχει στον ευρύτερο αστικό ιστό της Κωνσταντινούπολης.11 Άλλοι το θεωρούν «προϊόν […] ενός είδους τοπικής ιστορικής κοινότητας»,12 μιας ομάδας από αυτοδίδακτους «φιλοσόφους». Τέλος, τα περιεχόμενά του έχουν ερμηνευτεί ως ένα «πολιτικού χαρακτήρα κείμενο που εναντιώνεται στη λατρεία του Κωνσταντίνου Α΄, η οποία αναπτύσσεται επί εικονομάχων αυτοκρατόρων και των διαδόχων τους», προειδοποιώντας για τις κακοποιές μαγικές δυνάμεις των παγανιστικών αγαλμάτων.13</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"></span><br /><a name='more'></a><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><br /></span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">Οι Παραστάσεις έχουν συχνά θεωρηθεί πηγή της βυζαντινής απάντησης στην αρχαία γλυπτική, παρόλο που τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του κειμένου και η αποδοχή του συνήθως δε λαμβάνονται υπόψη.14 Εκτενή μέρη των Παραστάσεων σε μια συντετμημένη και απλουστευμένη μορφή είχαν ενσωματωθεί στον επονομαζόμενο «Ανώνυμο του Treu» κώδικα,15 ο οποίος χρονολογείται το 10ο αιώνα.</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><br /></span><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">4. Η «Διήγησις περί της οικοδομής της Αγίας Σοφίας»</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><br /></span><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">Η Διήγησις αποτελεί ένα κατά φαντασίαν συνεκτικό και συχνά παράλογο χρονικό για την κατασκευή της Αγίας Σοφίας από τον αυτοκράτορα Ιουστινιανό Α΄, με ένα μέρος αφιερωμένο στις επισκευές του Ιουστίνου Β΄.16 Περιλαμβάνει επίσης μια περιγραφή των λειτουργικών κατασκευών (όπως ο άμβωνας), των σκευών και των ιερών λειψάνων στην Αγία Σοφία. Το αρχικό κείμενο αποτελεί συμπίλημα του β΄ μισού του 9ου αιώνα.17 Αργότερα η Διήγησις έγινε ελαφρώς εκτενέστερη και ενσωματώθηκε στα Πάτρια του 995.</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><br /></span><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">Η Διήγησις περιλαμβάνει διάφορα πραγματολογικά λάθη. Για παράδειγμα, κάποιος αρχιτέκτονας Ιγνάτιος αντικαθιστά τον Ανθέμιο και τον Ισίδωρο, τους δύο πραγματικούς αρχιτέκτονες του οικοδομήματος. Βασικό θέμα είναι ότι ο Θεός, που αποκάλυψε το σχέδιο του ναού στον Ιουστινιανό με έναν άγγελο, ήταν ο εμπνευστής του έργου. Ο Θεός δείχνει την εύνοιά του για το νέο κτίριο με διάφορες παρεμβάσεις και ακόμα και άγγελοι εμφανίζονται να δίνουν συμβουλές επί τεχνικών θεμάτων. Γίνεται επίσης προσπάθεια να συνδεθεί η Αγία Σοφία με βιβλικά πρότυπα, ειδικά με το ναό της Ιερουσαλήμ. Το τεχνικό λεξιλόγιο του συγγραφέα είναι αρκετά ακριβές.18</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><br /></span><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">Η Διήγησις μεταφράστηκε και σε άλλες γλώσσες, μεταξύ των οποίων στα λατινικά, σλαβονικά και οθωμανικά, γεγονός που δείχνει πόσο δημοφιλής ήταν η αφήγηση αυτή.19</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><br /></span><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">5. Τα «Πάτρια» του 10ου αιώνα</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><br /></span><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">Τα Πάτρια του Ησύχιου Μιλήσιου, μεγάλο τμήμα του κειμένου των Παραστάσεων και η Διήγησις περί της Αγίας Σοφίας βρίσκονται ενσωματωμένα στα Πάτρια του 10ου αιώνα.20 Σε αντίθεση με τις Παραστάσεις, εντούτοις, τα Πάτρια σώζονται σε περισσότερα από 60 χειρόγραφα, τα οποία εμφανίζουν ορισμένη ποικιλία στο ύφος, τη δομή και το περιεχόμενο. Επιπλέον, τα Πάτρια είναι πολύ εκτενέστερο έργο, που περιλαμβάνει 20 κεφάλαια τα οποία δεν υπάρχουν στις Παραστάσεις, καθώς επίσης και προσθήκες στα υπόλοιπα κείμενα που έχει ενσωματώσει.</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><br /></span><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">Το πιο ενδιαφέρον, και αρκετά ομοιογενές, τμήμα αποτελείται από διάφορα σημειώματα σχετικά με τα ιδρύματα και τα κτήρια της Κωνσταντινούπολης, τόσο εκκλησιαστικά (ναούς, μοναστήρια) όσο και κοσμικά (παλάτια, αριστοκρατικές επαύλεις). Υπάρχει μια τάση για συστηματική χρονολόγηση, με την αναφορά του αυτοκράτορα που βασίλευε την εποχή της ανέγερσης και άλλες χρονολογικές ενδείξεις. Εκτός από αυτά, σε ό,τι αφορά το περιεχόμενο, τα Πάτρια του 10ου αιώνα κινούνται μεταξύ πραγματικότητας και φαντασίας.</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><br /></span><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">Τα Πάτρια θα μπορούσαν να εκληφθούν ως ένα από τα τελικά στάδια της πατριογραφικής λογοτεχνίας της πρωτεύουσας.21 Παρ’ όλες τις παραλλαγές, το συμπίλημα δεν υπέστη ουσιαστικές μεταβολές μετά το 10ο αιώνα.</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><br /></span><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">6. Οι “recensiones topographicae” (τοπογραφικές συνόψεις)</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><br /></span><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">Κάποια στιγμή, τον 11ο αιώνα, ένας ή περισσότεροι εκδότες συστηματοποίησαν τις καταχωρίσεις των Πατρίων σχετικά με διάφορα μνημεία, έχοντας άξονα ορισμένες διαδρομές στην πόλη.22 Κρίνοντας από τον αριθμό των σωζόμενων χειρογράφων (μόνο 7), αυτή η νέα συνοπτική έκδοση δεν ήταν πολύ δημοφιλής. Η πλέον επιτυχημένη από τις συνόψεις αυτές ήταν αφιερωμένη στον Αλέξιο Α΄ Κομνηνό. Σύμφωνα με τον Dagron, οι συγκεκριμένες συνόψεις υποδηλώνουν σημαντική αλλαγή, εφόσον παρουσιάζονται ως «επίσημα» και «αντικειμενικά» έργα σχετικά με την ιστορία και τα μνημεία της Κωνσταντινούπολης, γραμμένα από μέλη της αυτοκρατορικής αυλής, σε αντίθεση με το ανεπίσημο ύφος των Παραστάσεων ή των Πατρίων.23</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><br /></span><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">7. Η «Θαυμαστή Διήγηση» για τη στήλη του Ξηρόλοφου στην Κωνσταντινούπολη</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><br /></span><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">Αυτό το κείμενο, που χρονολογείται το 16ο αιώνα24 και γράφτηκε από τον Ιωάννη Μαλαξό,25 περιέχει μια εντελώς φανταστική ιστορία για τη στήλη του Ξηρόλοφου, του έβδομου λόφου της Κωνσταντινούπολης. Η στήλη αυτή, από την οποία μόνο η βάση σώζεται σήμερα, ανήκε αρχικά στο Φόρο του Αρκαδίου (που χτίστηκε περί το 400) και κοσμούνταν με αφηγηματικές σκηνές.26</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><br /></span><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">Η ιστορία ξεκινά με το Βύζαντα και τελειώνει με το Λέοντα ΣΤ΄. Βασικός πρωταγωνιστής όμως είναι ο Σεπτίμιος Σεβήρος. Σύμφωνα με τη Θαυμαστή Διήγηση, αυτός πρόσθεσε στο γλυπτό διάκοσμο της στήλης τη μελλοντική ιστορία της Κωνσταντινούπολης, μέχρι την εμφάνιση του «αντιχρίστου», όπως του είχε αποκαλυφθεί από κάποιο «φιλόσοφο και αστρολόγο Ιωάννη». Έτσι, ο Μαλαξός ήθελε να προβάλει μέσα από τη «Θαυμαστή ιστορία» την ιδέα ότι η μοίρα της Κωνσταντινούπολης ήταν πέρα από τον έλεγχο και την εξουσία των αυτοκρατόρων και των κατοίκων της· αντίθετα, είχε προαποφασιστεί νωρίτερα ακόμα και από την ίδρυσή της.27</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><br /></span><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">Η Θαυμαστή Διήγηση εμφανίζει τα χαρακτηριστικά γνωρίσματα της πατριογραφικής παράδοσης: οι πηγές είναι μπερδεμένες και χρησιμοποιούνται με τρόπο ώστε να υπηρετούν τους σκοπούς του συγγραφέα· το πραγματικό γεγονός συγχέεται με το φανταστικό και το μυθικό· και το αποτέλεσμα είναι, πέρα και πάνω από όλα, έργο της φαντασίας του συγγραφέα.</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><br /></span><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><br /></span><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">1. Dagron, G., Constantinople imaginaire. Études sur le recueil des “Patria” (Paris 1984), σελ. 9-13.</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><br /></span><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">2. Πάτρια Κωνσταντινουπόλεως, Preger, T. (επιμ.), Scriptores Originum Constantinopolitanarum I-II (Leipzig 1901-1907, ανατ. New York 1975).</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><br /></span><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">3. Διήγησις θαυμαστή και πάνυ ωραία, έτι και ωφέλιμος, περί της στήλης του Ξηρολόφου, οπού ηυρίσκεται τανύν εν τη Κωνσταντινουπόλει, οπού καλείται σήμερον παρά των Αγαρηνών Αβράτ Παζάρι, στο Dagron, G. – Paramelle, J., “Un text patriographique. Le 'récit merveilleux, très beau et profitable sur la colonne du Xérolophos' (Vindob. Suppl. Gr. 172, fol. 43v-63v)”, Travaux et Mémoires 7 (1979), σελ. 491-523.</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><br /></span><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">4. Βλ. την προσεγμένη ανάλυση των Cameron, A. – Herrin, J., Constantinople in the Eighth Century. The Parastaseis Syntomoi Chronikai (Leiden 1984), σελ. 2-9· Berger, A., Untersuchungen zu den Patria Konstantinupoleos (Ποικίλα Βυζαντινά 8, Bonn 1988).</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><br /></span><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">5. Dagron, G., Constantinople imaginaire. Études sur le recueil des “Patria” (Paris 1984), σελ. 23-29· Berger, A., Untersuchungen zu den Patria Konstantinupoleos (Ποικίλα Βυζαντινά 8, Bonn 1988), σελ. 38-39.</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><br /></span><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">6. Cameron, A. – Herrin, J., Constantinople in the Eighth Century. The Parastaseis Syntomoi Chronikai (Leiden 1984), σελ. 17-29. Βλ. και τη βιβλιοκρισία του Kazhdan, A., στο Byzantinische Zeitschrift 80 (1987), σελ. 400-403, όπου ο Καζντάν προτείνει επιχειρήματα για μια χρονολόγηση στον ύστερο 8ο ή στις αρχές του 9ου αιώνα. Cameron, A., “Byzantium and the Past in the Seventh Century. The Search for Redefinition”, στο Fontaine, J. – Hilgarth, J.N. (επιμ.), Le septième siècle, changements et continuités (London 1992), σελ. 257, σημ. 18· Berger, A., Untersuchungen zu den Patria Konstantinupoleos (Ποικίλα Βυζαντινά 8, Bonn 1988).</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><br /></span><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">7. Dagron, G., Constantinople imaginaire. Études sur le recueil des “Patria” (Paris 1984), σελ. 30-31.</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><br /></span><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">8. Mango, C., Le développement urbain de Constantinople (IVe-VIIe siècles)2 (Travaux et Mémoires, Monographies 2, Paris 1985), σελ. 60. Για διαφορετική ερμηνεία βλ. James, L., “'Pray not to Fall into Temptation and Be on Your Guard': Pagan Statues in Christian Constantinople”, Gesta 35 (1996), σελ. 12-20.</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><br /></span><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">9. Pargoire, J., βιβλιοκρισία στην έκδοση του Preger στο Byzantinische Zeitschrift 12 (1903), σελ. 334.</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><br /></span><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">10. Mango, C., “Antique Statuary and the Byzantine Beholder”, Dumbarton Oaks Papers 17 (1963), σελ. 60· Mango, C., Byzantium. The Empire of New Rome (New York 1980), σελ. 80.</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><br /></span><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">11. Cameron, A. – Herrin, J., Constantinople in the Eighth Century. The Parastaseis Syntomoi Chronikai (Leiden 1984), σελ. 29-31.</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><br /></span><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">12. Cameron, A. – Herrin, J., Constantinople in the Eighth Century. The Parastaseis Syntomoi Chronikai (Leiden 1984), σελ. 53.</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><br /></span><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">13. Kazhdan, A., “Parastaseis Syntomoi Chronikai”, στο Kazhdan, A. (επιμ.), The Oxford Dictionary of Byzantium 3 (New York – Oxford 1991), σελ. 1586.</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><br /></span><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">14. James, L., “'Pray not to Fall into Temptation and Be on Your Guard'. Pagan Statues in Christian Constantinople”, Gesta 35 (1996), σελ. 12-20· Bassett, S., The Urban Image of Late Antique Constantinople (Cambridge 2004), με επιπλέον βιβλιογραφία, κυρίως της συγγραφέα.</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><br /></span><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">15. Treu, M. (ed.), Excerpta Anonymi Byzantini ex codice Parisino Suppl. Gr. 607 A (Ohlau 1880).</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><br /></span><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">16. Marichal, R., “La construction de Sainte-Sophie de Constantinople dans l'Anonyme grec (Xe siècle?) et les versions vieux-russess”, Byzantinoslavica 21 (1960), σελ. 238-259· Dagron, G., Constantinople imaginaire. Études sur le recueil des “Patria” (Paris 1984), σελ. 191-314· Vitti, E., Die Erzählung über den Bau der Hagia Sophia in Konstantinopel (Amsterdam 1986).</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><br /></span><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">17. Dagron, G., Constantinople imaginaire. Études sur le recueil des “Patria” (Paris 1984), σελ. 265-269.</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><br /></span><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">18. Dagron, G., Constantinople imaginaire. Études sur le recueil des “Patria” (Paris 1984), σελ. 280-281.</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><br /></span><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">19. Dagron, G., Constantinople imaginaire. Études sur le recueil des “Patria” (Paris 1984), σελ. 195.</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><br /></span><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">20. Ψευδο-Κωδινός, Πάτρια Κωνσταντινουπόλεως, στο Preger, T. (επιμ.), Scriptores Originum Constantinopolitanarum II (Leipzig 1907, ανατ. New York 1975), σελ. 151-209· Dagron, G., Constantinople imaginaire (Paris 1984), σελ. 48-53· Berger, A., Untersuchungen zu den Patria Konstantinupoleos (Ποικίλα Βυζαντινά 8, Bonn 1988).</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><br /></span><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">21. Dagron, G., Constantinople imaginaire (Paris 1984), σελ. 50-51.</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><br /></span><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">22. Ψευδο-Κωδινός, Πάτρια Κωνσταντινουπόλεως, Preger, T. (επιμ.), Scriptores Originum Constantinopolitanarum II (Leipzig 1907, ανατ. New York 1975), σελ. 290-313.</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><br /></span><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">23. Dagron, G., Constantinople imaginaire (Paris 1984), σελ. 51-55· Berger, A., Untersuchungen zu den Patria Konstantinupoleos (Ποικίλα Βυζαντινά 8, Bonn 1988), σελ. 87-148.</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><br /></span><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">24. Dagron, G. – Paramelle, J., “Un text patriographique. Le 'récit merveilleux, très beau et profitable sur la colonne du Xérolophos' (Vindob. Suppl. Gr. 172, fol. 43v-63v)”, Travaux et Mémoires 7 (1979), σελ. 492.</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><br /></span><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">25. Dagron, G. – Paramelle, J., “Un text patriographique. Le 'récit merveilleux, très beau et profitable sur la colonne du Xérolophos' (Vindob. Suppl. Gr. 172, fol. 43v-63v)”, Travaux et Mémoires 7 (1979), σελ. 508-509.</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><br /></span><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">26. Janin, R., Constantinople byzantine. Développement urbain et répertoire topographique2 (Paris 1964), σελ. 439-440.</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><br /></span><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">27. Dagron, G. – Paramelle, J., “Un text patriographique. Le 'récit merveilleux, très beau et profitable sur la colonne du Xérolophos' (Vindob. Suppl. Gr. 172, fol. 43v-63v)”, Travaux et Mémoires 7 (1979), σελ. 491-504· Dagron, G., Constantinople imaginaire. Études sur le recueil des “Patria” (Paris 1984), σελ. 74-77.</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><br /></span><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><br /></span><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><br /></span><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><b><u>Patria of Constantinople</u></b></span><br /><span class="Apple-tab-span" style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif; white-space: pre;"> </span><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"> </span><span class="Apple-tab-span" style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif; white-space: pre;"> </span><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"> </span><span class="Apple-tab-span" style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif; white-space: pre;"> </span><br /><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">1. Introduction</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><br /></span><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">Patria is a literary genre dedicated to the history, topography, monuments, and legends of a city. It originates in the work of Kallinikos of Petra (3rd century AD) who wrote on Rome. Although writers of the 5th and 6th centuries deal with cities in the provinces, such as Tarsos, Nicaea, and Miletos among others, after the 6th century the genre focuses exclusively on Constantinople.1</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><br /></span><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">"Patria of Constantinople" (Πάτρια Κωνσταντινουπόλεως) is a conventional name for a corpus of texts belonging to this genre and devoted to Constantinople. The collection as it has survived comprises the following texts:2 The Patria of Constantinople by Hesychios Illustris; the Parastaseis syntomoi chronikai (“brief historical notes”) from the 8th century; the Narration of the Construction of Hagia Sophia written probably in the 9th century; the Patria of ca. 995; the so-called “topographical recensions”; and finally a post-Byzantine text, the “Miraculous Story” on the column of Xerolophos in Constantinople.3 The interrelationship between those texts, especially between the Parastaseis and the Patria of the 10th century, is very complex.4</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><br /></span><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">Although the Patria provides crucial information about the city, facts and fables are frequently combined (and confused), thus diminishing its worth as a historical source. On the other hand, Patria offers an insight into the mentality of some parts of the population of Constantinople and is a testimony for the city's transition into the medieval city.</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><br /></span><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">2. Patria of Hesychios Illustris</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><br /></span><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">Hesychios of Miletos was a pagan historian, active in the 6th century AD. His work Chronike Historia (Χρονικὴ ἱστορία), now surviving only in fragments, was a universal history starting with the Assyrian king Bel and ending with the death of emperor Anastasios I in 518. A part of this work, dealing with the history of the city of Byzantion up to the time of Constantine I, was revised and incorporated in the Patria of the 10th century. In this text, historical facts and legends are creatively combined.5</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><br /></span><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">3. Parastaseis Syntomoi Chronikai</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><br /></span><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">The Parastaseis syntomoi chronikai, the best-studied patriographic text, is an anonymous work. The Parastaseis includes information about a great variety of topics with sections dedicated to the sights of Constantinople, such as churches, statues, and the Hippodrome and its monuments. The text of the Parastaseis is known from a single manuscript now in Paris (Par.gr. 1336) dating to the 11th century. The reduction of the text is generally placed in the 8th century.6 That it survives in only one manuscript, in combination with the fact that the text is at places corrupt and difficult to understand, indicates that the Parastaseis might have been an unfinished compilation of various sources put together by an unknown editor or editors, and as such it probably presents an intermediary stage in the patriographic tradition.7 The intermediary nature of the text is reflected in the lack of any stylistic and thematic unity as some subjects, such as the Hippodrome, are included more than once.</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><br /></span><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">In the Parastaseis there is a predilection towards “wonders” and heavy reliance on hearsay. The style of the entries is highly didactic and there are references to “philosophers” and “lovers of knowledge” who were the only ones capable to understand and appreciate the deeper significance of the monuments in the city, a meaning that was often arcane. Related to this presumed esoteric meaning of ancient art is a marked suspicion towards pagan statues, which indicates a change in the mentality of the people of Constantinople.8</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><br /></span><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">Scholarly opinions on the Parastaseis vary. Its language has been characterized as “an idiotic prose, where we look in vain for any sort of order, chronological or logical...”9 It has also been considered as “a kind of tourist's guidebook to the curiosities of Constantinople,”10 although this has been correctly doubted as the text, at least in its present form, fails to contextualize the information it offers into the wider urban fabric of Constantinople.11 Others consider it as “a product […] of a sort of local history society,”12 a group of self-fashioned “philosophers.” Finally, its contents have been interpreted as “a political pamphlet directed against the cult of Constantine I that was being developed under the Iconoclast emperors and their successors” alerting to the malicious miraculous powers of pagan statues.13</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><br /></span><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">The Parastaseis is often used as a source of the Byzantines’ response to antique statuary, although the peculiarities of the text and its reception are usually not taken into consideration.14 Extensive parts of the Parastaseis, in an abbreviated and simplified form, were incorporated into the so-called “Anonymous of Treu,”15 dated to the 10th century.</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><br /></span><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">4. Narrative of the Construction of Hagia Sophia</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><br /></span><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">The Narrative offers a fictionally coherent and frequently preposterous chronicle of the construction of Hagia Sophia by the emperor Justinian I, with one section dedicated to the repairs of Justin II.16 It also includes a description of the liturgical implements (such as the ambo), vessels, and relics in Hagia Sophia. The composition of the original version has been dated to the second half of the 9th century.17 The text of the Narrative was slightly enlarged and incorporated in the Patria of 995.</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><br /></span><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">The Narrative contains several factual errors. For example, the architect Ignatios replaces Anthemios and Isidoros, the two actual architects of the building. A consistent theme is that God, who communicated the plan of the building to Justinian through an angel, inspired the work. God shows his favor for the new building through several interventions and angels even offer advice on technical matters. There is also an effort to connect Hagia Sophia with biblical prototypes, especially the Temple of Jerusalem. The technical vocabulary of the author is fairly precise.18</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><br /></span><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">The Narration was translated in other languages including Latin, Slavonic, and Ottoman, a testimony to the story's popularity.19</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><br /></span><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">5. The Patria of the 10th century</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><br /></span><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">The Patria of Hesychios, large amounts of the text in Parastaseis, and the Narration, were incorporated in the Patria of the 10th century.20 In opposition to the Parastaseis, however, the Patria survive in more than 60 manuscripts, which present some variety in style, organization, and content. Furthermore, the Patria is a much larger work, containing 20 chapters not found in the Parastaseis, as well as additions to the other works it incorporates.</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><br /></span><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">The most interesting and fairly homogeneous part consists of several notices dedicated to various foundations and buildings of Constantinople, both religious (churches, monasteries) and secular (palaces, aristocratic villas). There is a tendency towards systematic chronology, with the mention of the reigning emperor at the time of construction and other chronological indications. Apart from these, in terms of content the Patria of the 10th century blur the line between fact and fiction.</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><br /></span><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">The Patria could be considered as one of the final stages of the patriographic literature of the capital.21 Despite variations, the corpus was not substantially modified after the 10th century.</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><br /></span><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">6. The “topographical recensions”</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><br /></span><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">At some point during the 11th century an editor or editors systematized the entries of the Patria according to itineraries.22 Judging from the number of surviving manuscripts (only seven), this new reduction was not very popular. The most successful of these recensions was dedicated to Alexios I Komnenos. According to Dagron, these recensions indicate a significant change, since they are presented as “official” and “objective” works on the history and monuments of Constantinople, written by members of the imperial court, in opposition to the informal style of the Parastaseis or the Patria.23</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><br /></span><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">7. The “Miraculous Story” on the column of Xerolophos in Constantinople</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><br /></span><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">This text, which dates to the 16th century24 and was written by a certain John Malaxos,25 provides a highly fanciful history of the column of Xerolophos. Located on the seventh hill of Constantinople, this historiated column, of which just the pedestal survives today, was originally part of the Forum of Arkadios (constructed c. 400).26</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><br /></span><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">The story begins with Byzas and ends with Leo VI. The principal actor, however, is Septimius Severus: according to the “Miraculous Story,” he put in the sculptural decoration of the column the future history of Constantinople until the appearance of the “antichrist,” revealed to him through a certain “philosopher and astrologist John.” Thus, Malaxos wanted to convey through “Miraculous story” the idea that Constantinople's destiny was beyond the control and the power of its emperors and inhabitants, but rather it had been decided even before its foundation.27</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><br /></span><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">The “Miraculous Story” presents the traits of the patriographic tradition: the sources are confused and manipulated in order to serve the goals of the author; fact is fused with fiction and legend; and the result is, above all, a work of the author's imagination.</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><br /></span><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">1. Dagron, G., Constantinople imaginaire (Paris 1984), pp. 9-13.</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><br /></span><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">2. Patria Constantinopoleos, Preger Th. (ed.), Scriptores Originum Constantinopolitanarum I-II (Leipzig 1901-1907, repr. New York 1975).</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><br /></span><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">3. Dagron, G. - Paramelle, J., "Un text patriographique. Le 'récit merveilleux, très beau et profitable sur la colonne du Xérolophos' (Vindob. Suppl. Gr. 172, fol. 43v-63v)", Travaux et Mémoires 7 (1979), pp. 491-523.</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><br /></span><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">4. See the careful analysis in Cameron, A. - Herrin, J., Constantinople in the Eighth Century: The Parastaseis Syntomoi Chronikai (Leiden 1984), pp. 2-9; Berger, A., Untersuchungen zu den Patria Konstantinupoleos (ΠΟΙΚΙΛΑ ΒΥΖΑΝΤΙΝΑ 8, Bonn 1988).</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><br /></span><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">5. Dagron, G., Constantinople imaginaire (Paris 1984), pp. 23-29; Berger, A., Untersuchungen zu den Patria Konstantinupoleos (ΠΟΙΚΙΛΑ ΒΥΖΑΝΤΙΝΑ 8, Bonn 1988), pp. 38-39.</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><br /></span><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">6. Cameron, A. - Herrin, J., Constantinople in the Eighth Century: The Parastaseis Syntomoi Chronikai (Leiden 1984), pp. 17-29. See also the review of this by A. Kazhdan in Byzantinische Zeitschrift 80 (1987), pp. 400-403, arguing for a late-8th or early-9th c. date; Cameron, A., "Byzantium and the Past in the Seventh Century. The Search for Redefinition", in J. Fontaine - J. N. Hilgarth (eds.), Le septième siècle, changements et continuités (London 1992), p. 257, n. 18; and Berger A., Untersuchungen zu den Patria Konstantinupoleos (ΠΟΙΚΙΛΑ ΒΥΖΑΝΤΙΝΑ 8, Bonn 1988).</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><br /></span><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">7. Dagron, G., Constantinople imaginaire (Paris 1984), pp. 30-31.</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><br /></span><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">8. Mango, C., Le développement urbain de Constantinople (IVe-VIIe siècles). (Travaux et Mémoires Monographies 2, Paris 21985), p. 60. For a different interpretation, see James, L., "'Pray Not to Fall into Temptation and Be on Your Guard': Pagan Statues in Christian Constantinople," Gesta 35 (1996), pp. 12-20.</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><br /></span><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">9. Pargoire, J., review of Preger's edition in Byzantinische Zeitschrift 12 (1903), p. 334.</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><br /></span><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">10. Mango, C., "Antique Statuary and the Byzantine Beholder," Dumbarton Oaks Papers 17 (1963), p. 60; Mango C., Byzantium. The Empire of New Rome (New York 1980), p. 80.</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><br /></span><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">11. Cameron, A. - Herrin, J., Constantinople in the Eighth Century: The Parastaseis Syntomoi Chronikai (Leiden 1984), pp. 29-31.</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><br /></span><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">12. Cameron, A. - Herrin, J., Constantinople in the Eighth Century: The Parastaseis Syntomoi Chronikai (Leiden 1984), pp. 53.</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><br /></span><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">13. Kazhdan, A., "Parastaseis Syntomoi Chronikai", in A. Kazhdan (ed.), The Oxford Dictionary of Byzantium 3 (New York - Oxford 1991), p. 1586.</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><br /></span><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">14. James, L., "'Pray Not to Fall into Temptation and Be on Your Guard': Pagan Statues in Christian Constantinople", Gesta 35 (1996), pp. 12-20; Bassett, S., The Urban Image of Late Antique Constantinople (Cambridge 2004), with further bibliography, especially by the author.</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><br /></span><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">15. Treu, M. (ed.), Excerpta Anonymi Byzantini ex codice Parisino Suppl. Gr. 607 A (Ohlau 1880).</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><br /></span><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">16. Marichal, R., "La construction de Sainte-Sophie de Constantinople dans l'Anonyme grec (Xe siècle?) et les versions vieux-russess", Byzantinoslavica 21 (1960), pp. 238-259; Dagron, G., Constantinople imaginaire (Paris 1984), pp. 191-314; Vitti E., Die Erzählung über den Bau der Hagia Sophia in Konstantinopel (Amsterdam 1986).</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><br /></span><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">17. Dagron, G., Constantinople imaginaire (Paris 1984), pp. 265-269.</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><br /></span><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">18. Dagron, G., Constantinople imaginaire (Paris 1984), pp. 280-281.</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><br /></span><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">19. Dagron, G., Constantinople imaginaire (Paris 1984), p. 195.</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><br /></span><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">20. Pseudo-Codinus, Patria Constantinopoleos, Preger Th. (ed.), Scriptores Originum Constantinopolitanarum II (Leipzig 1907, repr. New York 1975), pp. 151-209; Dagron G., Constantinople imaginaire (Paris 1984), pp. 48-53; Berger A., Untersuchungen zu den Patria Konstantinupoleos (ΠΟΙΚΙΛΑ ΒΥΖΑΝΤΙΝΑ 8, Bonn 1988).</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><br /></span><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">21. Dagron G., Constantinople imaginaire (Paris 1984), pp. 50-51.</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><br /></span><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">22. Preger, Th. (ed.), Scriptores Originum Constantinopolitanarum II (Leipzig 1907, repr. New York 1975), xv-xviii, pp. 290-313.</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><br /></span><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">23. Dagron, G., Constantinople imaginaire (Paris 1984), pp. 51-53; Berger, A., Untersuchungen zu den Patria Konstantinupoleos (ΠΟΙΚΙΛΑ ΒΥΖΑΝΤΙΝΑ 8, Bonn 1988), pp. 87-148.</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><br /></span><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">24. Dagron, G. - Paramelle, J., "Un text patriographique. Le 'récit merveilleux, très beau et profitable sur la colonne du Xérolophos' (Vindob. Suppl. Gr. 172, fol. 43v-63v)", Travaux et Mémoires 7 (1979), p. 492.</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><br /></span><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">25. Dagron, G. - Paramelle, J., "Un text patriographique. Le 'récit merveilleux, très beau et profitable sur la colonne du Xérolophos' (Vindob. Suppl. Gr. 172, fol. 43v-63v)", Travaux et Mémoires 7 (1979), pp. 508-509.</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><br /></span><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">26. Janin, R., Constantinople byzantine. Développement urbain et répertoire topographique (Paris 21964), pp. 439-440.</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><br /></span><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">27. Dagron, G. - Paramelle, J., "Un text patriographique. Le 'récit merveilleux, très beau et profitable sur la colonne du Xérolophos' (Vindob. Suppl. Gr. 172, fol. 43v-63v)", Travaux et Mémoires 7 (1979), pp. 491-504; Dagron G., Constantinople imaginaire (Paris 1984), pp. 74-77.</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><br /></span><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><br /></span><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><br /></span><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">Πάτρια Κωνσταντινουπόλεως</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">Συγγραφή : Μαρίνης Βασίλειος (4/3/2008)</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">Μετάφραση : Πέτρακα Ελένη</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">Για παραπομπή: Μαρίνης Βασίλειος , «Πάτρια Κωνσταντινουπόλεως»,</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">Εγκυκλοπαίδεια Μείζονος Ελληνισμού, Κωνσταντινούπολη</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><a href="http://constantinople.ehw.gr/Forms/fLemma.aspx?lemmaid=11804&contlang=57" target="_blank">URL: <http: id="11804" l.aspx="" www.ehw.gr=""></http:></a></span></div>Unknownnoreply@blogger.comtag:blogger.com,1999:blog-5536117957744916490.post-24450114463775257562013-06-21T22:03:00.000-07:002015-11-13T05:23:06.328-08:00Σαν σήμερα: 22/6<div dir="ltr" style="text-align: left;" trbidi="on"><div class="separator" style="background-color: white; clear: both; color: #222222; font-family: Arial, Helvetica, sans-serif; font-size: 12px; line-height: 20px; text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEg-U05BL-EgcXUhKs6uYjujl-3LKhRo_cO1OdQdV_TW9aGGgX_PF2zGr1GPsEQvBX4otjrSjmaJs0asLUjYTodJkwdKKhDO6BoJH2VENGt8-A17q6oymJbtTnzKdMfKDCakS4TnWumGxVjg/s1600/san_simera_ston_20_aiona.jpg" imageanchor="1" style="clear: left; color: #c93204; float: left; margin-bottom: 1em; margin-right: 1em; outline: none; text-decoration: none;"><img border="0" height="214" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEg-U05BL-EgcXUhKs6uYjujl-3LKhRo_cO1OdQdV_TW9aGGgX_PF2zGr1GPsEQvBX4otjrSjmaJs0asLUjYTodJkwdKKhDO6BoJH2VENGt8-A17q6oymJbtTnzKdMfKDCakS4TnWumGxVjg/s320/san_simera_ston_20_aiona.jpg" style="background-color: transparent; background-position: initial initial; background-repeat: initial initial; border: none; padding: 0px;" width="320" /></a></div><span style="background-color: white; color: #222222; font-family: Arial, Helvetica, sans-serif; font-size: 12px; line-height: 20px;">Σαν σήμερα: 16/10. </span><span style="background-color: white; color: #222222; font-family: Arial, Helvetica, sans-serif; font-size: 12px; line-height: 20px;">Ιστορική αναδρομή του 20ου αιώνα .... Από την ΝΕΤ</span></div><iframe width="420" height="315" src="//www.youtube.com/embed/kWp-TayYk6E?rel=0" frameborder="0" allowfullscreen></iframe>Unknownnoreply@blogger.comtag:blogger.com,1999:blog-5536117957744916490.post-26724462700376427222013-06-18T09:34:00.000-07:002015-11-13T05:23:06.341-08:00ΠΩΣ ΕΙΔΑΝ ΟΙ ΞΕΝΟΙ ΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ ΤΟΥ '21 ΣΙΜΟΠΟΥΛΟΣ ΚΥΡΙΑΚΟΣ<div dir="ltr" style="text-align: left;" trbidi="on">Για όσους ακόμα διαβάζουν και δέν περιμένουν να μάθουν την ελληνική ιστορία από ντοκιμαντέρ, την τηλεόραση ή και δηλώσεις πολιτικών/ιστορικών... αν και δέν συνηθίζω να διαφημίζω ή να προωθώ sites...η τιμή είναι εξαιρετική για αυτό το σπάνιο έργο του Κυριάκου Σιμόπουλου... απλά σας προτείνω <a href="http://www.politeianet.gr/books/pos-eidan-oi-xenoi-tin-ellada-tou-21-pentatomi-bibliodetimeni-ekdosi-167157" target="_blank">να το αγοράσετε</a><br /><br /><br /><div class="details-padding" style="background-color: white; clear: both; font-family: Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 12px; line-height: 16px; overflow: hidden; padding: 5px 5px 5px 7px;"><div class="product-image" style="float: left; text-align: center; width: 155px;"><div class="product-image-first"><img alt="ΠΩΣ ΕΙΔΑΝ ΟΙ ΞΕΝΟΙ ΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ ΤΟΥ '21 (ΠΕΝΤΑΤΟΜΗ - ΒΙΒΛΙΟΔΕ" border="0" src="http://www.politeianet.gr/components/com_virtuemart/shop_image/product/bb223662-f1ab-4f50-806b-c9423aec2c37.jpg" style="margin-bottom: 10px;" width="150" /></div></div><div class="details-right-column" style="float: right; width: 489px;"><div style="float: right; width: 154px;"><div class="add-cart" style="overflow: hidden;"><div class="add-cart-inner"><div class="vmCartContainer" style="overflow: hidden; padding: 3px; text-align: center; width: auto;"><form action="http://www.politeianet.gr/index.php" class="addtocart_form" id="addtocart_51c08a29e1f47" method="post" name="addtocart" style="margin: 0px; padding: 0px;"><div class="vmCartDetails"></div><div><div class="vmQuanityFormSurround"><div class="details-cart-form" style="float: left; overflow: hidden; padding-left: 0px; padding-top: 0px; width: 150px;"><div class="cart-quantity-box" style="float: left; height: auto; margin-right: 10px; width: 150px;"></div></div></div><div class="vmQuantityAddCart" style="width: 141px;"><input class="addtocart_button_module" style="background-attachment: scroll; background-image: url(http://www.politeianet.gr/templates/rt_mynxx_j15/images/tpl/btCart.png); background-position: 0px 0px; background-repeat: no-repeat no-repeat; border: none; color: white; cursor: pointer; font-size: 10px; height: 26px; margin: 0px; overflow: hidden; padding: 0px 0px 2px 17px; width: 87px;" title="Παραγγελία" type="submit" value="Παραγγελία" /></div></div></form></div></div></div><div class="addFavorite" style="margin-top: 2px; overflow: hidden;"><a class="btAddWish" href="" style="background-attachment: scroll; background-color: transparent; background-image: url(http://www.politeianet.gr/templates/rt_mynxx_j15/images/tpl/btWishList.png); background-position: 0px 0px; background-repeat: no-repeat no-repeat; color: white; display: block; font-size: 10px; height: 26px; line-height: 23px; margin-bottom: 5px; margin-left: 30px; padding: 0px 0px 0px 24px; width: 87px;">Επιθυμητό</a><a class="btAddFavBook" href="" style="background-attachment: scroll; background-color: transparent; background-image: url(http://www.politeianet.gr/templates/rt_mynxx_j15/images/tpl/btFavBook.png); background-position: 0px 0px; background-repeat: no-repeat no-repeat; color: white; display: block; font-size: 10px; height: 26px; line-height: 23px; margin-bottom: 5px; margin-top: 15px; overflow: hidden; padding: 0px 0px 0px 32px; white-space: nowrap; width: 149px;" title="Προσθήκη στα αγαπημένα βιβλία">Αγαπημένο βιβλίο</a><a class="btAddFavWriter" href="" style="background-attachment: scroll; background-color: transparent; background-image: url(http://www.politeianet.gr/templates/rt_mynxx_j15/images/tpl/btFavWriter.png); background-position: 0px 0px; background-repeat: no-repeat no-repeat; color: white; display: block; font-size: 10px; height: 26px; line-height: 23px; margin-bottom: 15px; overflow: hidden; padding: 0px 0px 0px 32px; white-space: nowrap; width: 149px;" title="Προσθήκη στoυς αγαπημένους συγγραφείς">Aγαπημένος Συγγραφέας</a><div class="addthis_toolbox addthis_default_style" style="margin-left: 15px;"><a class="addthis_button_preferred_1 addthis_button_twitter at300b" href="http://www.politeianet.gr/books/pos-eidan-oi-xenoi-tin-ellada-tou-21-pentatomi-bibliodetimeni-ekdosi-167157#" style="color: #2986d0; cursor: pointer; float: left; padding: 0px 2px; text-decoration: none;" title="Tweet"><span class="at16nc at300bs at15nc at15t_twitter at16t_twitter" style="background-image: url(http://s7.addthis.com/static/r07/widget013_top.gif); background-position: 0px -896px; background-repeat: no-repeat no-repeat; cursor: pointer; display: block; float: left; height: 16px; line-height: 16px !important; overflow: hidden; width: 16px;"><span class="at_a11y" style="height: 1px !important; overflow: hidden !important; position: absolute !important; top: auto !important; width: 1px !important;">Share on twitter</span></span></a><a class="addthis_button_preferred_2 addthis_button_facebook at300b" href="http://www.politeianet.gr/books/pos-eidan-oi-xenoi-tin-ellada-tou-21-pentatomi-bibliodetimeni-ekdosi-167157#" style="color: #2986d0; cursor: pointer; float: left; padding: 0px 2px; text-decoration: none;" title="Facebook"><span class="at16nc at300bs at15nc at15t_facebook at16t_facebook" style="background-image: url(http://s7.addthis.com/static/r07/widget013_top.gif); background-position: 0px -288px; background-repeat: no-repeat no-repeat; cursor: pointer; display: block; float: left; height: 16px; line-height: 16px !important; overflow: hidden; width: 16px;"><span class="at_a11y" style="height: 1px !important; overflow: hidden !important; position: absolute !important; top: auto !important; width: 1px !important;">Share on facebook</span></span></a><a class="addthis_button_preferred_3 addthis_button_email at300b" href="http://www.politeianet.gr/books/pos-eidan-oi-xenoi-tin-ellada-tou-21-pentatomi-bibliodetimeni-ekdosi-167157#" style="color: #2986d0; cursor: pointer; float: left; padding: 0px 2px; text-decoration: none;" target="_blank" title="E-mail"><span class="at16nc at300bs at15nc at15t_email at16t_email" style="background-image: url(http://s7.addthis.com/static/r07/widget013_top.gif); background-position: 0px -272px; background-repeat: no-repeat no-repeat; cursor: pointer; display: block; float: left; height: 16px; line-height: 16px !important; overflow: hidden; width: 16px;"><span class="at_a11y" style="height: 1px !important; overflow: hidden !important; position: absolute !important; top: auto !important; width: 1px !important;">Share on email</span></span></a><a class="addthis_button_compact at300m" href="http://www.politeianet.gr/books/pos-eidan-oi-xenoi-tin-ellada-tou-21-pentatomi-bibliodetimeni-ekdosi-167157#" style="color: #2986d0; cursor: pointer; float: left; padding: 0px 2px; text-decoration: none;"><span class="at16nc at300bs at15nc at15t_compact at16t_compact" style="background-image: url(http://s7.addthis.com/static/r07/widget013_top.gif); background-position: 0px -576px; background-repeat: no-repeat no-repeat; cursor: pointer; display: block; float: left; height: 16px; line-height: 16px !important; margin-right: 4px; overflow: hidden; width: 16px;"><span class="at_a11y" style="height: 1px !important; overflow: hidden !important; position: absolute !important; top: auto !important; width: 1px !important;">More Sharing Services</span></span></a><a class="addthis_counter addthis_bubble_style" href="http://www.politeianet.gr/books/pos-eidan-oi-xenoi-tin-ellada-tou-21-pentatomi-bibliodetimeni-ekdosi-167157#" style="background-image: url(data:image/gif; background-position: 0px -64px !important; background-repeat: no-repeat no-repeat; border: 0px; color: black; cursor: pointer; display: inline-block; float: left; font-family: arial, helvetica, sans-serif; font-weight: bold; height: 16px; margin: 0px 0px 0px -2px; outline: none; padding: 0px 0px 0px 4px; text-align: center; text-decoration: none; width: 32px !important;"></a><a class="addthis_button_expanded" href="http://www.politeianet.gr/books/pos-eidan-oi-xenoi-tin-ellada-tou-21-pentatomi-bibliodetimeni-ekdosi-167157#" style="background-image: none; background-position: initial initial; background-repeat: initial initial; border: 0px; color: #333333; display: block; font-family: arial, helvetica, sans-serif !important; font-size: 11px; font-weight: bold; height: 16px; line-height: 16px; margin-bottom: 3px; padding-bottom: 4px; text-align: center; text-decoration: none; width: 34px;" target="_blank" title="Περισσότερα...">1</a><div class="atclear" style="clear: both;"></div></div></div></div><h1 style="color: #000077; font-size: 15px; line-height: 15px; margin: 0px 0px 5px; padding-bottom: 0px; width: 345px;">ΠΩΣ ΕΙΔΑΝ ΟΙ ΞΕΝΟΙ ΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ ΤΟΥ '21 (ΠΕΝΤΑΤΟΜΗ - ΒΙΒΛΙΟΔΕΤΗΜΕΝΗ ΕΚΔΟΣΗ)</h1><b><a href="http://www.politeianet.gr/sygrafeis/simopoulos-kuriakos-40846" style="color: #2986d0; text-decoration: none;">ΣΙΜΟΠΟΥΛΟΣ ΚΥΡΙΑΚΟΣ</a></b><br /><div class="product-price" style="margin-top: 8px;"><table border="0" cellpadding="5" cellspacing="0" class="tblPrice" style="font-size: 14px; line-height: 20px;"><tbody><tr><td style="border: none !important; text-align: center;"><span class="priceLabel" style="font-size: 12px;">Τιμή Έκδοσης</span><br /><span class="kmStrike2" style="background-attachment: scroll; background-color: transparent; background-image: url(http://www.politeianet.gr/templates/rt_mynxx_j15/images/strike.gif); background-position: 7px 0px; background-repeat: no-repeat no-repeat; color: #666666;">€240.00</span></td><td style="border: none !important; text-align: center;"><span class="priceLabel" style="font-size: 12px;">Τιμή Πολιτείας</span><br /><span class="productPrice" style="color: blue; display: block; font-size: 15px; font-weight: bold; margin: 0px; white-space: nowrap;">€48.00</span></td><td class="pricediscount" style="border: none !important; color: red; font-size: 18px; font-weight: bold; padding-left: 15px; text-align: center;">(-80%)</td></tr><tr><td class="pricediff" colspan="3" style="border: none !important; color: red; font-size: 14px; font-weight: bold; padding-top: 0px; text-align: center;">Κερδίζετε €192.00</td></tr></tbody></table><br />- <a href="http://www.politeianet.gr/terms.htm" rel="rokbox[800 450]" style="color: #2986d0; text-decoration: none;">Διευκρινίσεις σχετικά με τις τιμές διάθεσης βιβλίων</a><br />- Άμεσα διαθέσιμο. Αποστέλλεται κατά κανόνα σε 2-4 εργάσιμες μέρες.</div></div></div><div class="details-bottom-section" style="background-color: white; font-family: Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 12px; line-height: 16px; margin: 0px;"><div style="margin-left: 15px;"><div class="product-description" style="margin-bottom: 20px; margin-right: 10px; text-align: justify;"><h4 style="background-attachment: scroll; background-color: transparent; background-image: url(http://www.politeianet.gr/templates/rt_mynxx_j15/images/tpl/bgSeparator.png); background-position: 0px -2px; background-repeat: repeat no-repeat; color: rgb(0, 45, 82) !important; font-size: 16px !important; line-height: 20px; margin: 10px 0px; padding-bottom: 5px;"><span style="background-color: #f9f9f9; background-position: initial initial; background-repeat: initial initial; font-size: 14px !important; margin-left: 20px; padding: 0px 10px;">Παρουσίαση</span></h4>"Με την έκρηξη της Ελληνικής Επανάστασης αρχίζει μια άλλη εποχή στην περιηγητική γραμματεία. Την αλλαγή παρατηρεί και συνοψίζει πολύ χαρακτηριστικά ο Κυριάκος Σιμόπουλος στην εισαγωγή του πρώτου τόμου τού "Πώς είδαν οι ξένοι την Ελλάδα του '21", όπου εξετάζει την περίοδο 1821-1822: "Κανονικά ο τόμος αυτός, πρώτος για την περίοδο του Εικοσιένα, έπρεπε να είναι ο τέταρτος των "ταξιδιωτών" αφού σε χρονικά αλλοεθνών αναφέρεται. Αλλά οι ξένοι, Ευρωπαίοι και Αμερικανοί, που έφθασαν στην Ελλάδα κατά την Ελληνική Επανάσταση και έγραψαν ενθυμήματα και ημερολόγια, δεν ταξίδεψαν για σπουδή του ελληνικού χώρου, για εξερευνήσεις ή επιστημονικές μελέτες, για εμπόριο ή αρχαιοθηρία, για αναψυχή και γενικότερα από δίψα για μάθηση. Δεν είναι οι παραδοσιακοί περιηγητές, εκτός από ελάχιστους που βρέθηκαν στην επαναστατημένη χώρα και αποκλείστηκαν ύστερα από τις πρώτες συγκρούσεις". [...]<br />Πρόκειται και πάλι για ένα τεράστιο σε όγκο υλικό, γραμμένο σε διάφορες γλώσσες και συνήθως δυσεύρετο. Το υλικό αυτό αποτελεί μια από τις σημαντικότερες πηγές για την ιστορία της Ελληνικής Επανάστασης, που ωστόσο ελάχιστα έχει αξιοποιηθεί από την τρέχουσα ιστοριογραφία. Παρά τις προκαταλήψεις και την έλλειψη αντικειμενικότητας, ή τη δυσκολία κατανόησης του τόπου, των ανθρώπων και των καταστάσεων, που χαρακτηρίζουν πολλά από τα κείμενα αυτά, αφού προσωπικά συμφέροντα, πικρίες, συμπάθειες και αντιπάθειες και φυσικά η άγνοια, χρωματίζουν τις αφηγήσεις τους, η καταγραφή και η θεώρηση των γεγονότων από ψυχρούς και αποστασιοποιημένους παρατηρητές μάς παρουσιάζει το Εικοσιένα από μια τελείως διαφορετική οπτική γωνία. Δεν υπάρχει αμφιβολία πως τα κείμενα των ξένων χρειάζονται σοβαρό κριτικό έλεγχο και διασταύρωση με άλλες πηγές, πράγμα που κάνει συστηματικά και προσεκτικά ο Κυριάκος Σιμόπουλος, στους πέντε τόμους του έργου του, που τα παρουσιάζει. [...]<br />Οι μαρτυρίες εξετάζονται με χρονολογική σειρά, εντασσόμενες στα έτη του Αγώνα αλλά, όπου οι πηγές το επιτρέπουν, η παρουσίασή τους γίνεται θεματικά: η άλωση της Τριπολιτσάς, η καταστροφής της Χίου, οι πολιορκίες του Μεσολογγίου, η πολιορκία της Ακρόπολης των Αθηνών, τα δάνεια της Ανεξαρτησίας κ.λπ. Σε άλλες περιπτώσεις, εξετάζεται η δράση και η ανάμιξη κάποιας γνωστής προσωπικότητας στον Αγώνα, όπως π.χ. του Βύρωνα, του Κόχραν και του Γκόρντον. Το μακροσκελές κεφάλαιο 166 σελίδων, που αφιερώνεται στον Βύρωνα, μέσα από τη λεπτομερή κριτική και δεξιοδική διασταύρωση ποικίλων πηγών, καταλήγει στην απομυθοποίηση του ρόλου και της δράσης του Άγγλου ποιητή στην Ελληνική Επανάσταση. Άλλοτε πάλι, παρουσιάζεται το έργο και οι πληροφορίες κάποιου συγκεκριμένου ξένου που μας δίνει την προσωπική του άποψη για γεγονότα του Εικοσιένα.<br />Τα κείμενα αυτά γνωστών και αγνώστων εθελοντών, διπλωματών, στρατιωτικών μάς παρουσιάζουν ένα καλειδοσκόπιο του αγώνα που κάποτε προσλαμβάνει και τη διάσταση ενός "φωτογραφικού" ντοκουμέντου, όπως παρατηρεί ο Σιμόπουλος. Πάντοτε οι μαρτυρίες αυτές διασταυρώνονται, ελέγχονται και αξιολογούνται ώστε να μην παραπλανούν τον αναγνώστη που τελικά, συχνά, ξαφνιάζεται βλέποντας να διαγράφεται μια άλλη, άγνωστη εικόνα του Εικοσιένα. Στην ουσία οδηγείται σε μια καλύτερη κατανόηση του Αγώνα και μαθαίνει πολλά από αυτά που αποσιωπώνται, απαλύνονται ή ωραιοποιούνται στην επίσημη ιστοριογραφία". (Ελένη Αγγελομάτη-Τσουγκαράκη, Καθηγήτρια της Ιστορίας του Νέου Ελληνισμού στο Ιόνιο Πανεπιστήμιο. Από την παρουσίαση στην ιστοσελίδα του εκδότη)</div><div class="product-type" style="margin-bottom: 5px; margin-right: 10px; margin-top: 5px;"><fieldset style="border: 1px solid rgb(186, 186, 186); margin: 10px 0px 20px;"><legend style="color: #002d52; font-size: 14px; font-weight: bold;">Λεπτομέρειες</legend><table border="0" cellpadding="4" cellspacing="0"><tbody><tr><td style="font-size: 12px;">Εκδότης</td><td style="font-size: 12px;"><a href="http://www.politeianet.gr/books/index.php?option=com_virtuemart&category_id=&page=shop.browse&keyword=3699&entity=publisher&Itemid=89&limitstart=0" style="color: #2986d0; text-decoration: none;">ΠΙΡΟΓΑ ΕΚΔΟΣΕΙΣ</a></td></tr><tr><td style="font-size: 12px;">Χρονολογία Έκδοσης</td><td style="font-size: 12px;">Δεκέμβριος 2007</td></tr><tr><td style="font-size: 12px;">Αριθμός σελίδων</td><td style="font-size: 12px;">2826</td></tr><tr><td style="font-size: 12px;">Διαστάσεις</td><td style="font-size: 12px;">24x17</td></tr><tr><td style="font-size: 12px;">Κωδικός Πολιτείας</td><td style="font-size: 12px;">8365-0002</td></tr><tr><td style="font-size: 12px;">Θέμα</td><td style="font-size: 12px;"><div class="pathway"><a class="pathway" href="http://www.politeianet.gr/books/index.php?page=shop.browse&category_id=423&option=com_virtuemart&Itemid=494" style="color: #2986d0; margin-right: 8px; text-decoration: none;">ΙΣΤΟΡΙΑ - ΑΝΘΡΩΠΟΛΟΓΙΑ - ΕΘΝΟΛΟΓΙΑ</a><span class="path-divider" style="margin-right: 5px;">/</span><img alt="arrow" border="0" src="http://www.politeianet.gr/templates/rt_mynxx_j15/images/arrow.png" style="padding: 0px;" /><a class="pathway" href="http://www.politeianet.gr/books/index.php?page=shop.browse&category_id=473&option=com_virtuemart&Itemid=499" style="color: #2986d0; margin-right: 8px; text-decoration: none;">ΝΕΟΤΕΡΗ ΚΑΙ ΣΥΓΧΡΟΝΗ ΕΛΛΑΔΑ</a><img alt="arrow" border="0" src="http://www.politeianet.gr/templates/rt_mynxx_j15/images/arrow.png" style="padding: 0px;" /></div></td></tr></tbody></table></fieldset></div><div class="recent-products-list" style="margin-top: 15px;"></div></div><div style="clear: both;"></div><div class="product-reviews"><div class="product-reviews-inner" style="padding: 15px;"><h4 style="background-attachment: scroll; background-color: transparent; background-image: url(http://www.politeianet.gr/templates/rt_mynxx_j15/images/tpl/bgSeparator.png); background-position: 0px -2px; background-repeat: repeat no-repeat; color: rgb(0, 45, 82) !important; font-size: 16px; line-height: 20px; margin: 0px 0px 10px; padding-bottom: 5px; padding-top: 0px;"><span style="font-size: 14px !important; margin-left: 20px; padding: 0px 10px;">Οι αναγνώστες του βιβλίου έγραψαν</span></h4></div></div></div></div>Unknownnoreply@blogger.comtag:blogger.com,1999:blog-5536117957744916490.post-57014737847957591192013-06-04T00:23:00.000-07:002015-11-13T05:23:06.358-08:00Τί είναι οι Kόπτες και ποιά η ιστορία τους…<div dir="ltr" style="text-align: left;" trbidi="on"><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">Οι πρώτοι μονοφυσίτες χριστιανοί της Αιγύπτου και οι διάδοχοί τους, οι οποίοι σήμερα αριθμούν περίπου 7.000.000 και αποτελούν, από ανθρωπολογική άποψη, τους πιο καθαρούς εκπροσώπους του αρχαίου αιγυπτιακού λαού.</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><br /></span><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">Η ονομασία Κόπτες αποτελεί εξευρωπαϊσμένο τύπο (που πιθανώς χρονολογείται από τον 14o αι.) της λέξης κιμπτ ή κουμπτ, η οποία προέρχεται από την ελληνική ονομασία Αιγύπτιοι.</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><br /></span><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">Οι αρχές του χριστιανισμού στην Αίγυπτο είναι δύσκολο να προσδιοριστούν. Ανεξάρτητα από τον πολυάριθμο ελληνικό ή ημιελληνικό πληθυσμό των μεγάλων πόλεων όπως η Αλεξάνδρεια –η χριστιανική ιστορία του οποίου ανήκει στη γενική ιστορία του ελληνικού χριστιανισμού– η παρουσία χριστιανών μεταξύ των αυτόχθονων Αιγυπτίων πιστοποιείται από τα τέλη του 3ου αι. Κόπτες ήταν οι περίφημοι ασκητές άγιος Αντώνιος και άγιος Παχώμιος (4ος αι.), ιδρυτές του αιγυπτιακού μοναχισμού, ο οποίος αργότερα γνώρισε μεγάλη διάδοση. Ο αιγυπτιακός χριστιανισμός διαμορφώθηκε γρήγορα ως αντίδραση του γηγενούς λαϊκού στοιχείου, που βρισκόταν σε εξαθλίωση και ήταν υποδουλωμένο στην αριστοκρατία πλούσιων, εθνικών Ελλήνων γαιοκτημόνων. Με την υποστήριξη του μοναχισμού (ο αβάς Σενούτε-Σινούθιος, που πέθανε το 451, θεωρείται ο οργανωτής της εθνικής Εκκλησίας και ο μεγαλύτερος Κόπτης συγγραφέας) απέκτησε μια θέση που γινόταν όλο και ισχυρότερη και κατά τον 5o αι. αποτελούσε ήδη τη συντριπτική πλειοψηφία του πληθυσμού. Το 451 η ήττα του Διόσκουρου, πατριάρχη της Αλεξάνδρειας και υποστηρικτή της μίας και μόνης φύσης του Χριστού, προκάλεσε το μονοφυσιτικό σχίσμα, στο οποίο προσχώρησε μεγάλο μέρος των Αιγυπτίων. Οι αντίπαλοί τους, οπαδοί του ορθόδοξου δόγματος, το οποίο ασπαζόταν ο αυτοκράτορας της Κωνσταντινούπολης, ονομάστηκαν αντίθετα μελχίτες (από μια συριακή λέξη που σημαίνει οι αυτοκρατορικοί). Οι μονοφυσίτες υπέστησαν διώξεις από τους μελχίτες και η προσχώρηση των Κοπτών (οι οποίοι δεν έδειχναν, άλλωστε, μεγάλη κλίση στις θεολογικές μελέτες, σε </span><br /><a name='more'></a><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">αντίθεση με τους Έλληνες) στον μονοφυσιτισμό μπορεί, κατά ένα μέρος τουλάχιστον, να θεωρηθεί αντίδραση των Αιγυπτίων εναντίον της Κωνσταντινούπολης. Ωστόσο, μετά την αραβική κατάκτηση (627-641), την οποία πολλοί μονοφυσίτες δέχτηκαν ως απελευθέρωση, επειδή ήταν δυσαρεστημένοι από τη βυζαντινή διοίκηση, οι διώξεις στράφηκαν κατά των μελχιτών, προκαλώντας τον αφανισμό τους. Η κατοχή της Αιγύπτου από τους Άγγλους επέφερε σημαντική αλλαγή στη θέση των Κοπτών, γιατί αποκαταστάθηκε η ισότητα με τους μουσουλμάνους απέναντι στον νόμο, αν και δεν είχε πάντα πρακτική εφαρμογή.</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><br /></span><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><b>Κοπτική γλώσσα</b></span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><br /></span><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"> Θεωρείται η άμεση κληρονόμος της αρχαίας αιγυπτιακής και προσέφερε μεγάλη βοήθεια στους γλωσσολόγους για τη μελέτη της τελευταίας. Η κοπτική γράφεται με ελληνικά γράμματα και με ορισμένα γράμματα ειδικής μορφής, που εισήχθησαν προκειμένου να εκφράσουν φθόγγους που δεν υπήρχαν στην ελληνική, ενώ περιλαμβάνει σημαντικό αριθμό ελληνικών λέξεων. Σήμερα η γλώσσα είναι νεκρή και έχει αντικατασταθεί από την αραβική. Μολονότι αποτελεί τη γλώσσα της λειτουργίας στη μονοφυσιτική Κοπτική Εκκλησία, είναι κατανοητή μόνο από τους λογίους. Η κοπτική φιλολογία, η οποία παρουσιάζει ιδιαίτερο ενδιαφέρον για την ιστορία του χριστιανισμού, έχει, κατά το μεγαλύτερο μέρος, λειτουργικό και θρησκευτικό χαρακτήρα και μπορεί να θεωρηθεί ότι στην πράξη έσβησε κατά τον 14o αι.· όλοι οι σημερινοί Κόπτες μιλούν και γράφουν την αραβική.</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><br /></span><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><b>Kοπτική τέχνη</b></span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><br /></span><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">Η καλλιτεχνική παραγωγή της χριστιανικής Αιγύπτου από τον 4o έως τον 8o αι. Η κοπτική τέχνη διαθέτει πλούσια και υψηλή εικαστική παράδοση, με εμφανείς τις επιρροές του ανατολικού κόσμου. Οι επιβιώσεις της φαραωνικής τέχνης, σε συνδυασμό με τις σπουδαιότερες βυζαντινές, συριακές, μεσοποτάμιες, περσικές αλλά και ινδικές εισροές συνετέλεσαν πολύ γρήγορα, ιδιαίτερα στα πολυάριθμα μοναστικά κέντρα του εσωτερικού της χώρας, στη διαμόρφωση μιας εγχώριας καλλιτεχνικής έκφρασης, αμιγώς κοπτικής. Η τέχνη αυτή χαρακτηριζόταν, εκτός από την πληθωρικότητα των τόνων, από μια προοδευτική απομάκρυνση από τους υστεροελληνιστικούς τρόπους έκφρασης (που παρέμειναν ζωντανοί για μεγαλύτερο διάστημα μόνο σε ένα κοσμοπολίτικο κέντρο, όπως η Αλεξάνδρεια) και από μια παράλληλη έντονη τάση προς το αφηρημένο στιλ και τη διακόσμηση. Ωστόσο, είναι σαφής η διαφοροποίηση στη θρησκευτική εικονογραφία, που βασίζεται συχνά στα απόκρυφα Ευαγγέλια και παρουσιάζει μια ιδιαίτερη ερμηνεία του χριστιανισμού, την ερμηνεία του μονοφυσιτισμού, που δέχεται μόνο μία φύση στον Χριστό. Η αραβική κατάκτηση (627-641) ανέκοψε απότομα την άνθηση της κοπτικής τέχνης και εξαφάνισε κατά μεγάλο μέρος τα ίχνη της, όμως ό,τι απέμεινε ήταν ικανό να προσφέρει, έστω και δίχως την ύπαρξη ουσιωδών ιστορικών δεδομένων, μια συνοπτική ιδέα της εξέλιξης της κοπτικής τέχνης.</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><br /></span><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">Τα μεγάλα μοναστικά κέντρα κοντά στη Σοχάγκ και κυρίως η Λευκή Μονή και η Κόκκινη Μονή (η ίδρυση των οποίων ανάγεται γύρω στο 440), η βασιλική της Δενδέρας (τέλη του 5ου αι.), η μονή του Αγίου Συμεών κοντά στην Ασιούτ, τα ιερά της Σακάρα, οι μονές της Μπαουίτ στη Μέση Αίγυπτο και οι μονές της ερήμου Νατρούν αποτελούν τα πιο χαρακτηριστικά μνημεία της κοπτικής αρχιτεκτονικής. Τα απλά και επιβλητικά κτίρια, που στερούνται αρθρώσεων, βρίσκονται πιο κοντά προς τα φαραωνικά μνημεία παρά προς τα ελληνιστικά οικοδομήματα, πλούσια από άποψη χώρου και ατμόσφαιρας.</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><br /></span><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">Στη γλυπτική είναι πιο φανερή, παρά τις διαφορές των ποικίλων κέντρων, η βαθμιαία απομάκρυνση από την ελληνιστική παράδοση και η στροφή προς αυστηρά στιλιζαρισμένες τεχνικές με κλίση προς τις επίπεδες μορφές, η οποία κατά τον 8ο αι. έφτασε σε μια απόλυτη δισδιάστατη μορφή. Τα αρχαιότερα γλυπτά της Αχνάς, της Οξυρρύγχου και της Σακάρα διατηρούν επιρροές της ελληνιστικής τεχνοτροπίας, ενώ τα γλυπτά και οι διακοσμήσεις της Μπαουίτ, της Σοχάγκ και της Ντασλούγκ είναι αμιγώς κοπτικά. Χαρακτηριστικά στα πρόσωπα των ιερατικών μορφών, οι οποίες είναι αυστηρά μετωπικές, είναι τα μεγάλα, βαθουλωμένα μάτια, που διαθέτουν μια υποβλητική προσήλωση (στήλη με την Παναγία στον θρόνο με δύο αγγέλους από τις Θήβες, 5ος-6ος αι.· Η είσοδος στα Ιεροσόλυμα από τη Λευκή Μονή, 8ος αι.). Αν συγκριθούν αυτές οι στιλιζαρισμένες μορφές με τις ρωμαιοελληνιστικές προσωπογραφίες του Φαγιούμ, που έχουν φιλοτεχνηθεί με εγκαυστική ή τέμπερα, διακρίνεται εύκολα η απόσταση που χωρίζει αυτές τις δύο τελείως διαφορετικές αισθητικές αντιλήψεις.</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><br /></span><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">Οι μαρτυρίες που έχουν διασωθεί μέχρι σήμερα για τη ζωγραφική βρίσκονται κυρίως στην Ντεΐρ Αμπού Χενίς, κοντά στην Αντινόη, στη μεγάλη μονή της Μπαουίτ (6ος αι.) και στη Σακάρα (σήμερα στο Κοπτικό Μουσείο του Καΐρου), από την οποία προέρχεται και η πρώτη βέβαιη απεικόνιση της Θηλάζουσας Παναγίας. Το ύφος στα ζωγραφικά αυτά έργα συνδυάζεται με μια ενδιαφέρουσα αίσθηση του χρώματος: θεωρίες αγίων μοναχών, απόλυτα μετωπικές και στατικές, καλύπτουν, χωρίς λύση της συνέχειας, τους τοίχους με έναν συνδυασμό φωτεινών και καθαρών χρωμάτων. Η ελληνιστική αντίληψη της τέχνης με την περίπλοκη συνθετικότητά της έχει παραχωρήσει τη θέση της στη διάσπαση των μορφικών στοιχείων, συγκεντρωμένων σε πρώτο πλάνο με ένα ακαθόριστο φόντο: από την αναπαραστατική μεταβαίνουν στην παραστατική ζωγραφική. Το αφηρημένο ύφος και η τάση προς τη διακόσμηση, κύρια χαρακτηριστικά της κοπτικής τέχνης, είναι φανερά κυρίως στα προϊόντα των διακοσμητικών τεχνών, όπως τα υφαντά, τα κεραμικά, οι μικρογραφίες, τα ξυλόγλυπτα, προϊόντα που διατηρούνται σε μεγάλο αριθμό σχεδόν σε όλα τα μεγάλα μουσεία. Ιδιαίτερα αξιόλογα είναι τα υφάσματα, στα οποία οι παραστάσεις, που απορροφώνται από το συνολικό σχέδιο, αναδημιουργούνται ρυθμικά με τολμηρούς χρωματισμούς.</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><br /></span><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">Κατά τη διάρκεια του Μεσαίωνα τα προϊόντα της κοπτικής τέχνης είχαν διαδοθεί ευρύτατα κατά μήκος των οδών που οδηγούσαν στους διάφορους τόπους προσκυνήματος.</span></div>Unknownnoreply@blogger.comtag:blogger.com,1999:blog-5536117957744916490.post-36351149470419843132013-05-31T22:34:00.000-07:002015-11-13T05:23:06.374-08:00Ρωσοφινλανδικός πόλεμος του 1939 ή Χειμερινός Πόλεμος<div dir="ltr" style="text-align: left;" trbidi="on"><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><a href="http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/9/99/Winterwar-december1939-karelianisthmus.png" imageanchor="1" style="clear: left; float: left; margin-bottom: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" height="288" src="http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/9/99/Winterwar-december1939-karelianisthmus.png" width="320" /></a></div><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><br /></span><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">Ο Ρωσοφινλανδικός πόλεμος του 1939 ή Χειμερινός Πόλεμος ήταν η στρατιωτική σύγκρουση μεταξύ της Σοβιετικής Ένωσης και της Φινλανδίας το 1939-40. Ξεκίνησε με τη σοβιετική εισβολή στο φινλανδικό έδαφος την 30η Νοεμβρίου 1939 και τελείωσε στις 13 Μαρτίου 1940 με τη συνθήκη ειρήνης της Μόσχας. Η Κοινωνία των Εθνών καταδίκασε ως παράνομη την επίθεση και απέβαλε από τις τάξεις της τη Σοβιετική Ένωση στις 14 Δεκεμβρίου 1939.</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">Οι σοβιετικές δυνάμεις ήταν τριπλάσιες σε αριθμό έναντι των φινλανδικών δυνάμεων, είχαν 30 φορές μεγαλύτερη αεροπορική δύναμη και εκατονταπλάσιο αριθμό τεθωρακισμένων. Ο Κόκκινος Στρατός παρόλα αυτά ήταν αποδυναμωμένος και σε φάση αναδιοργάνωσης, ύστερα από τις μαζικές εκκαθαρίσεις που είχε κάνει το 1937 ο ηγέτης της ΕΣΣΔ Στάλιν, εκκαθαρίσεις κατά τις οποίες εκτελέστηκε μεγάλος αριθμός ικανών αξιωματικών και χαρισματικών στρατηγών όπως ο Μιχαήλ Τουχατσέφσκι, εξαιτίας της ανασφάλειας του Σοβιετικού ηγέτη προς το σώμα των παλαιών στρατιωτικών λόγω της πιθανότητας ανατροπής του. Συγκεκριμένα 30.000 αξιωματικοί είχαν εκτελεσθεί ή φυλακιστεί, κυρίως ανώτερων και ανώτατων βαθμών. Οι διωγμοί αυτοί πτόησαν το ηθικό των Σοβιετικών στρατιωτών που αναγκάζονταν να ακολουθήσουν άπειρους αξιωματικούς και στέρησαν τον στρατό από έμπειρους ηγήτορες. Ο συνδυασμός αυτών των παραγόντων με το υψηλό φρόνημα των Φινλανδών οι οποίοι μάχονταν υπέρ βωμών και εστιών, είχε ως αποτέλεσμα μια εξαιρετικώς σθεναρή αντίσταση εκ μέρους των φινλανδικών δυνάμεων και την αναποτελεσματικότητα των σοβιετικών.</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">Οι εχθροπραξίες τερματίστηκαν με τη Συνθήκη της Μόσχας το Μάρτιο του 1940. Η Φινλανδία απώλεσε το 11% των εδαφών της και το 30% των γεωοικονομικών πηγών της που πέρασαν στην κατοχή της Σοβιετικής Ένωσης.[1] Κατάφερε, ωστόσο, να διατηρήσει την ανεξαρτησία της. Η ΕΣΣΔ από την άλλη βγήκε από τον πόλεμο αυτό με βαρύτατες απώλειες στα πεδία της μάχης και τραυματισμένη τη διεθνή της φήμη.[1] Ο αντικειμενικός σκοπός της σοβιετικής εισβολής, που ήταν η κατάκτηση όλης της Φινλανδίας δεν επετεύχθη, κατάφερε όμως η Ε.Σ.Σ.Δ να καρπωθεί σημαντικά εδάφη γύρω από τη λίμνη Λάντογκα, τα οποία έπαιξαν τον ρόλο αμυντικής περιμέτρου της σοβιετικής πόλης του Λένινγκραντ.</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><br /></span><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><b>Ιστορικό υπόβαθρο</b></span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><b><br /></b></span><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><b>Η πολιτική κατάσταση στη Φινλανδία</b></span><br /><a name='more'></a><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><br /></span><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">Η Φινλανδία αποτελούσε για αιώνες το ανατολικό τμήμα της Σουηδικής Αυτοκρατορίας, μέχρι το 1809. Τη χρονιά εκείνη, η τσαρική Ρωσία επιδιώκοντας να προστατέψει την πρωτεύουσά της Αγία Πετρούπολη από την επιθετικότητα των Σουηδών, κατέκτησε τη Φινλανδία και τη μετέτρεψε σε τμήμα της Αυτοκρατορικής Ρωσίας, με αυτεξούσιο όμως πολίτευμα. Μέχρι και το τέλος του 19ου αιώνα η Φινλανδία απολάμβανε ευρείας αυτονομίας ώσπου η Ρωσία προσπάθησε να την εντάξει στο κεντρικό της σύστημα διακυβέρνησης στα πλαίσια του προγράμματος δημιουργίας ενός ρωσοκεντρικού κράτους, κράτους με κυρίαρχο το ρόλο του σλαβικού στοιχείου.</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">Το ξέσπασμα του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου, η ήττα της Ρωσίας σε αυτόν και η ταυτόχρονη έκρηξη της Ρωσικής Επανάστασης έδωσαν στη Φινλανδία την ευκαιρία για ανεξαρτησία. Στις 6 Δεκεμβρίου του 1917 η Βουλή της Φινλανδίας ανακήρυξε την ανεξαρτησία της χώρας. Η επαναστατική κυβέρνηση των Μπολσεβίκων, αδύναμη ακόμα (περιμένοντας την έναρξη εμφυλίου και απασχολημένη με την απεμπλοκή της Ρωσίας από τον πόλεμο), προέβη τρεις εβδομάδες αργότερα σε αναγνώριση της νέας φινλανδικής κυβέρνησης, μη απομακρύνοντας παραταύτα άμεσα τις μπολσεβικικές φρουρές στη χώρα. Το Μάιο του 1918 η Φινλανδία κέρδισε οριστικά την ανεξαρτησία της μετά από ένα μικρό σε διάρκεια εμφύλιο πόλεμο και την εκδίωξη των μπολσεβικικών στρατιωτικών μονάδων από το έδαφός της.</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">Το 1920 η βόρεια αυτή χώρα έγινε μέλος της Κοινωνίας των Εθνών (πρόδρομος του Ο.Η.Ε). Ο στόχος της Φινλανδίας ήταν η συλλογική ασφάλεια που θεωρητικά εγγυόταν ο διεθνής αυτός οργανισμός, παράλληλα με την ενίσχυση των σχέσεών της με τις σκανδιναβικές χώρες. Οι κυβερνήσεις της Σουηδίας και της Φινλανδίας συνεργάστηκαν σε ένα ευρύ φάσμα τομέων και ειδικώς σε στρατιωτικό επίπεδο. Στο στρατιωτικό επίπεδο συνεργάστηκαν κυρίως στον τομέα ανταλλαγής πληροφοριών και προμήθειας υλικού και λιγότερο στην εκτέλεση κοινών στρατιωτικών γυμνασίων, λόγω της διάθεσης της Σουηδίας να μη δεσμευτεί απέναντι στη φινλανδική εξωτερική πολιτική. Η απόρρητη στρατιωτική συνεργασία με την Εσθονία την ίδια εποχή ήταν άλλη μία σημαντική ενέργεια της φινλανδικής εξωτερικής πολιτικής.</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">Η δεκαετία του 1920 και τα χρόνια των αρχών της δεκαετίας του '30 ήταν μια περίοδος πολιτικώς ασταθής για τη Φινλανδία. Το 1931 το Κομμουνιστικό Κόμμα της χώρας κηρύχθηκε παράνομο και το ακροδεξιό Κίνημα Λάπουα επιδόθηκε σε πράξεις βίας εναντίον των κομμουνιστών, εξέλιξη που οδήγησε στην αποτυχημένη εξέγερση του 1932. Μετά από αυτά τα γεγονότα η επιρροή και παρουσία του ακραία εθνικιστικού Λαϊκού Πατριωτικού Κινήματος (IKL, στα φινλανδικά) μειώθηκε ραγδαία (έχοντας μόνο 14 έδρες από τις 200 του φινλανδικού κοινοβουλίου).[1] Στα τέλη της δεκαετίας του '30, η προσανατολισμένη σε εξαγωγές φινλανδική οικονομία αναπτυσσόταν σημαντικά, γεγονός που οδήγησε σε επίλυση των προβλημάτων που αντιμετώπιζε η χώρα από ακραίες πολιτικές θέσεις και πολιτικά κινήματα, απότοκα της οικονομικής δυσχέρειας των προηγούμενων χρόνων.</span><br /><a class="image" href="http://el.wikipedia.org/wiki/%CE%91%CF%81%CF%87%CE%B5%CE%AF%CE%BF:Northern_europe_november_1939.png" style="background-image: none; color: #0b0080; font-family: sans-serif; font-size: 12px; line-height: 19.19791603088379px; text-align: center;"><img alt="Map of the Northern Europe where Finland, Sweden, Norway and Denmark are tagged as neutral countries. The Soviet Union has military bases in Estonia, Latvia and Lithuania." class="thumbimage" height="300" src="http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/33/Northern_europe_november_1939.png/300px-Northern_europe_november_1939.png" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/33/Northern_europe_november_1939.png/450px-Northern_europe_november_1939.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/33/Northern_europe_november_1939.png/600px-Northern_europe_november_1939.png 2x" style="border: 1px solid rgb(204, 204, 204); vertical-align: middle;" width="300" /></a><span style="background-color: #f9f9f9; font-family: sans-serif; font-size: 12px; line-height: 19.19791603088379px; text-align: center;"></span><br /><div class="thumbcaption" style="border: none; font-family: sans-serif; font-size: 11.333333015441895px; line-height: 1.4em; padding: 3px !important;"><div class="magnify" style="background-image: none !important; background-position: initial initial !important; background-repeat: initial initial !important; border: none !important; float: right;"><a class="internal" href="http://el.wikipedia.org/wiki/%CE%91%CF%81%CF%87%CE%B5%CE%AF%CE%BF:Northern_europe_november_1939.png" style="background-image: none !important; background-position: initial initial !important; background-repeat: initial initial !important; border: none !important; color: #0b0080; display: block; text-decoration: none;" title="Μεγέθυνση"><img alt="" height="11" src="http://bits.wikimedia.org/static-1.22wmf4/skins/common/images/magnify-clip.png" style="background-image: none !important; background-position: initial initial !important; background-repeat: initial initial !important; border: none !important; display: block; vertical-align: middle;" width="15" /></a></div>Η Βόρεια Ευρώπη το Νοέμβριο του 1939<span style="display: block; font-size: 10px; margin: 0px;"><span style="background-color: #98c807; border: none; color: #98c807;">██</span> Ουδέτερες χώρες</span><span style="display: block; font-size: 10px; margin: 0px;"><span style="background-color: #636466; border: none; color: #636466;">██</span> Γερμανία και προσαρτημένες σε αυτή χώρες</span><span style="display: block; font-size: 10px; margin: 0px;"><span style="background-color: #d13814; border: none; color: #d13814;">██</span> Σοβιετική Ένωση και προσαρτημένες σε αυτή χώρες</span><span style="display: block; font-size: 10px; margin: 0px;"><span style="background-color: #ef9421; border: none; color: #ef9421;">██</span> Χώρες με σοβιετικές στρατιωτικές βάσεις</span></div><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><b>Οι σχέσεις Σοβιετικής Ένωσης-Φινλανδίας</b></span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><br /></span><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">Μετά τη σοβιετική ανάμειξη στο Φινλανδικό Εμφύλιο του 1918, καμμία επίσημη συνθήκη ειρήνης δεν υπεγράφη. Το 1918 και το 1919, Φινλανδοί εθελοντές εξαπέλυσαν δύο ανεπιτυχείς στρατιωτικές επιχειρήσεις διείσδυσης κατά μήκος των σοβιετικών συνόρων. Το 1920 Φινλανδοί κομμουνιστές εγκατεστημένοι στη Ρωσία επιχείρησαν να δολοφονήσουν τον Φινλανδό, πρώην αρχηγό της Λευκής Φρουράς της Φινλανδίας (υποστηρικτών του τσάρου στον ρωσικό εμφύλιο με τους μπολσεβίκους), στρατηγό Εμίλ Μάνερχαϊμ. Στις 14 Οκτωβρίου 1920 η Φινλανδία και η Σοβιετική Ένωση υπέγραψαν τη Συνθήκη του Ταρτού, επιβεβαιώνοντας τον ορισμό των σοβιετικο-φινλανδικών συνόρων στα παλαιά όρια του αυτόνομου Μεγάλου Δουκάτου της Φινλανδίας και της Αυτοκρατορικής Ρωσίας.</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">Επιπροσθέτως, η Φινλανδία έλαβε το Πετσάμο, λιμάνι χωρίς πάγους, κατάλληλο για ναυσιπλοΐα και ελλιμενισμό πλοίων στον Αρκτικό Ωκεανό. Παρά την υπογραφή της συνθήκης όμως, οι σχέσεις των δύο χωρών παρέμεναν τεταμένες, με αμφίπλευρα καχύποπτη στάση. Η φινλανδική κυβέρνηση επέτρεψε σε Φινλανδούς εθελοντές να περάσουν τα σύνορα για να υποστηρίξουν την εξέγερση στην Ανατολική Καρελία το 1921, ενώ οι Φινλανδοί κομμουνιστές στη Ρωσία συνέχιζαν τις ρεβανσιστικές διαθέσεις τους εναντίον της κυβερνώσας αστικής τάξης στη χώρα τους, διαθέσεις που εκδηλώθηκαν με πράξεις όπως η συνοριακή επιδρομή που πραγματοποίησαν στο έδαφος της Φινλανδίας, η επονομαζόμενη ανταρσία Πορκ, το 1922.</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">Το 1932, η Σοβιετική Ένωση υπέγραψε με τη Φινλανδία ένα Σύμφωνο μη επίθεσης, το οποίο ανανεώθηκε το 1934 για άλλα δέκα χρόνια. Παρόλα αυτά οι σχέσεις μεταξύ των δύο κρατών παρέμεναν σε άσχημη κατάσταση, όντας οι απολύτως απαραίτητες. Ενδεικτικό των σχέσεων των δύο χωρών είναι ότι ενώ το εξωτερικό εμπόριο της Φινλανδίας γνώριζε μεγάλη άνθιση, λιγότερο από το 1% αυτού γινόταν με τη Σοβιετική Ένωση. Το 1934 η Σοβιετική Ένωση έγινε μέλος της Κοινωνίας των Εθνών.</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">Κατά τη διάρκεια της σταλινικής περιόδου, η σοβιετική προπαγάνδα χαρακτήριζε τη φινλανδική ηγεσία ως φαύλη και αντιδραστική φασιστική κλίκα. Ο στρατηγός Εμίλ Μάνερχαϊμ και ο Βέινο Τάννερ, ηγέτης του Φινλανδικού Σοσιαλιστικού Δημοκρατικού Κόμματος, μπήκαν στο στόχαστρο μιας εκστρατείας χλευασμού και απαξίωσης από τη σοβιετική προπαγάνδα.</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">Με τον Ιωσήφ Στάλιν να κερδίζει την απόλυτη εξουσία στο κόμμα και το κράτος με το Μεγάλο Διωγμό του 1938, η Σοβιετική Ένωση αναθεώρησε την εξωτερική της πολιτική απέναντι στη Φινλανδία στα τέλη του 1930. Άρχισε να επιδιώκει την ανακατάληψη των επαρχιών της τσαρικής Ρωσίας, οι οποίες είχαν απωλεσθεί μέσα στο χάος της Οκτωβριανής Επανάστασης και του επακόλουθου Ρωσικού Εμφυλίου Πολέμου (1918-1922). Η σοβιετική ηγεσία πίστευε ότι η Σοβιετική Ένωση είχε εξασφαλισμένα τα ασιατικά εδάφη της και επιδίωκε και η πόλη του Λένινγκραντ (προπύργιό της στα βορειοδυτικά και την Ευρώπη) να απολαμβάνει την ίδια ασφάλεια, με την κατάληψη εδαφών περιφερειακά της πόλης, δίνοντάς της έτσι το στρατηγικό βάθος άμυνας που χρειαζόταν.</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><br /></span><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><b>Διπλωματικές συνομιλίες</b></span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><br /></span><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">Τον Απρίλιο του 1938, ένας πράκτορας της Νικαβεντέ (NKVD), ο Μπορίς Ρούμπκιν, επικοινώνησε, κατόπιν κυβερνητικών εντολών, με τον Φινλανδό υπουργό Εξωτερικών Ρούντολφ Χόλστι και τον Πρωθυπουργό Άιμο Καχάντερ, ενημερώνοντάς τους ότι η Σοβιετική Ένωση δεν εμπιστευόταν τη ναζιστική Γερμανία και ότι ο πόλεμος μεταξύ των δύο χωρών θεωρείτο πιθανός. Ο Κόκκινος Στρατός δεν θα περίμενε παθητικώς πίσω από τα σοβιετικά σύνορα αλλά θα προτιμούσε να προελάσει για να εμπλακεί με τον εχθρό. Φινλανδοί αντιπρόσωποι διαβεβαίωσαν τον Ρούμπκιν ότι η Φινλανδία ήταν προσηλωμένη σε μια πολιτική ουδετερότητας και κατέστησαν σαφές ότι η χώρα θα εναντιωνόταν σε κάθε εχθρική εισβολή στο έδαφός της. Ο Ρούμπκιν κατόπιν πρότεινε στη Φινλανδία να εκχωρήσει ή να εκμισθώσει στη Σοβιετική Ένωση κάποια νησιά στον Κόλπο της Φινλανδίας κατά μήκος των ακτών κοντά στο Λένινγκραντ. Η φινλανδική κυβέρνηση απέρριψε αυτή την πρόταση.</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">Οι διαπραγματεύσεις συνεχίστηκαν όλο το 1938 χωρίς αποτελέσματα. Η φινλανδική υποδοχή των σοβιετικών προτάσεων ήταν αποφασιστικά ψυχρή, καθώς η βίαιη κολεκτιβοποίηση και οι διωγμοί του σταλινικού καθεστώτος είχαν αποκρυσταλλώσει στη φινλανδική κοινή γνώμη μια πολύ απαξιωτική εκτίμηση για τη μεγάλη χώρα στα ανατολικά τους. Πολλοί από την κομμουνιστική ελίτ είχαν εκτελεστεί κατά τη διάρκεια του Μεγάλου Διωγμού, σκιάζοντας ακόμα περισσότερο την εικόνα της Σοβιετικής Ένωσης στη συνείδηση των Φινλανδών. Την ίδια εποχή, η Φινλανδία προσπαθούσε να επιτύχει την ευόδωση ενός στρατιωτικού σχεδίου συμμαχικής δράσης με τη Σουηδία, ελπίζοντας σε άμυνα από κοινού για τα νησιά Άαλαντ.</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">Τον Αύγουστο του 1939 η Σοβιετική Ένωση και η Ναζιστική Γερμανία υπέγραψαν το Σύμφωνο Ρίμπεντροπ-Μολότοφ. Το Σύμφωνο ήταν φαινομενικά απλώς μια συνθήκη μη επίθεσης, περιείχε όμως ένα μυστικό πρωτόκολλο στο οποίο οι ευρωπαϊκές ανατολικές χώρες χωρίζονταν σε σφαίρες επιρροής, τη γερμανική και τη σοβιετική σφαίρα. Στο πρωτόκολλο αυτό η Φινλανδία εντασσόταν στη σοβιετική σφαίρα επιρροής. Την 1η Σεπτεμβρίου του 1939, Γερμανοί στρατιώτες επιτέθηκαν σε συνοριακά πολωνικά φυλάκια, σηματοδοτώντας την έναρξη της γερμανικής εισβολής στην Πολωνία και του Β' Παγκοσμίου Πολέμου. Δυο μέρες αργότερα η Μεγάλη Βρετανία και η Γαλλία, εγγυήτριες της ασφάλειας των ευρωπαϊκών χωρών, κήρυξαν τον πόλεμο στη Γερμανία. Σχεδόν αμέσως, η Ε.Σ.Σ.Δ εισέβαλε στην ανατολική Πολωνία. Οι βαλτικές χώρες, ανεξάρτητες τότε (μετά την Οκτωβριανή Επανάσταση του 1917), υποχρεώθηκαν να δεχθούν την εγκατάσταση σοβιετικών στρατιωτικών βάσεων στα εδάφη τους κατόπιν σοβιετικών τελεσιγράφων. Η εσθονική κυβέρνηση αποδέχθηκε το τελεσίγραφο, υπογράφοντας σχετική συνθήκη με την Ε.Σ.Σ.Δ το Σεπτέμβριο. Η Λετονία και η Λιθουανία ακολούθησαν τον Οκτώβριο. Η Φινλανδία όμως, πράττοντας αντίθετα από τις χώρες της Βαλτικής, έθεσε σε εφαρμογή μια γιγάντιας κλίμακας κινητοποίηση, καλύπτοντάς την από τους Σοβιετικούς υπό το πρόσχημα των εκπαιδευτικών στρατιωτικών γυμνασίων.</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><br /></span><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><b>Πολεμική προπαρασκευή</b></span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><br /></span><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">Στις 5 Οκτωβρίου του 1939, η Σοβιετική Ένωση προσκάλεσε στη Μόσχα αντιπρόσωπο της Φινλανδίας για διαπραγματεύσεις. Ο άνθρωπος που στάλθηκε στη Μόσχα ως εκπρόσωπος της φινλανδικής κυβέρνησης ήταν ο Φινλανδός πρέσβης στη Σουηδία, Γιούχο Κούστι Παασικίβι. Οι Σοβιετικοί κατά τις συνομιλίες απαίτησαν το σύνορο μεταξύ Ε.Σ.Σ.Δ και Φινλανδίας στον Ισθμό της Καρελίας να μετακινηθεί δυτικότερα σε ένα σημείο μόλις 30 χιλιόμετρα ανατολικά της πόλης Βιιπούρι και οι Φινλανδοί να καταστρέψουν όλες τις οχυρώσεις τους στον ίδιο ισθμό. Απαίτησαν επιπλέον την κατάληψη των νησιών στον Κόλπο της Φινλανδίας καθώς και την κατοχή της χερσονήσου Καλασταγιανσααρέντο.</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">Δεν έμειναν όμως μόνο εκεί. Ζήτησαν την εγκατάλειψη από τους Φινλανδούς της χερσονήσου Χάνκο για μια περίοδο τριάντα ετών και την άδεια να εγκαταστήσουν στη χερσόνησο αυτή στρατιωτικές βάσεις. Σε αντάλλαγμα, η Σοβιετική Ένωση θα εκχωρούσε στη Φινλανδία δυο περιφέρειές της με το διπλάσιο μέγεθος των ζητούμενων από τους Φινλανδούς εδαφών. Η αποδοχή εκ μέρους των Φινλανδών της σοβιετικής πρότασης θα σήμαινε εγκατάλειψη των, πολύ κρίσιμων γεωστρατηγικά, οχυρώσεων της Φινλανδικής Καρελίας.</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">Η σοβιετική προσφορά δίχασε τη φινλανδική κυβέρνηση, τελικώς όμως απορρίφθηκε. Στις 31 Οκτωβρίου 1939, στη συνεδρίαση του Ανώτατου Σοβιέτ, ο Μολότοφ κατέστησε γνωστές δημοσίως τις σοβιετικές απαιτήσεις. Οι Φινλανδοί έκαναν δύο αντιπροσφορές στις οποίες η Φινλανδία θα εκχωρούσε την περιοχή Τεριγιόκι στην Ε.Σ.Σ.Δ, περιοχή που η κατοχή της θα διπλασίαζε την απόσταση ανάμεσα στο Λένινγκραντ και τα φινλανδικά σύνορα, προσφορές όμως που απείχαν πολύ από τις σοβιετικές απαιτήσεις.</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">Τις ατελέσφορες διαπραγματεύσεις ακολούθησε εντατική κινητοποίηση των σοβιετικών στρατευμάτων κοντά στα φινλανδικά σύνορα το 1938-39. Οι δυνάμεις εισβολής ξεκίνησαν τον Οκτώβριο του '39 να καταλαμβάνουν τις θέσεις εξόρμησης. Τα επιχειρησιακά σχέδια που είχαν εκπονηθεί τον Σεπτέμβριο του '39 προσδιόριζαν την έναρξη της εισβολής για το Νοέμβριο της ίδιας χρονιάς.</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><br /></span><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><b>Ο βομβαρδισμός στο χωριό Μαϊνίλα - Η αφορμή</b></span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><br /></span><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">Στις 26 Νοεμβρίου ένα συνοριακό επεισόδιο αναφέρθηκε κοντά στο χωριό Μαϊνίλα. Ένα σοβιετικό συνοριακό φυλάκιο επλήγη με πυρά πυροβολικού από αγνώστους, σύμφωνα με σοβιετικές αναφορές, προκαλώντας το θάνατο τεσσάρων και τον τραυματισμό εννέα σοβιετικών συνοριακών φρουρών. Σύγχρονες έρευνες από Φινλανδούς και Ρώσους ιστορικούς συμπέραναν ότι ο βομβαρδισμός έγινε από τη σοβιετική πλευρά των συνόρων και από μονάδα της Νικαβεντέ με σκοπό να δημιουργήσει προβοκάτσια και casus belli (αιτία πολέμου) για τους Σοβιετικούς και πρόσχημα εγκατάλειψης του Συμφώνου μη επίθεσης του 1932.</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">Ο Σοβιετικός υπουργός Εξωτερικών Βιατσεσλάβ Μολότοφ απέδωσε την επίθεση στο φινλανδικό πυροβολικό και απαίτησε η Φινλανδία να απολογηθεί για το περιστατικό και να μετακινήσει τις δυνάμεις της 20 χιλιόμετρα από τη συνοριακή γραμμή. Η Φινλανδία αρνήθηκε κάθε ευθύνη, απέρριψε τις σοβιετικές απαιτήσεις και κάλεσε για τη σύσταση ρωσοφινλανδικής επιτροπής προς εξέταση των ακριβών συνθηκών του συμβάντος. Η Σοβιετική Ένωση άδραξε την ευκαιρία χαρακτηρίζοντας ως εχθρική τη στάση της Φινλανδίας και αποκήρυξε στις 28 Νοεμβρίου το Σύμφωνο μη επίθεσης του 1932. Τα επόμενα χρόνια, η σοβιετική ιστοριογραφία περιέγραφε το συμβάν ως φινλανδική πρόκληση. Μόνο τα χρόνια της γκλάσνοστ και της περεστρόικα, στη δεκαετία του '80, εγέρθηκαν στη Σοβιετική Ένωση ισχυρές αμφιβολίες ως προς τον υπαίτιο του συμβάντος. Παρόλα αυτά, το θέμα εξακολούθησε να διχάζει τη ρωσική ιστοριογραφία ακόμα και μετά την κατάρρευση του υπαρκτού σοσιαλισμού.</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><br /></span><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><b>Έναρξη της σοβιετικής εισβολής</b></span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><br /></span><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">Στις 30 Νοεμβρίου, οι Σοβιετικοί εισέβαλαν στη Φινλανδία με 21 μεραρχίες, συνολικά 450.000 άνδρες, και βομβάρδισαν τη φινλανδική πρωτεύουσα, Ελσίνκι. Αργότερα, ο Φινλανδός πολιτικός Γιούχο Κούστι Παασικίβι σχολίασε ότι οι Σοβιετικοί με την εισβολή είχαν παραβιάσει τρεις διαφορετικές πολιτικές συμφωνίες: τη Συνθήκη του Ταρτού του 1920, το Σύμφωνο μη επίθεσης του 1932 (και την ανανέωσή του τού 1934) καθώς και τη Χάρτα της Κοινωνίας των Εθνών, την οποία η Ε.Σ.Σ.Δ είχε υπογράψει το 1934. Ο στρατηγός Μάνερχαϊμ ορίστηκε αρχηγός του γενικού επιτελείου των Φινλανδικών Δυνάμεων Άμυνας με την έναρξη της σοβιετικής επίθεσης. Παράλληλα, η φινλανδική κυβέρνηση, στα πλαίσια γενικότερης αναδιοργάνωσης, όρισε νέο πρωθυπουργό τον Ρίστο Ρύτι και υπουργό Εξωτερικών τον Βέινο Τάννερ.</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">Την 1η Δεκεμβρίου, οι Σοβιετικοί σχημάτισαν μια σκιώδη φινλανδική κυβέρνηση-μαριονέτα με σκοπό να αναλάβει την διακυβέρνηση της Φινλανδίας όταν θα έπεφτε στα χέρια του Κόκκινου Στρατού. Το σχήμα αυτό λεγόταν Φινλανδική Δημοκρατία και είχε αρχηγό τον Όττο Βίλχελμ Κούουσινεν (πολιτικό, ιστορικό λογοτεχνίας και ποιητή). Ονομαζόταν επίσης Κυβέρνηση του Τεριγιόκι από το χωριό Τεριγιόκι, το πρώτο μέρος που κατέλαβε ο προελαύνων σοβιετικός στρατός. Μετά τη λήξη του πολέμου και την αποτυχία κατάληψης της Φινλανδίας, το σχήμα αυτό διαλύθηκε. Άλλωστε από τις αρχές του πολέμου, η πολυπληθής εργατική τάξη της Φινλανδίας στήριξε τη νόμιμη κυβέρνηση του Ελσίνκι. Η φινλανδική ενότητα απέναντι στη σοβιετική εισβολή ονομάστηκε αργότερα Το Πνεύμα του Χειμερινού Πολέμου.</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><br /></span><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">Η σοβιετική προέλαση στη Γραμμή Μάνερχαϊμ</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><br /></span><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><b>Το σοβιετικό σχέδιο επίθεσης</b></span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><br /></span><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">Στην αρχή του πολέμου, οι Σοβιετικοί ανέμεναν ολοκληρωτική νίκη έναντι των Φινλανδών μέσα σε λίγες εβδομάδες. Ο Κόκκινος Στρατός μόλις είχε ολοκληρώσει την κατάληψη της Πολωνίας (1939-1945) με λιγότερες των 1.000 αντρών απώλειες. Οι προσδοκίες του Στάλιν για ένα γρήγορο σοβιετικό θρίαμβο είχαν ενισχυθεί από τον πολιτικό Αντρέι Ζντάνοφ και το στρατηγό Κλιμέντ Βοροσίλοφ, άλλοι όμως στρατηγοί είχαν τις αμφιβολίες τους. Ο αρχηγός του γενικού επιτελείου του Κόκκινου Στρατού, στρατηγός Μπορίς Σάποσνικοφ, εκπόνησε ένα σοβαρό σχέδιο, με εκτενείς προπαρασκευές επιμελητείας και υποστήριξης πυρός, καθώς και ορθολογική διάταξη μάχης, αναπτύσσοντας τις καλύτερες μονάδες του σοβιετικού στρατού.</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">Ο στρατιωτικός διοικητής της Περιφέρειας του Λένινγκραντ και διοικητής των δυνάμεων εισβολής, στρατηγός Κιρίλ Μερετσκόφ, ανέφερε στην αρχή των εχθροπραξιών: Το έδαφος των επερχόμενων επιχειρήσεων χωρίζεται από λίμνες, ποτάμια, βάλτους, και είναι σχεδόν ολότελα καλυμμένο από δάση...Η ορθή χρήση των δυνάμεών μας θα είναι δύσκολη υπόθεση. Παρόλα αυτά, οι αμφιβολίες αυτές δεν είχαν ανταπόκριση στον τρόπο ανάπτυξης των στρατευμάτων. Ο Μερετσκόφ ανακοίνωσε δημοσίως ότι η Φινλανδική εκστρατεία θα διαρκούσε το πολύ δύο εβδομάδες. Οι Σοβιετικοί στρατιώτες είχαν επίσης προειδοποιηθεί να μην περάσουν κατά λάθος τα σύνορα με τη Σουηδία, ανοίγοντας έτσι νέο πολεμικό μέτωπο με άλλη χώρα.</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">Οι διωγμοί του Στάλιν στα τέλη της δεκαετίας του '30 είχαν στην κυριολεξία αποδιοργανώσει και εξοντώσει το Σώμα των αξιωματικών. Στους διωγμούς αυτούς χάθηκαν τρεις από τους πέντε στρατάρχες, 220 από τους 264 διοικητές μεραρχιών και άλλοι ανώτεροι και συνολικά 36.371 αξιωματικοί όλων των βαθμών. Οι αξιωματικοί αυτοί αναπληρώθηκαν με την προαγωγή στρατιωτών σε ηγήτορες, λιγότερο ικανούς βέβαια αλλά περισσότερο πειθήνιους στις άνωθεν εντολές.</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">Επιπλέον οι στρατιωτικοί διοικητές ήταν υπόλογοι σε ένα πολιτικό κομισάριο, ο οποίος ήταν προσκολλημένος σε κάθε στρατιωτική μονάδα, αποτελώντας τα μάτια και αυτιά του καθεστώτος. Κάθε απόφαση σε στρατιωτικό επίπεδο, ακόμα και σε επίπεδο μικρών ομάδων μάχης, έπρεπε να τύχει της πολιτικής έγκρισης του κομισάριου, γεγονός που περιέπλεξε τα πράγματα στη σοβιετική στρατιωτική αλυσίδα, κάνοντάς τη δυσκίνητη και στερώντας της τον αιφνιδιασμό που ενέχει μια πρωτοβουλία. Η δυαρχία αυτή πολλές φορές επίσης οδήγησε σε λανθασμένες ενέργειες εξαιτίας της άγνοιας των κομισάριων σε ζητήματα στρατιωτικής τακτικής.</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><br /></span><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><b>Η σοβιετική στρατηγική</b></span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><br /></span><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">Οι Σοβιετικοί στρατηγοί είχαν εντυπωσιαστεί από την επιτυχία του κεραυνοβόλου πολέμου της Βέρμαχτ (blitzkrieg) και τις γενικότερες γερμανικές τακτικές μάχης. Παρόλα αυτά, ο κεραυνοβόλος πόλεμος ταίριαζε περισσότερο στις εδαφικές συνθήκες της Κεντρικής Ευρώπης όπου υπήρχαν πλατιές πεδιάδες και καλοσχεδιασμένο οδικό δίκτυο ασφαλτοστρωμένων δρόμων. Οι στρατοί που μάχονταν στην Κεντρική Ευρώπη είχαν τα κέντρα εφοδιασμού και επικοινωνιών τους επισημασμένα από τον εχθρό ώστε αρκούσε να τα βομβαρδίσει για να τα καταστρέψει, ενώ αντίθετα τα αντίστοιχα κέντρα του Φινλανδικού Στρατού ήταν βαθιά χωμένα στην αφιλόξενη φινλανδική ενδοχώρα, τέλεια παραλλαγμένα και απρόσιτα.</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">Δεν υπήρχαν ασφαλτοστρωμένοι δρόμοι, και ακόμα και οι χαλικόδρομοι ή οι χωματόδρομοι ήταν σπάνιοι. Το μεγαλύτερο μέρος του εδάφους απαρτιζόταν από αδιαπέραστα δάση και βάλτους. Κατά συνέπεια η εφαρμογή του κεραυνοβόλου πολέμου στη Φινλανδία ήταν μια πολύ δύσκολη επιχείρηση, γεγονός που σε συσχέτιση με την αδυναμία του Κόκκινου Στρατού να επιτύχει υψηλό βαθμό τακτικής συνεργασίας και ανάπτυξης πρωτοβουλίας σε τοπικό επίπεδο, στοιχεία απαραίτητα για το blietzkrieg, επέφερε την αποτυχία εφαρμογής τέτοιων καινοτόμων τακτικών στο φινλανδικό μέτωπο.</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">Οι σοβιετικές δυνάμεις είχαν την εξής διάταξη:</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"> Η 7η Στρατιά, αποτελούμενη από 1 Σώμα Τεθωρακισμένων, 9 Μεραρχίες Πεζικού και 3 Ανεξάρτητες Ταξιαρχίες Τεθωρακισμένων, ήταν τοποθετημένη στον Ισθμό της Καρελίας. Ο αντικειμενικός της σκοπός ήταν η κατάληψη της φινλανδικής πόλης Βιιπούρι. Η στρατιά αυτή χωρίστηκε αργότερα στις 7η και 13η σοβιετικές Στρατιές.</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"> Η 8η Στρατιά, αποτελούμενη από 6 Μεραρχίες Πεζικού και 1 Ταξιαρχία Τεθωρακισμένων, βόρεια της λίμνης Λάντογκα. Αποστολή της ήταν η υπερφαλάγγιση της Γραμμής Μάνερχαϊμ και η επίθεση στα νώτα της μέσω διενέργειας πλευρικού ελιγμού γύρω από τη βόρεια ακτή της λίμνης Λάντογκα.</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"> Η 9η Στρατιά, αποτελούμενη από 3 Μεραρχίες Πεζικού, στις οποίες προστέθηκε άλλη 1 λίγο αργότερα. Ήταν τοποθετημένη στα σύνορα της Κεντρικής Φινλανδίας, με αποστολή να προελάσει δυτικά, χωρίζοντας ως σφήνα τη Φινλανδία στη μέση.</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"> Η 14η Στρατιά, αποτελούμενη από 3 Μεραρχίες Πεζικού, τοποθετημένη στο Μούρμανσκ με αποστολή να καταλάβει το αρκτικό φινλανδικό λιμάνι του Πετσάμο και στη συνέχεια να προελάσει έως την πόλη του Ροβανιέμι.</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><br /></span><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><b>Η φινλανδική στρατηγική</b></span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><br /></span><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">Η στρατηγική των Φινλανδών ήταν βασισμένη στη γεωγραφία της χώρας. Τα σύνορα με τη Σοβιετική Ένωση εκτείνονταν σε μήκος 1.000 χιλιομέτρων και ήταν αδιάβατα λόγω του αφιλόξενου εδάφους, εκτός από μερικούς μη ασφαλτοστρωμένους δρόμους. Σε προπολεμικούς σχεδιασμούς του, το φινλανδικό Γενικό Επιτελείο, το οποίο ήταν εγκατεστημένο στην πόλη Μικκέλι, υπολόγιζε σε περίπτωση σοβιετικής επίθεσης την ανάπτυξη 7 σοβιετικών μεραρχιών στον Ισθμό της Καρελίας και όχι περισσότερες από 5 κατά μήκος των συνόρων βόρεια της λίμνης Λάντογκα. Σε αυτή την περίπτωση, η αναλογία επιτιθεμένων προς αμυνομένους θα ήταν 3 προς 1, αναλογία θετική για αμυνόμενο (σύμφωνα με τα στρατιωτικά εγχειρίδια) και με τόσο ιδιόμορφο ανάγλυφο εδάφους. Στην πραγματικότητα όμως, η αληθινή αναλογία όταν εκδηλώθηκε η σοβιετική επίθεση ήταν πολύ μεγαλύτερη, με 12 σοβιετικές μεραρχίες να αναπτύσσονται βόρεια της λίμνης Λάντογκα.</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">Ένα ακόμα μεγαλύτερο πρόβλημα από την έλλειψη στρατιωτών ήταν η έλλειψη υλικού. Φορτία αντιαρματικών όπλων και ανταλλακτικών αεροσκαφών από το εξωτερικό έφταναν σε μικρές ποσότητες, μη επαρκείς για τις πολεμικές ανάγκες. Η επάρκεια πυρομαχικών ήταν σε σημείο συναγερμού, καθώς οι αποθήκες υλικού είχαν φυσίγγια, βλήματα πυροβολικού και καύσιμα για μόνο 20-60 μέρες, αναλόγως την ένταση των μαχών. Η έλλειψη πυρομαχικών σήμαινε για τους Φινλανδούς αδυναμία εκδήλωσης πολλών αντεπιθέσεων και εκτέλεσης προπαρασκευαστικού ισοπεδωτικού πυρός από το πυροβολικό. Οι φινλανδικές τεθωρακισμένες δυνάμεις, υπό αυτές τις συνθήκες, ουσιαστικά δεν ήταν επιχειρησιακές.</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">Η διάταξη των φινλανδικών δυνάμεων ήταν η εξής:</span><br /><br /><ul style="text-align: left;"><li><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">Η Στρατιά του Ισθμού (ισθμού Καρελίας), η οποία αποτελείτο από 6 Μεραρχίες Πεζικού υπό την ηγεσία του στρατηγού Ούγκο Έστερμαν.</span></li><li><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">Το 2ο Σώμα Στρατού, τοποθετημένο στο δεξιό πλευρό της Στρατιάς του Ισθμού</span></li><li><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">Το 3ο Σώμα Στρατού, τοποθετημένο στο αριστερό πλευρό της Στρατιάς του Ισθμού</span></li><li><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">Το 4ο Σώμα Στρατού, τοποθετημένο βόρεια της λίμνης Λάντογκα. Αποτελείτο από 2 Μεραρχίες Πεζικού και ήταν υπό την ηγεσία του στρατηγού Γιούχο Χαισκάνεν, ο οποίος σύντομα αντικαταστάθηκε από τον στρατηγό Βόλντεμαρ Χέγκλουντ</span></li><li><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">Η Ομάδα της Βόρειας Φινλανδίας, η οποία ήταν ένα μείγμα πολιτοφυλάκων, συνοριακών φρουρών και εφεδρικών μονάδων υπό την ηγεσία του στρατηγού Βίλγιο Τουόμπο.</span></li></ul><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><br /></span><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><br /></span><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><b>Αρχικές συγκρούσεις</b></span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><br /></span><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">Η κύρια φινλανδική γραμμή άμυνας, γνωστή ως Γραμμή Μάνερχαϊμ, απλωνόταν στον Ισθμό της Καρελίας, περίπου 30 έως 75 χιλιόμετρα από τα παλιά σοβιετο-φινλανδικά σύνορα. Οι στρατιώτες του Κόκκινου Στρατού στον Ισθμό αριθμούσαν 250.000 άντρες έναντι 130.000 Φινλανδών. Η φινλανδική στρατιωτική διοίκηση ανέπτυξε μια δύναμη κάλυψης 21.000 αντρών στην περιοχή μπροστά από τη Γραμμής Μάνερχαϊμ, για να καθυστερεί και να παρενοχλεί τον Κόκκινο Στρατό μέχρι να φτάσει σε αυτή.</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">Στη μάχη, η μεγαλύτερη εστία αναστάτωσης για τους Φινλανδούς ήταν η εμφάνιση των σοβιετικών τανκς. Οι Φινλανδοί είχαν λίγα αντιαρματικά όπλα και ανεπαρκή εκπαίδευση στις σύγχρονες αντιαρματικές τακτικές. Παρόλα αυτά, η τακτική των σοβιετικών αρμάτων δεν ήταν παρά μια μετωπική έφοδος και σύντομα θα ανακαλύπτονταν οι αδυναμίες αυτής της τακτικής. Οι Φινλανδοί έμαθαν ότι εκ του σύνεγγυς τα τεθωρακισμένα μπορούσαν να αντιμετωπιστούν με ποικίλους τρόπους, όπως η εισαγωγή εμποδίων στις ερπύστριές τους με αποτέλεσμα συχνά την ακινητοποίησή τους. Σύντομα, οι Φινλανδοί ανέπτυξαν ένα πολύ καλό όπλο, το κοκταίηλ Μολότοφ, τη γνωστή βόμβα. Αμέσως άρχισε η μαζική παραγωγή τους από τη φινλανδική βιομηχανία Άλκο, μαζί με σπίρτα για την ανάφλεξή τους. Τα αποτελέσματα δεν άργησαν να φανούν, με ογδόντα σοβιετικά τανκς να καταστρέφονται στις μάχες των συνόρων.</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">Μέχρι τις 6 Δεκεμβρίου, όλες οι φινλανδικές δυνάμεις κάλυψης είχαν αποσυρθεί πίσω από τη Γραμμή Μάνερχαϊμ. Ο Κόκκινος Στρατός ξεκίνησε την πρώτη του μεγάλη επίθεση εναντίον της Γραμμής στο Ταϊπάλε-την περιοχή ανάμεσα στην όχθη της λίμνης Λάντογκα, τον ποταμό Ταϊπάλε και το κανάλι Σουβάντο. Κατά μήκος του τομέα του καναλιού Σουβάντο, οι Φινλανδοί είχαν ένα μικρό πλεονέκτημα καθώς ήταν ελαφρώς λοφώδης εκεί η περιοχή με στεγνό χώμα για να σκάψουν χαρακώματα. Το φινλανδικό πυροβολικό είχε αναγνωρίσει την περιοχή και είχε ήδη έτοιμα σχέδια πυρός, για να αντιμετωπίσει τη σοβιετική επίθεση.</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">Η μάχη του Ταϊπάλε ξεκίνησε με σαραντάωρο φραγμό πυρός του σοβιετικού πυροβολικού. Μετά το μπαράζ αυτό βομβαρδισμού, το σοβιετικό πεζικό επιτέθηκε σε ανοιχτό έδαφος αλλά αποκρούστηκε με βαρύτατες απώλειες. Από τις 6-12 Δεκεμβρίου οι Σοβιετικοί συνέχισαν την εμπλοκή, χρησιμοποιώντας μόνο μία μεραρχία. Στη συνέχεια ενίσχυσαν τις δυνάμεις του πυροβολικού τους στο μέτωπο του Ταϊπάλε και επιπλέον έφεραν τανκς και τη 10η Μεραρχία Τυφεκιοφόρων.</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">Στις 14 Δεκεμβρίου, οι ενισχυμένοι Σοβιετικοί εξαπέλυσαν μια νέα επίθεση αλλά για ακόμα μια φορά αποκρούστηκαν. Μια τρίτη σοβιετική μεραρχία ενεπλάκη στη μάχη αλλά η απόδοσή της ήταν φτωχή και γρήγορα πανικοβλήθηκε από τα πυρά του φινλανδικού πυροβολικού. Οι επιθέσεις συνεχίστηκαν χωρίς αντίκρυσμα, με τρομερές απώλειες για τον Κόκκινο Στρατό. Μια συγκεκριμένη σοβιετική επίθεση κράτησε λιγότερο από μία ώρα και άφησε στην παγωμένη φινλανδική γη 1.000 Σοβιετικούς στρατιώτες νεκρούς και 27 άρματα κατεστραμμένα.</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">Βόρεια της λίμνης Λάντογκα, στο μέτωπο Λάντογκα της Καρελίας, οι αμυνόμενες φινλανδικές μονάδες βάσιζαν την αντίστασή τους στο έδαφος. Η περιοχή Λάντογκα στην Καρελία ήταν μια περιοχή με μεγάλες δασώδεις εκτάσεις, άγρια και αδιάβατη, χωρίς οδικά δίκτυα για τον σύγχρονο Κόκκινο Στρατό. Η σοβιετική όμως 8η Στρατιά είχε επεκτείνει το υπάρχον σιδηροδρομικό δίκτυο με μια νέα γραμμή μέχρι τα σύνορα, γεγονός που διπλασίαζε την ποσότητα προμηθειών που λάμβαναν στο μέτωπο οι σοβιετικές δυνάμεις. Στις 12 Δεκεμβρίου, η προελαύνουσα 139η μεραρχία Τυφεκιοφόρων, υποστηριζόμενη από την 56η Μεραρχία Τυφεκιοφόρων, υπέστη δεινή ήττα από μια πολύ μικρότερη φινλανδική δύναμη υπό τον Πάαβο Τάλβελα στο Τολβαγιέρβι, νίκη που ήταν η πρώτη φινλανδική νίκη του πολέμου.</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">Στην κεντρική και βόρεια Φινλανδία, οι δρόμοι ήταν λίγοι και το έδαφος πολύ αφιλόξενο. Οι Φινλανδοί δεν περίμεναν μεγάλης κλίμακας σοβιετική επίθεση σε αυτές τις παγωμένες, ανεμοδαρμένες εσχατιές, αλλά οι Σοβιετικοί έστειλαν εκεί 8 μεραρχίες, ενισχυμένες με πυροβολικό και άρματα. Η σοβιετική 155η Μεραρχία Τυφεκιοφόρων επιτέθηκε στη Λιέκσα και βορειότερα η 44η Μεραρχία Τυφεκιοφόρων στο Κούμο. Η 163η Μεραρχία Τυφεκιοφόρων αναπτύχθηκε στο Σουομουσσάλμι με την αποστολή να κόψει τη Φινλανδία στα δύο προελαύνοντας στην Οδό Ράατε. Στη φινλανδική Λαπωνία, οι σοβιετικές 88η και 122η Μεραρχίες Τυφεκιοφόρων επιτέθηκαν στη Σάλλα. Το αρκτικό λιμάνι του Πετσάμο δέχθηκε την επίθεση της 104ης Μηχανοκίνητης Μεραρχίας Τυφεκιοφόρων από την ξηρά και τη θάλασσα, με αποβατική ενέργεια, υποστηριζόμενη από πυρά του σοβιετικού ναυτικού που ναυλοχούσε εκεί κοντά.</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><br /></span><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><b>Η φινλανδική άμυνα</b></span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><b><br /></b></span><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><b>Οι καιρικές συνθήκες</b></span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><br /></span><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">Ο χειμώνας του 1939-40 ήταν εξαιρετικώς δριμύς. Σε μια τοποθεσία του Ισθμού της Καρελίας η θερμοκρασία έφτασε τους -43°C στις 16 Ιανουαρίου 1940, κάνοντας ρεκόρ χαμηλής θερμοκρασίας. Στην αρχή του πολέμου μόνο οι Φινλανδοί που ήδη υπηρετούσαν είχαν στολές και όπλα. Οι υπόλοιποι που κλήθηκαν για τον πόλεμο έπρεπε να αντεπεξέλθουν με δικό τους ρουχισμό, ο οποίος για τους περισσότερους δεν ήταν παρά ο κανονικός χειμερινός ιματισμός τους, με κάποια διακριτικά που προστέθηκαν.</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">Οι Φινλανδοί ήταν πολύ ικανοί στο να διασχίζουν τη χώρα με τα σκι. Το ψύχος, το χιόνι, τα δάση και η μεγάλη διάρκεια της νύχτας, ήταν παράγοντες που μπορούσαν να εκμεταλλευτούν προς όφελός τους. Ντύνονταν με στρώσεις λευκού χειμερινού ιματισμού και οι χιονοδρόμοι φορούσαν επίσης ένα λευκό σκούφο. Το καμουφλάζ αυτό έκανε τους χιονοδρόμους σχεδόν αόρατους πάνω στο πάλλευκο τοπίο καθώς εκτελούσαν τις καταδρομικές τους επιχειρήσεις ενάντια στους Σοβιετικούς. Στην αρχή του πολέμου, τα σοβιετικά άρματα ήταν βαμμένα σε λαδί χρώμα και οι άντρες φορούσαν χακί στολές. Μόνο στα τέλη Γενάρη του '40 οι Σοβιετικοί άρχισαν να βάφουν τον εξοπλισμό τους σε λευκό χρώμα και να χορηγούν λευκές στολές παραλλαγής στους στρατιώτες.</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">Πολλοί Σοβιετικοί στρατιώτες είχαν από την αρχή του πολέμου χειμερινές στολές, όχι όμως σε λευκό χρώμα παραλλαγής. Στη μάχη του Σουομουσσάλμι πολλοί Σοβιετικοί πέθαναν από κρυοπαγήματα. Τα σοβιετικά στρατεύματα δεν είχαν ικανότητες στο σκι, με αποτέλεσμα οι στρατιώτες να είναι περιορισμένοι να κινούνται μόνο μέσω δρόμων (που ήταν ελάχιστοι) και να κινούνται σε μακριές σειρές (σε ήδη ανοιχτούς δρόμους). Η έλλειψη κατάλληλων χειμερινών σκηνών ήταν άλλο ένα σημαντικό πρόβλημα, αναγκάζοντας τους άντρες να κοιμούνται σε διαμορφωμένα καταφύγια. Κάποιες στρατιωτικές μονάδες έχασαν από κρυοπαγήματα το 10% της συνολικής τους δύναμης πριν ακόμα περάσουν τα σύνορα της Φινλανδίας. Το μόνο πλεονέκτημα που καρπώθηκαν οι Σοβιετικοί ήταν η ευκολότερη κίνηση των αρμάτων στο παγωμένο έδαφος, από την ακινητοποίηση σε βάλτους και τη λάσπη που θα δοκίμαζαν αν είχαν επιτεθεί κάποια άλλη εποχή του χρόνου.</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><br /></span><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><b>Οι φινλανδικές τακτικές</b></span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><br /></span><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">Στις μάχες που έλαβαν χώρα βορείως της Λάντογκα Καρελίας μέχρι και το αρκτικό λιμάνι του Πετσάμο, οι Φινλανδοί χρησιμοποίησαν τακτικές ανορθοδόξου πολέμου. Ο Κόκκινος Στρατός υπερείχε σε αριθμούς προσωπικού και υλικού, οι Φινλανδοί όμως χρησιμοποίησαν τους παράγοντες της ταχύτητας, της στοχευμένης τακτικής και οικονομίας δυνάμεων. Ειδικώς στο μέτωπο της Λάντογκα-Καρελίας και κατά τη μάχη στην Οδό Ράατε, απομόνωσαν μικρά τμήματα μεγαλύτερων σχηματισμών των Σοβιετικών. Τους κατέτμησαν έτσι σε μικρότερα κομμάτια, επιτιθέμενοι με ισχυρές τοπικές συγκεντρώσεις και από όλες τις μεριές.</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">Σύντομα, στις παγωμένες εκτάσεις του Βορρά, αντιμέτωποι με ένα λαό κυνηγών, δεινών σκοπευτών, με αντοχή στο ψύχος και απαράμιλλων με τα σκι, οι Σοβιετικοί βρέθηκαν να δίνουν πραγματικό αγώνα επιβίωσης. Για πολλούς Σοβιετικούς στρατιώτες, το να μείνουν ζωντανοί αποτελούσε δοκιμασία το ίδιο σκληρή με τη μάχη αυτή καθαυτή. Οι Σοβιετικοί λιμοκτονούσαν και ξεπάγιαζαν και οι υγειονομικές συνθήκες ήταν πολύ φτωχές.</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">Ο ιστορικός Ουίλιαμ Τρόττερ περιγράφει πολύ παραστατικά τις συνθήκες αυτές: Οι Σοβιετικοί στρατιώτες δεν είχαν καμία επιλογή. Αν αρνιόνταν να πολεμήσουν, θα εκτελούντο. Αν προσπαθούσαν να διαφύγουν μέσα από τα δάση, θα πάγωναν μέχρι θανάτου. Όσο για την παράδοση στον εχθρό, η σοβιετική προπαγάνδα τούς είχε προειδοποιήσει ότι οι Φινλανδοί βασάνιζαν τους αιχμαλώτους μέχρι θανάτου.</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><br /></span><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><b>Άμυνα στη Γραμμή Μάνερχαϊμ</b></span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><br /></span><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">Το έδαφος στον ισθμό της Καρελίας δεν επέτρεπε τις τακτικές ανορθοδόξου πολέμου, με τους Φινλανδούς να αναγκάζονται να χρησιμοποιήσουν πιο συμβατικές μεθόδους στο μέτωπο αυτό: συγκεκριμένα, κατασκεύασαν μια οχυρωμένη γραμμή άμυνας, τη Γραμμή Μάνερχαϊμ, με τα πλευρά της προστατευμένα από μεγάλες υδάτινες μάζες. Η σοβιετική προπαγάνδα ισχυρίστηκε ότι ήταν εφάμιλλη ή και καλύτερη από τη Γραμμή Μαζινό. Οι Φινλανδοί ιστορικοί από την άλλη μειώνουν την αξία της, επιμένοντας ότι αποτελείτο από συμβατικά κυρίως χαρακώματα και απλές σειρές συρματοπλεγμάτων και αντιαρματικών εμποδίων.</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">Οι Φινλανδοί είχαν κατασκευάσει 221 ισχυρά σημεία στήριξης κατά μήκος του Ισθμού της Καρελίας, κυρίως στις αρχές της δεκαετίας του 1920. Πολλά επεκτάθηκαν στα τέλη της δεκατίας του '30. Παρόλες όμως αυτές τις αμυντικές προετοιμασίες, ακόμα και ο πιο οχυρωμένος τομέας της Γραμμής Μάνερχαϊμ δεν είχε παρά μόλις ένα πολυβολείο υποστήριξης πυρός (με ενισχυμένο σκυρόδεμα) ανά χιλιόμετρο της Γραμμής. Σε μια συνολική εκτίμηση, η γραμμή αυτή άμυνας ήταν πιο αδύναμη από άλλες αμυντικές Γραμμές στην κεντρική Ευρώπη. Όπως αρέσκονται να λένε οι Φινλανδοί, η πραγματική δύναμη της γραμμής ήταν οι πεισματάρηδες υπερασπιστές της.</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">Στην ανατολική πλευρά του ισθμού, ο Κόκκινος Στρατός επιχείρησε να διασπάσει τη Γραμμή Μάνερχαϊμ με τη μάχη του Ταϊπάλε. Στη δυτική πλευρά, οι σοβιετικές δυνάμεις αντιμετώπισαν τη φινλανδική αμυντική γραμμή στη Σούμα, κοντά στην πόλη Βιιπούρι, στις 16 Δεκεμβρίου. Οι Φινλανδοί είχαν φτιάξει 41 καταφύγια-πολυβολεία από ενισχυμένο σκυρόδεμα στην περιοχή της Σούμα, δημιουργώντας στο σημείο εκείνο τον πιο ισχυρό αμυντικό τομέα της Γραμμής Μάνερχαϊμ. Παρόλα αυτά, λόγω κάποιου λάθους στο σχεδιασμό, ο παρακείμενος βάλτος του Μουνασούο είχε ένα χιλιόμετρο-κενό που δεν είχε καλυφθεί στη Γραμμή.</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">Στη διάρκεια της πρώτης μάχης της Σούμα, αριθμός σοβιετικών αρμάτων διέσπασε τη λεπτή στο σημείο εκείνο αμυντική γραμμή στις 19 Δεκεμβρίου, όμως οι Σοβιετικοί δεν κατόρθωσαν να εκμεταλλευτούν τη διάρρηξη της γραμμής λόγω έλλειψης συντονισμού μεταξύ των μονάδων τους. Οι Φινλανδοί παρέμειναν στα χαρακώματά τους, επιτρέποντας στα σοβιετικά τανκς να κινούνται ελεύθερα στα μετόπισθέν τους, καθώς υπήρχε έλλειψη αντιαρματικών όπλων στο φινλανδικό στρατό. Παρόλα αυτά, οι Φινλανδοί κατάφεραν να αποκρούσουν την κύρια σοβιετική επίθεση. Τα σοβιετικά άρματα, απομονωμένα στα φινλανδικά μετόπισθεν, επιτέθηκαν στα σημεία στήριξης της άμυνας των Φινλανδών μέχρι που καταστράφηκαν όλα, 20 τον αριθμό. Μέχρι τις 22 Δεκεμβρίου, η μάχη είχε λήξει με νίκη των Φινλανδών.</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">Η σοβιετική προέλαση σταμάτησε στη Γραμμή Μάνερχαϊμ. Οι Σοβιετικοί στρατιώτες, οι οποίοι είχαν χαμηλό ηθικό και υπέφεραν από έλλειψη εφοδίων, αρνήθηκαν τελικώς να συμμετέχουν σε περισσότερες μετωπικές επιθέσεις αυτοκτονίας. Οι Φινλανδοί, υπό την ηγεσία του στρατηγού Χάραλντ Έκιστ, αποφάσισαν να εξαπολύσουν αντεπίθεση περικυκλώνοντας 3 σοβιετικές μεραρχίες σε ένα θύλακα κοντά στο Βιιπούρι στις 23 Δεκεμβρίου. Το σχέδιο του Έκιστ ήταν ριψοκίνδυνο, αλλά απέτυχε. Οι Φινλανδοί έχασαν 1.300 άντρες και οι Σοβιετικοί ίδιο αριθμό αντρών όπως εκτιμήθηκε αργότερα.</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><br /></span><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><b>Οι μάχες στη Λάντογκα Καρελίας</b></span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><br /></span><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">Η δύναμη του Κόκκινου Στρατού βόρεια της λίμνης Λάντογκα (στην περιοχή Λάντογκα Καρελίας) αιφνιδίασε το φινλανδικό γενικό επιτελείο. Δύο φινλανδικές μεραρχίες αναπτύχθηκαν εκεί: η 12η Μεραρχία υπό την ηγεσία του στρατηγού Λάουρι Τιάινεν και η 13η Μεραρχία υπό τον στρατηγό Χάννου Χαννουκσέλα. Υπήρχε επίσης εφεδρική δύναμη υποστήριξης 3 ταξιαρχιών, ανεβάζοντας το συνολικό αριθμό της φινλανδικής δύναμης σε 30.000 άντρες.</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">Οι Σοβιετικοί ανέπτυξαν μια μεραρχία για σχεδόν κάθε οδό που οδηγούσε στα φινλανδικά σύνορα στα δυτικά. Η 8η Στρατιά βρισκόταν υπό τις διαταγές του στρατηγού Ιβάν Χαμπάροφ, ο οποίος αντικαταστάθηκε στις 13 Δεκεμβρίου από τον στρατηγό Γκριγκόρι Στερν. Η αποστολή των Σοβιετικών ήταν να καταστρέψουν τα φινλανδικά στρατεύματα στην περιοχή της Λάντογκα Καρελίας και να προελάσουν στην περιοχή ανάμεσα στη Σορταβάλα και το Γιενσούου εντός δέκα ημερών. Οι Σοβιετικοί είχαν πλεονέκτημα 3 προς 1 σε δύναμη αντρών και 5 προς 1 σε πυροβολικό και αεροπορία.</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">Οι φινλανδικές δυνάμεις πανικοβλήθηκαν στη θέα τού κατά πολύ υπέρτερου σοβιετικού στρατού και αρχικώς υποχώρησαν. Ο διοικητής του 4ου φινλανδικού Σώματος Στρατού αντικαταστάθηκε από τον στρατηγό Βόλντεμαρ Χέγκλουντ στις 4 Δεκεμβρίου. Στις 7 Δεκεμβρίου, στο μέσο του μετώπου της Λαντόγκα Καρελίας, οι φινλανδικές δυνάμεις υποχώρησαν κοντά στο μικρό ποτάμι του Κολλάα. Το υδάτινο στοιχείο δεν πρόσφερε ασφάλεια από μόνο του, αλλά λόγω των βράχων κατά μήκος του, ύψους μέχρι και 10 μέτρων.</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">Η μάχη του Κολλάα κράτησε μέχρι το τέλος του πολέμου. Η φράση το Κολλάα κρατάει, έγινε θρυλική μεταξύ των Φινλανδών. Ακόμη περισσότερο συνεισέφερε στο θρύλο του Κολλάα, η δράση του θρυλικού ελεύθερου σκοπευτή Σίμο Χέιχε, γνωστού ως Λευκού Θανάτου στις τάξεις των Σοβιετικών, ο οποίος πολέμησε στο μέτωπο του Κολλάα.</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">Στα βόρεια της περιοχής Λάντογκα Καρελίας, οι Φινλανδοί υποχώρησαν από το Εγκλεγιέρβι στο Τολβαγιέρβι στις 5 Δεκεμβρίου και απέκρουσαν μια σοβιετική επίθεση στη μάχη του Τολβαγιέρβι στις 11 Δεκεμβρίου.</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">Στα νότια, δύο σοβιετικές μεραρχίες ενώθηκαν στο δρόμο κατά μήκος της βόρειας όχθης της λίμνης Λάντογκα. Όπως άλλοτε στον πόλεμο αυτό, οι μεραρχίες αυτές παγιδεύτηκαν καθώς οι πιο ευκίνητες φινλανδικές μονάδες αντεπιτέθηκαν από τα βόρεια πλαγιοκοπώντας τις γραμμές των Σοβιετικών. Στις 19 Δεκεμβρίου, οι Φινλανδοί έπαυσαν προσωρινά τις επιθέσεις τους, καθώς οι στρατιώτες ήταν εξουθενωμένοι. Έπρεπε να φτάσουμε στην περίοδο 6 με 19 Ιανουαρίου του 1940 για να επιτεθούν ξανά οι Φινλανδοί, αποκόπτοντας τις σοβιετικές μεραρχίες σε μικρότερα κομμάτια, εγκλωβίζοντάς τες σε διάφορους θύλακες.</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">Αντίθετα με τις φινλανδικές προσδοκίες, οι περικυκλωμένες σοβιετικές μεραρχίες δεν επιχείρησαν να διαρρήξουν τον κλοιό για να διαφύγουν στα ανατολικά, αλλά αντιθέτως οχυρώθηκαν στις θέσεις τους. Ανέμεναν σύντομα να φτάσουν αεροπορικώς ενισχύσεις σε άντρες και σε εφόδια. Καθώς οι Φινλανδοί είχαν έλλειψη βαρέος πυροβολικού και αντρών, δεν επιτίθονταν συχνά στους θύλακες στους οποίους είχαν αποκλείσει τους Σοβιετικούς, προτιμώντας να εξουδετερώνουν απλώς τις πιο σημαντικές απειλές και σοβιετικές κινήσεις. Συχνά, η τακτική να εγκλωβίζουν τους Σοβιετικούς σε θύλακες δεν οφειλόταν σε κάποιο προσχεδιασμένο δόγμα αλλά αποτελούσε φινλανδική προσαρμογή στη συμπεριφορά μάχης του Κόκκινου Στρατού όταν βρισκόταν υπό εχθρικό πυρ.</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">Παρά το κρύο και την πείνα, τα σοβιετικά στρατεύματα δεν παραδίνονταν εύκολα, αλλά αντιθέτως πολεμούσαν γενναία, συχνά οχυρώνοντας τα τεθωρακισμένα τους σε στατικές θέσεις ώστε να χρησιμοποιηθούν ως πολυβολεία και φτιάχνοντας ξύλινα αμπριά. Εξειδικευμένοι Φινλανδοί στρατιώτες καλούνταν να επιτεθούν στους θύλακες. Στις επιθέσεις αυτές ξεχώρισε με τις ικανότητες και το θάρρος του ο ταγματάρχης Μάττι Άαρνιο, που έγινε θρύλος στις τάξεις του φινλανδικού στρατού.</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">Στη βόρεια Καρελία, οι σοβιετικές δυνάμεις υπερκεράστηκαν στο Ιλομάντσι και στη Λιέκσα. Οι Φινλανδοί χρησιμοποίησαν αποτελεσματικές τακτικές ανορθοδόξου πολέμου, εκμεταλλευόμενοι την υπεροχή τους στη χιονοδρομία και τον λευκό ιματισμό τους, εκτελώντας πλήθος ενεδρών και αιφνιδιαστικών επιδρομών. Στα τέλη Δεκεμβρίου του 1939, οι Σοβιετικοί αποφάσισαν να υποχωρήσουν από το μέτωπο της Λάντογκα Καρελίας και να μεταφέρουν εφόδια σε πιο κρίσιμα μέτωπα.</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><br /></span><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><b>Η διπλή επιχείρηση του Σουομουσσάλμι-Ράατε</b></span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><br /></span><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">Η επιχείρηση Σουομουσσάλμι-Ράατε ήταν μια διπλή επιχείρηση, η οποία αργότερα θα χρησιμοποιείτο ως παράδειγμα από στρατιωτικούς μελετητές ως κλασική περίπτωση τού τι μπορούσαν να κάνουν στρατεύματα υπό ικανή ηγεσία και οι νεωτερικές, εμπνευσμένες τακτικές εναντίον ενός κατά πολύ υπέρτερου εχθρού.</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">Το Σουομουσσάλμι ήταν μια μικρή επαρχιακή πόλη 4.000 κατοίκων. Η περιοχή είχε μεγάλες λίμνες, πολλά και άγρια δάση και ελάχιστους δρόμους. Η φινλανδική στρατιωτική γενική διοίκηση πίστευε ότι ο Κόκκινος Στρατός δεν θα επιτίθετο εκεί, οι Σοβιετικοί όμως ανέπτυξαν δύο μεραρχίες στην περιοχή με εντολή να διασχίσουν την άγρια αυτή περιοχή, καταλαμβάνοντας την πόλη Όουλου, αποκόπτοντας έτσι στα δύο τη Φινλανδία. Υπήρχαν δύο δρόμοι που οδηγούσαν από το Σουομουσσάλμι στα σύνορα: ο βόρειος δρόμος ή Οδός Γιουντουσράντα και ο νότιος ή Οδός Ράατε.</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">Η μάχη της Οδού Ράατε, η οποία συνέβη κατά τη διάρκεια της πολύμηνης μάχης του Σουομουσσάλμι, κατέληξε σε μία από τις μεγαλύτερες καταστροφές του Χειμερινού Πολέμου. Η σοβιετική 44η Μεραρχία Τυφεκιοφόρων και τμήματα της 163ης Μεραρχίας Τυφεκιοφόρων, συνολικά 14.000 άντρες, καταστράφηκαν ολοσχερώς σε φινλανδική ενέδρα καθώς διέσχιζαν την Οδό Ράατε, οδό μέσα στο πυκνό δάσος.</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">Μια μικρή φινλανδική μονάδα σταμάτησε τη σοβιετική προέλαση ενώ ο Φινλανδός συνταγματάρχης Χγιάλμαρ Σιϊλασβούο και η 9η Μεραρχία του απέκοψαν την οδό υποχώρησης, κατέτμησαν τον εχθρό σε μικρότερα τμήματα και προχώρησαν κατόπιν στην καταστροφή των υπολειμμάτων που υποχωρούσαν. Οι Σοβιετικοί υπέστησαν απώλειες 7.000-9.000 ανδρών, ενώ οι φινλανδικές μονάδες έχασαν μόλις 400 άνδρες. Επιπροσθέτως, στην κατοχή των φινλανδικών στρατευμάτων πέρασε μεγάλος αριθμός τεθωρακισμένων, πυροβόλων, αντιαρματικών όπλων, εκατοντάδες φορτηγών, σχεδόν 2.000 ίπποι, χιλιάδες τυφέκια, ιατρικοφαρμακευτικά εφόδια και μεγάλες ποσότητες πυρομαχικών, άκρως αναγκαίων στο φινλανδικό στρατό.</span><br /><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">Πηγή<a href="http://el.wikipedia.org/wiki/%CE%A1%CF%89%CF%83%CE%BF%CF%86%CE%B9%CE%BD%CE%BB%CE%B1%CE%BD%CE%B4%CE%B9%CE%BA%CF%8C%CF%82_%CF%80%CF%8C%CE%BB%CE%B5%CE%BC%CE%BF%CF%82_%CF%84%CE%BF%CF%85_1939" target="_blank"> wikipedia</a></span></div>Unknownnoreply@blogger.com